6
Bāwu ꞉Yēēsu Sabaato
(Mataayo 12:1-8; Māārkō 2:23-28)
1 Nto mii yēē ki *Sabaato, kumur ꞉Yēēsu ākoo rubiikyii mbareet ake nyēbo nkoonuuk. Yooto, kuswech ꞉rubiikyii mētēwookaab nkoonuuk ankubiiriir ānkulākyi kuut.
2 Nto bērē kukas *꞉Farisaayeek alake chēē kimii yooto, kumwooy kule, “Ntēē ōmiitē ō-iryēē kiruutyēēt nyoo yēētē /kēēkēsiis ām bēsyēētaab Sabaato.”
3 Kumwoochi ꞉Yēēsu kule, “Manoosuman ꞉akweek, yoo ki-iryēē ꞉Bāytooyiintēēt *Tāwuti kiruutēk, yoo kyoomē kēmēwuut ākoo biiko choo kiboonto keey?
4 Kiwo ꞉Tāwuti *Kōōtaab Yēyiin /ānkiikoochi mukaatiinek choo /kikēēchāmchinē mbo *kibkōrōs nkit kwaam. Kyaam ꞉Tāwuti mukaatiinechaa ānkōōkoochi nkicheek biiko choo kiboonto keey kwaam.”
5 Yu keewaany ꞉Yēēsu kumwoochi Farisaayeechaa kuu nyooto, kumwooy kule, “Bāwu *꞉Wēritaab Chii bēsyēētaab *Sabaato.”
Kiisoobiis ꞉Yēēsu yēē ki Sabaato
(Mataayo 12:9-14; Māārkō 3:1-6)
6 Kiwo ꞉Yēēsu subak ām bēsyēēt ake nyēbo *Sabaato kōōto ake nyēbo saayeet ānkōōnēētiis. Kimii kōyooto ꞉chiito ake nyēē kisōnkōchoot ꞉āwutaab taay
7 ānkimii ꞉nkicheek *Farisaayeek alake yooto ākoo kāānēētik alak chēbo kiruutēk. Kimāchē ꞉bichoo kukas yoo kēēsoobso ām bēsyēētaab Sabaato, subokōōyyoong'tēē kōōk.
8 Kiinkētē ꞉Yēēsu kiyēē kimii kōōsōōtē ꞉bichoo. Yooto, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot ꞉āwut kule, “Chōō, baa, chēēyyoonyēē yu bo taay.” Kuwo ꞉chiichoo.
9 Kukēēyyo ꞉chiichoo yooto, kuteebee ꞉Yēēsu Farisaayeechaa āk kāānēētichoo bo kiruutēk kule, “Chāmwēēch ꞉kiruutēkyoo /keeyey kiy nyēē karaam ām bēsyēētaab Sabaato, nto nyēē miyaat? /Kiisoobiis nto /kēēbākākiis?”
10 Kiirōōtoot ꞉Yēēsu chii ake tukul. Nto mii yoo, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot ꞉āwut kule, “Chuul āwut.” Kuchuulē āwunoo, kukārāmiitu.
11 Yu kakas ꞉Farisaayeechaa āk kāānēētichoo bo kiruutēk kuu nyooto, kunyēēr miisin ānkutoow kusat kiyēē makuyeyee Yēēsu.
Kwēyiisyēētaab lēbkēēyikaab Yēēsu taman āk āyēēng'
(Mataayo 10:1-4; Māārkō 3:13-19)
12 Nto mii bēsyēēt ake, kuwo ꞉Yēēsu ākoy lekemeet ake wokusaay Yēyiin kuyyeech.
13 Yu kayyeech ꞉kōōrēēt, kukuur rubiikyii, kukwey chēē kiyitē taman āk āyēēng' ānkukuur chooto kule *lēbkēēyik.
14 Kikwey Simōōni nyēē kitoochi kaayneet ake kule Bētērō, Antereeya nyēē ki ng'eetaabkaametiitaab Bētērō, Yāākōbō, Yoowaana, Filibō, Baatolomaayo,
15 Mataayo, Toomaas, Yāākōbō araab Alfaayo, Simōōni nyēē kāng'unoot,
16 Yuuta araab Yāākōbō ākoo Yuuta Iskaryoot nyoo kichokuchoomtooy Yēēsu lētuunoo.
Kiisoob ꞉Yēēsu biiko chēē chaang'
17 Yu kārēkunēē lekem, kōōruruukyi keey ꞉rubiik āk biiko alak chēē chaang' chēē kikwoonēē Yēērusālēēm, yēēmēētaab Yuuteeya tukul, yēēmēētaab Tiirō ākoo nyēbo Sitōōn chēē kimii sakaramteetaab araarayta.
18 Kikwoonii ꞉bichoo bokuyēbchinē yiit kiyēē kiinēētē ꞉Yēēsu ānkimāchē mbo kule /kiisoob. Kiisoob ꞉Yēēsu mbo alak chēē kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch.
19 Kimāchē ꞉bichoo tukul kule kutiiny Yēēsu, kuuyu kiboonto ꞉Yēēsu kāāmuukēywēēk chēē kyāānkutiiny ꞉chiito, kusobē.
Ng'erekweek āk nyalilta
(Mataayo 5:1-12)
20 Nto mii yoo, kuweech keey ꞉Yēēsu ānkōōrōōtoot rubiikyii ānkumwoochi kule,
“Ōmiitē sōō, nyēē karaam kule nee
꞉akweek choo ōmoong'tēē keey Yēyiin,
kuuyu nyēēng'woong'
꞉Bāytooyiisyēētaab Yēyiin.
21 Ōmiitē sōō, nyēē karaam kule nee
꞉akweek choo ‑mōōboontē kiy,
kuuyu +/mākēēkōōnook ām lētuunoo.
Ōmiitē sōō, nyēē karaam kule nee
꞉akweek choo ōbuntēē wuuyin,
kuuyu +moong'erech lētuunoo.
22 Ōbēruurootiin ꞉akweek sōō kule nee yoo keenkwelaak ꞉biiko alake ankutayaak ānkuchubook ānkung'ōōmook, kuuyu ōyēnchinē *Wēritaab Chii.
23 Yoo kāyēwook kuu nyooto, ōtyēēn ankooraan kubo ng'erekweek, kuuyu mii ꞉kiito nyēē wōō nyēē mākutuwēnēēnook ꞉Yēyiin ām kibkōōnkōy. Ōmuytoochi kuuyu /kikiikēēyēchinoon nkicheek *wōōrkooyikaab Yēyiin choo kibo taay kuu nyooto.
24 Mii sōō, nyēē miyaat kule nee
꞉biiko choo mēēntōōs,
kuuyu makung'etee ꞉ng'erekweekwaa
kōōrooni.
25 Mii sōō, nyēē miyaat kule nee
꞉biiko choo isōōtē kule boonto kiy ake tukul,
kuuyu mākubotyi ꞉tukuuchooto
ām lētuunoo.
Mii sōō, nyēē miyaat kule nee
꞉biiko choo mii kung'ērēktōōs,
kuuyu mākuriiryo
ānkubuntēē ng'woonin lētuunoo.
26 Mii sōō, nyēē miyaat kule nee
꞉biiko choo /kēēng'āloolēē nyēē karaam kibtaman.
Kuuyu, /kiikeeng'alaalaanunee *wōōrkooyikaab lembech
choo kibo kēny kuu nyooto.”
Icham chii ake tukul ānkoo mbo nyēē buunyoo
(Mataayo 5:38-48)
27 Kitas taay ꞉Yēēsu kumwooy kule, “Kāāmwoowook akweek choo ōkāswoo kule ōchāmē buunikwook. Ōyēchi chii nyoo wēchook tukuuk chēē kāroomēch.
28 Ōsooyē Yēyiin kōōbēruur choo kāchubook ānkōōsoochinē choo yēwook ng'aleek chēē miyootēch.
29 Yoo kasyeeching' ꞉chiito kwermetuut komosta ake, iwēēkyi ake. Yoo kamach ꞉chiito kābuutiing'uung', imuytoochi mbo kaansuut.
30 Yoo kāsooming' ꞉chii kiy, ikoochi. Nto, yoo kāyib ꞉chii kiing'uung', ‑mēēmwoochi kukētuung'.
31 Ōyēchinē biiko alak wuu wōloo ōmāktooy akweek /kēēyēytoowook.
32 Kiy nee ꞉nyēē +mōōnyōōru yoo koocham baateey biiko choo chāmook? Ntēē yēyē mbo ꞉biiko choo ‑mēēnkētē Yēyiin kuu nyooto.
33 Kiy nee ꞉nyēē +mōōnyōōru, yoo kōōyēchi nyēē karaam biiko choo yēwook nyēē karaam? Yēyē nkicheek mbo ꞉biiko choo ‑mēēnkētē Yēyiin kuu nyooto.
34 Kiy nee ꞉nyēē +mōōnyōōru, yoo kōōbēsēēnchi biiko choo ōnkētē kule yookwook? Ntēē ibēsēēnchinē keey mbo ꞉biiko choo ‑mēēnkētē Yēyiin ānkumāchē ꞉nkicheek kule /kēēyookyi tukul.
35 Nteenee kāāmwoowook, ōchāmē buunikwook ānkōōyēchinē ng'al chēē kāroomēch. Ōyēētyēēchinē mbo biiko choo māchāmē kuyēētyēēchook. Yoo kooyey kuu nyooto, mākutuwēnook ꞉Yēyiin miisin ānku +mōōyēyē tukuuk kuu wōloo yēytooy ꞉Yēyiin, kuuyu yēchinē ꞉Yēyiin biiko tukuuk chēē kāroomēch ānkoo mbo choo māng'ērēkyinē kiyēē /kākēēyēchi āk mbo choo sooy.
36 Māchāktōōs ōriirēē biiko kuu wōloo yēytooy ꞉Baaba.
Masiming'alaalee chii nyēē miyaat
(Mataayo 7:1-2)
37 ‑Mēēmwoochi chii kule miyaat ꞉kiyēē kayey kumānēērōōtootē, /simākēēyēwuung' nkinyiing' kuu nyooto. ‑'Meeruuste chii /simakiiruustiing' nkinyiing'. Yoo kāyēwuung' ꞉chii kiy nyēē miyaat, māchāktōōs inyōōchi kaat /sikēēnyōōwuung' nkinyiing' kaat.
38 Yoo 'kēēkooytē kiyēē iboontē ām mooyēēt nyēē lēēl, mākukōōning' nkinyiing' ꞉Yēyiin alak ānkurisuung'. Chēē 'kēēkooytē, /kēēkētuung' chēē tēē chooto.”
Ng'oo ꞉nyēē yēmē kōōntōōchi chuut?
39 Kimwooy ꞉Yēēsu chēbo tyoonkōōchēēt kule, “Imuuchē man ꞉cheebkoraatyaanteet ake kōōrēētoot ake? Yoo kātēbi kut kuyey kuu nyooto, kōōsuuchinē ꞉tukwaay ng'wēēn.
40 Mābiirē ꞉ng'oomnānēētaab mang'an nyēbo boonwookēēt, nteenee yoo kātitir nyoo ka mang'an kooneet keey mākunyōōr ng'oomnātēēt kukerkeyiit boonwookēēt.”
41 Kitas taay ꞉Yēēsu kumwooy kule, “Ām nee siikāsē ꞉inyiing' sikitityaa nyēē miitē koong'taab ng'eetaabkoomēt ameekas musukyēēt nyēē miitē koong'ta nyeeng'uung'?
42 Imuuchē kule nee imwoochi ng'eetaabkoomēt kule, ‘Kany ānēmuung' sikitityaa ām koong'ta,’ nto kutēē yooto tukul kumiitē ꞉musukyēēt koong'uung' nkityō? Kiblembechaantaani! Māchāktōōs inēmu kurook musukyēēt nyoo mii koong'uung' nkityō siikaste kāroomin siinēmchi ng'eetaabkoomēt sikitityaanteet ām koong'nyii.”
/Kiinkētēē chiito ātēbuutēkyii
43 Kimwoochi subak ꞉Yēēsu kule, “‑Mēēmuuchē ꞉kēētit nyēē karaam kuyey lokoyeek chēē miyootēch, nto kuyey ꞉kēētit nyēē miyaat lokoyeek chēē kāroomēch.
44 /Kiinkētēē kēētit lokoyeek chēē yēyē. Māyēyē ꞉kateet mbuuniik āmāyēyē ꞉siikoowēēt lamayeek.
45 Yēyē ꞉chiito nyēē karaam tukuuk chēē kāroomēch, nto nyoo miyaat kuyēyē ꞉nyoo tukuuk chēē miyootēch. Kuuyu ng'aleek alak tukul choo isōōtē ꞉chiito, kukwoonēē kuutiinyii.”
Rubiintēētaab Yēēsu nyēbo man
(Mataayo 7:24-27)
46 Kitas taay ꞉Yēēsu kumwooy kule, “Ām nee sukukuuroo ꞉biiko alake kule, ‘Mokoryoontēēt,’ āmāyēyē kuu wōlēē āmāktooy.
47 Rubiintēēt nyēbo man ku nyoo kāsē kiyēē āmwooyē ānkuyēyē kuu wōlēē āmāktooy.
48 Kerkeey ꞉rubiintoonooto āk chii nyēē bālē yēē māchē kutēēkyi kōōto kut wokunyōōr kitaweet nyēē kāsisinchi kōōto. Yoo keeyiin ꞉āynōōsyēk ānkutwoor keey ꞉bēēko, ‑mēēmuuchē kōōsimsiimākoy ꞉kōyooto mbo kisich, kuuyu /kikēētēēkyi yēē kiimoot.
49 Nteenee rubiintēēt nyēē mābo man ku nyoo kāsē kiyēē āmwooyē, āmāyēyē kuu wōlēē āmāktooy. Kerkeey ꞉nyooto chii nyēē tēēkyinē kōōto yēē ng'āsng'āsēch ꞉teng'eek. Yoo keeyiin ꞉āynōōsyēk ānkutwoor keey ꞉bēēko, kōōturbuubē kōyooto kule syō!”