13
E Nunu A Totur Tmur El E Barnabas Kre Pol Kmeha Ngang E Nut
1 Vanang kun mnam e Yesus ka ngaomevek to ko mAntiok o propet kar o pattermia akuruk ngta vle. Endruk endri te: e Barnabas, e Simion to ngma mon kat te, e Niger, va e Lusias to nkong mSairin, e Sol va e Menakam, endo e Herot to lGalili ngalaip ta pavloum.
2 To mnam a kolkha langto ko ngta kaum kanprim Ngoldaip he kpaal kmo ol ko pum E Nut kalo keik, E Nunu A Totur tkaen o rhek mnam mar te, “Mguak kael e Barnabas kre Sol, min kam vle ngang dok petgim muk tete, min kmelha kmeharom a ngaeha to ko her vaeng ngin kmeharom he.”
3 Ngta paal kmo ol ko pum E Nut kalo keik knop, to ngat kael ngaro singni kuo mang ngin va kngarkie mang ngin kmenserpagam min. To ko pekam tok, ngat her el min ko va ngaelaut min kam ngae kaelha kmeha.
E Barnabas Kre Pol Ngina Ngaeha To Ko mSaipras
4 Ngta meng ngin kmikkiem enang ko E Nunu A Totur tkaenkrovgem mar kam meng ngin enang tok. To ngint hera ngae he ka grung ngogu mSelusia to kar mnam a langail to kparem a mhe to endo, to le kngae ngogu mnam a nut to e Saipras.
5 Va e Yoanes to ngma mon kat te, e Mak tkaikkiem min kat kam turang ngin pum nginaro reha. Enang tok, mar tgus ngta kaum kngae to kpis ko mSaipras mnam ka rengmat langto ka munik e Salamis. Ngta pis to kaelha kam havae mang E Nut karo rhek kun mnam o Yuda ngartaro rektor ruk kam rere mnam mar.
6-8 Ngat kaelpun kvaik kottek kun mnam a nut to endo karo rengmat tgus kam ngae kais ko ngat pis mnam a rengmat to e Papos. To ko tok, a taven langto ka munik e Sergius Polus nma vle. En lRom ngalaip kalkayie to nma nho mang a mmie ka mhe to e Saipras tgus. Va karo papat vu laol. En ta vaeng e Barnabas kre Sol ngok kim ko ta svil kam ngan E Nut karo rhek. To e Sol mar ngata polger o rhek ngang a taven to endo kngae.
Va a taven to endo kalkayie langto ta vle ko kat. En a propet to la ppiagar, endo nma kerngan rhek. O Yuda ngma mon ka munik orom nga re mruo te, e Elimas. (Va ka pun msim ta vle te, Endo Nma Kerngan Rhek.) Va ngma mon kat te, e Bar-Yesus.
E Elimas nma sir malngaeng e Pol mar kmegom kam hortgem ka taven to e Sergius karo papat kam vraik orom mar, he nang en kam lo kor mnam en mang e Yesus he kmokpom kar.
9 Ii, nma sir malngaeng tok kngae, to e Sol to ngma mon kat te, e Pol, E Nunu To A Totur tkaenserpagam to kalo keik ngint kaem e Elimas to tle kreng te,
10 “La Seten to yin! Ko im vua sir malngaeng o tgoluk tgus ruk ngta sir ko pum E Nut kalo keik. Va im vua sovet kam kauyang o mia he kmas orom mar orom ilaro kerpapat ngo mamten ngo mamten hak. Va im lo vua tu kam ker hortgem E Nut karo papat ruk ngta sir hak kam ppiak ormar.
11 He ekam tok, Ngoldaip ka serppak ner kaim in tete, he ila lo keik nginera slok hak, kam vle tok vur lhok na, yin kam lo kta vokom a kolkha ka mmok.”
A gi hi to e Pol ta re tok knop, e Elimas kalo keik ngint her gia srongrong ngatngae to kle kngae ka slok hak. To tgia tumtum ka lpek kakanot kngongae kam ring a mhel tang kam kpom ka ktiek he ka ktong kngorom.
12 E Sergius tvokom tok, va tho mi kut senkrip hak pum e Pol karo rhek ruk endruk, to ther kle kor mnam en mang e Yesus he kmokpom kar.
A Ngaeha To Ko mAntiok Kun Mnam A Mhe To E Pisidia
13 E Pol ka ngaeha tnop ko mPapos, to en kar klenar ngta kol a langail to kngae kenker a mou kam ngae ngoguon mPega mnam a mhe to e Pampilia, vanang ngaela to e Yoanes to ngma mon kat te, e Mak tkaeknik ekmar kais ko he, to le ka ksir petgim mar he kaeknik ngoguon mYerusalem.
14 Ngat pis ko tok mPega to kle kngae ngogu mAntiok to yok, endo ko mnam a mhe to e Pisidia. To ma Sabat langto ngat vaik ngogun mnam o Yuda ngarta rek to kam rere mnam ko tok to korsang.
15 O mia ngata him e Moses kar o propet ngaro pos knop, to endruk ngma nho mang a rek to endo ngat kaen o rhek ngang e Pol mar te, “Ngorlenar, enangthe o rhek ngang nguk kmenkrovgem o mia ormar va mguak hop he khavaeng ngar ormar.”
16 E Pol ta ngan o rhek ruk tok, to ta hop ksir ko kim o mia, to ta hover ka ktiek he khagam mar to kle krere malpgem mar te, “Muk ruk lIsrael va muk o vrong rhek ruk muta lol mor o Yuda nguaro keknen he ktotu pum E Nut ormar, mgua smia ngnek na.
17 Tennik, mor lIsrael nguaro pupnam ngama totu pum E Nut ekam ko En mruo tre pum mor kmeharom tok. Va En her E Nut arhe endo tkaengaer ngorores kam khor ko mIsip tie ko ngta kol a kapnes ko tok. Va her Endo gi ta mrua ktong ngar orom ka serppak to alautar hak kmottek ormar ko mIsip petgim a mmie to endo.
18 Va ngorores ruk endruk ngat gia vle ko ma kalputmok mnam o pnes ruk alo mhelom alomin, va her E Nut to endo kat gi tgi vrua kier mang ngakro kerkeknen ruk ko tok he kmatnge vgum mar.
19 Ii, va her E Nut to kat arhe Endo tmi kut kaus kar o vrong usiel ruk aktiek hori orom alomin kun mKenan he kir kim mar tgus to kle kaen ngaro marhok ngang ngor lIsrael ngorores, endruk karo mia mruo ruk orom mor, mar kam vle ngang ngor mruo.
20 E Nut tmur kaeharom o reha ri tgus ngang her ngorores arhe kun mnam o pnes ruk ngtis te, 450.
To ko pekam tok, E Nut tmur kael ngorores ngalmialaol kam kol a ngaekam to kam nho mang ngar kam ngae kais tie ko a propet to e Samuel ta vle.
21 To endo yek ngta mnganang E Nut mang a taven tang kam nho mang ngar. To E Nut tle mur kael e Sol, to e Kis khal, endo ka ngausie ka pun to e Bensamen, ko thim orom ka msasaen. Va e Sol ta nho mang ngorores kmis mang o pnes ruk alo mhelom lomin to E Nut ta le kpet ka msasaen kuon malpgem.
22 To kopekam ko E Nut tpet e Sol, ta le khim e Devit orom ka msasaen vat, en kam kle kol e Sol ka ngaekam, he en kam kle ka vle te, mor lIsrael ngua taven. E Nut thim e Devit orom ka msasaen tok, ekam ko tmur havae mang e Devit te, ‘Kua mnor mang e Yesi khal to e Devit, ko en a mhel to tvu ngae kun mnam dok. He her en arhe ner kaeharom o reha tgus ruk koma svil en kmeharom mar.’
23 To her vgum e Devit kaores msim arhe, E Nut tikkiem ka tnangal to kam tavger tang kun mnam mar tok ngang mor ruk lIsrael, en kam vle te, Endo Kam Sulgim Mor. Ii, E Nut tikkiem ka tnangal tok kam le ktavger e Devit kaes to e Yesus arhe ko kmor lIsrael tete.
24 Vanangko ktar mang e Yesus kam khenam en mruo ma mmok, e Yoanes ta ktar ka tger mor ruk lIsrael tgus kmitgung nguaro kerkeknen na, to le kol a parrur orom E Nut ka munik, kam khenam te, ngot mi itgung nguaro kerkeknen tok.
25 To mnam o kolkhek ruk e Yoanes ta re kam rum ka ngaeha, ta mnganang o mia te, ‘Muta pat mang dok te, dok erieto? Nong dok a mhel to muta paneng e. Nove. En ngnok vop ko ner kaol knaek mang dok. Klo vu is mang en hak. Si dok kam hong ka lo nhar ngina lo ngausie mkor va dok klo vu eveep is e, en kam ppir orom en mruo, nang dok kam hong min mkor.’
26 Vae, kolenar, muk e Ebrehem kaores, va muk o vrong rhek ruk muta kpom mor o Yuda nguaro keknen he ktotu pum E Nut ormar, her mor ri arhe, endruk E Nut ten a re ngang ngor te, en kam sulgim mor.
27-28 Ii, tesgun e Yesus tmi pis mo kmor ruk lIsrael ko mYerusalem, va ngolmialaol ngat lo vokom ka mnor mang te, her en arhe Endo Kam Sulgim o mia e. Ngat lo sim mmok mang tok, to ngat sia riring a kerkeknen tang ko vgum, kam sim kaikkiem ngaro pos he mia mon orom lsir, ktar mang ngar kmim kngam a yoror. Ngat sia riring tang, vanangko ngat ngae ho lo vur pis mang tang hak. Tsi vle tok ko ngat lo pis mang a kerkeknen tang ko vgum, vanangko ngat kle kmonik kim a yor ngang ge. Ii, ngat kle kmonik kim a yor tok, to le ka mnganang e Pailet kam gi en a re ge, o mia kam krong orom o ot kvat engnang a ho. Ii, ngat eharom tok, he aottam o propet ngaro rhek ruk tennik, endruk muma him mar mo Sabat tgus.
29 Ii, o propet ngta ktar kpavap mang o tgoluk ruk lYerusalem kar ngalmialaol ngat eharom mar ngang tok, va ngat ngae sim kut pis lmien kmikkiem o propet ngaro rhek ruk tgus he krum mar tgus hak. Ngat rum mar kmikkiem enang ko ngat im to le kharpet ka mnes kuo va ho to le kngae kael kun mnam a kre ka nho.
30 Ngat el knop, vanangko E Nut ta kle khover petgim ka nnak he ta kta ktal kat.
31 To ta pis to ka khenam en mruo ma mmok ngang kalngunes ruk ngama punpa kar tesgun ko tottek ko mGalili he kngae ngoguon mYerusalem. Ii, ta mrua khenam en mruo ngang ngar tok he ngat mur vokom kmis mo kolkhek ruk alo mhelom alomin. Va her kalngunes ri arhe ngma havaeng ngor o Yuda nguaro valngneik mang, ekam ko ngat mur vokom orom ngaro kerok mruo.
32-33 To tete kat, dok kar kolenar ri ngota pis mo kmuk kam havaeng nguk mang a knovvur to orom e Seten ko e Yesus tkir kim he. Ii, tkir kim kmikkiem E Nut ka tnangal to tel ngang ngorores tennik. He enang tok, ka tnangal to endo tel mit tete mo kim e Devit kaores ruk mor. Ii, tel mit tete orom her e Yesus arhe ko E Nut thover petgim ka nnak, kam tavger en kam vle te, A Taven, kmikkiem gi enang ko ta ktar kpavap mang enang tok arhe kun mnam A Kni to alomin orom ko ta kni pum te,
‘Tete kua teit mang yin he kvam yin te, ko hal to yin.’
34 E Nut ta mien orom ka pat to kam mia hover e Yesus petgim ka nnak tok, he ka vok kam lua ngti ko tok, ko ta ktar kpavap mang orom a propet langto yok vat karo rhek ri te,
‘Tennik ko el kua tnangal ngang e Devit kam hover Endo A Totur kmen ngang nguk lIsrael. He tete ngor kaikkiem kua tnangal to endo, gi enang ko ko el ngang e Devit kmen ngang nguk.’
35 Va e Devit ta ktar kpavap mang e Yesus kat te,
‘Ilkayie to A Totur, ngir lua mnang ka mnes kam vle ka ngti ko pa nnak e.’
36 Ii, mu vokom na, kun mnam a venloot to e Devit teharom o reha ruk E Nut ta svil en kmeharom mar, teharom mar knop, to hera yor. Tyor to klenar ruk kun mnam nga main to endo ngat eguyang ko vanam kaores kat va ka vok ta ngti ko pa nnak ge.
37 Vanangko Endo E Nut thover petgim ka nnak, ka vok tlo ngti ko pa nnak e. Nop hak!
38 Vae, Kolenar! Kmikkiem enang tok, kua svil muk kam smia mmok mang a papat ta na te, E Nut thover e Yesus petgim ka nnak, he ekam tok, her vgum en arhe E Nut tlol o mia ngaro kerkeknen patgiang ngaiting. He enang tok, dok kar kolenar ri ngota havaeng nguk gi enang tok kat arhe.
39 Ii, e Moses karo pos ngat lo is kmimim kim o rhek mang o mia pum ngaro kerkeknen ruk endruk e. Vanangko her vgum e Yesus arhe, endruk ngat kor mnam mar mang he kmokpom kar E Nut nam kaimim kim o rhek mang ngar pum ngaro kerkeknen ruk tok.
40 He ekam tok, mgua smia ngangreal ngang nguk, matok a papat to o propet ngat havae mang nera pis lmien orom muk, ko E Nut karo propet ngat havae mang a papat to endo te,
41 ‘Vae, muk ruk muma kerrereng dok he khallam dok, mguera sor kim kua ngaeha to kua re kmeharom kun pgegom muk. Va si enangthe a mhel tang nap smia havaeng nguk mang te, ta mien, va mup le ho lua svil hak kmor mnam muk mang kat e. He ekam tok, mguer le ho kyor vgum mula kerkeknen to arhe!’ ”
42 E Pol ta rere knop, to en kre Barnabas ngint re kmottek kun mnam o Yuda ngarta rek va o mia ngata mnganang ngin kam le ka psang vgum nginaro rhek mnam a Sabat to ngtok kat.
43 Endruk ngma nho mang a rek to endo ngta meng o mia kam ngae, to o Yuda akuruk kar o vrong rhek ruk ngta kpom o Yuda ngaro keknen he sim ktua totu pum E Nut ormar mekam mekam ngat hop he kaikkiem e Pol min. To e Pol min nginta rere kar mar he kaenkrovgem mar kam vle ku meorom E Nut ka mamrung kngorom kngorom ge.
44 Kam ngae, to a Sabat to endo ta pis va kavurgem kun mnam a rengmat to endo ngta veet he kaum kam ngan Ngoldaip karo rhek ko vgum e Pol.
45 Nangko o Yuda ngalmialaol ngata vokom o mumu ruk endruk to ngat ho mi ktua kapter e Pol to kle kaelha kam mon ppiagam orom karo rhek ruk ta rere ormar.
46 Ngata mon ppiagam e Pol tok, va e Pol kre Barnabas ngint lua kokkol kmar kmoripang ngar lserppak te, “Kmikkiem E Nut karo rhek ruk telik ngang ngor, moaka ktar na khavaeng her muk o Yuda arhe mang E Nut karo rhek. Vanangko mu vokom na, ekam ko mut hera kpiem o rhek ruk endri tete, mut her mur koop kim muk mruo kam vle te, mut lo eveep hak kam kol a ktalhok to kam plong vle ko kim E Nut ngnik ngnik e. He ekam tok, mora ksir petgim muk, nang kle kngae ngok kim o vrong rhek kam tagur pum a ngaeha to kam havaeng ngar mang e Yesus
47 kmikkiem gi enang ko a propet ta ktar kpavap mang ngar kmeharom gi enang tok arhe, ko ta re te,
‘Ko her el yin ngang o vrong rhek, yin kam vle enang a mmok to kam valler mar, he yin kam havaeng ngar mang Endo Kam Sulgim o mia ruk mnam o mhetor tgus mo mmie.’ ”
48 E Pol ta re tok, to o vrong rhek ngata ngan karo rhek to ngat ho mi ktua sirei hak to le kanprim Ngoldaip karo rhek. Va endruk E Nut ta ktar mur el mar tennik kam kol a ktalhok to kam plong vle ko kim En ngnik ngnik her mar ruk arhe ngat kor mnam mar mang e Yesus he kmokpom kar ko tok.
49 He ekam tok, kmelha ko tok mAntiok Ngoldaip karo rhek ngat senekir he kvaas kim a mmie to endo karo mhetor tgus.
50 Vanangko o Yuda ngalmialaol ngata kaum lAntiok ngal khengol ruk o Grik endruk ngta kpom o Yuda ngaro pos he ktotu pum E Nut ormar. Ilkhengol ri o mia ngam vua totu pmar. O Yuda ngalmialaol ngta kaum mar he kaenpgam mar kar a rengmat to endo ngalmialaol kam sir malngaeng e Pol kre Barnabas. Ngat kaenpgam mar tok, kam likim min kam lo kat kaeknik kun mnam nga mmie kat e.
51 lAntiok ngat eharom tok, to e Pol min nginta ngetmmie kam rpem a mmie ka ngaor kuo mang nginalo nhar kam khenam ngang ngar te, mint hera tu kam pis ko kmar, he nang E Nut kmen a kapnes ngang ngar koknaik. Ngint eharom tok knop, to ngint hera parem mar to kngae ngogu mIkoniam.
52 He ekam tok, e Yesus kalngunes ngat her gia vle ko tok mAntiok orom a sirei alautar hak ko E Nunu A Totur nam kaenserpagam mar.