12
Ndiꞌ Mpia Dunutan sug Betad nu nga Tautau Mekesuun
(Mateo 10:26-27)
Naa selian ni Isus megukit, kanaꞌ da dun santaꞌ ngibu tawan nga getaw mikpungunpungun diniin, diadia maindeganenig dumanen. Mendadi, inuna ni Isus tituluꞌay su nga sakupen, laungen, “Peglengilamay niu su petulin nu nga Pariseo di pan, saꞌitada kig betad nilan tautau mekesuun. Puꞌ ndaꞌiduni tibunan nemun, ndiꞌ mbuasan. Ndaꞌiduni giglud nemun, ndiꞌ dema mesuunan. Kaas adin su tinaluꞌ niu di meleglud, medengeg pa tu gedapan. Adin su kimed niu dig dialem sugud, mpegukit tu tebuꞌan.”
Su nga Sakup nu Megbebayaꞌ, ndiꞌ Kambat Mendek
(Mateo 10:28-31)
Kaliꞌ gusay pektaluꞌ si Isus, “Taman taluꞌu diniu nga sambatu, ndiꞌ niu endekayi sama kilawan niu, puꞌ daal da laaki megaganen petayay, sug lawas nu getaw. Segaga pesuun ku diniu ki gempia niu endekan. Iin laaki gempia endekan niu, su Megbebayaꞌ, kig duuni pegbayaꞌen mekpatay di getaw, mukaꞌ pa padun megbeleng dun ditug linaw gapuy. Iin dema tuꞌui endekay niu, su Megbebayaꞌ!”
Laung pa ni Isus, “Naa pegdelendem niu deliꞌ su manukmanuk. Lima buuk leksayaw, ndiꞌ ba mesaluy duaꞌ laad siin? Laak pia maꞌantu, ndaꞌi salabuuk dun ndiꞌ eklungan nu Megbebayaꞌ. Yamu pelum, pia kig buuk di gulu niu, misuunan da nu Megbebayaꞌ saꞌ santaꞌ balu. Kaas ndiꞌ amu mendek, puꞌ gembagel gupiaig lagaꞌ niu tu Megbebayaꞌ, sabayaꞌ nu nga manukmanuk!”
Su Mbianan nu Getaw Mangken dini Isus dakus su Memalaw diniin
(Mateo 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
Kaliꞌ pektaluꞌ si Isus, “Kini pagidi taluꞌu diniu, adin su getaw kanaꞌ mpiid meglegintuud di gedapan nu nga getaw puꞌ suminakup dinaan nug Bataꞌ nu Kilawan, naa naan, engkenen ku dadema iin ditu gedapan nu nga sesuguꞌen nu Megbebayaꞌ getaw langit. Adin demai memalaw di gedapan nu getaw puꞌ kanaꞌ sakupu iin, naa pemelaun ku dadema iin ditu gedapan nu nga getaw langit.
10 “Adin pagidi getaw meksudiꞌ dinaan kig Bataꞌ nu Kilawan, pedesunen da dun. Dagid adin su getaw peksudiꞌanen sug Balakat nu Megbebayaꞌ, ndiꞌ na pedesunen.”
11 Laung pa ni Isus, “Mendadi saꞌ dengaten amu ditu nga simbaan nu getaw Judea, mesama tu gedapan nu nga gukum buꞌ kaunutan, naa ndiꞌ amu melibuleng saꞌ taꞌ alandun mai gempia niu sembag dun. 12 Puꞌ saꞌ dengaten namu, iin na gupiai mektituluꞌ diniu tu gempia sembag niu dun, sug Balakat nu Megbebayaꞌ.”
Sambingay mekatag di Kesaku di Gaꞌus
13 Naa mendadi, duuni sala tawan dia nga melaun getaw, laungen dini Isus, “Naa Sir, saꞌ mesuꞌat, taluꞌ mu tu gulangbataꞌu, ilasanu dun su pusakaꞌ nami.”
14 Kaliꞌ sembag si Isus, “Baa lai, laung mu dun tinduꞌu gukum niu mekilas pusakaꞌ diniu?” 15 Kaliꞌ dayun pektaluꞌ si Isus tu nga getaw, “Petubud amu, peglengilamay niu ki mesaku amu, pia taꞌ alanduni mesaku amu dun sia. Puꞌ su tantu ketubuꞌ nu getaw, ndaꞌig labeten dun su pimetangen, maikaꞌ saꞌ melaun.”
16 Migbaal dayun si Isus penenggiꞌan dun, laungen, “Duuni medatuꞌ getaw, singkuꞌan gupia. 17 Kaas dialem ginaanen, ‘Naa, kendutaꞌen ku ma duni sengkuꞌu kini? Sabaꞌ kelaunen, ndaꞌidun naig betangan ku dun.’ 18 Kaliꞌ pegleketau, laungen, ‘Aa naa, pemaꞌniniin ku. Tulagen ku su ngag bengelan ku, puꞌ baalen ku puliꞌ ki gembagel pa padun, diaan ku na penteguꞌayi sengkuꞌu sampay su nga pimetangu. 19 Dayun teluꞌen ku dig delendeman ku, Aa naa, melaun na mitaguꞌu, sukal da di santaꞌ taun! Mesuꞌat na melaliu, maan laak, meginum, mukaꞌ meglekebibu!’ 20 Laak dagid miktaluꞌ diniin su Megbebayaꞌ, ‘Benguꞌbenguꞌen ka getaw! Gebii kini, matengi gumul mu. Dayun ki kelaun ginandam mu kiin, taway dun mai malap dun?’ ”
21 Diksuꞌ ni Isus su sambingayen, laungen, “Mendadi, maꞌnia su getaw mektimud gaꞌus kinilawan, laak di pegitaꞌen nu Megbebayaꞌ, gempusuk da.”
Subay Pesalig tu Megbebayaꞌ su Sukat
(Mateo 6:25-34)
22 Naa pidayun gusay sumpatay ni Isus su taluꞌen tu nga sakupen, “Kaas taluꞌu diniu, ndiꞌ niu libulengayi ketubuꞌ niu, saꞌ taꞌ ma saani aanen niu. Dakus ndiꞌ niu dadema libulengay sug lawas niu, saꞌ taꞌi kenapet niu. 23 Puꞌ su ketubuꞌ nu getaw, gembageli pantagen sabayaꞌ nu kaꞌaanen. Sug lawas nu getaw, gembagel dademai pantagen, sabayaꞌ nu kenapeten. 24 Mukaꞌ pegdelendem niu pagid su nga guak. Su guak, ndiꞌ memula, ndiꞌ dadema meglegani, ndaꞌidun tananig bengelanen. Laak pia maꞌantu, paanen da nu Megbebayaꞌ su guak! Naa kanaꞌ ba labi pamu paanen, ki metaas pa tananig lagaꞌ niu, sabayaꞌ nu nga manukmanuk? 25 Keduaꞌen, duun bai sala tawan diniu, megaganen petaasayi gumulen sendaw pebian di kelibulengen dun? 26 Naa saꞌ ndiꞌ niu megagai maikaꞌ kia, alandun bai malap niu saꞌ melibuleng amu dig duma ketubuꞌan niu? 27 Mukaꞌ pegdelendem niu pagid sug bulak nu sigbet. Ndiꞌ mengimbaal su sigbet, ndiꞌ dadema megabel. Laak taluꞌu diniu, pia si Adiꞌ Salomon, saꞌ migimakay gupia, ndaꞌi salabuuk bulak sigbet, kanaꞌ melengas pa di kenapet ni Salomon kitu. 28 Naa su sigbet, maitaꞌ nandaw, lemaꞌ mbaluy laak tagun. Laak pia maꞌantu, begayan nu Megbebayaꞌ pekayanen su sigbet, saꞌitada sug bulaken. Saꞌ maꞌantu, kanaꞌ bamu labi na begayan nu Megbebayaꞌ penepeten niu? Kaas mauma dema maikaꞌ da ki kesalig niu tu Megbebayaꞌ?”
29 Diksuꞌ ni Isus su taluꞌen, “Kaas ndiꞌ mbagel dig delendeman niu ki kaꞌaan niu buꞌ kainum niu, mukaꞌ ndiꞌ amu melibuleng dun. 30 (Puꞌ su nga kanaꞌ mekpetuud dinig dibabaw lumbang, gembagelig delendeman nilan dun.) Yamu pasiꞌ, misuunan nu Gamaꞌ niu su kelaun kulang di sukat niu. 31 Segaga iini pebagel niu dig delendeman niu, ki kesakup niu tu Keglekaunutan nu Megbebayaꞌ. Saꞌ maꞌantu, su gininisan sukat, begay dadema nu Megbebayaꞌ diniu.”
Su Gimu tu Gekbus Langit
(Mateo 6:19-21)
32 Kaliꞌ pektaluꞌ si Isus tu nga sakupen, “Naa yamu, pia maikaꞌi pikumpungan niu, ndiꞌ amu mendek. Puꞌ pigdelendem na nu Gamaꞌ niu, mpeduma amu tu Keglekaunutanen. 33 Kaas su pimetang niu, peksaluy niu, mukaꞌ begay niu tu pubri su galinen. Saꞌ maꞌniai penggulaulaan niu, gitunganen, mikalap amu pitaka ndiꞌ na medanul, miktaguꞌ amu gimu ditu gekbus langit, ki gimu ndiꞌ mengkanan, ki ndiꞌ dadema mesempelan nu megdaaw, sampay ndiꞌ mesuꞌat aanen guled. 34 Puꞌ adin mibetang su gimu niu, ditu dademaig delendeman niu.”
Subay Mengandam su nga Sakup nu Megbebayaꞌ
35 Kaliꞌ pektaluꞌ si Isus, “Mendadi, pengandam amu, peginapet amu, ndiꞌ niu gusay pelengayi suluꞌ niu. 36 Iini penunggilingay niu, ki nga sesuguꞌen megelat tu gegalen nilan muliꞌ genat tug belaꞌi, adun mpukaꞌan nilan ganam saꞌ mateng na mukaꞌ meksabi. 37 Naa saꞌ metaangan nu gegalen saꞌ mateng, ndaꞌ ilan tulugay, naa penleliagen ilan gupia! Mukaꞌ taluꞌu tuꞌu diniu, su gegalen kia, megilis, dayun paingkudenen puꞌ maan ki nga sesuguꞌenen kia, iin masiꞌi megilak dinilan. 38 Pia mateng di meginengaꞌi gebii, mesama da saꞌ daliꞌ endaw, saꞌ maꞌniai medetenganen, penleliagen su nga sesuguꞌen! 39 Mukaꞌ pegdelendem niu pa pagidi gapuꞌ balay. Saꞌ pinenggiꞌ mesuunan pedaan nu gapuꞌ balay su kedateng nu getaw malap sia di pimetangen, ndiꞌ ba megenduk, adun ndiꞌ na sia mbegdakan sug dending nug balayen? 40 Mendadi naan kini, kig Bataꞌ nu Kilawan, lumusadu puliꞌ di guras kanaꞌ niu pedetengen. Kaas pengandam amu gusay.”
Su Meseligan Sesuguꞌen mukaꞌ su kanaꞌ Meseligan
(Mateo 24:45-51)
41 Mendadi, sinaakan ni Pedro si Isus mekatag di sambingayen kia, laungen, “Naa Sir, yami ba laaki tituluꞌan mu dun, atawaka sug launan getaw?”
42 Kaliꞌ sembag su Kaunutan, “Naa, adin su sesuguꞌen meseligan mukaꞌ telisebuten, iin dayuni pebiaꞌen nu gegalenen tu nga sama sesuguꞌenen, iini mekilas tu gaan nilan saꞌ matengi kegilas dun. 43 Saꞌ mateng su gegalenen mukaꞌ iini medetenganen, petuuden nu sesuguꞌen su sinuguꞌ diniin, naa leliagen su sesuguꞌen kia! 44 Taluꞌu diniu tuꞌu, saꞌ maꞌnia, pegwakil dayun nu gegalenen diniin su kelaunan pimetangen. 45 Dagid saꞌ dialem delendeman nu sesuguꞌen, ‘Aa, su gegalen ku, maiben pa dateng,’ kaas pesaitanen su nga sama sesuguꞌenen libun saꞌ laki mukaꞌ meksidalu maan, meginum, dakus megbebulek, naa saꞌ maꞌnia, taꞌ ma dayuni mpenggulaula? 46 Duuni gendaw metekaw muliꞌ su gegalenen di guras ndaꞌen pedetengay. Mendadi, silutan dayun patiꞌ nu gegalenen ki sesuguꞌenen kia, dayun pedumaay tu nga getaw ndiꞌ mekpetuud.
47 “Adin su sesuguꞌen mesuunanen su mauyaꞌan nu gegalenen, laak ndiꞌ mengandam mukaꞌ ndiꞌ dadema mekpetuud, bedasen gupia. 48 Adin su ndiꞌen mesuunan su mauyaꞌan nu gegalenen, laak iini penggulaulaanen sug bantang badas, bedasen tuꞌu, laak ndiꞌ melebian. Adin su getaw melauni pegwakil diniin, melaun dademai saaken puliꞌ diniin. Dayun su getaw melaun pai pesalig diniin, labi na melaun dademai pedetengen diniin.”
Su Meliget Ginukuman nu Megbegayaꞌ
(Mateo 10:34-36)
49 Kaliꞌ pektaluꞌ si Isus, “Mendadi, iini luminusadu dun, puꞌ adun tutudan ku su tibuuk lumbang. Melengas sia migleket na! 50 Mukaꞌ naan, duuni kelegenayu subay bunagen dinaan. Mibegatanu patiꞌ, sampay da dun di gendaw metubusu na bunagay dun! 51 Laung niu dun ba, iini luminusadu dun, puꞌ pesalabuuken kui getaw dinig dibabaw lumbang? Kanaꞌ maꞌantu! Taluꞌu tuꞌu diniu, iini mituaꞌu dun dini, meguitu sumpakiꞌ. 52 Puꞌ pinenggiꞌ lima tawani salapenan. Genat nandaw, meksumpakiꞌ ilan, telu tawan dig dibaluy, dayun dig dibaluy, duaꞌ tawan pelum. 53 Meksumpakiꞌ naig delendeman nu gamaꞌ mukaꞌ nug bataꞌlaki, maꞌnia dadema su ginaꞌ mukaꞌ sug bataꞌlibun, meksumpakiꞌ su penugangan libun mukaꞌ su minugangan dun libun.”
Metuꞌusan saꞌ Meglekaunutan na tuꞌu su Megbebayaꞌ
(Mateo 16:2-3; 5:25-26)
54 Naa miktaluꞌ si Isus tu melaun getaw, “Mendadi, saꞌ maitaꞌ niui medikpel megdelem diin dapit sindepan, laung niu dayun megdupiꞌ, megdupiꞌ daan tuꞌu. 55 Mukaꞌ saꞌ mbatik niu dumuluki genus genat di gilidan gendaw, laung niu dayun, ‘Sungu memedes,’ memedes dayun. 56 Dagid tautau da lai amu mekesuun! Metau amu mengatuk tuꞌus dig benwa mukaꞌ dig langit, mauma ndiꞌ niu dadema maulug ki tuꞌus dig basa kini nandaw?
57 “Mauma dema ndiꞌ amu memilang tu melengas sia penggulaulaan? 58 Saladuaꞌ diniu, saꞌ uiten ka nu duminangat diniꞌa tu pengukuman, penugaling mu iin pengamuyuꞌay, selian niu duaꞌ dia pa dalan pangay tu pengukuman. Puꞌ tekaw mbuus tegelen ka egakay tuꞌu tu kuis, dayun su kuis, pegwakila niin dayun tu pulis, dayun pirisuun ka nu pulis. 59 Taluꞌu tuꞌu diniꞌa, saꞌ maꞌnia, ndiꞌa na mekeguaꞌ tu pirisuan, subay megelaꞌ pa sia biaday su selaꞌan mu, ndiꞌ na engkanan, pia selaad siin.”