6
Og sak paꞌali sog Gondow nog Pogulali
Matiu 12:1-8, Mark 2:23-28
1 Ongon gondow non, og Gondow nog Pogulali, minian si Isus bu sulangguꞌanan non sog polayan. Og sulangguꞌanan non koyon, mingotuꞌ ilan dun bu pomuliasoy mangka nilan kanoy.
2 Dadi, ngon parasiuanan miksak dianilan nog, “Iduma moginang amu ma nog konaꞌ botad sog Gondow nog Pogulali?”
3 Dadi, tinabal ilan ni Isus, “Daꞌ niu taꞌ buan kobasta og sinulat kituꞌ sog Kitab paꞌali sog gininang ni Dabid kituꞌ nog dangan kigutoman ilan nog dumaanan non?
4 Sinumolod ion sog dialom nog Baloy nog Poktomuyan dia sog Mikpongon mangka non olapoy og pan kituꞌ nog inuakil na dia sog Mikpongon mangka non kanoy bu mangka non dosop pomogoyoy dun og dumaanan non. Saka daꞌidun bosia og mokokan dun lual da og boliananan poꞌ maꞌ nituꞌ og bonduan dia sog Botad.
5 Og Binataꞌ sog Kilawan, ion og Pogbayaꞌ sog Gondow nog Pogulali.”
Kiuliꞌan ni Isus og gotow nog minguyomong komot non
Matiu 12:9-14, Mark 3:1-6
6 Dangan minatong nosop og Gondow nog Pogulali, sinumolod bu mikpanad nosop si Isus sog baloy nog poglumpukan nog bansa Hudyu. Sog tang koyon ngon og glaki dion minguyomong og komot non nog glintu.
7 Og duma polopanadanan nog botad nog bansa Hudyu bu og duma parasiuanan koyon, piktimaꞌanan nilan si Isus bog uliꞌan non taꞌ og komot nog glaki koyon nog saka og Gondow nog Pogulali. Poꞌ bila uliꞌan non dodaꞌ, kituꞌ og gimungon nilan nog sumbungan dianon.
8 Tibua, kisunan ni Isus og pomikilan nilan. Dadi, tinoluꞌan non og gotow koyon nog minguyomong komot non nog, “Le, pogbuat a, bu indog a sog sunguꞌan nog gotowanan koni.” Dadi, minindog gotow koyon dion sog sunguꞌan nilan.
9 Tubus nion, miktaluꞌ si Isus sog gotowanan koyon nog, “Sakan ku poloꞌma amu. Olo gidoy og tinugdak dia sog botad nog ginangon ta sog Gondow nog Pogulali? Moginang taꞌ nog molaton otawaka og molongas, tumabang taꞌ otawaka lumaꞌat taꞌ?”
10 Liniboyan non nog mata og glam nog gotowanan koyon sog glumibut non mangka ion poktaluꞌ sog minguyomong koyon og komot non nog, “Ogot mu og komot mu koyon.” Dadi, inunut non og tinaluꞌ ni Isus koyon dianon bu mioksud na maꞌ nog dan og komot non koyon.
11 Tibua, linolingitan ilan tokodoy dun dianon mangka ilan pogupakat bog olo og gondunon nilan dia ni Isus.
Si Isus mimiliꞌ nog sopuluꞌ bu duaꞌ sosuguꞌonanan non
Matiu 10:1-4, Mark 3:13-19
12 Ongon gondow non, tinumukad si Isus dituꞌ sog bontud bu miglokondawan ion mogyakin dia sog Mikpongon.
13 Dangan miksisolom bonua, pilumpuk non og glaꞌayatanan non mangka non pomiliꞌoy og sopuluꞌ bu duaꞌ kotow dianilan nog iningolanan non dosop nog sosuguꞌonanan non.
14 Og pimiliꞌ non koyon, ion non ion si Simun (nog iningolanan non si Piter) bu og putupusod non nog si Andriu. Tubus nituꞌ si Jems, si Jan, si Pilip, si Bartolomi,
15 si Matiu, si Tomas, si Jems dosop og bataꞌ ni Alpius, bu si Simun og omboluꞌ kituꞌ tumindog nog salu bansa non,
16 si Judas og bataꞌ ni Jems, bu si Judas Iskariot, og mongulaꞌat kituꞌ dia ni Isus.
Kiuliꞌan ni Isus ain og diꞌ mokokodag
Matiu 4:23-25
17 Tubus nion, migdunut ilan dumiksun dituꞌ sog dotagan. Bu dituꞌ modakol tokodoy og sulangguꞌanan non, bu duma gotowanan nog mikpoktidu ilan dia sog ainain nog bonua nog Judia, sog koliwagan bonua nog Jerusalem, bu tidu dosop dituꞌ sog goksid dagat nog koliwagan bonua nog Tair bu Sidon.
18 Miglumpuk ilan dion mangoy monginongog nog pomali ni Isus bu bagun non kuliꞌan og mokosakitanan nilan. Bu ain og gotowanan kituꞌ nog pisinsa nog glatdiwataanan, kiuliꞌan ilan dosop.
19 Bu og glam nog gotowanan dion migapas tumuyok dianon poꞌ og pagas nog miktidu koyon dianon ion non da og mikokuliꞌ koyon dia sog glam nilan.
Og gloliag bu og susaan
Matiu 5:1-12
20 Tubus nituꞌ, pigbontayan ni Isus og sulangguꞌanan non koyon mangka poktaluꞌ dianilan, “Pipia amu, amu og miskinan poꞌ mikampuꞌ amu na sog pigdotuꞌan nog Mikpongon!
21 “Pipia amu, amu og kigutoman solian numun koni poꞌ ongon gondow non nog pobosugon amu nog Mikpongon! Pipia amu, amu og mikpoksogow solian numun koni poꞌ ongon da og gondow non nog mogloliag amu!
22 “Pipia amu bila pokongitan amu, bu pogbongkis amu, bu tompolaꞌon amu, bu toluꞌan amu nog molaton amu nog gotow, sabap sog kopogunut niu dia sog Binataꞌ sog Kilawan!
23 “Pogloliag amu bu pogloksuloksu amu nog daꞌdaꞌan niu bila kobianan niu og maꞌ nion koyon poꞌ mosolag og sugda nog sinimpan dianiu dituꞌ sog glangit. Poꞌ maꞌ nituꞌ dosop og piginang nog mokogulanganan nilan kituꞌ dia sog polomolatasanan nog taluꞌ nog Mikpongon.
24 “Tibua, kosusasusa amu og pongdoyahan poꞌ mialap niu na og sugda dianiu sog solian niu pa dini sog dunya!
25 “Kosusasusa amu dosop ain mibosug solian numun koni poꞌ matong da og gondow nog mogutom amu! Bu kosusasusa amu ain og mikpogloliag solian numun koni poꞌ ongon da og gondow nog mosusa amu bu moksogow amu!
26 “Kosusasusa amu bila pogdongyaꞌan amu nog glam nog gotow poꞌ maꞌ nituꞌ og piginang nog mokogulanganan nilan dia sog polomolatasanan kituꞌ nog diꞌ motud.
Kololat amu sog ain minanta dianiu
Matiu 5:38-48, 7:12
27 “Tibua, toluꞌon ku dianiu sosuku og mikinongog dianakon, kololat amu sog ain minanta dianiu. Ain og mangit kituꞌ dianiu, inangoy niu ilan nog molongas.
28 Ain monuyud dianiu popia niu. Bu ain og sumolap dianiu pogyokinoy niu.
29 Bila dopiꞌon og sobolaꞌ muluꞌ niu, tan niu og sobolaꞌ muluꞌ niu dianon. Bila olapon dianiu og sulagbon niu, naꞌ niu ion pogondiꞌan malap minsan siꞌoy og glogdoy niu.
30 Bogoyoy niu ain mongoni dianiu. Bu bila olapon nog gotow og balan niu, naꞌ niu na owiꞌon.
31 Inang niu dia sog pakasi niu ain og kolegan niu kituꞌ nog inangon non dianiu.
32 “Bila mololat amu tibua sog ain og milolat kituꞌ dianiu, naꞌ amu mogdodama nog popiaon amu nog Mikpongon. Poꞌ minsan siꞌoy og bolodusaon, mololat ilan dosop dia sog ain mololat kituꞌ dianilan.
33 Tubus nituꞌ, bila mokpolongas amu tibua sog ain molongas kituꞌ dianiu, naꞌ amu mogdodama nog popiaon amu nog Mikpongon. Poꞌ minsan og bolodusaon moginang ilan dosop nog maꞌ nion koyon.
34 Bu bila og poboloson niu ain tibua og mokobayad kituꞌ dianiu, naꞌ amu mogdodama nog popiaon amu nog Mikpongon. Poꞌ minsan og bolodusaon mokpobolos ilan dosop sog maꞌ nilan, sog ain kituꞌ og motoktub og kopogbayad non dianilan.
35 Tibua amu, kololat amu nog ain minanta dianiu bu inangoy niu ilan nog molongas mangka niu ilan pobolosoy nog diꞌ amu mogdodama nog boyadan nilan amu nog minsan olo. Bila maꞌ nituꞌ og ginangon niu, motas nog sugda dun dianiu bu mimung amu nog gombataꞌanan nog Mikpongon nog ion ondiꞌ kolobian. Poꞌ molongas ion dia sog ain mokolaton kituꞌ bu dia sog ain diꞌ kituꞌ moto mokposolamat.
36 Sumboy molilolatoy amu dosop mamaꞌ nog Gamaꞌ niu sog glangit nog og Mikpongon nog ion molilolatoy.
Naꞌ amu mongukum nog pakasi niu
Matiu 7:1-5
37 “Bu bila diꞌ amu mongukum nog pakasiotow niu, diꞌ amu dosop ukumon nog Mikpongon. Bu bila diꞌ amu momolihalaꞌ nog pakasiotow niu, diꞌ amu dosop poliholaꞌon nog Mikpongon. Bu bila ompunan niu og pakasiotow niu, ompunan amu dosop nog Mikpongon.
38 Bila mogbogoy amu, bogayan amu dosop nog Mikpongon. Bu og bogoy non dianiu modakol tokodoy poꞌ kongkugon non pa, dosokon non pa, bu dungagoy boyaꞌan nog moglipuas sog toguꞌan niu dun. Poꞌ og galan nog gomiton niu dia sog pakasi niu, maꞌ nituꞌ dosop og gomiton nog Mikpongon nog galan non dianiu.”
39 Bu inuksug non dosop dianilan og gibolatan nog maꞌ nini, “Mogusoy taꞌ buan og gotow nog buta, mogagak sog pakasi non buta? Ondiꞌ le! Poꞌ og duaꞌ ilan koyon, molabuꞌ ilan sog gluang.
40 Og pikponadan ondiꞌ nododaꞌ motas dia sog mikpanad koyon dianon. Sugaꞌid non, bila mitoktub na og kopoganad non og pikponadan non koyon, og kotoan non mimung dosop mamaꞌ nog polopanad kituꞌ dianon.
41 “Iduma sokaliꞌ motongow niu og puling ma nog duma niu nog gahatgahat tanan kotongow, saka potiangon niu ma og puling nog migbolabag dia sog dili mata niu nog maꞌ nog glolosan kosolag?
42 Olo ma mogandun kotaluꞌ niu dia sog duma niu nog, ‘Takun dow, owaꞌon ta og puling mu,’ saka daꞌ niu tanan kotongow og dili puling nog mibolabag sog mata niu? Mokpopotongow amu dodaꞌ tibua! Awaꞌ niu poguna og puling nog migbolabag dia sog dili mata niu bagun niu motongow mahatul bu mawaꞌ niu og bataꞌbataꞌ puling sog mata nog pakasi niu.”
Og kayu kilolaan dia sog bunga non
Matiu 7:17-20, 12:34-35
43 Bu maꞌ long sop ni Isus dun, “Og kayu nog molongas ondiꞌ mogbunga nog molaton, otawaka og kayu nog molaton ondiꞌ mogbunga nog molongas.
44 Og ginis nog kayu kilolaan bianan sog bunga non. Poꞌ og bunga nog paras ondiꞌ mupuꞌ dia sog totulug, bu og bunga nog igera ondiꞌ mupuꞌ dia sog bonganga.
45 Domikian dosop dia sog gotow. Poꞌ bila molongas og mitaguꞌ dia sog pomikilan non, molongas dosop og polomotadon non bu ponoluꞌon non. Tibua, bila molaton og mitaguꞌ dia sog pomikilan non, molaton dosop og polomotadon non bu ponoluꞌon non. Poꞌ og taluꞌ nog gotow nog lumuas sog babaꞌ non, dia miktidu sog dialom pikilan non.”
Og duaꞌ kotow og polongimung nog baloy
Matiu 7:24-27
46 Bu maꞌ long sop ni Isus dun, “Iduma moksabi amu ma dianakon nog Kounutan, saka diꞌ niu tanan inangon ain og dondagan ku dianiu.
47 Simasima og mangoy mokinongog dianakon mangka non unutoy ain poktoluꞌon ku, suksugan ku dianiu bog olo og kimaꞌmaꞌan non.
48 Mamaꞌ ion nog gotow kituꞌ nog mikpasok nog baloy non. Kinukutan non nog modalom mangka non pingkudoy og gugdokanan non dia sog dolonitan. Dangan binianan nog baꞌ nog modalom, og baloy non koyon, ondaꞌ kokunduꞌ poꞌ ompagon og kopasok non dun.
49 Tibua, og gotow kituꞌ nog pikinongogan non og taluꞌ u saka daꞌ non unutoy, mamaꞌ ion nog gotow kituꞌ nog migimung nog baloy non nog sagya non tibua inuntul dia sog dibabow nog glupaꞌ. Dadi, dangan linudusan nog baꞌ, mibuksak og baloy non koyon boyaꞌan nog miloglag mahatul.”