19
Natetenged Tung Duma Tung Efeso Ang May Pagkakulang Yang Pag̱irintindien Nira (19:1-7)
1 Mintras duun pa ti Apolos tung Corintong pagtaw̱ang tung mga tumatalig, ti Pablo tanya nagpadayun yang pagparanawen nang nanggetes tung sinakepan yang Asia ang asta nanuldak da duun tung siudad ang Efeso. Duun may napanawan nang pira pa nga tauan ang kuw̱ali mga tumatalig.
2 Purisu dayun na rang tinalimaan ang inaning, “Atiing pananged mi tung itinulduk tung numyu, natiniranamu ra yang Espiritu Santo?” Mag̱aning tanirang nansituw̱al, “Anda. Indi pa nganing nag̱askean yamen ang may Espiritu Santo!”
3 Mag̱aning si ti Pablong nagtimales, “Ayw̱a, unu pang klasiay ta benyag ang ibinenyag tung numyu?” Mag̱aning tanira, “Nagpabenyag̱aming uyun tung ipinagtulduk ni Juan ang manigbenyag.”
4 Mag̱aning si ti Pablong nagbadbad tung mga kinaisipan nira, “Kung tung bag̱ay, yang linagpakan yang pagberenyag̱en ni Juan tung mga masigka Judio na, ang para asan da ngaipailalaay nira ang tanira nanligna rang matuud tung mga kasalanan nira. Piru yang mga taung pinamenyag̱an na, pinanganing na ra kang pirmi ang may sasang nag̱auri pa tung anya ang ya ray dapat talig̱an nirang magtapnay tung nira, bilang ti Jesus da tii,” mag̱aning ti Pablo duun tung nira.
5 Numanyan, pagkagngel da nira tia, dayun dang namagpabenyag ang namampailala ang tanira nagpagaem da kaman yang mga sadili nira tung ni Ginuung Jesus.
6 Numanyan, pagkadeen ni Pablo yang kalima na tung nira, nangalampuran da yang Espiritu Santo. Dayun dang namagbiw̱italaen ta mga bitalang indi nag̱aintindian ta tau ig nunut da ka ta pagpalatay nira ta mga bitalang ipinaeyang yang Espiritu Santo tung mga painu-inu nira.
7 Tanirang tanan mga sam puluk may durua nga laliian.
Natetenged Tung Pagparakaw̱utun Ni Pablo Duun Tung Efeso (19:8-10)
8 Taa numanyan, tung seled tulung bulan, kada kaw̱utun yang kaldaw ang nag̱ipamaenay, ti Pablo pagpakilaket tung mga masigka Judio na duun tung pagsaragpunan nirang sam pundaan duun tung Efeso. Anday inenteran nang nagpasanag tung nira ang asan da ipapanaway na tung barales-balesan. Ay gustu nang basi pa ra ilem ang asan da mapangkelan na yang mga kinaisipan nirang mamag̱ingmatuud da ka tung nag̱ipagpakaw̱ut na natetenged tung palaksu yang paggaraemen yang Dios ang baklu ang ya ray tinukud ni Jesu-Cristo.
9 Ug̱aring ilem, tung kabuayan da, namagpakgat da yang duma ang indi ra mamananged. Namag̱intra ra saway pa nganing sigun tung pag̱irintindien tung Dios ang atiang baklung pag̱itulduk na ang natetenged tung ni Ginuung Jesus. Purisu yang binuat ni Pablo, nagliit da ilem tung nira, kasiraan da ka yang kumpurming mga taung gustu pa nirang magpatulduk tung anya. Ya ray pinangkelan nang nagpauman duun tung may kuartung dakulu ang yay dating pagdiskursuan yang mga tau ang yang may anya, yang sasang taung nag̱aranan tung ni Tirano. Duun si nag̱intra pasanag tung kaldaw-kaldaw tung mga taung kumpurming tinu pay nag̱alelyag dang magpamati, ang yang pagpasanag na tung nira ipinapanaw na ka tung barales-balesan.
10 Maning dang maning tung seled duruang takun ang asta yang pinakaw̱ut na, yang tanan ang mga taung pamag̱istar tung sinakepan yang Asia, mga Judio kag belag, nagkaragngel da nira yang balita natetenged tung ni Ginuung Jesus.
Kung Ya Pa Ag̱ari Ang Yang Aran Ni Ginuung Jesus Mas Pang Dinayaw Yang Mga Tag̱a Efeso (19:11-20)
11 Atii kanay, ti Pablo pinaktel yang Dios ta mupiang nagpalua ta mga pruibang indi pa nag̱aita-ita.
12 Ay maskin mga panyu ilem ubin mga sapin ang atiang nagkaragamit na, ya ray pinamisik ta dumang ipinamakdul tung mga taung pamaglaru ang pagkatapus ya ray pinagmupiaan nira. Pati mga taung pinag̱ekel-ekelan da rin ta mga dimunyu, namagmaayen da ka asan.
13 Numanyan duun tung Efeso may mga Judiong pamagliliw̱utun ang mga manigpalayas ta mga dimunyung pamag̱ekel-ekel tung mga tau. Numanyan pag̱atag̱aman da nirang sambiten yang aran ni Jesus. Ya ra ag̱aningay nira yang mga dimunyu ang maning taa: “Eey, lalanganamu ra yeen ang maglayas asan ekel tung kagaeman ni Jesus ang atiang nag̱asambit ni Pablong pagparakaw̱utun,” mag̱aning.
14 Tanirang pamagbuat ta maning tia, pitung magpurutul ang mga ana yang sasang taung nag̱aranan tung ni Esceva. Tanya sasang Judiong pagpailala ang tanya unu sasang pari ang abwat ta katengdanan buat.
15 Taa numanyan, may sasang dimunyung pinaglalangan da nira ta maning tia ang pagkatapus diritsyu rang nagtimales ang mag̱aning, “Ti Jesus nag̱ailalaw ig nabalitaanaw ra ka natetenged tung ni Pablo, piru yamu, unu pay pagpabetang mi tung mga sadili mi?” mag̱aning.
16 Taa numanyan, yang taung atiang pag̱aekel-ekelan yang dimunyung atia, pinangegpaan na yang pitung atiang magpurutul ang asta namansikeras da ilem tung balay ang atii ang namagpalibri ra. Anda ray mga aw̱el nira, ay pinamekras-bekras da. Nagkaralukanan pa ta pagunut.
17 Pagkatapus tia, nabalita ra tung tanan ang mga taung pamag̱istar tung Efeso, mag̱ing mga Judio kag belag. Purisu tanirang tanan pinamalayan da ta eled nirang duru ang yang aran ni Ginuung Jesus mas pang dinayaw nira.
18 Yang sam bilug pang pinakaw̱ut yang makabew̱ereng ang atii, durung mga taung namagtalig da kang lag̱i tung ni Ginuung Jesu-Cristo ang simanyan baklu ra nagkaramanmanan da yang mga isip nira. Purisu namag̱ubligar dang namangamin tung publiku kung unu pay mga ubra-ubra nirang anday sayud.
19 Dakele tung nirang mga manig̱urasiun ang simanyan pinagtimes da nira yang tanan ang mga librung nag̱agamit da rin nira tung pag̱ururasiunun nira ang pagkatapus pinanguw̱ul da nirang luw̱us tung apuy tung katalungaan yang kadaklan. Tung pagpateng-pateng nira yang balur yang mga librung atia, duminangat da tung limang puluk ang liw̱ung pidasung salapi yang balur na (50,000 pidasu)!
20 Kapurisu natetenged tung mga bag̱ay ang atiang nagkarainabung durung pisan agkabew̱ereng, yang balitang naa natetenged tung ni Ginuung Jesus, mas pang namuirsa yang builu na ig ya ra nag̱awasak dang nag̱awasak ang asta ya rag durulang agdurulang yang kinadakel yang mga taung nagtalig yang mga sadili nira tung anya.
Nag̱ipaskeng Lag̱i Ni Lucas Kung Ay Pay Gustu Ni Pablong Angayen (19:21-22)
21 Pagkatapus yang mga bag̱ay ang atia, binilug da ni Pablo yang isip nang baklu ra mangay duun tung Jerusalem, magpalakted da kanay duun tung Macedonia may duun tung Acaya. Dispuis may aning na kang maning taa: “Pagkatapus mangayaw ra nganing duun tung Jerusalem, dapat ang mangayaw ra ka duun tung Roma.”
22 Purisu numanyan yang mga katabyang nang ti Timoteo durua ni Erasto, ya ray ipinaangay na duun tung Macedoniang ipinatkaw. Piru tanya nagpabutwan pa kanay duun tung sinakepan yang Asia.
Natetenged Tung Gulung Nag̱itukud Tung Efeso (19:23-41)
23 Tung uras ang atii yang baklung pag̱irintindien tung Dios ang nag̱itulduk na Pablo, yay natengeran ta sasang gulu tung Efeso ang belag̱an ilem gesyeng bag̱ay.
24 May sasang manigpanday ang nag̱aranan tung ni Demetrio. Yang landuk ang salapi ya ray pag̱apatunaw nang pag̱abuat ang mga balay-w̱alay ang geg̱esye, bilang mulidu yang simbaan ang pagtuuan tung sasang ginuung baw̱ay ang nag̱aranan tung ni Artemis. Durug kadakul yang ganansiang nag̱aita na asan asta yang mga ubrirus na.
25 Numanyan pinaguuyan na tanirang tanan ang pinasagpun, kasiraan da ka tanira yang kadaklan ang parariu ka ta pangita. Mag̱aning tung nira ti Demetriong nagbitala, “Mga putulu, nag̱askean mi ra ka ang yang nag̱ipagmanggad ta natetenged ilem tung pangita tang naa.
26 Numanyan nagngel mi ra ka yang balita ig nag̱apaniiran mi ra ka mismu kung unu pay nag̱abuat yang taung naang ti Pablo. Ay pag̱aning ka ang yang mga ginuu-ginuung nag̱apasuaran ta mga bultu belag̱an unu ang yay tamang tuuan tang mga tau. Teed mi! Durug kadakel yang mga taung pinangkelan na yang mga isip nirang pinapanalyud tung dating pag̱atuuan nira. Belag ilem taa tung Efeso, ang indi alus pa ilem tung intirung sinakepan yang Asia.
27 Kung yay magdayun tii, belag̱an ilem ang yang pangita tang naa ay masawayan ta mga tau, kung indi, pati yang simbaan ang pagtuuan ta tung ni Artemisang yay pinakalandaw ang ginuu, ipabtang da ilem yang mga tau tung anday kakuinta-kuinta na. Asta tanyang pag̱atutuuan yang mga tau tung intirung sinakepan yang Asia asta tung maskin ay pang banwaay, muya yang kadengeg̱an na ay madiadu ra ka,” mag̱aning duun ti Demetrio.
28 Numanyan, pagkagngel nira yang bitala ni Demetriong atia, pinanungkukan da ta kasisilag̱en nirang duru. Namag̱impisa rang namaglelpaken ang mag̱aning, “Landaw tung tanan ti Artemisang pag̱atutuuan tang tag̱a Efeso!”
29 Numaan yang intirung siudad nagkagulu ra. Anday duma, namagdag̱umuk da yang mga tau duun tung pagsaragpunan nirang dakulu ang bug̱awas. Yang mga aruman ni Pablong tag̱a Macedonia ang ti Gayo durua ni Aristarco, ya ray pinggesan nirang linag̱unut duun.
30 Pagkabalita ni Pablo, gustu na ra rin ang magpailala tung mga taung atiang buntun ang para magbitala ra kanay tung nira. Piru indi ra tinugtan yang mga tumatalig.
31 Yadwa pa pinatuw̱ulan da ka yang dumang mga kunsial ang atiang pinakaabwat tung intirung sinakepan yang Asia ang yay mga ungkuy na. Pinag̱amuy-amuyan ka nira ang indi ra enged magpasubung magpaita duun tung pagsaragpunan.
32 Taa numanyan duun tung pagsaragpunan, nagkagulu ra ta mupia, ay yang duma pamaglelpaken da ta maning taa, yang duma pamagbiw̱italaen da ka ta maning duun. Purisu yang kadaklan, anday kaliw̱utan nira ang unu pay pinagsaragpunan nira.
33 Numanyan may sasang Judio duun ang yang aran na ti Alejandro. Ya ray inasig̱-asig yang mga masigka Judio nang itinulmun asan tung parada. Dayun dang kumindeng ang nagkumpas yang kalima na, ay gustu na ra rin ang mangerengan tung mga masigkanasyun na ang para mangaluas da tung malain natetenged tung nainabung atia.
34 Ug̱aring pagkailala nira tung anya ang tanya sasang Judio, derengan da tanirang namag̱irikbawan ang namaglelpaken tung seled duruang uras ang mag̱aning, “Landaw ti Artemis! Landaw ka enged ti Artemisang pag̱atutuuan tang tag̱a Efeso!”
35 Numanyan yang sikritariu tung siudad, atiing kinayanan na ra ta palimeng yang mga taung atiing buntun, nagbitala ra tung nirang mag̱aning, “Mga putulung tag̱a taa tung Efeso, tinu pay naintindian ming tau ang indi pa nag̱akdek ang itang tag̱a Efeso ay pag̱arasikasuen tung simbaan ang pagtuuan ta tung ni Artemisang naang kalandawan, may tung sagradung batung nag̱atuuan tang duun manliit tung langit ang luminagpak tung katanekan?
36 Simpri andang pisan ay mapagpaimukli tung mga bag̱ay ang atia. Kapurisu kaministiran ang indiita ra magpagulpi-gulpi, kung indi, magpakalimengita ra ilem.
37 Kipurki telengan mi. Yang mga taung naang durua, midyu pinangaasan mi ra ilem ang ginuyuran taa ang anda kay tinakaw nira duun tung simbaan ta ig anda kay mga bitalang makalalain ang ipinagpalagpak nira tung ni ginuung pag̱atutuuan ta.
38 Kapurisu kung ti Demetrio may yang mga kaarumanan nang mga manigpanday may riklamu nira tung sasang tau, may uras ang nag̱ipagbista ig may mga manig̱usgad. Purisu bala ra tanirang magbarangdanan duun.
39 Ug̱aring kung may pag̱asikad mi pa ka enged, duun da ilem iriklamuay mi tung kaw̱utun yang upisial miting yang tanan ang magbaw̱anwa.
40 Muya mabtangitang tanan tung karisguan, ay puiding dilemen tung yaten yang mga tag̱a Roma yang gulung naang nainabu simanyan tung siudad ta. Yadwa pa ariita pa mangkel ta katadlengan tang mabaked ang para ipanuw̱al ta tung nira ang maning da taang anday bastanting rasun ang mapadatelan ta?” mag̱aning duun yang sikritariu tung nira.
41 Atii, pagkatapus ta pagbitala, dayun na rang pinampapanaw yang mga taung pinampaulik.