18
Gu Jesuus na bhaan ji uaꞌrgidhai tu aꞌgaꞌ maaꞌn gu ubii gio maaꞌn gu gɇꞌkam
1 Baꞌ gu Jesuus bhaan ji chu uaꞌrgidhak maaꞌn gu ubii gio maaꞌn gu gɇꞌkam, ba ja aagiꞌñ guiꞌ nam kaichuꞌ na bhaan ja guguuxiꞌñ nam cham jim oꞌjolhdhat gammɨjɨ tu daandaꞌ buiñor gu Dios.
2 Jup ja tɨtda:
―Maaꞌnnim maaꞌn gu maaꞌnkam maaꞌn kap jir gɇꞌkam kaꞌ, na paiꞌ muiꞌ paꞌ daaꞌñxim jir kikcham kaꞌ. Cham tuꞌ kaꞌm ja nɨiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam dhiꞌ dhi gɇꞌkam, ni gu Dios ku tuꞌ kaꞌm nɨiꞌñdhaꞌ.
3 Baꞌ miꞌp jix jaiꞌch kaꞌ maaꞌn gu dɨɨlhdhɨm ubii nat muu gu bɨngaꞌn. Dhiꞌ miꞌ tɨi aꞌjɨdaꞌ na paiꞌ daakaꞌ guiꞌ gu gɇꞌkam na pu tɨtdadaꞌ na bhaankam nokiaꞌ nam kokdadaꞌ gu jaꞌtkam mu na paiꞌ kio,
4-5 guꞌ ji na guꞌ cham tuꞌp jum buixiꞌñdhaꞌ. Muiꞌ tanoolh jup duu na cham tuꞌp jum buixiꞌñdhaꞌ gu gɇꞌkam buiñor gu dɨɨlhdhɨm ubii. Baꞌ maaꞌnnim jup jum aaꞌ: “Gi noꞌ ñich aꞌmkamuꞌn jup ñio dhi ubii ku cham kañ juandaꞌ, sia kuñ tɨi cham tuꞌ kaꞌm ja nɨiꞌñ gu jaꞌtkam, ni gu Dios kuñ tuꞌ kaꞌm nɨiꞌñ. Jir maaꞌn na bha jaꞌk jiñ chooñiꞌñ.”
6 Baꞌ puiꞌ xi chɨꞌɨɨk jup ja tɨtda ɨp gio guiꞌ nam kaichuꞌ:
―Dho jaña nat siamri dakoo aꞌmkam ma ñio gu gɇꞌkam gu dɨɨlhdhɨm ubii na cham jum jɨɨpiꞌñkaꞌ na pu tɨtdadaꞌ, sia ku guꞌ tɨi cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ guiꞌ gu gɇꞌkam.
7 ¿Aapiꞌm baꞌ cham puꞌñip jam kaayaꞌ aa jax noꞌ pim tɨtda gu Dios nat jam aꞌm tɨ tɨɨ na pim jir jaꞌtkam tugiꞌñ kaꞌ, noꞌ pim gammɨjɨ puiꞌ tɨtda nabap tanoolh gio nabap tukaaꞌ? ¿Kaꞌ guꞌ ka ji mɨɨkidhaꞌ aa panaas na baꞌ pɨk jix joiꞌmdat ba jam tɨgiaꞌ?
8 Matgɨm moo janoꞌ ji na jam palhbuidhaꞌ, cham tuꞌ na guꞌ mɨɨkidhaꞌ, aañ moo yaꞌ pu jam tɨtda. ¿Siamriñ chi baꞌ gio yaꞌp ja tɨgiaꞌ aa gu jaꞌtkam dhi oiꞌñgaꞌn bhaan nam jiñ bui tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ janoꞌ nañ gio bhaiꞌp jimdaꞌ?
Gu Jesuus na ba tu aꞌgaꞌ bhaan ji uaꞌrgidhai maaꞌn gu pariseo gio maaꞌn gu tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam
9 Baꞌ jaiꞌ dhɨt gu jaꞌtkam gɇꞌgɇrkam jum taat kaꞌ am nam chi sap panaas miꞌ puiꞌ jiim na jax jix aaꞌ gu Dios, guꞌ baꞌ gampaiꞌ ja ɨlhiiꞌñdhaꞌ am gu jaiꞌ jaꞌtkam. Baꞌ gu Jesuus jumai bhaan jup xi chu uaꞌrgidhak ba ja aagiꞌñ nam baꞌx maatɨt kaayaꞌ, jup ja tɨtda:
10 ―Maaꞌnnim gook gu jaꞌtkam ma jii mɨt maaꞌn kap chiop na mɨt tu daañim jix dhaam jaꞌk buiñor gu Dios. Maaꞌn jir pariseo, jumai baꞌ maadɨt jir diꞌ guiꞌ nam jir tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam.
11 Baꞌ gu pariseo puiꞌ kɨɨkat jix dhaam jaꞌk xi chɨ tɨɨgɨk muiꞌ ji chu daanɨ buiñor gu Dios, jup kaiꞌch: “Moo taxchaab baꞌ Gɇꞌkam Dios nap jiñ palhbuiꞌñchuꞌ nañ miꞌ puiꞌ jim nap jax jix aaꞌ. Cham jañ tuꞌr jix ɨxkum na jax jaiꞌ gu jaꞌtkam nam giilhim jix ɨꞌxbiꞌ, ni kuñ jir pu chuꞌm na jax jaiꞌ nam maiꞌ xi ja iabut gu ja bɨpnaꞌ jaiꞌ bhaiꞌ ji ja uꞌ. Cham jañ paiꞌ dhuuk jix buam jum duukam jup tu bua. Jum taxchaabgiꞌñ iñ ɨp sia na pich cham tuꞌ pu chuꞌm yaꞌñ dhoꞌñcho dhi oiꞌñgaꞌn bhaan nañ jir tuumiñ tutaandam tugiꞌñ kaꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam, jaꞌp na dhiꞌ na bhaiꞌ dhɨr kɨɨk. Giilhim jix uꞌuaꞌtulhdhix am guꞌ gu pu chuutuꞌm.
12 Aañ gookim jiñ xaabdaꞌ na giop bam aayaꞌ na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ. Gio gu tuꞌ nañ maiꞌchidhaꞌ nañ tu juandaꞌ, gammɨjɨm maakidhaꞌ iñ na jɨꞌk jum aꞌm jup bipioꞌ.”
13 Baꞌ gu tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam jaꞌx mɨk paꞌ ji kɨkbo, ni ku iam xim guguuxiꞌñ nax dhaam jaꞌk xi chɨ tɨgiaꞌ, dai na bhaiꞌ xim gɨbdat bhaastuꞌn jup kaiꞌch: “Aapiꞌ Gɇꞌkam Dios, xiñ joiꞌmdaip iam jiñ uañdhaꞌ guñ uaꞌtulhdharaꞌ nañ giilhim jix uaꞌtulhdhix.”
14 Baꞌ aañ yaꞌ pu jam tɨtda nat gu tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam ba jii kiaꞌmiꞌñ uañchudhix kam gu uaꞌtulhdhar gaꞌn, guꞌ baꞌ gu pariseo cham. Na guꞌ cham tuꞌ joiꞌmdat nɨiꞌñdhaꞌ gu Dios gu jaroiꞌ noꞌ dai gɇꞌkam jum taat, guꞌ guiꞌ ji na soiꞌm ɨlhiiꞌñdhaꞌ na baꞌx joiꞌmdat nɨiꞌñdhaꞌ.
Gu Jesuus na tu ja daañxidhaꞌ gu aꞌaalh
(Mt. 19:13‑15; Mr. 10:13‑16)
15 Baꞌ jaiꞌ dhɨt gu jaꞌtkam muiꞌp ba aichulhdhim am gu Jesuus gu ja aꞌaalh chuk nam jix aaꞌ na ja aꞌmkam tu ja daañxidhaꞌ. Guꞌ ji na guꞌ na mɨt paiꞌ dhuuk ja tɨɨ gu noonbiꞌñ gu Jesuus, ba ja ñiok jamɨt pɨx gu jaiꞌ nam muiꞌ tɨip ba ja uaꞌkat gu ja maamar.
16 Baꞌ dɨɨlh gu Jesuus xi ja baidhak gu noonbiꞌñ jup ja tɨtda:
―Chaꞌpim ja sosbhichulhiꞌñdhaꞌ dhi jaꞌtkam nam bha ja uaꞌ gu ja maamar, na guꞌ puꞌñi chuꞌm ja aꞌm jum aaꞌ gu jaꞌtkam nam jir tuꞌm kaꞌ na baꞌx joiꞌmdat ja aꞌm tɨ nɨidhidhaꞌ gu Dios.
17 Cham jɨꞌxkat jaroiꞌ aayaꞌ buiñor gu Dios noꞌt cham puiꞌm ɨlh na jax gu alhii, aañ moo yaꞌ pu jam tɨtda.
Gu maaꞌnkam jix chumñigam na ba tɨkkadaꞌ gu Jesuus na jax jaꞌk miꞌ puiꞌ jimdaꞌ
(Mt. 19:16‑30; Mr. 10:17‑31)
18 Baꞌ maadɨt guiꞌ nam jir ja gɇꞌgɇrkam tuk gu Israel kam jaꞌtkam jup tɨtda gu Jesuus:
―Aañ jaꞌp tuꞌm xim tɨkkam jiñ jaduuñ, aap nap jir jix bhaiꞌkam. ¿Jax jaꞌk jix bhaaiꞌ nañ xi chu duñiaꞌ nañ baꞌ maiꞌchiaꞌ nañ jimiaꞌ buiñor gu Dios nañ gammɨjɨ buiñor bap tuiꞌkaꞌ?
19 Baꞌp tɨtda gu Jesuus:
―¿Jaꞌp kaiꞌñkam jup kaiꞌch ap aañ jaduuñ nañ aañ jaꞌxbuiꞌp jir jix bhaiꞌkam na gu Dios? Na guꞌ dai guiꞌ nar jix bhaiꞌkam.
20 Gio guꞌ guiꞌ nap tuꞌñ chɨkka, jix maat ap na jax tu aagix na tu uaꞌñix gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios nap tuꞌ jax dhuñiaꞌ. Jaꞌpni bom kaiꞌch: “Chaꞌp naiꞌ pɨx ja bɨɨm boppodaꞌ gu uꞌuub, daipuꞌ gu jax chuꞌm nar jum bɨɨnaꞌ kaꞌp pu bɨɨmaꞌn tu kiokaꞌ gammɨjɨ nap jɨꞌx duakaꞌ. Gio nap cham ja kooꞌndaꞌ gum bɨpnaꞌ jaꞌtkam. Ni kup cham tɨ ɨɨxiꞌñdhaꞌ. Ni kup cham iatbiꞌ kaꞌ. Gum taat jap tuꞌ kaꞌm jup nɨiꞌñdhaꞌ gio gum naan.”
21 Baꞌp kaiꞌch gu gɇꞌkam:
―Dho bɨɨx jañ puiꞌ tɨi pu tu duiñchuꞌ na ñich dhɨr bhaiꞌñ jur ji bhɨi.
22 Baꞌp tɨtda gu Jesuus nat puiꞌ tɨi:
―Ka biꞌiix ji guꞌ maaꞌn nap pu duñiaꞌ. Bɨɨx jap tu gaꞌrai nap jɨꞌk tuꞌ tu biaꞌ ja makiaꞌ gu tuumiñ guiꞌ nam cham tuꞌ biaꞌ ni jɨꞌx, bhaiꞌp baꞌ xi jimiaꞌ nap bañ kaichgɨdaꞌ. Puꞌñi jaꞌk jap baꞌ bar jix chumñigam kaꞌx dhaam buiñor gu Dios.
23 Baꞌ gampaiꞌ ji dhuu gu gɇꞌkam nat puiꞌ xi chɨɨꞌn gu Jesuus, jix buam jum ɨlh, na guꞌ giilhim jir jix chumñigam kaꞌ.
24 Baꞌ na bhaiꞌ xi ñɨiꞌñ gu Jesuus nat jix buam jum ɨlh, jup kaiꞌch:
―¡Jaꞌp moox xijaim ɨlhiiꞌñ am gux chutumñigam nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jaꞌk jix joiꞌmdat ja aꞌm ba tɨ nɨidhidhaꞌ gɨt gu Dios!
25 Gu kameeyo chi iam cham xijaim jup ɨlhiiꞌñ ji na bhaiꞌ baakɨi buiꞌram gu soomkar jaꞌp dɨr jaꞌk buusniaꞌ, cham tuꞌ puiꞌ na gux chutumñigam nam jix xijaim ɨlhiiꞌñ nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jaꞌk jix joiꞌmdat ja aꞌm ba tɨ nɨidhidhaꞌ gɨt gu Dios.
26 Baꞌ jaiꞌ dhɨt guiꞌ nam tɇ kɇɇ, jup tɨtda am gu Jesuus:
―¡Dho bak guꞌ cham jɨꞌxkat jaroiꞌ buiñor aayaꞌ gu Dios, na guꞌ puiꞌx xijai nach miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jix aaꞌ!
27 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:
―Jax dhui na cham tuꞌ xijaim ɨlhiiꞌñdhaꞌ gu Dios gu tuꞌ nam gu jaꞌtkam jix xijaim ɨlhiiꞌñdhaꞌ, na guꞌ bɨxchuꞌx bhaaiꞌ na pu tu duñiaꞌ.
28 Baꞌ gu Peegro miꞌ dhɨr jaꞌp jup tɨtda:
―Dho puiꞌ na jax aach na chich cham tuꞌ kap jich buix gu tuꞌ nach ka biaꞌkat janoꞌ na chich paiꞌ dhuuk tɨ jɨɨꞌñdhak jum bɨɨm ba jiiñ jaduuñ.
29 Baꞌp ja tɨtda bɨɨx gu Jesuus:
―Noꞌt jaroiꞌ cham tuꞌ bhaan kap jum buix gu taataꞌn gio gu dɨꞌɨɨꞌn, piam gu xiixiogiꞌñ, piam gu sɨspidhiꞌñ, piam gu bɨngaꞌn, piam gu maamraꞌn, piam gu tuꞌ na biaꞌkaꞌ, puiꞌ na gu baꞌkiꞌñ, ganaiꞌ bɨɨx aixim, baꞌ dai nat pɨx bhaan ji bam na puiꞌ ba tu duñiim na jax jaꞌk jix joiꞌmdat bhaan ba tɨ nɨidhidhaꞌ gu Dios, aañ yaꞌ pu jam tɨtda na cham jax bua.
30 Na guꞌx ioꞌm muiꞌ ba tu iimchuxdhaꞌ gu Dios pu yaꞌ na ka duakaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan, cham tuꞌ jaꞌkbuiꞌ na jɨꞌk cham tuꞌ bhaan jup jum buixdhaꞌ bɨɨpɨꞌ dɨr. Gio daman pup na xi baidhikaꞌ jix dhaam na buiñor bap tuiꞌkaꞌ gammɨjɨ.
Gu Jesuus na giop ba tu aaꞌndaꞌ nam muꞌaaꞌ, bar baikim kaꞌ baꞌ dhiꞌ kɨꞌn
(Mt. 20:17‑19; Mr. 10:32‑34)
31 Baꞌ jaꞌp jaꞌk dɨlhkob xi ja boosgak gu Jesuus dai gu mambhɨɨx daman gook gu noonbiꞌñ jup ja tɨtda:
―Xib jach baꞌ sɨlh muiꞌ pu ba jimiaꞌ Jerusaleen, bhaiꞌ na paiꞌ puiꞌ ba tum duñiaꞌ baꞌ na mɨt jɨꞌk jax tu uaꞌnak nam aañ jiñ aagɨt jup kaiꞌch guiꞌ nam bɨjɨk bhaankam ya jaꞌp tu aꞌgimɨk gu Dios.
32 Gu Israel kam jaꞌtkam jam maaxik jiñ kɨɨsaꞌ ja bui guiꞌ nam cham jir Israel kam, guiꞌm baꞌ bɨɨx aixim jiñ buimɨi nam jax ɨlhiiꞌñ, bhañ xixbuidhaꞌ am, jiñ asdam baꞌ puiꞌ xiñ buaꞌt.
33 Gio nam jiñ gɨbiimɨi, miꞌ dhɨr jam ampɨx jiñ muꞌaaꞌ. Ku baꞌ guꞌ aañ baik tanoolh kɨꞌn yaaꞌ ji nañ jax ba oirɨdaꞌ.
34 Baꞌ gu noonbiꞌñ pu ni jɨꞌx ku mɨt jix maatɨt kai na jax kaiꞌñkam jup kaiꞌch, pu cham maatɨt kai mɨt na jax kaiꞌñkam jup ja tɨtda. Na guꞌ puiꞌ na jax ja tɨtda gu Jesuus, jix xijai na jaroiꞌx maatɨt kaayaꞌ gu miꞌ jotmodaꞌ.
Gu Jesuus na ba duaꞌñdhaꞌ maaꞌn guiꞌ na cham ñia kaꞌ
(Mt. 20:29‑34; Mr. 10:46‑52)
35 Baꞌ nammɨ na miaꞌn ba aajim gu Jesuus na paiꞌ Jerikoo tɨ tɨɨꞌ, maaꞌn gu maaꞌnkam cham ñia kam mi jaꞌp daakat boi jugiiꞌñ tu taan gu tuumiñ nam onbaiꞌñdhaꞌ.
36 Baꞌ nat ba ja kai nam muiꞌ mi jaꞌp pɨx kaiꞌch gu jaꞌtkam nam buan, ba tɨ tɨkka na tuꞌ jax jum bua.
37 Baꞌp tɨtda am na Jesuus Nasareet kam mi jaꞌp jim muiꞌ ja bɨɨm gu jaꞌtkam.
38 Baꞌ ba jiiñak gɇꞌ kɨꞌn gu cham ñia kam, jup kaiꞌch:
―¡Jesuus, boxiiꞌñ gu Dabii! ¡Iam jap xiñ joiꞌmdai xiñ chɨɨgɨi xiñ dhuaꞌñdhai!
39 Baꞌ gu jaꞌtkam guiꞌ nam bɨɨpɨꞌ dɨr jiim, jup tɨtda am tɨi na cham ñiokat daakaꞌ, guꞌ ji na guꞌ guiꞌx ioꞌm gɇꞌ kɨꞌn muiꞌ ba xi jiiñak, jup kaiꞌch:
―¡Boxiiꞌñ gu Dabii! ¡Iam jap xiñ joiꞌmdai xiñ chɨɨgɨi xiñ dhuaꞌñdhai!
40 Baꞌ miꞌ pup kɨɨk gu Jesuus nat kai, mɨjɨ xi chu joot baꞌ nam mu baiꞌñxidhikaꞌ. Baꞌp tɨtda na mɨt miꞌ ba aich:
41 ―¿Tuꞌni aañ kɨꞌn jum palhbuidhaꞌñ jaduuñ?
Baꞌ guiꞌp kaiꞌch:
―Dho nañ tɨix aaꞌñ jaduuñ nap jiñ dhuduaꞌñxidhaꞌ dhiñ buupui nañ cham ñia. Tɨix chɨ tɨɨgim iñ.
42 Baꞌp tɨtda gu Jesuus:
―Pu bax kɨkɨɨꞌ ji matgɨm jiñ jaduuñ, na pich guꞌ bɨɨx jum jur kɨꞌn jiñ bui ba tɨ jɨɨꞌñ.
43 Baꞌ bhaiꞌ ji chɨ tɨɨ gu cham ñia kam nat puiꞌ xi chɨɨꞌn gu Jesuus, jix kɨɨꞌp jum duu. Baꞌ dai nat ba oi gu Jesuus xi taxchaabgidhidhat gu Dios jix dhaam jaꞌk. Sia puiꞌp xi taxchaabgidhim am gu Dios guiꞌ na mɨt jɨꞌk tɨɨ nat duaꞌñ gu Jesuus.