22
Su Sabut nu Getaw Binesaan si Isus
(Mateo 26:1-5; Marcos 14:1-2; Juan 11:45-53)
Maꞌantu, sungu na mekpuun sug lumpuk nu nga getaw Judea, sug Lumpuk di Pan ndaꞌ Petulinay, sala ngalanen sug Lumpuk tug Liniusan. Mendadi ki nga kaunutan nug belian nu getaw Judea mukaꞌ ki nga mekpetuꞌun di Misulat Palinta nu Megbebayaꞌ, minengaw ilan suꞌatan nilan di kepatay nilan dini Isus, puꞌ mendek ilan, mbuus mesasaw su nga getaw.
Miksabut si Judas Tumipu dini Isus
(Mateo 26:14-16; Marcos 14:10-11)
Mendadi kini si Judas Iscariote, sala tawan di nga sepuluꞌ buꞌ duaꞌ peneligan ni Isus, pingepuꞌan ni Satanas. Benaꞌ pingepuꞌan si Judas, linaawanen ki nga kaunutan nug belian kia mukaꞌ ki nga kaunutan nu pegingat tu Pengedapan tu Megbebayaꞌ, adun pegyegaan nilan ki melengas bianan ni Judas, tipuunen dinilan si Isus. Mendadi, benaꞌ mikitaꞌ ilan, aa naa, didialan nu nga kaunutan si Judas. Pisadan nilan dayun si Judas, tindanan nilan iin selapiꞌ. Sinanguꞌ dema ni Judas su sabut nilan. Kaas genat itu, si Judas kini, piksuꞌatsuꞌaten dayuni sikawen tumipu dini Isus, laak ndiꞌ mekpailagilag tu melaun getaw.
Pigulingel sug Lebungan ni nga Isus Gindan tug Liniusan
(Mateo 26:17-25; Marcos 14:12-21; Juan 13:21-30)
Mendadi, minateng su gendaw nug Lumpuk di Pan ndaꞌ Petulinay, metaang dun sug betad nu nga getaw Judea mektitiꞌ nati karniru, guliden nilan tu Megbebayaꞌ gindan nilan tug Liniusan. Mendadi sinuguꞌ ni Isus si Pedro buꞌ si Juan, laungen dinilan, “Panaw amu, pegulingel niu kig Lebungan ta tug Liniusan.”
Kaliꞌ ilan saak, “Adin mu ami paulingelay?”
10 Kaliꞌ sembag si Isus, “Naa maꞌniniꞌ. Saꞌ mateng amu ditu syudad, duun dayunig laki mesungkak niu, pekpisan bandi bitangan tubig. Iini tendugay niu, dunutay niu tug balay seledanen. 11 Naa saꞌ metulan amu, taluꞌ niu dayun ditu gapuꞌ balay, ‘Naa pimuun nu Mekpetuꞌun, laungen, Adin dapit su sugud pengaanan nami tug Lebungan tug Liniusan, yami nu nga sakupu?’ 12 Naa saꞌ maꞌnia,” laung ni Isus, “paitaꞌen dayun diniu ki gembagel sugud dia dapit ditaas, misangkap na. Dia na niu pegulingelayig Lebungan ta.”
13 Mipanaw dayun si Pedro buꞌ si Juan, mukaꞌ midetengan nilan tuꞌu, maaꞌ dadema nu tinaluꞌ ni Isus. Pigulingel nilan dayun dia sug Lebungan nilan tug Liniusan.
Sug Lebungan Gindan tu Kepatay ni Isus
(Mateo 26:26-30; Marcos 14:22-26; 1 Corinto 11:23-25)
14 Naa benaꞌ mitektak na sug Lebungan tug Liniusan, migingkud maan si Isus, ilan nu nga peneliganen. 15 Mendadi kaliꞌ pektaluꞌ si Isus dia nga peneliganen, “Aa naa, kini na su pedetengen ku gupia, meksalu ita maan dig Lebungan tug Liniusan kini, dekag pau mekebian dig lesayan ku! 16 Puꞌ taluꞌu tuꞌu diniu, ndiꞌ nau puliꞌ maan dun, sampay da dun di gendaw mekpalas na ki tantu Lumpuk tug Liniusan, saꞌ meglekaunutan na tuꞌu su Megbebayaꞌ.”
17 Naa saꞌ maꞌantu, minalap si Isus sala tasa penginumen. Benaꞌ mikpaladpalad tu Megbebayaꞌ, kaliꞌ pektaluꞌ dia nga sakupen, “Tabuk niu ini, pekilasilas niu inumay. 18 Mendadi taluꞌu tuꞌu diniu, genat nandaw, ndiꞌ nau puliꞌ minum di penginumen kini, sampay da dun mateng su gendaw meglekaunutan na tuꞌu su Megbebayaꞌ.”
19 Minalap pelum si Isus pan. Benaꞌ mikpaladpalad na puliꞌ tu Megbebayaꞌ, pimetanen dayun su pan, dayunen pentulunay dia nga peneliganen. Kaliꞌ pektaluꞌ, “Naa, kini sug lawasu, ki begayu gumantiꞌ diniu. Kini, aan niu lelayun, puꞌ adun medelendem niau.” 20 Naa maꞌnia dadema, benaꞌ mitubus ilan maan, minalap pelum si Isus sala tasa penginumen, dunut tinaluꞌen, “Ki penginumen kini, iin sug duguꞌu, ki mekigis na, adun gugas tu salaꞌ niu. Kig duguꞌuig bian nug begu pasad nu Megbebayaꞌ tu getaw.
21 “Dagid bentayay pa daan niu!” laung pa ni Isus. “Ki getaw mektipu dinaan, suminalu gupia dinaan maan kini! 22 Puꞌ naan kini, kig Bataꞌ nu Kilawan, mbinasau tuꞌu, maaꞌ dadema nu pigdelendem pedaan nu Megbebayaꞌ. Laak dagid pia maꞌantu, ki getaw mektipu dinaan, mekelelaatlelaat gupia!”
23 Naa saꞌ maꞌantu, kaliꞌ medengeg nu peneligan ni Isusi tinaluꞌen kia, miksinaakay ilan dayun, saꞌ adin saan getaw dinilani mekenggulaula di maꞌnia kia.
Ndiꞌ Mpia Mekagaw Tindeg su Sakup nu Megbebayaꞌ
24 Naa su nga peneligan ni Isus, miksual ilan, saꞌ taꞌ taway dun dinilani tampusan metaasi tindegen. 25 Dagid kaliꞌ pektaluꞌ si Isus dinilan, “Naa su nga kanaꞌ getaw Judea, metegasi kegbayaꞌ dinilan nu nga gadiꞌ nilan. Mukaꞌ su nga kaunutan nilan, engkenen nilan su gelal Pegengagen, laung, nu nga sakup nilan. 26 Dagid yamu, ndiꞌ amu mpia mengmaꞌantu. Sinangkaliꞌ adini tampusan metaasi tindegen diniu, subay iin nai mbaal maaꞌ nu tampusan ngudan. Ki kaunutan diniu padun, subay mbaal maaꞌ nu sesuguꞌen. 27 Puꞌ maꞌniniꞌ. Adin ba su metaas, su pegingkud maan, saꞌ su megilak diniin? Kanaꞌ ba su pegingkud maan? Laak dagid pia naan, keni nau, maꞌniin sesuguꞌen niau.”
28 Laung pa ni Isus tu nga peneliganen, “Naa yamui miksaliunung dinaan, pia di nga kengindan dinaan. 29 Naa kagina mitenduꞌu nu Gamaꞌu meglekaunutan, naa yamu, tenduꞌen ku amu pa pagid, meglekaunutan damu dema. 30 Maꞌantu, duuni gendaw meksalu ita maan buꞌ minum ditu Keglekaunutan ku, mukaꞌ padun mingkud damu dema mengukum tu nga sepuluꞌ buꞌ duaꞌ bansa nu getaw Israel.”
Pisuun Pedaan ni Isus su Kemalaw ni Pedro diniin
(Mateo 26:31-35; Marcos 14:27-31; Juan 13:36-38)
31 Kaliꞌ pektaluꞌ si Isus dini Simon Pedro, “Simon, pekineega! Si Satanas, migubug tu Megbebayaꞌ mekpalid diniu, maaꞌ nu kepalid di trigo, adun mpaini melaaten di gempia. 32 Dagid pinenebian ku yaꞌa, Pedro, adun ndiꞌ mbeleng ki kekpetuud mu. Mendadi saꞌ meksikesuun ka na puliꞌ, pepagen mu dayun su kekpetuud nu nga mimated diniꞌa kini.”
33 Kaliꞌ sembag si Pedro, “Aba, Sir, penensili mpirisua, sampay petain ka, minuyaꞌ nau meksaliunung diniꞌa!”
34 Kaliꞌ pektaluꞌ si Isus, “Pedro, taluꞌu diniꞌa, dekag pasiꞌ peguni su manuk gebii kini, metelu deksuꞌa na memalaw puꞌ kanaꞌ mau mailala.”
Su nga Suminakup, subay Mekpesangkap na di Kekpeleget dinilan
35 Kaliꞌ pagid pektaluꞌ si Isus, “Naa su sinuguꞌu amu mpanaw kitu, ki ndaꞌi giwit niu pitaka, gambag, dakus ndaꞌi sepatus niu kitu, duun bai kulang niu?”
“Ndaꞌidun,” laung nilan.
36 “Dagid genat nandaw,” laung padun ni Isus, “adin diniuig duuni pitakanen, subay uitenen, sampay gambag. Mukaꞌ adini ndaꞌidunig badungen, subay peksaluyen su suuben, adun mekesaluy badung. 37 Puꞌ taluꞌu diniu, subay menuud dinaan ki misulat ditu Taluꞌ nu Megbebayaꞌ, laung, ‘Iin, mipemilang melaat getaw.’ ” Diksuꞌ ni Isus su tinaluꞌen, “Adin su misulat pedaan mekatag dinaan, megelaꞌ na tuꞌu menuud.”
38 Kaliꞌ sembag su nga sakupen, “Naa, Sir, kiniig duaꞌ buuk badung!”
Simbag ni Isus, “Sukal naini.”
Milegenan si Isus saanan Menenabi tug Bentud nu nga Gayu Olibo
(Mateo 26:36-46; Marcos 14:32-42)
39 Gumiwaꞌ dia si Isus, tumiwad dayun tug Bentud nu nga Gayu Olibo, maaꞌ dadema nug betaden, migdunut dadema diniin su nga sakupen. 40 Benaꞌ minateng ilan diag bentud, kaliꞌ pektaluꞌ si Isus tu nga sakupen, “Penenabi amu, adun ndiꞌ amu mpenulay.”
41 Naa sumiway deliꞌ si Isus dia nga sakupen, minundas dia gunaan, maꞌniin layuꞌ nu mesampet piglak, dayun minginlulud menenabi. 42 Kaliꞌ pektaluꞌ, “Uu Amaꞌ, saꞌ sia mesuꞌat diniꞌa, ki tasa mipenuꞌ nug lesayan ku sunguu na inumay, naa peliaw mu sia dinaan, adun ndiꞌu na mainum. Laak dagid, Amaꞌ, sug daniꞌa mauyaꞌan, iini penuuden, kanaꞌ nug danaan.” 43 Tubus itu, duuni mituaꞌ dini Isus sesuguꞌen nu Megbebayaꞌ genat tu gekbus langit, dinuganganen su sekegen. 44 Minamal gusay si Isus menenabi, sabaꞌ mibegatan patiꞌi ginaanen. Inulasan patiꞌ, maꞌniin duguꞌi gulasen mitegduꞌ diag lupaꞌ.
45 Naa saꞌ maꞌnia, benaꞌ migbuat si Isus genat menenabi, pinuliꞌanen su nga sakupen kia. Midetenganen, tinulug ilan, melubay ilan sabaꞌ nu kelegenay nilan. 46 Sinabinen ilan dayun, laungen, “Baa, mauma dema tinulug amu? Pegbuat amu, penenabi amu daan, adun ndiꞌ amu mpenulay.”
Su Kedaap dini Isus
(Mateo 26:47-56; Marcos 14:43-50; Juan 18:3-11)
47 Naa ndaꞌ pa medeksuꞌ mektaluꞌ si Isus, miksebangi melaun getaw. Iini pekpenuluꞌ dinilan si Judas, ki sala tawan kiin di sepuluꞌ buꞌ duaꞌ peneligan ni Isus. Mendadi, benaꞌ minateng ilan dia, kini si Judas, tuminuun dayun madap dini Isus, dunut ilekanen. 48 Laung ni Isus, “Naa, Judas, galek masiꞌi tipu mu dig Bataꞌ nu Kilawan?”
49 Naa su ngag duma ni Isus, benaꞌ misimaꞌ nilan su sungu mpenggulaula, sinaak nilan, “Naa, Sir, bekuten na namiig badung nami?” 50 Dayun sala tawan dinilan, tinigbaseni gulipen nu Tampusan Metaas Belian nu getaw Judea. Miseksipi sedibaluy telinganen, dapit lintunen.
51 Dagid laung ni Isus, “Baa, sukal na!” Dayunen depenayi telinganen, piuliꞌaneni gulipen kia.
52 Naa ki nga getaw kini minangay dumaap dini Isus, ilani nga kaunutan nug belian, mukaꞌ duun dademai nga kaunutan nu pegingat tu Pengedapan tu Megbebayaꞌ, dakus ngag duma kaunutan nu getaw Judea. Miktaluꞌ dayun si Isus dinilan, “Naa, tulisan bau, kambat amu meguit badung mukaꞌ bentul saꞌ daapen niau? 53 Asa gendawgendaw, naanig duma niu dia Pengedapan, laak ndaꞌ niau daapay. Dagid minateng daan tuꞌui pegbayaꞌ niu, ki pegbayaꞌ nu medelem.”
Mimalaw dini Isus si Pedro
(Mateo 26:57-58, 69-75; Marcos 14:53-54, 66-72; Juan 18:12-18, 25-27)
54 Dinaap dayun si Isus. Benaꞌ midaap, inagak dayun ditug balay nu Tampusan Metaas Belian nu getaw Judea. Naa kini si Pedro, miglendug dadema di melayuꞌlayuꞌ. 55 Benaꞌ minateng ilan diag lenuꞌan nug balay, duuni gapuy inuklak dia. Luminamug dayun si Pedro di nga getaw pemegingkud menalang dia gapuy. 56 Mendadi, duuni sala tawan delaga dia, sesuguꞌen diag balay kia. Benaꞌ minitaꞌ nug delaga si Pedro pegingkud dia, midelagan nu gapuy, ilelaanen gupia, kaliꞌ pektaluꞌ, “Uy, ki getaw kini, duma pagid ni Isus!”
57 Dagid mimalaw si Pedro. “Baa, Enaung,” laungen, “ndiꞌu mailala ki getaw kiin!”
58 Tubus nituꞌ ndaꞌ maiben, duunig duma getaw mikaitaꞌ dini Pedro. Kaliꞌ pektaluꞌ, “Aa, yaꞌa, dumaa ma nilan dema!”
“Baa, kanaꞌ lai!” laung ni Pedro.
59 Naa benaꞌ duun saani sauras, duun pelumi sala tawan miglegintuud mektaluꞌ, “Naa, ki getaw kini, minget tendug lai tuꞌu ni Isus, puꞌ getaw Galilea ma dema!”
60 Dagid sumimbag si Pedro, “Apelii lai, ki teluꞌen mu kiin, ndiꞌu lai mesabut!”
Mendadi, ndaꞌ pa medeksuꞌ mektaluꞌ si Pedro, iin na demai keguni manuk. 61 Dekag su Kaunutan, luminingay dini Pedro, dayun pingenlenganen. Milabuꞌ dayun dig delendeman ni Pedro su tinaluꞌ kiin nu Kaunutan, laungen, “Dekag pasiꞌ peguni su manuk gebii kini, metelu deksuꞌa na memalaw puꞌ kanaꞌ mau mailala.” 62 Gumiwaꞌ dayun dia si Pedro, lilugutan dayun mengaduy.
Piksudiꞌan mukaꞌ Pisaitan si Isus
(Mateo 26:67-68; Marcos 14:65)
63 Naa su nga pegingat dini Isus kia, pingimusaungan nilan iin mukaꞌ dinaneg nilan. 64 Tinimpeng nilan pagidi mata ni Isus, kaliꞌ ilan pektaluꞌ diniin, “Naa, saꞌ sia metuud puꞌ suunan ka, atuk mu saꞌ taꞌ taway dun dinamii mikpesait diniꞌa!” 65 Dayun melaun pa paduni kegimusaung nilan dini Isus.
Inukuman si Isus nu Getaw Judea
(Mateo 26:59-66; Marcos 14:55-64; Juan 18:19-24)
66 Mendadi benaꞌ putiꞌ delagay na, mikpungun ki nga kaunutan nu getaw Judea, kampuꞌ nu nga kaunutan nug belian nilan mukaꞌ su nga mekpetuꞌun di Misulat Palinta nu Megbebayaꞌ. Benaꞌ mipungun ilan, inagak dayun si Isus ditu gedapan nu Pikumpungan nu Metaas Gukum nu getaw Judea. 67 Mendadi benaꞌ mideksaꞌ dia Pikumpungan nu nga Gukum si Isus, migbaalbaal sumaak diniin su nga gukum, laung nilan, “Mendadi, pemantek mu na dinami, yaꞌa ba tuꞌu su Tinduꞌ nu Megbebayaꞌ Meglekaunutan?”
Kaliꞌ sembag si Isus, “Saꞌ taluꞌu diniu, ndiꞌ amu metuudan dun. 68 Saꞌ sumaaku diniu, ndiꞌ niau sembagen. 69 Laak dagid genat nandaw, naan kini, kig Bataꞌ nu Kilawan, pegingkudu tuꞌu ditu dapit lintu nu Megbebayaꞌ, su Tampusan Ginuungan.”
70 Migdengan dayun su nga gukum membaalbaal saak dini Isus, laung nilan, “Naa kumalenged maꞌantu, taꞌ itu, yaꞌa ba tuꞌu kig Bataꞌ nu Megbebayaꞌ?”
Sumimbag si Isus, “Naa, maꞌnia da, yamui miktaluꞌ dun.”
71 “Paa,” laung dayun nu nga gukum, “ndiꞌ ta na kambat duganganig dangat diniin! Puꞌ midengeg ta na kini dig babaꞌen gupia!”