☰ 1 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 18
18
Edii nɑ̀kɛ́mɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́nimɛ̀
1 Kɛ̀ dɛ̀ɛ mɔntɛ kɛ́mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ Edii kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́bɛnkɛ ɑmɑ́ɑ̀ Akɑbu, n yóó duɔ́ nkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ nimu.
2 Kɛ̀ Edii nkɔri kɛ bo bɛnkɛ omɑ́ɑ̀ Akɑbu.
Dɛ do sɔ̃́ ndikònnì dɛukɛmu Sɑmmɑrii. 3 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ Akɑbuu yú Abudiɑsi wèè bɑkɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Abudiɑsi do tú wèè dé wenwe ti Yiɛ̀ nKuyie. 4 Sesɑbɛɛdi do kɔù dìì mɔ̀nnì ti Yiɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ kɛ̀ weè sɔnnɛ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100) kɛ́ bɛ̀ totɛ́ yɛtĩ̀rɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, dii nsipísìnùmmù, ditɛrì mɛmmɛ kɛ́ bɛ̀ sɔnnɛ titɑ̃dèntì tìdɛ́tì miɛkɛ, kɛ́ mbɛ̀ duɔ̀ mmudiì nɛ̀ mɛniɛ. 5 Kɛ̀ Akɑbuu ò yu kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti ce ndihɛì dimɔu sibií borɛ̀ nɛ̀ ikó mborɛ̀, kɛ́yɑ̀ ti bo pɛ́tɛ́ timútì kɛ́duɔ́ nsisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sɑ̃mmɑrímúbɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ ti bɑ́ɑ́ kuɔ iwũɔ̃.
6 Kɛ̀ bɛ̀ɛ totɛ́ dihɛì yɛwɛ́tiyɛ̀ bɛ̀ yóó ce nyɛ̀. Kɛ̀ Akɑbuu kétɛ́ o kó kucɛ, kɛ̀ Abudiɑsi ketɛ́ o kó kupíkù. 7 Ò kètóo mɛmmɛ kɛ́conɛ̀ Edii kóò bɑntɛ́ kɛ́nínkú kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ o ììkɛ̀ kɛ dɔ̀: Okótì Edii, fɔ̃́ nweɑ̀? 8 Kòo ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Mí nwe! Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ tú n kéróomu. 9 Kɛ̀ Abudiɑsi kuɔ́nko kɛ dɔ̀: N dɑ cɑ̀kɛ bɑ okótì kɑ̀ɑ yó n fítɛ́ kɛ̀ Akɑbu m pĩ́ nkɛ́kuɔ? 10 Nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nti tũ nkù, dihɛì mɑrì í bo okpɑ̀ɑ̀tì í tɔ̃ ndì bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo dɑ wɑmmú, kɛ̀ dihɛì mɑrì kɔbɛ yoo dikpɑ̀ɑ̀tìyuu mɑrì yĩ ɑ í dɛ̀ bo, bɛ̀ɛ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ pɑrìkɛ̀ kɛ dɔ̀ bɛ̀ í dɑ yɑ̀. 11 A nɛ́ mɛ̀ ntu n kɔtɛ kóò nɑ̀kɛ́ ɑ kéróomɛ̀. 12 Kɛ̀ n yìtɛ́ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ ndɑ tùótɛ́ bɑ́ n yí yɛ̃́ mù dɑ kɔ̀tɛnɛ̀ kɛ̀, kòo kpɑ̀ɑ̀tì kɔ̀tɛní kɛ dɑ mɔ̀ńtɛ́ ò yóó n kuɔmu. M mɛ ndému ti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ̀ m bíkɛ́mbɛ́ntì. 13 Okótì bɛ̀ í dɑ nɑ̀kɛ́ Sesɑbɛɛdi do kɔù Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀rɑɑ̀? Míì do sɔ̀nnɛ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100) kɛ́ bɛ̀ totɛ́ yɛtĩ̀rɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, kɛ́ bɛ̀ sɔ̀nnɛ titɑ̃dèntì tìdɛ́tì miɛkɛ, kuu nsipísìnùmmù kutɛkù sipísìnùmmù, kɛ́ mbɛ̀ duɔ̀ mmudiì nɛ̀ mɛniɛ. 14 A nɛ́ mɛ̀ ntu n kɔtɛ kóò nɑ̀kɛ́ ɑ kéróomɛ̀, n yóó kɔtɛ kòo n kuɔmu.
15 Kɛ̀ Edii bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bomu kɛ̀ n tu ku kóo tɔ̃ntì. N kɔrimu yie nkɛ bo bɛnkɛ m mɑ́ɑ̀ Akɑbu.
Edii nɛ̀ Akɑbu bɛ̀ mɑ̀útɛ́mɛ̀
16 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Abudiɑsi kɔtɛ kɛ́conɛ̀ Akɑbu kɛ tì nhò nɑ̀kɛ́, kɛ̀ Akɑbuu kɔtɛ Edii borɛ̀. 17 Ò yɑ̀ dìì mɔ̀nnì Edii kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N dɑ yɑ̀mu! Fɔ̃́ nwèè te kɛ̀ mɛyɛi ndo Isidɑyɛɛribɛ.
18 Kɛ̀ Edii ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Míì í te kɛ̀ mɛyɛi ndo Isidɑyɛɛribɛ, fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ díì te, kɛ yɛ̃́ di yetɛmɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, kɑ̀ɑ feu iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ Bɑɑdibɛ. 19 A nɛ́ kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu kɛ̀ di kɔtɛní m borɛ̀ Kɑdimɛɛdi tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, kɛ́nnɛínɛ̀ní Bɑɑdi kó bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ sikɔusìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sipísìnùmmù (450), nɛ̀ Asedɑɑ kɔbɛ sikɔusìnɑ̀ɑ̀ (400) bɛ̀ɛ̀ yo nSesɑbɛɛdi borɛ̀.
Bɛ̀ fìémɛ̀ iwũɔ̃ Kɑdimɛɛdi
20 Kɛ̀ Akɑbuu tíí nyIsidɑyɛɛribɛ bɛmɔu nɛ̀ Bɑɑdi kó bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ Kɑdimɛɛdi tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀. 21 Kɛ̀ Edii kɔtoo bɛ borɛ̀ kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɛ̀ di yóu di bo ncɑɑtimɛ̀ tipíìtì tìdɛ́tì? Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu, tũnnɛnɛ̀ ku! Kɛ̀ Bɑɑdi weè mɛ ntu, tũnnɛnɛ̀ we!
Bɑ́ bɛ̀ í nhò tɛ̃̀ńnɛ́ tìmɑtì. 22 Kɛ̀ Edii bɑɑ nkpɑɑ́ sɔkɛ́ o nɑ́ɑǹtì kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Mí nwèè nɑ̀ɑ́ nti Yiɛ̀ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì n kpɑɑ́ m mɑ́ɑ̀ ndi, díndi Bɑɑdi kó bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ kɛ̀ di bo sikɔusìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sipísìnùmmù (450). 23 Ti duɔ́nnɛ̀ yɛnɑɑdɑkɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, kɛ̀ dí dɛitɛ di kpɛri dìmɑ́ɑ̀, kɛ̀ dí dì kùɔ kɛ́kékɛ́ kɛ́dɑɑ́ nyidɛí ĩ́nkɛ̀, di mɛ̀ mbɑ́ɑ́ ɑ̃nnɛ́ muhɑ̃ɑ̃́. Kɛ̀ n kùɔ n kpɛri kɛ́kékɛ́ kɛ́dɑɑ́ nyidɛí ĩ́nkɛ̀ m mɛ̀ mbɑ́ɑ́ ɑ̃nnɛ́ muhɑ̃ɑ̃́. 24 Kɛ̀ dí yú di kó dibɔɔ̀ Bɑɑdi kɛ̀ n yú ti Yiɛ̀ nKuyie. Kɛ̀ Bɑɑdi duɔnní muhɑ̃ɑ̃́ nweè tu. Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù mɛ nduɔnní muhɑ̃ɑ̃́ nkuù tu.
Kɛ̀ bɛ̀ɛ yie mbɛmɔu kɛ dɔ̀: Dɛ̀ wenni. 25 Kɛ̀ Edii nɑ́kɛ́ Bɑɑdi kó bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ kɛ dɔ̀: Ketɛ́nɛ̀ kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ di kó dinɑɑdɑɑ̀ kɛ yɛ̃́ díì sũmɛ̀, dí yú Bɑɑdi, di mɛ mbɑ́ɑ́ ɑ̃nnɛ́ muhɑ̃ɑ̃́.
26 Kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ dinɑɑdɑɑ̀ kɛ́kuɔ kɛ́dɔɔ̀ kɛ́deè, kɛ́nyu bɛ bɔɔ̀ Bɑɑdi kɛ tú: Bɑɑdi keè ti dɑ yumɛ̀! Kɛ̀ bɛ̀ nyu dikṹnweńnì kɛ̀ diyiè yɑ̀ɑ cónnɛ́nɛ̀ yɛyɔ. Bɛ̀ í nkèè tìmɑtì yoo bɛ̀ɛ yɑ̀ mɛtɛ̃́nnímɛ̀ mɑmɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ nhɑu kɛ ninku diwũɔ̃tɔ̀nnì ììkɛ̀. 27 Diyiè còḿmú dìì mɔ̀nnì yɛyɔ kɛ̀ Edii ndɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɑɑ́ kɛ dɔ̀: Yúnɛ̀ mɛdiɛ̀! Bɑɑdi mɛ ntúmɛ̀ nKuyie nku, ò bo ntoti o yɛ̀mmɛ̀ mmɛ, yoo o nɔ̀ùtɛ̀ í feí, bɑ́ ò mbo kupɔ̀ɔ̀kù, yoo ò yɛ̃̀ nkɛ duɔ́, yúnɛ̀ we mɛdiɛ̀ nkòo entɛ!
28 Kɛ̀ bɛ̀ɛ wekii mɛdiɛ̀ nkɛ́nyɔ́únɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ yɛse nɛ̀ yɛkpɑ̃ɑ̃̀ nkɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nyìɛ̀, kɛ́ndònnɛ̀ bɛ̀ do mɔkɛmɛ̀ dɛ kó mɛmɑntímɛ̀. 29 Diyiè tũ̀ntɛ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ ihúu kɛ̀ kutoweku ndɑ́ɑ́tí kɛ yɑ̀ɑ tuɔkɛnɛ̀ kuyuoku bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ fíé dìì mɔ̀nnì iwũɔ̃, bɛ̀ mɛ nyí nkèè tìmɑtì yoo mɛtɛ̃́nnímɛ̀ mɑmɛ̀ yoo bɛ̀ɛ yɑ̀ mɛcɑnnimɛ̀ mɑmɛ̀.
30 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Edii bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Tɔ́ɔ́nnɛ̀nní m borɛ̀! Kɛ̀ bɛ̀ɛ tɔ́ɔ́nní bɛmɔu o borɛ̀, kòo wɛ̃tɛ kɛ́tũntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó diwũɔ̃tɔ̀nnì dìì do pɔ̀ntɛ, 31 kɛ́deè kɛ́tuótɛ́ yɛtɑ̃́rɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ mbo Sɑkɔbu bí do mɑmɛ̀. Ti Yiɛ̀ nKuyie ndo nɑ̀kɛ́ wè kɛ dɔ̀: Di mmɔ̀nnì bɛ̀ yó ndɑ yu kɛ tú Isidɑyɛɛri nwe. 32 Mɛm̀mɛ Edii mɑɑ́mɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í, kɛ́keú difɔ̃̀tìrì kɛ́fitɛ́, kɑ̀ɑ bo dɛ̀ cũɔ̃́ mɛniɛ mmɛ̀ mbo dítìrì sipísìtɑ̃ɑ̃ti. 33 Kòo dɑɑ́ nyidɛí kɛ́kuɔ o nɑ̀ɑ̀fɛ̀, kɛ́kékɛ́ kɛ́nɔ́ɔ́ nyi ĩ́nkɛ̀. 34 Kɛ dɔ̀: Píɛnnɛ̀ mɛniɛ nsicee sìnɑ̀ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ sì píɛ. Kòo dɔ̀: Cóúnnɛ̀ idɛí nɛ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ dɛ ĩ́nkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ cóú. Kòò dɔ̀: Yíɛ́nɛ̀ kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀.
Kɛ̀ bɛ̀ɛ yíɛ́. Koò dɔ̀: Yíɛ́nɛ̀ kucɛ mɛtɑ̃ɑ̃́mmɛ̀.
Kɛ̀ bɛ̀ɛ yíɛ́. 35 Kɛ̀ mɛniɛ mpɔ̃ntɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì, kɛ́píɛ́ ndifɔ̃̀tìrì bɛ̀ keú dì kɛ fitɛ́.
36 Dɛ̀ tùɔ̀kɛ dìì mɔ̀nnì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ fíé dɛ̀ kuyuoku iwũɔ̃ kɛ̀ Edii Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò tɔ́ɔ́nko bɛ borɛ̀ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nhAbɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu bɛ̀ do tũ nkù, dɔɔ̀ yíe nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ bɑntɛ́ ɑ túmɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù, kɛ̀ ǹ tu ɑ kóo tɔ̃ntì, kɛ̀ fɔ̃́ɔ̃̀ n nɑ̀kɛ́ kɛ̀ ǹ dɔ̀ɔ̀ m mɛ̀ ndɔ̀ɔ̀mɛ̀. 37 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔ̀ n yɛ̃mmɛ̀, dɔɔ̀ n yɛ̃mmɛ̀! Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ bɑntɛ́ fɔ̃́ɔ̃̀ tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ ceeri bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀, kɛ̀ mɛ̀ wĩɛ̃tiní ɑ bíɛ́kɛ̀.
38 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncṹũnní muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ mùu cɔ́útɛ́ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ nɛ̀ idɛí kɛ́sũɔ̃too mɛniɛ mmɛ̀ɛ̀ bo difɔ̃̀tìrì miɛkɛ. 39 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu yɑ̀ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ́do kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu Kuyie! Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu Kuyie! 40 Kɛ̀ Edii bɛ́i nkɛ dɔ̀: Pĩ́nnɛ̀nní dibɔɔ̀ Bɑɑdi kó bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀, di bɑ́ɑ́ yie nkòò mɔù cokɛ́ bɑ́ òmɑ́ɑ̀.
Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pĩ̀ńní kòo bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ Kisɔ̃ɔ̃ kó mborɛ̀ kɛ́ bɛ̀ fìé.
Fɛtɑɑfɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ nimɛ̀
41 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Edii nɑ́kɛ́ Akɑbu kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́di kɛ́yɑ̃̀, n kèèmu fɛtɑɑfɛ̀ kuɔ̀mmɛ̀.
42 Kɛ̀ Akɑbu nkɔri kɛ bo di kɛ́yɑ̃̀. Kɛ̀ Edii ítɛ́ kɛ́dekɛ Kɑdimɛɛdi tɑ̃rì yómmɛ̀ kɛ́nsĩ́ĩ́ nkòo yuu sokɛ́ o núù nsɑ̀ku. 43 Kòo nɑ́kɛ́ o kóo tɔ̃ntì kɛ dɔ̀: Ítɛ́ kɛ́dekoo kɛ́wéntɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀.
Kòo dekoo kɛ́wéntɛ́ kɛ dɔ̀: N yí yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ sɑ́m̀pɔ́.
Kɛ̀ Edii ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Nwĩɛ̃ti kɛ dɔ̀ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀. 44 Kucɛ mɛyiémmɛ̀ mɔ̀nnì kòo tɔ̃ntìi wɛ̃tɛní kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N yɑ̀mu diwɛtirì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ dì mɑ̀nnɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀. Kɛ̀ Edii dɔ̀: Dekoo kɛ́nɑ́kɛ́ Akɑbu kòo cɑ́tínnɛ́ o sɛ̃ĩ́ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ kɛ́cútɛ́ fɛtɑɑfɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo ò pĩ.
45 Kɛ̀ dɛ̀ nyóó yíɛ́ kɛ̀ yɛwɛtɛ̀ɛ ɑ̃nnɛ́, kɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ɛ sɔutɛ, kɛ̀ kuyɑɑkùu fuutɛ kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ ni mɛdiɛ̀. Kɛ̀ Akɑbuu dekɛ o nɑɑsɑ̃ntɛ̀ kɛ́nkũnti Sisedɛɛdi. 46 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó muwɛ̃rímúu cútɛ́ní Edii ĩ́nkɛ̀, kòo boú o nɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kɛ́cokɛ́ kɛ́niitɛ́nɛ̀ Akɑbu kɛ́tuɔkɛ Sisedɛɛdi.
☰