8
Aki Lukasi ta taki soni u wanlö
mujëë dee bi ta waka
ku Masa Jesosi ta lontu.
1 A baka u di dë, hën Masa Jesosi go ta waka a dee köndëköndë ta tja di Bunu Buka ta konda da lanti taa Gadu tja di Njunjun Tii fëën ko a goonliba awaa. Nöö de tuwalufu bakama fëën bi dë ku ën,
2 ku wanlö mujëë tu. A fesi nöö dee mujëë dë bi dë ku siki, nöö hën a kula de ko bunu. So u de, soni bi kisi de a hedi hën a jaka de puu. Wan u dee mujëë de ta kai Malia u di köndë de kai Magidala, hën bi abi sëbën gadu nëën hedi hën Masa Jesosi puu de tuu dëën.
3 Wan otowan möön de kai Johana, hën manu de kai Kusasi, wan hedima u Könu Helodi wosu, ku wan de kai Susana, ku sömëni otowan möön bi dë ku Masa Jesosi ku dee bakama fëën ta waka ku de ta lontu. De ta heepi de a dee soni dee de bi abi fanöudu u de sa libi, ta puu de a fuka a di së u möni soni.
Aki Masa Jesosi da wan woto
u wan sëmbë di ta jaa böngö.
Mat. 13:1-23; Maik. 4:1-20
4 Wan daka hën sömëni sëmbë kumutu a dee köndëköndë ta ko a Masa Jesosi te a hila. Nöö hën a tei wan oto faa lei de soni. A taa:
5 “Wan daka hën wan sëmbë go nëën goon go ta paandi wan soni ˻kuma alisi˼. Nöö di a ta jaa di sii, nöö hafu kai a pasi liba, nöö sëmbë ta waka dë ta makisëën ku futu te an sa ko soni, ufö dee piki fou ta pii ën ta njan tu.
6 “Nöö hafu u di sii kai a sitonu goon. Nöö di a booko wojo ko nöö hën a toona dëdë, fu di di kamian aan doti tjika nöö an ta feni wata kumafa a dë fanöudu.
7 “Nöö so fëën kai ka maka dë, nöö hën di maka göö ko peetëën kii. An sa ko soni möönsö.
8 “Ma nöö hafu u di sii kai a bunu goon, nöö hën a göö tee a puu njanjan te a hila.”
Sö wan oto Masa Jesosi taki te a kaba. Nöö hën a taa: “Fa mi fan ku unu aki, nöö un pakisei ën bunu e, be un fusutëën.”
9 Nöö baka u di dë, hën dee bakama fëën ko hakisi ën faa puu di hedi u di oto da de.
10 Nöö hën a taa: “Wë un haika e. Dee tjubitjubi soni u di Njunjun Tii u Masa Gadu, unu musu sabi de tuu. Ma dee oto sëmbë, ˻de dë kuma dee sëmbë Esaja bi taki taa:˼
De ta luku ma de an ta si soni.
De ta haika ma de an ta fusutan.
Hën mbei mi ta fan ku de a nöngö.”
11 Hën a taki da de taa “Wë di puu u di oto dë sö taa: di sii, hën da di Wöutu u Gadu.
12 Nöö di ka di sii kai a di pasi, hën da te wan sëmbë jei di Wöutu, nöö di didibi ko puu ën nëën hati wante fu an fika ta biibi u Gadu heepi ën.
13 “Nöö di ka a kai a sitonu goon, nöö hën da di sëmbë di kisi di Wöutu seei ku wai, ma te toobi miti ën faa poobëën luku ee a biibi Gadu tuutuu, nöö a ta toona tuwëën disa biga aan lutu wan bëtë.
14 “Nöö di ka a kai a maka kamian, nöö hën da di sëmbë di tei di Wöutu tuu, ma a a’ bookohedi u dee soni u di goonliba aki tumisi. A ta pakisei dee peipei libi u di goonliba aki, hogi wan ku bunu wan tuu, ta suku gudu ku piizii. Dee lö soni dë ta fuu di sëmbë hati te nöö di Wöutu an sa ko soni möönsö.
15 “Ma nöö ka di sii kai a bunu goon, hën da a kai a wan bumbuu sëmbë hati. Nöö di a jei di Wöutu, nöö a ta hoi ën nëën hati ta pakisei ën tee a ko soni seei nëën libi.”
Aki Masa Jesosi ta taki
andi limbo ta du.
Maik. 4:21-25
16 Nöö hën a taki möön taa: “˻Di Wöutu u Masa Gadu dë kuma wan faja e.˼ Nöö na wan sëmbë o sëndë faja te a kaba, nöö a butëën a wan bungu dendu, nasö a soni basu. Ma a o butëën a wan heihei kamian ka hii dee sëmbë dë a di wosu sa si soni ku ën.
17 Nöö te di limbo fëën kai ko dë, nöö na wan soni o fika tjubitjubi tee nöö sëmbë an o si ën e, nöö na wan soni sa danga tee an o sa ko a limbo.
18 “Nöö un seti jesi be un jei bunu e, dee sëmbë. Biga di sëmbë di bi jei soni kaa, nöö a o sa jei möön hia. Ma di sëmbë di an kë jei seei, nöö di piki soni di a bi mëni taa a jei, hën a o toona lasi.”
Aki Masa Jesosi mbei de ko sabi ambë da famii fëën.
Mat. 12:46-50; Maik. 3:31-35
19 Wan daka hën Masa Jesosi dë a wan wosu ta lei sëmbë. Te wan pisi hën hën mama ku dee baaa fëën ko u ko luku ën, ma dee sëmbë bi hia a di kamian tee de an sa feni pasi u go dou nëën.
20 Nöö hën wan sëmbë go taki da Masa Jesosi taa: “Mësitë o, i mama ku dee baaa fii ko a i aki. De dë a döö dë, nöö de kë si i.”
21 Hën a taa: “Sö nö baa? Wë nöö dee sëmbë i si mi ku de dë aki, nöö de da mi mama ku mi baaa e. Wë biga dee sëmbë dee ta jei Gadu buka ta piki ën, de da mi bëë kaa.”
Aki Masa Jesosi mbei di ventu ku di wata ko kötö.
Mat. 8:23-27; Maik. 4:35-41
22 Wan daka hën Masa Jesosi ku dee bakama fëën dë a wata bandja dë, hën a taki da de taa: “Un boo subi a boto koti wata go a di oto së banda ala.” Nöö hën wante hën de subi a boto tuusi go a mindi wata.
23 Nöö hën Masa Jesosi go kandi ta duumi.
Hën de nango te wan pisi, hën wan gaan ventu ko ta seki di wata tee di boto ta biinga seei u singi.
24 Hën de go kai ën weki taa: “Masa hesi, hopo ooo, hopo! Woo dëdë a wata tuu kaba!”
Nöö hën Masa Jesosi hopo, nöö hën a gandji da di wata ku di ventu. Nöö hën wantewante dë hën di wata ku di ventu tuu ko kötö piii.
25 Nöö hën Masa Jesosi hakisi de taa: “Dee sëmbë aki, andi mbei un fëëë sö? Naasë di biibi fuunu dë? ˻Wan sabi taa mi ku unu dë aki nö?˼”
Ma nöö fa a du dë, nöö a foondo de te de ko fëëë. Hën de ta hakisi de na de taa: “Wë ambë seei da di sëmbë aki, dee sëmbë? Biga ventu ku wata tuu ta piki ën buka.”
Aki Masa Jesosi puu wanlö hia taku soni a wan sëmbë liba.
Mat. 8:28-34; Maik. 5:1-20
26 Nöö baka u di dë, hën Masa Jesosi ku dee bakama fëën nango teefa de go tjökö a di pisiwata u dee Galasëni sëmbë, leti a oto banda u Galilea dë.
27-29 Nöö di a nango a tela, hën wan sëmbë u di köndë ko miti ku ën. Di lö sëmbë dë, a abi wanlö hia taku soni nëën liba, nöö de dë nëën liba longi kaa. An ta bisi koosu a sinkii, an ta libi a wosu, an ta libi seei kumafa libisëmbë ta libi möön, ma a ta dë fëën a dee sitonu baaku ka de ta bei dëdë. Dee sëmbë u di köndë mbei möiti a hii fasi te de wei. De ta tai ën ku bui, ma a ta booko dee bui kölökölö seei lusu puu, nöö dee taku soni nëën liba ta hai ën ta tja go a dee sabana kamian. Na tide oto de ta penëën sö.
Nöö hën di a si Masa Jesosi, nöö hën a kai olo tuwëën seepi a goon a Masa Jesosi fesi. Nöö hën a taa: “Jesosi, i di Mii u di Möön Hei Gadu a liba, andi mi ku i abi? I ko aki fii ko pena mi nö? Mi begi i, na sitaafu mi e!” Biga Masa Jesosi bi bai ën kaa taa a musu kumutu a di sëmbë liba.
30 Nöö hën Masa Jesosi hakisi ën taa: “Un në fii?”
Hën a taa: “Mi da A-Hila-Möön-Hii.” Biga de bi dë hia te sëmbë an sa konda de.
31 Nöö hën de begi Masa Jesosi fa an musu tuwë de go a di sitaafu kamian u de eti.
32 Nöö wanlö hagu bi dë a wan kuun bandja ta pii soni ta njan. Nöö hën dee soni taa be Masa Jesosi da de pasi fu de go a dee hagu dë. Nöö hën a taa: “Un go!”
33 Nöö hën de kumutu a di womi, hën de go a dee hagu. Nöö fa u ta taki aki, hën dee hagu kumutu kule gililili go kai a wata djulululu dëdë fiaa.
34 Hën dee sëmbë dee bi ta luku dee hagu, hën de kule go a ganda go paaja di buka te dou a hii kamian u di köndë dë tuu taa sö wan soni de si.
35 Nöö hën hii dee sëmbë tuu booko kumutu a dee kamiankamian ko luku andi pasa. Nöö hën de go si di womi di dee soni bi dë nëën liba dë, sindosindo a Masa Jesosi bandja a goon dë piii. A dë ku koosu a sinkii, ku ën bumbuu fusutan. Nöö hën de tuu ko fëëë.
36 Nöö hën dee sëmbë dee bi si di soni, hën de konda da dee otowan fa Masa Jesosi bi puu dee soni a di sëmbë liba.
37 Nöö hën di fëëë de fëëë dë, hën mbei hii dee sëmbë u di pisiwata dë begi Masa Jesosi taa, gaantangi be a kumutu a di köndë u de go. Nöö hën Masa Jesosi subi a di boto faa go.
38 Nöö hën di sëmbë di Masa Jesosi bi puu dee soni nëën liba naandë, hën a taki da Masa Jesosi taa a kë go ku ën.
Ma Masa Jesosi taki dëën taa:
39 “Wë, nönö, mati. Toona go a i köndë, nöö i go konda da dee sëmbë kumafa Gadu du i bunu tjika.”
Hën di sëmbë piki, nöö hën a go nëën köndë go ta paaja di buka ta konda da hii sëmbë di bunu di Gadu du ën.
40 Hën Masa Jesosi ku dee bakama fëën toona koti go a di oto së banda ka de bi kumutu. Nöö di de go dou, nöö hën dee hia sëmbë bi sai dë wai ku de, biga de bi dë ta luku Masa Jesosi faa toona ko.
Aki Masa Jesosi heepi wan mujëë ku wan mujëë mii.
Mat. 9:18-26; Maik. 5:21-43
41 Nöö a di ten dë seei, hën wan hedima u keiki de kai Jailusi ko a Masa Jesosi. Nöö hën a tjökö kini a goon nëën fesi begi ën taa gaantangi be a ko nëën wosu.
42 Biga a abi wan kodo mujëë mii fëën tö nöö a abi tuwalufu jaa, ma nöö a siki seei tee a dë a dëdë ku libi maun.
Nöö hën Masa Jesosi piki ën taa, “Söö. Wë antoobi, mati. Un boo go.”
Nöö hën de tei pasi nango, nöö hën wanlö hia sëmbë ta waka ku ën ta peetëën seei tee na soni.
43 Nöö di juu dë, hën wan mujëë bi sai a di köndë naandë, a bi dë ku wan siki tuwalufu jaa longi kaa, soni ta kule nëën an ta tapa möönsö. A go a data seei te a wei, ma an sa ko bunu möönsö.
44 Hën di a jei taa Masa Jesosi ko dë, nöö hën wë a waka saapisaapi nëën baka go panjëën a dee jëkëjëkë u di koosu buka fëën. Nöö hën wante, hën a ko bunu kaa.
45 Ma nöö hën Masa Jesosi bia hakisi taa: “Ambë panjan mi?”
Nöö hën de tuu ta piki taa: “Na mi.” Disi taa: “Na mi.” Disi taa: “Na mi.”
Nöö hën Petuisi taa: “Wë Masa, luku fa dee sömëni hia sëmbë ta peeta i aki. Nöö unfa joo du sabi ambë panjan i?”
46 Hën Masa Jesosi taa: “Aai, ma seei mi sabi taa wan sëmbë panjan mi. Biga mi fii wan kaakiti kumutu a mi sinkii go kula wan sëmbë.”
47 Nöö hën di mujëë si taa wë di soni an sa tjubi möön. Nöö hën a ko ku panta seei ko tjökö kini a goon a Masa Jesosi fesi a hii dee sëmbë wojo dë. Nöö hën a konda hii soni dëën, andi mbei a waka ko panjan di koosu jëkëjëkë fëën, ku fa a ko bunu. De tuu a pii konda dëën.
48 Nöö hën Masa Jesosi taa: “Mujëë, na fëëë möön e. Di biibi fii aki, nöö a heepi i kaa. Go fii a i wosu ku piizii.”
49 Nöö di juu dë seei, hën wan u dee sëmbë u di hedima u keiki di bi ko kai Masa Jesosi faa ko kula di mujëë mii fëën dëën, ko dou. Hën a taki dëën taa: “Mati, gaan soni. An dë fii mbei di Mësitë ko möön e, biga di mii fii dëdë kaa.”
50 Ma nöö hën Masa Jesosi seei taki da di tata u di mii taa: “Na fëëë e, mati. Hoi di biibi fii a mi liba nöömö, nöö joo si. Di mii fii o toona ko bunu.”
51 Nöö hën de nango te de go dou a di wosu. Nöö Masa Jesosi an kë oto sëmbë go ku ën a di wosu ka di mii dë möön leki Johanisi, Petuisi, Jakobosi, ku di mii tata ku ën mama nöö.
52 Nöö di a go dou a di wosu dendu, hën a taki da dee sëmbë dee ta bai ta këë naandë taa be de an këë möön. Wë biga di mii na dëdë a dëdë, duumi a ta duumi.
53 Nöö hën de lafu ën mbei ën fa, biga de bi sabi tuutuu taa di mii dëdë.
54 Nöö hën a pasa go dou a di mujëë mii. Nöö hën a panjëën a maun, hën a kai ën taa: “Mujëë mii, hopo e.”
55 Nöö hën wantewante dë, hën di mujëë mii weki hën a hopo. A libi baka. Nöö hën Masa Jesosi taa be de dëën soni u njan.
56 Nöö di soni foondo di mama ku di tata u di mii te na soni. Ma Masa Jesosi taki da de taa: “Di soni i si pasa aki, nöö wan musu taki ën da sëmbë e.”