21
Natetenged Tung Pagparakleren Ni Jesus Tung Siudad Ang Jerusalem (21:1-11)
Marcos 11:1-11; Lucas 19:28-40; Juan 12:12-19
1-2 Taa numanyan atiing panungulami rang tanan tung bukid ang atiang durung ayung pag̱aningen ang olibo, ang yang distinu yamen duun tung siudad ang Jerusalem, may sasang baryung nag̱alengtan yamen ang paggug̱uuyan ang Betpage ang alenget-lenget da tung siudad ang Jerusalem. Numanyan atiing nag̱alengetami ra tung baryung atia, nanuw̱ul da ti Jesus tung mga aruman yamen ang durua nga tauan ang mag̱aning, “Ala, mangayamu ra kanay tung baryung naang tung tukawan ta. Kung kumaw̱utamu ra nganing asan, ya rang lag̱i ay mapanawan mi yang sasang asnung inaen ang yag kekedked ang asan ka tung tepad na yang sinday na. Pamadbaren mi ra kanay ang pangguyuran tani tung yeen. Kung may magbugnu tung numyu, yamu ra ag̱aaning, ‘Kaministiran ni Ginuu ta!’ Magngel na ilem tia, ipampaguyud na ra ilem ang lag̱i tung numyu,” mag̱aning. Taa numanyan yang tanan ang mga bag̱ay ang atia nagkamaningan da ta maning tia ay ug̱ud asan da magkamatuud yang sasang ipinaula yang Dios tung sasang manigpalatay yang bitala nang tukaw ang mag̱aning,
“Panganingen mi yang mga taung pamag̱istar tung Sion ang yang Adi nira panganing da asan tung nira. Durug kapinaurayen ay yang magsasaayan na sasang asnung sinday pa*,” mag̱aning.
Kapurisu numanyan namagpanaw ra ka man yang mga aruman yamen ang atiang durua. Tinuman da nira yang itinuw̱ul ni Jesus tung nira. Pinangguyuran da ka man nira yang asnu may yang sinday na ang ya ray pinanapinan nira yang mga panlamig nira ang pagkatapus dayun da kang nagsaay ti Jesus tung sinday. Numanyan yang pagsaay na tung asnu, ya kay paggaralangen tung anya yang mga taung buntun dang pisan. Yang duma yang mga panlamig nira ya ray ipinameklad nira tung karsadang magpanawan yang asnu. Yang duma may mga paklang ang pinaglampang nira ang ya ra kay ipinameklad nira tung karsada. Numanyan yang mga taung atiang buntun ang pamagpakigluyug tung ni Jesus, yang duma nabtang tung tukawan na, yang duma tung uri na. Sigi-sigi ra ilem yang pagkekendalen nirang pamag̱araning-aningan ang “Salamat! Naa ra yang manubli tung paggaraemen ni Adi David! Pakaayenen da kang pirmi yang Dios naang pag̱atuw̱ul nang magpalua tung paggaraemen na! Salamat tung anya duun tung kaabwat-abwatan!” 10 Numanyan pagpakled ni Jesus tung Jerusalem, namag̱irikbawan da yang mga tau ang namagtaralimaan-talimaanan ang mag̱aning, “Tinu pa kayang tauay tia?” 11 Numanyan yang mga taung atiang buntun ang pamagpakigluyug da kang lag̱i tung ni Jesus, ya ray namansituw̱al ang mag̱aning, “Yang taung naa, ya ra ti Jesus mismu ang tag̱a Nazaret duun tung sinakepan yang Galilea. Tanya yang manigpalatay yang bitala yang Dios ang atiing naula nuntukaw ang magkaw̱ut,” mag̱aning.
Yang Pagpalayas Ni Jesus Tung Mga Nigusyanti Tung Palayas Yang Pagtuuan Ang Pinakalusu (21:12-17)
Marcos 11:15-19; Lucas 19:45-46
12 Taa numanyan dayun dang nagpakled ti Jesus duun tung palayas yang pagtuuan yamen ang pinakalusu. Pagpakled na, dayun dang nagpalayas tung tanan ang mga manigpaalang ta mga garamiten tung pagparadasag̱en, pati yang tanan ang pamangalang tung nira nagkaraumid da ka ta palayas. Pati yang mga lamisaan ang atiang pinampabtangan ta mga kuartang nag̱ipagpabailu tung mga tau, pinamaliskad na, asta yang mga kakarungan yang mga manigpaalang ta mga kalapati, ya ka. 13 Mag̱aning tung nira, “May sasang bitala yang Dios ang napabtang tung kasulatan ang yang balay unung naang pag̱atiniran na, dapat unu ang yay pag̱ampuan yang mga tau tung anya. Piru ay pa w̱a? Ta numyu, pag̱abuat mi ra ilem ang kuinta leyang ang pantalukan ta mga tulisan ang taa ra mismu agpandayaay mi yang mga taung pamagtuu,” mag̱aning. 14 Taa numanyan may mga buray pati mga barik ang ya ray namagpalenget tung ni Jesus duun tung palayas ang pagkatapus ya ray pinampamaayen na. 15 Numanyan may mga paring arabubwat ta katengdanan asan ang pamagpaniid, kasiraan da ka tanira yang mga sag̱ad. Pagkaita nira tung ni Jesus ang pagpalapus ta mga buat-buat ang mga maning tiang makabew̱ereng, nangaerepan da ta duru. Belag̱an ilem ya tiay nag̱aerepan nira, kung indi, pati yang nag̱ipagkendal yang mga mamula asan tung palayas ang pamansianing, “Taw̱angan da ta mupia yang Dios yang taung naa ang ya ray pinasubli na tung paggaraemen ni Adi David!” 16 Purisu dayun dang namagriklamu tung ni Jesus ang mag̱aning, “Ayw̱a indi mu pagsambengen tia? Indi mu nag̱agngel yang nag̱ipagkendal nirang atia?” Mag̱aning ka ti Jesus ang minles, “Nag̱agngelu ka, piru yang gustuu ilem ang maintindian tung numyu kung nabasa mi ra ka yang sasang napabtang tung kasulatan ang maski nganing yang mga mamula unu nag̱apaeyangan ka unu yang Dios ta ipagdayaw nirang ustu tung anya, maskin yang geg̱esye pa unung pamanusu pa,” mag̱aning§. 17 Numanyan pagkaaning ni Jesus tia, dayun da ilem ang namutwan tung mga taung atia ang naglua tung siudad ang pagkatapus minangay ra duun tung Betania. Duun da ka ngaelek tung law̱iing atii.
May Sasang Ayung Pag̱aningen Ang Igus Ang Magbitalaan Ni Jesus (21:18-22)
Marcos 11:12-14, 20-24
18 Numanyan pangayag ang timpranu, atiing pagbalik da ni Jesus duun tung siudad, ya ra nga suw̱uk. 19 Duun tung binit yang karsada may naita nang sasang ayung pag̱aningen ang igus. Purisu ya ray pinalengtan na, piru naa pala andang pisan ay naita nang burak na, kung indi, purus ilem mga daun. Numanyan dayun na rang itinuluy tung malain yang ayung atiang inaning, “Maayen pa rin ang india ra ilem ang pisan mamurak ang uman!” Pagkatapus lag̱i-lag̱ing nanlumpayeng da ka man yang ayung atia*. 20 Numanyan pagkaita yamen kung unu pay nainabu tung ayung atia, naberengami ra ta mupia. Dayunami rang nagtalimaan tung anyang mag̱aning, “Ya pa ag̱aring nanlumpayeng dang lag̱i yang ayung atia?” 21 Mag̱aning ka ti Jesus ang minles, “Iugtulu tung numyu yang kamatuuran, kung magtalig̱amu ta ustu tung Dios ang anday dua-dua yang mga isip mi, mapagbuatamu ka ta magkapariu ka tung binuatung atia tung igus ang atia. Belag̱an da ilem maning tia ay masarangan mi, kung indi, maskin may sasang durug liwag tung pag̱intindi mi ang yay gustu ming ingalukun tung Dios, mainabu ka. 22 Purisu maskin unu pang bag̱ayay ang ipag̱ampu mi tung Dios, basta nag̱atalig̱an mi ang yang nag̱aingaluk ming atia ipakdul na tung numyu, atia pakdulanamu ka man anya,” mag̱aning.
Yang Pag̱usisa Yang Mga Pamagpakigmaepet Tung Ni Jesus Natetenged Tung Katengdanan Na (21:23-27)
Marcos 11:27-33; Lucas 20:1-8
23 Taa numanyan, nagpadayun da ti Jesus yang pagparanawen nang nagbalik duun tung palayas yang pagtuuan ang atiang pinakalusu. Numanyan atiing pagturuldukun da tung mga tau duun, pinalengtan da yang mga paring atiang arabubwat ta katengdanan may yang mga pamagpakigmaepet tung banwa. Dayun da nirang inusisang inaning, “Eey, ay pa ngaeklay mu yang katengdanan ang yawa magbuat yang mga maning tia taa tung pagtuuan tang naa? Tinu pay naglug̱ut tung nuyu?” 24 Ag̱aaning ka ti Jesus ang nagtimales, “Elat kanay, kung mga sarang tung numyu, may sasa kang talimaanenu rin tung numyu. Kung matuw̱al mi, ay tuw̱alenamu ra ka yeen kung ay pa liit yang katengdananung pagbuat ta mga maning tia. 25 Abir, ay pa w̱asu liit yang katengdanan ni Juan ang nagpamenyag tung mga tau? Tung Dios manliit u tung tau ka ilem?” Pagkagngel nira tia, dayun dang nag̱aralas-alasan ang mag̱aning, “Unu pa w̱asu ay maayen ang ituw̱al ta? Kung aningen ta ang tung Dios manliit yang katengdanan ni Juan, muya sulilienita si anyang talimaanen ang ayw̱at indiita ra nananged tung anya. 26 Piru kung aningen ta ang tung tau ka ilem manliit yang katengdanan na, muya kung unu pay buaten tung yaten yang mga taung naang buntun, indi ta ka ilem maskean. Ay tanirang tanan pamag̱ingmatuud da ang ti dipuntu Juan talagang sasang tinuw̱ul yang Dios ang magpadapat yang bitala na,” ag̱aaning. 27 Purisu numanyan tinuw̱al da ilem nira ti Jesus ang, “Inay, indi ilem nag̱askean yamen.” Mag̱aning si ka ti Jesus ang nagtimales, “Tay kung maning tii, indiaw ra ka mag̱ugtul tung numyu kung ay pa liit yang katengdananung pagbuat ta mga maning tia,” mag̱aning.
Yang Nag̱ipananglit Ni Jesus Tung Duruang Magputul Ang Parariung Tinuw̱ul Ni Tatay Nira Piru Sam Bilug Ilem Yang Nananged (21:28-32)
28 Taa numanyan, dayun sing sinugpatan ni Jesus yang bitala na tung mga mamaepet ang atia ang mag̱aning, “Pamatian mi ra kanay yang pananglit ang naang ipagngelu tung numyu kung maumpa tung pag̱intindi mi. May sasang taung duruay ana nang lalii. Numanyan minangay tung ana nang dakulu ang mag̱aning, ‘Duduy, mag̱ubraa ra numaan duun tung kaubasan ta.’ 29 Mag̱aning ka yang ana nang nagtimales, ‘Indiaw.’ Ang pagkatapus atiing nabuay-w̱uay ra, nag̱uman da yang isip nang minangay duun tung kaubasan ang nag̱ubra. 30 Atiing pagkagngel ni tatay na yang tuw̱al yang ana nang atiang dakulu, dayun dang minangay tung ana nang sam bilug ang maning ka tii yang itinuw̱ul na tung anya. Mag̱aning yang ana nang nagtimales, ‘Ee, tatay.’ Ang pagkatapus indi ka minangay duun tung kaubasan. 31 Ta, tinu pa w̱asu tung nirang durua ay nagtuman yang kalelyag̱an yang tatay nira?” Mag̱aning ka tanirang namansituw̱al, “Yang dakulu.” Mag̱aning ka ti Jesus ang minles, “Iugtulu tung numyu yang kamatuuran, yang duruang atiang mag̱ari, yang pisan yang kaalimbawaan mi yang mga manigpanukut asta mga baw̱ay ang malaway yang pangita nira. Ay tanirang nag̱alamku ming indi ra risibien yang Dios, yamu pay nag̱atkawan nirang papalg̱ud tung paggaraemen na. 32 Ayw̱a indi maaningu, ay kipurki atiing paglua ni Juan ang manigbenyag ang nagpasanag tung numyu kung unu pay nag̱auyunan yang Dios ang yay dapat ang buaten mi, indiamu ka nananged tung anya. Piru yang mga manigpanukut ang atia pati mga baw̱ay ang atiang manigpausar, ya pay namananged tung anyang namanligna tung mga kasalanan nira. Ang pagkatapus ag̱ad ya rag dawalay mi ang dakulu ka man yang pinag̱umanan nira, piru indi mi ra ka enged inuman yang mga isip mi ang para manangeramu ra ka rin tung ni Juan,” mag̱aning.
Yang Mga Pamagpakigmaepet Nag̱ipananglit Ni Jesus Tung Mga Agsadur May Tung Mga Manigpakdeng Ta Balay (21:33-46)
Marcos 12:1-12; Lucas 20:9-19
33 Mag̱aning ti Jesus ang nagpadayun yang bitala na, “Pamatian mi ra kanay yang sam bilug pang pananglit ang ipagngelu tung numyu. May sasang taung malapad yang tanek na ang ya ray pinagluakan na ta purus ubas. Pagkatapus pinaliw̱utan na yang kaubasan na ta mga batung tinarutug. Pagkatapus may yuntung binangbangan nang binuat ang lilikdan yang mga burak na ang may saralug̱an ka yang wai na. Pagkatapus nagpakdeng pa ta barantayan. Atiing matapus na ra yang tanan ang atia, ipinaagsa na ra yang kaubasan na tung mga tau. Pagkapiar na tung nira, dayun dang nagliit ang minangay duun tung dumang banwa. 34 Numanyan pagkaw̱ut da yang kutitsya na, nagtuw̱ul da tung mga turuw̱ulun nang mamansiangay ra duun tung mga agsadur na ang para eklan da nira yang kaparti na tung patebas. 35 Numanyan yang binuat yang mga agsadur na, pinagdeep da ilem nira yang mga turuw̱ulun nang atia. Yang sam bilug pinagtaraw̱angan da nira ta pamalu, yang sam bilug inimatay ra ilem nira, yang sam bilug pinagbatu ra ilem nirang asta napatay. 36 Utru si pinaangayan si yang may prupidad tung mga turuw̱ulun nang duma ang mas pang dakele kay tung primiru, ang pagkatapus maning kang pisan tia yang binuat tung nira yang mga agsadur. 37 Numanyan tung kauri-urian da, anday dumang tinuw̱ul nang mangay duun, yang ana na mismu. Mag̱aning tung sadili na, ‘Simpri galangen ka enged nira yang anaw.’ 38 Piru mabandaw ra yang mga agsadur ang ya ra yang ana yang may luak ang magkakaw̱ut da, dayun dang namagkeresen ang mag̱aning, ‘Naa pala taa rag panganing yang manubli tung kaubasan ang naa. Maayen pa, imatayen ta ra ilem ug̱ud yaten da yang surublien na ra rin ang naa!’ ag̱aaning. 39 Purisu tung pagkaw̱ut na, dayun da ka man nirang dineep ang ginuyuran duun tung lua yang kaubasan ang inimatay. 40 Ta, kung kumaw̱ut da nganing yang may prupidad, unu pa w̱asu ay buaten na tung mga agsadur nang atia?” 41 Mag̱aning ka tanirang namansituw̱al, “Talagang pangimatayen na ra ilem yang mga taung atiang durug kalalain. Ang pagkatapus yang kaubasan na, ipaagsa na si tung duma ang ya ray mamagpakdul tung anya yang kaparti na ang kada kaw̱utun yang patebas,” mag̱aning. 42 Mag̱aning ka ti Jesus ang nagsugpat, “Siguru nabasa mi ra ka yang sasang pananglit ang napabtang tung kasulatan ang may batu unung pinasag̱i ang ya ray pinangindian yang mga manigpakdeng yang balay ang anda unu ay kuinta na, ang pagkatapus ya pa ka enged unu ay nagluang pinakaimpurtanting batung panielan yang lebat yang intirung balay. Anda unu ay dumang nagbawing nagpabalik tung batung atiing pinangindian da nira, kung indi, mismu unu ti Yawi ang duun da unu agpaninluay ta mupia yang mga taung pamagpaniid§. 43-44 Purisu iugtulu tung numyu, ta yamung mga masigkanasyunung mga Judio, kumus pinakdulanamu ra yang Dios ta lugar ming magpalg̱ud da rin tung palaksu yang paggaraemen na tung pagpangabui mi, ang pagkatapus nagpakuindiamu ra ka enged, tay anday dumang buaten na, bawien na ra ilem tung numyu yang kaayenan ang atia. Pagkatapus pakdulan na ra ta lugar yang duma ang kuinta nasyun ka ang ya ray mangapagpalua ta nag̱auyunan na ang magkabag̱ay ka tung mga taung kumpurming pagpagaem tung anya*.” 45 Numanyan yang mga paring atiang arabubwat ta katengdanan may yang mga Pariseo, tung pagpamati nira tung mga pananglit ang atiang ipinagngel ni Jesus, nasiman da nira ang naa pala tanira ray nag̱apatemengan na. 46 Purisu tinag̱aman da rin nirang ipadeep. Kasu ilem pamangaman tung mga taung atiang buntun ay natetenged yang pagpabetang nira tung ni Jesus, talagang pag̱atuw̱ul yang Dios ang magpalatay yang bitala na.
* 21:5 21:5 Kung gustu tang maintindian yang naulang naa, duun ta nga basaay tung isinulat ni Zacarias 9:9. Dispuis pa, atii kanay, yang kadagmitan ang magsasaayan yang mga ading panuyu ra tung gira ay kabayu. Piru kumus asnu yang sinaayan ni Jesus, duun da nagpailala ang yang katuyuan nang nagsaay pulus tung ikaayen yang mga tau, belag tung ikalain nira. 21:13 21:13a Isaias 56:7 21:13 21:13b Jeremias 7:11 § 21:16 21:16 Mga Karantaen 8:3 * 21:19 21:19 Puiding duruay sinikad ni Ginuung Jesus tung pagtuluy na tung malain yang igus. Yang sam bilug, gustu nang pananglitan yang mga pamagpakigmaepet tung nasyun nirang Israel ang tanira sintinsiaan da yang Dios natetenged tung pagpaita-ita ilem nira. Yadwa pa, gustu na kang pakdulan yang nag̱apangugyatan na ta sasang pag̱aralan nira natetenged tung pagtaralig̱en nira tung Dios. 21:21 21:21 Kung getesen ang ilakted yang inaning tung bitalang Giniriego ay maning taa: “Puidiamu kang magkalalangan tung bukid ang atii ang magpauman dang paplek duun tung teeb ang pagkatapus mainabu ka man.” Yang ilyag nang ianing, yang bukid ang sinambit sasang pananglit tung sasang maliwag ang buaten. 21:33 21:33 Inulit ni Jesus yang sasang pinananglitan ni Isaias ang tukaw tung nasyun ang Israel (Isaias 5:1-2). § 21:42 21:42 Mga Karantaen 118:22-23 * 21:43-44 21:43-44 Taa may mga bitalang isinaleet ta dumang mga manigkupia ang duun nga pisikay nira tung Lucas 20:18 ang maning taa yang palaksu na: “Kung tinu pay mabugsu ang tempa tung batung naa, asan da ilem nga barik-barikay. Dispuis, kung tinu pay mabugsuan na, pulbus dang pisan,” piru tung mga kupiang pinakatukaw, indi maita yang mga bitalang atia.