14
Pi à vùnŋɔ pwɔ Yesu na, si u bò
(Macwo 26.1-5; Luka 22.1-2; Yuhana 11.45-53)
1 Cyi sanŋkii mpyi a kwôro canmpyaa shuunni, bilereŋkwoŋi kataanni ná bwúuruŋi niɲjirigembaaŋi kataanni sí nɔ. Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii ná Kile Saliyaŋi cyelentiibii mpyi na Yesu caa ɲcû ná cwɔ̀ɔre e, si u bò.
2 Pi mpyi na yi yu piy'á: «Li ɲyɛ a yaa li pyi kataanni tooy'e mɛ, lire baare e sùpyire sí n‑cânra.»
Ceeŋi wà à sìnmɛ nùguntanga wumɔ wu Yesu ɲùŋke na
(Macwo 26.6-13)
3 Yesu ná u cyelempyiibii na mpyi Bɛtani kànhe e, tògofooŋi Simɔ bage e. Mà pi yaha talyige e, ceeŋi wà à file u na ná loŋgaracwol'e, li mpyi a ɲî sìnmpe nùguntanga wumpe loŋgara wumpe pà na. Maa cwooni ɲwɔge kebe, maa sìnmpe nùguntanga wumpe wu Yesu ɲùŋke na.
4 Ɲyɛ sùpyire ti mpyi ná Yesu i ke, ka tire tà si wá na ŋkunni tiye shwɔhɔl'e na: «Ŋge ŋkɛ̀ɛgɛŋi ɲùŋke ku ɲyɛ ŋkire yɛ?
5 Mpe sìnmpe n'a mpyi a pɛ́rɛ, pu mpyi na sí wyɛ́rɛɲyahaga ta, si ntaha fòŋɔfeebii tɛ̀gɛ. Pu lwɔɔre mpyi na sí n‑jà shin niŋkin yyee niŋkin báara sàra kwɔ̀.» Ka pi i wá na ceeŋi fare.
6 Ka Yesu si pi pyi: «Yii láha ceeŋi na! Ɲaha na yii ɲyɛ na u cɛ̂ɛge yɛ? Kacɛnnɛ u à pyi mii na.
7 Fòŋɔfeebii ɲyɛ naha ná yii e tèrigii puni i, tèni ndemu ká yii táan ke, yii sí n‑jà pi tɛ̀gɛ, ŋka mii wi ke, mii sì n‑pyi ná yii e tèrigii puni i mà dɛ!
8 Ceeŋ'à u nimpyiini pyi. U à mii cyeere bégel'a yaha na fanŋke sigili.
9 Sèeŋi na mii sí yi jwo yii á, Jwumpe Nintanmpe ká nɔ cyaga maha cyag'e ke, nde ŋge ceeŋ'à pyi niɲjaa ke, lire sí n‑jwo wani bà li si mpyi si ŋkwôro sùpyire funŋ'i mɛ.»
Zhudasi à bégele si Yesu le cye e
(Macwo 26.14-16; Luka 22.3-6)
10 Zhudasi Isikariyoti na mpyi cyelempyiibii kɛ ná shuunniŋi i, ka uru si shà Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii yyére, maa yi jwo pi á na uru sí Yesu le pi cye e.
11 Ka puru jwumpe si pi funɲyi táan sèl'e, ka pi i wyɛ́rɛ ɲwɔ jya u á. Mà lwɔ́ lire tèni na, ka Zhudasi si wá na pyiŋkanna caa si Yesu le pi cye e.
Kataanni ɲjyìŋi karigii ɲcwɔɔnrɔŋi kani
(Macwo 26.17-25; Luka 22.7-14, 21-23; Yuhana 13.21-30)
12 Ɲyɛ bwúuruŋi niɲjirigembaaŋi kataanni canɲcyiige, Yahutuubii mpyi maha ntêre na mpàbili pyi sáraga pi bilereŋkwoŋi kurugo. Kuru canŋk'à nɔ ke, ka Yesu cyelempyiibii si u yíbe: «Taa mu la ɲyɛ wuu u sà bilereŋkwoŋi kataanni ɲjyìŋi shwɔhɔ ke?»
13 Ka Yesu si pi pìi shuunni tun, maa yi jwo pi á: «Yii a sì kànhe e, yii sí n‑bɛ̂ ná nàŋi w'e, u à lwɔhɔ kucwoo tugo. Yii i ntaha u fye e fo u aha sà jyè pyɛnge ŋkemu i ke.
14 Yii aha sà nɔ wani, yii i yi jwo pyɛngefooŋ'á, na yii cyelentuŋ'à jwo yii sà u yíbe, na bage ŋkire e uru ná u cyelempyiibii sí kataanni ɲjyìŋi lyî yɛ.
15 Yii aha kuru yibige pyi, uru nàŋi sí batɔɔnge nìɲyibabilini là cyêe yii na, l'à bégel'a ɲwɔ sèl'e. Lire babilini i, yii sí kataanni ɲjyìŋi karigii cwɔɔnrɔ.»
16 Ka cyelempyiibii si ŋkàre, pi à sà nɔ kànhe e ke, ka pi i sà yi ta Yesu jwuŋkanni na. Ka pi i kataanni ɲjyìŋi karigii cwɔɔnrɔ wani.
Yesu à jwo na uru cyelempyaŋi wà sí uru le cye e
17 Ɲyɛ yàkoŋk'à pa nɔ ke, ka Yesu si mpa ntɛ̀ɛn na lyî ná u cyelempyiibii kɛ ná shuunniŋi i.
18 Mà pi yaha ɲjyìŋi na siɲcyan, Yesu à pi pyi: «Sèeŋi na mii sí yi jwo yii á, yii mpii pi naha na lyî ná mii i ke, yii wà niŋkin naha na sí n‑pa mii le cye e.»
19 Ka puru jwumpe si cyelempyiibii yyahayi tanha sèl'e fo pi shin maha shin na u yíbili: «Mii wi la? Mii wi la?»
20 Ka Yesu si pi pyi: «Yii shiin kɛ ná shuunniŋi wà wi, ŋge cyɛge ku naha na mii woge e ɲjyìŋi yaage e ke.
21 Supyaŋi Jyaŋi ŋkwùmbaa ɲyɛ mɛ, bà l'à sémɛ u kyaa na Kile Jwumpe Semɛŋi i mɛ. Ŋka ŋgemu u sí n‑pa u le cye e ke, urufoo wuun'à kɛ̀ɛge! Urufoo zimbaaŋi mpyi na sí n‑pwɔ́rɔ u ziŋi na.»
Wwoɲɛɛge ɲjyìŋi
(Macwo 26.26-30; Luka 22.15-20; 1 Kɔrɛnti Shiinbii 11.23-25)
22 Mà pi yaha pi i lyî, Yesu à bwúuruŋi lwɔ́, maa fwù kan Kile á u kyaa na, maa u kwɔ̀n kwɔ̀n mà kan u cyelempyiibil'á, maa jwo: «Yii ŋge shwɔ a lyî, mii cyeere ti.»
23 Lire kàntugo maa fùnɲcwokwuuni lwɔ́, ɛrɛzɛn sinmɛ mpyi l'e, maa fwù kan Kile á pu kyaa na, maa pu kan pi á, ka pi puni si pu bya.
24 Ka u u pi pyi: «Puru pu ɲyɛ mii sìshange, tunmbyaare nivɔnnte Kile à le ke, tire sìshange ki, ŋke k'à wu si ntaha shinɲyahara ná Kile shwɔ̀hɔŋi yaa ke.
25 Sèeŋi na mii sí yi jwo yii á, mii saha sì ɛrɛzɛn sinmɛ bya mɛ, fo canŋke mii sí núru pu bya Kile Saanre e ke.»
26 Ɲyɛ ka pi i Kile pèente myahigii cêe maa nta a fworo bage e, maa ŋkàre Olivye cire ɲaŋke ɲuŋ'i.
Yesu à jwo na Pyɛri sí n‑pa jwo na u ɲyɛ a uru cè mɛ
(Macwo 26.31-35; Luka 22.31-34; Yuhana 13.36-38)
27 Pi à nɔ wani ke, ka Yesu si pi pyi: «Yii puni sí n‑fê si mii kanni yaha, ɲaha na yɛ y'à sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i “Mii sí mpànahaŋi bò, mpàkuruŋke puni sí n‑caala.”»
28 Ka Yesu si núr'a pi pyi: «Ŋka mii aha ɲɛ̀ a fworo kwùŋi i tèni ndemu i ke, mii sí n‑sà yii sige Galile kùluni i.»
29 Ka Pyɛri si u pyi: «Pi sanmpii puni mɛ́ɛ ká fê, maa mu yaha, mii kyaa bà mɛ.»
30 Ka Yesu si u pyi: «Sèeŋi na mii sí yi jwo mu á, niɲjaa numpilage yabiliŋi i, ŋkùpooŋi mɛɛni shɔnwuuni sí mu ta mu à jwo a nɔ tooyo taanre na na mu ɲyɛ a mii cè mɛ.»
31 Ka Pyɛri si núr'a u ɲwɔmɛɛni taha maa yi jwo a waha: «Pi mɛ́ɛ ká mpyi na sí mii bò ná mu i, mii sì n‑sìi n‑jwo na mii ɲyɛ a mu cè mɛ.» Ka cyelempyiibii sanmpii puni si yire ninuyi jwo.
Yesu à Kile ɲáare Zhetisemani cikɔɔge e
(Macwo 26.36-46; Luka 22.39-46)
32 Ɲyɛ ka pi i nɔ cyage k'e, kuru mɛge ɲyɛ Zhetisemani. Ka Yesu si u cyelempyiibii pyi: «Yii tɛ̀ɛn naha mà jwo mii u sà Kile ɲáare mɛyyere ke.»
33 Ka u niŋkareŋi si ŋkàre ná Pyɛri ná Yakuba ná Yuhana i. Ka yyetanhare ná funmpɛɛnre si sìi u á.
34 Ka u u pi pyi: «Mii funŋke naha a pɛn fo na ŋko si mii bò. Yii tɛ̀ɛn naha yii i ŋkwôro ɲyii na.»
35 Ka u u ŋkàre yyaha yyére, maa uye wà ɲìŋke na, maa Kile ɲáare, bà lire tèni kyaage si mpyi si ɲjà ntòro u taan mɛ.
36 U mpyi na ŋko: «Mii Tu Baba, li fànhe ɲyɛ mu i mà jà a karigii puni pyi. Na shwɔ ŋke kyaage lwɔhe na. Ŋka ma hà na ɲyii wuuni pyi mɛ, ma ɲyii wuuni pyi.»
37 Lire kàntugo ka Yesu si núr'a pa u cyelempyiibii yyére, mà sà pi ta pi i ŋwúuni. Ka u u Pyɛri ɲɛ̀, maa u pyi: «Simɔ, mu na ŋwúuni bɛ? Mu ɲyɛ a jà a nde tèni niŋkinŋi pyi ɲyii na ná mii i mà?
38 Yii tɛ̀ɛn ɲyii na, yii raa Kile ɲáare, bà yii si mpyi si fànha ta Sitaanniŋi na, u àha ŋkwɔ̀ yii sɔ̀n ŋgà kapii na mɛ. Nàkaana baa, sùpyaŋi zòmbilin'à bégel'a yaha kacɛnŋkii mɛɛ na, ŋka u fành'à cyɛ́rɛ.»
39 Lire kàntugo ka Yesu si núr'a file yyaha yyére, maa wá na Kile ɲáare ná puru jwunumpe e.
40 Ka u u núr'a pa u cyelempyiibii yyére mà pa pi ta pi à ŋɔ́ɔ, pi mpyi na sì n‑jà ɲyiigii múgo n‑yaha mɛ. Ɲje pi sí n‑jwo Yesu á ke, pi saha ɲyɛ a cè mɛ.
41 Ka Yesu si núr'a kàre yyaha na, maa núr'a pa nɔ u cyelempyiibii na tontanrawoge e, maa pi pyi: «Yii saha na ŋwúuni la? Ŋɔɔmp'à ta, tèn'à nɔ. Numɛ, Supyaŋi Jyaŋi sí n‑le kapimpyiibii cye e.
42 Yii yîri, wuu raa sì, ɲaha na yɛ ŋge u sí mii le cye e ke, uru na naha naha.»
Yesu ɲcùŋi kani
(Macwo 26.47-56; Luka 22.47-53; Yuhana 18.3-12)
43 Ɲyɛ mà Yesu yaha puru jwumpe na, ka Zhudasi si nɔ wani, uru na ɲyɛ cyelempyiibii kɛ ná shuunniŋi wà. U mpyi a pa ná shinɲyahar'e, kàshikwɔnŋwɔɔyi ná kàbiiyi mpyi pire cye e. Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii ná Kile Saliyaŋi cyelentiibii ná Yahutuubii kacwɔnribii pi mpyi a pire tun.
44 Zhudasi u mpyi na sí u le pi cye e ke, uru mpyi a jwo a kan u cùveebil'á: «Yii aha mii ɲya mii à sùpyaŋi ŋgemu pûr'a cû maa u shɛ́ɛre ke, urufoo wi. Yii i u cû, yii a sì, yii raa u kàanmucaa sèl'e.»
45 Pi à nɔ ke, ka Zhudasi si ntíl'a file Yesu na, maa jwo: «Wuu cyelentuŋi» maa u pûr'a cû.
46 Ɲyɛ ka sùpyire si cye taha Yesu na, maa u cû.
47 Ka Yesu cyelempyaŋi wà niŋkin si u kàshikwɔnŋwɔɔge wwû mà taha a Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe báarapyiŋi niŋgeŋke kà kwɔ̀n a cyán.
48 Ka Yesu si yi jwo pi á: «Yii à pa mii fye e ná kàshikwɔnŋwɔɔyi ná kàbiiyi i mpa ɲcû, mu à jwo kakuumpyi u ɲyɛ mii.
49 Mii mpyi ná yii e canŋa maha canŋa. Mii mpyi maha sùpyire kâlali Kileɲaarebage e, yii sí ɲyɛ a mii cû mɛ. Ŋka nde mpyiŋi sí Kile tùnntunmpii jwumpe fûnŋɔ.»
50 Ka u cyelempyiibii puni si fê, maa u yaha.
51 Nàɲjiiŋi wà u mpyi a taha u fye e, vàannto kanna u mpyi a taha a uye míginɛ. Ka pi i u cû vàanntoŋi na.
52 Ka u u láha u na, maa wá na fî u cípyire wuŋi.
Yesu na ɲyɛ yukyaabii cye e
(Macwo 26.57-68; Luka 22.54-55, 63-71; Yuhana 18.13-14, 19-24)
53 Mpii pi à Yesu cû ke, ka pire si ŋkàre ná u e Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe yyére. Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii puni ná Yahutuubii kacwɔnribii ná Kile Saliyaŋi cyelentiibii mpyi a piye bínni wani.
54 Mà pi yaha pi i ŋkɛ̀ɛge ná Yesu i, Pyɛri à tɛ̀ɛn laage e, marii sì pi fye e fo sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe pyɛnge e. U à sà nɔ ke, maa jyè pyɛnge e, maa ntɛ̀ɛn saɲcwɔnsigibii taan na uye ware.
55 Sáragawwuubii ɲùŋufeebii ná yukyaala kuruŋke shiinbii puni mpyi na kaɲuŋɔ caa si Yesu bò. Ŋka pi ɲyɛ a yaaga ta mɛ.
56 Shinɲyahara mpyi na fini Yesu na, ŋka pi jwumpe ɲyɛ a bɛ̂ niŋkin na mɛ.
57 Pìl'à pa yîri, maa fini na pir'à lógo na u à jwo:
58 «Mii sí sùpyire Kileɲaarebage nivanrage cyán, sí núru ku faanra canmpyaa taanre funŋ'i sùpya baa.»
59 Puru mpe ɲùŋɔ taan sahaŋki, pi jwumpe ɲyɛ a jà a pyi niŋkin mɛ.
60 Ka sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe si yîri sùpyire shwɔhɔl'e, maa Yesu yíbe: «Mpe jwumpe puni p'à jwo mà yyaha tíi ná mu i ke, ɲaha mu à cè p'e yɛ?»
61 Ka Yesu si fyâha fyii, u ɲyɛ a yaaga jwo mɛ. Ka sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe si núr'a u yíbe: «Kile Niɲcwɔnrɔŋi u ɲyɛ mu la? Kileŋi Niɲcɛnŋi Jyaŋi u ɲyɛ mu la?»
62 Ka Yesu si u pyi: «Ɔɔn, mii wi! Yii sí Supyaŋi Jyaŋi ɲya u à tɛ̀ɛn Siŋi Punifoo Kile kàniŋɛ cyɛge na, lire kàntugo yii mú sí u nimpaŋi ɲya ɲahaɲyi i, mà yîri nìɲyiŋi na.»
63 Yesu à puru jwo ke, ka sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe lùyiri wuŋi si u yabiliŋi vàanntinŋke cwɔn, maa jwo: «Wuu saha ɲyɛ a tîge wà ɲwɔjwumɔ kurugo mɛ.
64 Yii à u Kile mɛkɛɛgɛ jwumpe lógo. Ɲaha yii ɲyɛ na sɔ̂nŋi yɛ?» Ka pi puni si ntɛ̀ɛn li taan na u à kapii pyi, na u mú s'à yaa u bò.
65 Ka pìi si wá na ntilwɔhe wàa u na, maa u yyahe pwɔ, maa kaŋkuruyo cyán u e, maa u yíbe: «Mu ɲyɛ a jwo na mu na ɲyɛ Kile tùnntunŋɔ mà? Ŋge u à mu bwɔ̀n ke, uru mɛge yyere wuu á!» Ka pyɛnge saɲcwɔnsigibii si kantawahii bwɔ̀n bwɔ̀n u e.
Pyɛri à jwo na uru ɲyɛ a Yesu cè mɛ
(Macwo 26.69-75; Luka 22.56-62; Yuhana 18.15-18, 25-27)
66 Lir'à Pyɛri ta u mpyi ɲwɔhɔntaan pyɛnge funŋke e. Ka Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe báarapyicwoŋi wà si mpa
67 Pyɛri ta u u na ware, maa u yal'a wíi maa u pyi: «Mu mú mpyi ná Nazarɛti Yesu e!»
68 Ka Pyɛri si yi kyáala maa jwo: «Ceewe, mpe mu na yu ke, mii ɲyɛ a puru cè mɛ.» Lire kàntugo ka Pyɛri si fworo ntàani na mà sà yyére tajyiɲwɔge na, [ka ŋkùpooŋi si mɛɛ sú.]
69 Lire kàntugo ka uru ceeŋi ninuŋi si núr'a Pyɛri ɲya kuru cyage e. Sùpyire ti mpyi wani ke, ka u u tire pyi: «Ŋge nàŋi ɲyɛ pi wà.»
70 Ka Pyɛri si núr'a yi kyáala. Ɲyɛ tèr'à pyi ke, mpii pi mpyi wani ke, ka pire si yi jwo Pyɛri á: «Nàkaana baa, mu na ɲyɛ Yesu fyèɲwɔhɔshinŋi wà, ɲaha na yɛ mu mú na ɲyɛ Galile kùluni shin.»
71 Ɲyɛ ka Pyɛri si jwo: «Kampyi mii à ŋge nàŋi cè, Kile kà na yaha mɛ!»
72 Ka ŋkùpooŋi si ntíl'a mɛɛ sú tozhɔnwogo. Ka Pyɛri funŋke si ɲcwo Yesu jwumpe niɲjwumpe na na: «Ŋkùpooŋi mɛɛni shɔnwuuni sí mu ta mu à jwo a nɔ tooyo taanre na na mu ɲyɛ a mii cè mɛ.» Ɲyɛ ka Pyɛri si wá na mɛɛ súu.