12
Aki Masa Jesosi ta wasiköi dee
bakama fëën a di ganjan libi
u dee Faliseima.
Mat. 10:26-27
1 Nöö di juu Masa Jesosi ta fan dë, nöö dusudusu sëmbë ta ko nëën naandë tee kamian an dë u de tan, nöö de ta peeta deseei.
Nöö hën Masa Jesosi seti wasiköi dee bakama fëën, a taki da de taa: “Womi, un mëni unu seei ku di sooda u dee Faliseima e. Dati wan taki wan musu tei di ganjan libi u de. Biga de ta mbei taa de dë bumbuu sëmbë ma na tuu. Nöö hën mbei wan musu djeesi de e.
2 “Biga na wan soni sa tjubi te nöö an ko a döö. Nöö na wan soni sa danga tu te nöö sëmbë an o ko sabi ën.
3 Fëën mbei di soni di i si un ta taki a ndeti a dungudungu, nöö de o jei ën a gaan didia. Nöö di soni di un ta konda sapisapi da unu seei a kamba dendu, nöö hën de o feni ta bai basia a di köndë.”
Aki Masa Jesosi ta taki taa libisëmbë an dë u fëëë.
Mat. 10:28-33, 12:32; 10:19-20
4 Nöö hën a taki da dee bakama fëën möön taa: “Un dee mati u mi aki, wan musu fëëë dee sëmbë dee o sa kii unu e. Wë biga ee wan libisëmbë kii i, nöö an sa du oto soni ku i möönsö. Biga an sa du soni ku di akaa fii, hën mbei wan musu ta fëëë de.
5 Ma Masa Gadu hën un musu ta fëëë e. Biga tee a kii wan sëmbë te a kaba, nöö a sa toona sitaafu ën a bakaten. Biga hën abi di faja ka didibi o go, nöö hën mbei hën un musu ta fëëë.
6-7 “˻Nöö un musu ta mëni Masa Gadu tuu e, dee sëmbë, biga hën ta sölugu fuunu.˼ Wë biga luku dee piki fou ta buwa aki. De ta sei feifi u de u wan bangunötu nöö, ma töku Gadu ta mëni de. Wë nöö un dee libisëmbë wë? An möönsö nö? Nöö Masa Gadu sabi unu finifini te kisi ku dee uwii u hedi fuunu tuu.”
8 Nöö di a fan sö te a kaba, hën a taki da de taa: “Mi taki da unu e, taa dee sëmbë dee ta piki a libisëmbë fesi taa de sabi Mi di ko dë Libisëmbë Mii aki, nöö a bakaten nöö miseei o piki a dee basia u Masa Gadu fesi taa mi sabi de tu.
9 “Ma ee wan sëmbë an kë piki taa a sabi mi a libisëmbë fesi aki, nöö a bakaten nöö ma o piki taa mi sabi ën tu, a dee basia u Masa Gadu fesi ala.”
10 Hën a toona taa: “Ee wan sëmbë kosi Mi di ko dë Libisëmbë Mii aki, nöö Gadu sa puu ën a bëë eti. Ma ee wan sëmbë ta kosi di Akaa fëën, nöö an o puu ën a bëë möönsö e.”
11 Hën a toona taki da de möön taa: “Haika, dee sëmbë. Te de kisi unu u tja go a kuutu a dee keiki u de, ee nasö de tja unu go a dee gaan sëmbë ku dee gaama u köndë u de kuutu unu, nöö wan musu ta pakisei taa: ‘Ee maingë, unfa woo du? Andi seei woo taki?’
12 Biga te di juu dou, nöö di Akaa u Masa Gadu seei o lei unu andi fuun musu taki e.”
Aki Masa Jesosi ta bai de taa de an musu suku hia gudu a goonliba aki.
13 Nöö di juu naandë seei, nöö hën wan sëmbë bi dë a de mindi naandë taki da Masa Jesosi taa: “Mësitë o, mi kë begi i wan soni. Di tata fuu dëdë disa di gudu fëën naandë. Nöö mi kë i taki da di baaa u mi taa be a paati dee gudu, be a da mi u mi së.”
14 Hën Masa Jesosi piki ën taa: “Womi, na di wooko dë mi ko aki u ko du e. Ma ko u ko kuutu soni fuunu ta paati gudu da unu.”
15 Nöö hën a taki da dee sëmbë sai dë tuu taa: “Dee sëmbë aki, un musu mëni unu seei fu wan abi langawojo a soni e. Biga na gudu ta mbei sëmbë ta libi gaandi, söseei an ta mbei sëmbë libi suti tu.”
16 Hën a konda wan oto da de, a taa: “Wan guduma bi dë, hën a ta koti goon ta wooko ta paandi njanjan nöömö tefa a feni hia njanjan.
17 Hën a sindo pakisei taa: ‘Wë unfa mi o du? Biga ma a’ wosu tjika fu mi lai dee njanjan dee mi abi.’
18 “Hën a sai dë te wan pisi, hën a taa, ‘Söö. Wë mi saandi mi o du. Mi o booko dee wosu aki tuwë, nöö mi o mbei wanlö gaan gindi wan. Nöö a de mi o lai dee njanjan ku dee gudu u mi tuu,
19 nöö mi o dë kumafa mi kë awaa. Dee gudu dee mi abi, nöö de o tja mi sömëni jaa. An o dë u mi wooko möön. Mi o ta njan ta bebe ta mbei piizii ta libi suti kumafa mi kë.’
20 “Ma nöö te faa mëni, hën Masa Gadu taki dëën taa: ‘I lauma ju! A di ndeti aki seei de o ko tei di akaa fii puu a i tja go. Nöö dee gudu i abi dë ku dee njanjan i tjubi buta dë, ambë seei de o fika da?’ ”
21 Nöö hën Masa Jesosi taa: “Wan si ö? Nöö sö a ta pasa ku dee sëmbë dee ta suku gudu u goonliba aki, söndö de ta suku u libi kumafa Masa Gadu kë, fu de feni gudu nëën ala.”
Aki Masa Jesosi ta konda da dee
bakama andi dë fanöudu
u de suku.
Mat. 6:25-34
22 Hën Masa Jesosi bia fan ku dee bakama fëën awaa. A taa: “Fëën mbei wan musu abi bookohedi tumisi taa andi woon njan, nasö andi woon bisi.
23 Biga di libi ˻di Masa Gadu da unu dë, nöö˼ a dë gaan soni möön leki dee njanjan fuun njan. Nöö di sinkii ˻Masa Gadu da unu dë˼, a dë gaan soni möön leki dee koosu fuun bisi nëën. ˻Nöö di a da unu libi ku sinkii kaa, nöö an sa toona da unu njanjan ku koosu u bisi tu nö?˼
24 “Wë biga fa dee fou sai dë, de an ta diki goon paandi njanjan. De an ta diki alisi. De an a’ këdë ee nasö gaan suwa ta tjubi njanjan möönsö, ma Masa Gadu hën ta sölugu de. Wë nöö unu libisëmbë wë? Wan bumbuu gaanfa möön dee fou nö? Nöö an sa sölugu fuunu tu nö?
25 “Nöö un sëmbë sa libi ee wan juu langa seei möön fa Gadu bi buta dëën, fu di a ta booko hedi mbei? Di libi fii an o pusa pasa di daka a bi da i möönsö.
26 Wë nöö ee di bookohedi fii an sa heepi i a di piki soni dë, nöö ee i ta bookohedi a gaangaan soni seei nöö a sa heepi ö?
27 “Nöö luku dee folo dee ta nasi a peipei kamian, fa de hanse. De an ta wooko, nöö de an ta nai soni u bisi tu. Ma nöö mi taki da unu taa, fa di gaan könu de kai Salumon bi dë ku hii dee gaan waiti bisi fëën seei, ma an bi ta bisi hanso kuma dee folo dë e.
28 “Ma nöö fa i si dee folo hanse seei ma te sapate de puu kai pökö. De kaba a sösö kaa. Wë nöö di Masa Gadu ta bisi dee sösö uwii ku so wanlö hanse folo, nöö an sa da unu koosu fuun bisi tu nö? Ke dee sëmbë aki, luku fa di biibi fuunu piki. Biga wan ta buta mëni a Masa Gadu tjika.
29 “Dee sëmbë o, mi taki e, wan musu a’ bookohedi fu njanjan ku soni u bebe. Wan musu ta kai dee soni naandë gaan soni poi.
30 Biga a dee lö soni dë, dee sëmbë dee an ta dë ku Masa Gadu a wan së ta booko hedi. Ma unu Tata sabi dee soni un abi fanöudu kaa e.
31 Nöö be un suku nöö fuun dë a di Tii fëën basu, nöö hënseei o da unu hii dee soni dee un abi fanöudu.”
Aki Masa Jesosi lei taa ja musu tjubi gudu a di goonliba aki.
Mat. 6:19-21
32 Nöö hën a toona taki da dee bakama fëën möön taa: “Dee sëmbë u mi aki, fa un dë biti seei, ma wan musu fëëë e. Biga unu Tata Masa Gadu bi feni ën u bunu faa buta unu u di Njunjun Tii fëën dendu, fuun sa njan dee bunu fëën.
33 “Nöö fa i si un dë aki, ˻wan musu lai hia gudu a wosu te poi˼. Ma un musu sei de, nöö un paati di möni da dee pena sëmbë. Nöö hën da un ta lai möni a wan saku di an sa gaandi möönsö. Biga di lö möni dë an o kaba a sösö möönsö ka a dë a Gadu Köndë ala. A o dë u teego. Fufuuma an o sa go ala go fufuu ën möönsö, nöö bitju an o sa go ala go njan mën tu. Nöö naandë fii lai di gudu fii buta e, dee sëmbë, ma na a goonliba aki.
34 Biga ka di gudu fii dë, naandë hati fii ta dë tu.” Nöö sö Masa Jesosi taki da dee bakama fëën di ten dë.
Aki Masa Jesosi ta konda da de taa de musu ta dë seekaseeka.
Mat. 24:45-51
35 Nöö hën a toona taki da de taa: “Dee sëmbë o, un musu dë kabakaba e, ku faja sëndësëndë a unu maun. Un musu bisi wooko koosu, be i dë kabakaba ta luku di Masa fuunu.
36 “Nöö woon dë leti kuma wanlö futuboi de Masa go a kamian a wan piizii. Nöö de o dë a wosu dë pii kabakaba ta luku ën, fu te a ko dou naki di döö nöö de musu hopo jabi di döö dëën wantewante.
37 Nöö te di Masa u dee futuboi ko si taa de dë kabakaba kaa, nöö de o feni paima. Biga hënseei o puu ën koosu nëën sinkii buta a wan së, nöö a o hopo tafa sölugu de te a kaba.
38 “Wë nöö hën da bunu u dee futuboi seei te de Masa ko baka a wosu nöö a ko si taa de dë kabakaba. Biga wë hiniwan juu di a ko dou, nöö de musu dë kabakaba, ee a ganian kanda, ee a mindi ndeti seei.
39 “Nöö un musu pakisei di soni dë bunu e. Biga ee wan sëmbë sabi a fesi taa a sö wan juu fufuuma o ko nëën, nöö a o dë ku wojo ta watji bunu fu an musu ko booko di wosu fëën fufuu soni.
40 Nöö fëën mbei un musu hoi unu seei bunu fuun dë kabakaba tu. Biga Mi di ko dë Libisëmbë Mii aki o toona ko a goonliba a wan juu di sëmbë an o mëni taa nëën mi o ko.”
41 Nöö di Masa Jesosi fan sö te a kaba, nöö hën Petuisi hakisi ën taa: “Wë Masa o, fa i ta da u dee oto ta lei u dee soni aki, a dë fuu wanwan nö? Naa a dë u hii sëmbë?”
42 Nöö hën Masa Jesosi piki ën taa: “Wë mi ta fan di fan aki da dee sëmbë dee abi bumbuu fusutan, ku dee lanti sa a’ futoou a de liba. Biga sö wan sëmbë hën di masa o tei buta hedima nëën wosu, fu te di juu dou hën musu paati njanjan da dee otowan.
43 Nöö te di Masa fëën toona ko, nöö ee a ko si taa a dë wan bumbuu futuboi, a ta du di wooko fëën bunu, nöö a o kisi wan gaan paima.
44 Mi taki da unu e, taa nëën maun hën masa o buta hii dee gudu fëën.
45 “Ma ee di futuboi dë bi taki nëën hati taa: ‘Wë mi masa an o ko eti,’ nöö hën a hopo ta fon dee otowan fëën, womi ku mujëë tuu, ta njan ta bebe ta piizii ta dööngö,
46 nöö te hën masa toona ko baka a wan daka di an sabi ku wan juu di an bi mëni, nöö a sa sitaafu ën wan hogi sitaafu e. A o du ku ën seei kumafa a ta du ku dee oto sëmbë dee an ta piki ën buka.
47 “Biga di sëmbë di ta du soni ku sabi, nöö hën o kisi wan möön hogi sitaafu.
48 Ma di sëmbë di ta du hogi söndö a saandi a ta du, nöö hën an o sa kisi sö wan hogi sitaafu kuma di sëmbë di ta du hogi ku sabi. Biga di sëmbë di i bi du bunu, nöö nëën i ta pakisei u feni bunu baka. Söseei di sëmbë di i bi da möön hia, nöö nëën joo ta mëni taa joo feni möön hia.”
Di pisi aki ta lei u taa
sëmbë ku sëmbë sa paati
fu Masa Jesosi hedi.
Mat. 10:34-36
49 Nöö hën Masa Jesosi toona taa: “Fa i si mi ko a goonliba aki, nöö mi ko u ko suti faja kumafa sëmbë ta suti faja a goon. Ma dee sëmbë o, mi bi kë u di faja dë bi suti kaa e.
50 Biga di sitaafu mi musu tja bifö mi kaba di soni di mi ko u ko du aki, a hebi da mi o.
51 “Nöö unfa un pakisei, dee sëmbë? Un ninga taa mi ko aki u tja fii ko a di goonliba aki nö? Nönö e, ma mi ko u paati sëmbë ku sëmbë.
52 Biga ee feifi sëmbë dë a wan wosu dendu, nöö de o ta kisi toobi ku deseei fu mi hedi. Dii o dë ku mi a wan së, tu dë a wan oto së. Ee nasö, tu o dë ku mi a wan së, dii dë a wan oto së.
53 Wan tata o poi ku di womi mii fëën fu mi hedi e, nöö wan womi mii o poi ku ën tata. Wan mama o poi ku di mujëë mii fëën. Wan mujëë mii o poi ku ën mama. Mai ku mai o poi ku de seei. Hën mbei mi taa na u piizii mi ko e.”
Aki Masa Jesosi taki da
dee sëmbë taa de musu sabi
na un juu de dë.
Mat. 16:2-3, 5:25-26
54 Hën Masa Jesosi ko ta fan ku dee hia sëmbë ko nëën dë awaa. A taki da de taa: “Dee sëmbë aki o, unfa un du ta sabi dee maaka dë a liba ala, ma dee u goonliba aki wan ta sabi de? Biga te un hopo wojo luku liba, nöö ee un si taa di bundji bë njaaan a di së ka sonu ta kumutu, nöö un taa tjuba o kai. Nöö a ta kai tuu.
55 “Nöö te un hopo wojo luku a di së u libasë, nöö te di ventu ta ko nöö un taa: ‘Ma di ventu di ta ko di ko aki, di sonu o hati e.’ Nöö sonu ta hati tuu.
56 “Wë nöö dee soni u liba ala, de un dë aki ta sabi. Wë nöö dee soni ta pasa a unu fesi a goonliba aki wë? Unfa wan ta si de fuun sabi na un juu u dë, un bödjëëma?
57 “Biga un saandi da di leti soni fuun du, nöö faandi mbei wan ta seeka soni fuunu buta a pasi?
58 Te i ku i felantima a’ soni nöö i si taa a kë tja i go a kuutu u di soni dë hedi, nöö ˻te i si taa i a’ föutu˼ nöö be i dëën leti wante e, be di taki koti bifö un dou a di kuutuma. Ma ee nasö, te di kuutu kaba, nöö dee siköutu o kisi i buta a dunguwosu,
59 fu teee i paka di lasiti bë sënsi u di paima de kai da i fii paka.”