Naˀinbí Sedó Yôesiví Tu̖u̖ / Nanbí Sedó Jôesiví Tun ACTS 2

Iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ napówá

1 In Huḏíyoví shánkíˀeeḏi thaa dínpówá, Pentecost gin dâytu̖ˀoˀ, heḏi tꞌä̖hkí in Jesus-víˀpiye dívíwä̖yundeˀin oe Jerusalem búˀ dijiˀin iˀ tewhá ee diwéˀgekwꞌo. 2 Tsíkhagipí hä̖ä̖wí ditꞌoe wí wa̖a̖ hânho kaygi waagibá makówáḏí nawândi, heḏi iˀ wa̖a̖ íve tꞌä̖hkí najiˀ. 3 Heḏi báyékí phaˀây waagibá nakeetꞌóeˀi dâymûˀ, hänˀây waagibá namuuˀiˀ, heḏi nä́ˀi nawaḏeḏeeḏi wíˀínbo ovâytä̖ge. 4 Heḏi iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ pín taˀgeḏi dâymáaḏí ovâykhä̖geˀnan báyékí wíyá piˀwí tundi dínhíˀkoeḏí-íḏí.

5 Oe Jerusalem báyékí Huḏíyo tꞌowa dithaa, báyékí nange eejeḏi dipówáˀin, indá Jôesi Táḏá óeˀaˀginmäˀin dimuu. 6 Nä́ˀin tꞌowa hä̖ä̖wí wí wa̖a̖ waagiˀbá namuuˀiˀ ditꞌoe ihayḏi, báyékí iˀ tewhá eepiye dimää. Wíḏínhanginnáhpí háa napoeˀoˀin, gá tꞌä̖hkí inbí tundi wíˀínbo dipitꞌoeḏân in Jesus-ví tꞌôekhuwaˀin dívíhíˀmáaḏí. 7 Heḏiho ditꞌoeḏi hânho ovâyháaˀan, heḏi ditú̖, “Nä́ˀin tꞌowa dívíhíˀmáaˀindá, ti tꞌä̖hkí Galilee nangeˀinda̖ˀ wíḏimuupíˀan? 8 Heḏi háaḏan handi nanbí nangeˀi híˀ dívíhíˀmáaḏí gitꞌoeˀo? 9-11 Naˀindá Parthia-windá gimuu, heḏá Media-windá, Elam-windá, Mesopotamia-windá, Judea-windá, Cappadocia-windá, Pontus-windá, Asia-windá, Phrygia-windá, Pamphylia-windá, Egypt-windá, Crete-windá, Arabia-windá, heḏá Libya-windá oe Cyrene búˀ tsowa, heḏá wáy wên naˀindá Rome búˀḏá giˀáḏâapówá. Wáy wên naˀin Huḏíyo gimuu, heḏá wáy wêndá Huḏíyo gimuupí wänbo nä́ˀin Huḏíyoví khuu âyhon. Hewänbo tobá wä̖́hä̖̂ä̖win gimuu wänboˀ, nä́ˀin senäˀ nanbí tundi dívíhíˀmáaḏí gitꞌoeˀo, heḏi dítu̖máa iˀ báyékí heˀendi Jôesi Táḏá iˀan niˀgeḏi.” 12 Tꞌä̖hkí in tꞌowa ovâyháaˀandi wíḏínhanginnáhpí háa dívíˀánshaaˀa̖míˀin, heḏiho wíˀnä́ táye dívítsikaˀmáa, “Hânnangú napoeˀo nä́we?”

13 Hewänbo wáy wêndi in Jesus-ví tꞌôekhuwaˀin ovâywänpipꞌâamáaḏí ditú̖, “Nä́ˀindá báyékí diméenamuu.”

Peter-di in tꞌowa Jôesi Táḏáví tun ovâytꞌôeˀoˀ

14 In tä̖ˀḏi wíje (12) Jesus-ví tꞌôekhuwaˀin in tꞌowaví páaḏépiye dimää, heḏi Peter-di kaygi ovâytu̖ˀan, “Un tꞌowa naˀin waagin Huḏíyobá ímuuˀin, un kayi̖ˀ wä̖́hä̖̂ä̖ḏi íˀä̖ä̖ˀin heḏá nä́ä Jerusalem íthaaˀindá, nä́ˀi hä̖ä̖wí wâytu̖hkankhâymáaˀin naa odaˀ únhanginpúuwíˀin, heḏiho á̖yîngiḏi bítôeyanbe. 15 Un íˀánde naˀin giháapoeˀo, hewänbo wígipoeˀopí, héḏéndí whä̖nu iwe natsꞌannândi. 16 Nä́ˀi hä̖ä̖wí nää bînmúndeˀi-á Jôesi Táḏáví tukheˀbi Joel hä́nˀoe natú̖ napuwagíˀoˀin. Ginnân itaˀnan:

17 Nanbí Sedó Jôesi Táḏá natú̖,

‘Iˀ tꞌä̖ˀgeˀi thaa púnúˀ napuwamän dihayḏi gin naa dáykhâymáa:

Naví Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ khâ̖a̖gipíḏíbo dovâymä̂äní tꞌä̖hkí nangeˀin tꞌowa.

Ihayḏá unbí ây dívíhéeˀa̖mí naví tukheˀmin waagibá,

in eˀnûndá hä̖ä̖wí dovâykeeyandiˀ dâymúuní waagibá dínpúuwí,

heḏá in saydôe-á inbí ä̖̂ä̖ iwebo-á dovâyhéeˀa̖mí.

18 Owáy iˀ thaa napówá ihayḏi

tꞌä̖hkí in naagíˀin dívítꞌôemáaˀin naví Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ khâ̖a̖gipíḏíbo dovâymä̂äní,

kwiyä̖ˀdá senäˀdá iˀ dovâymä̂äní,

heḏânho in wáˀ naví tukheˀmin waagibá dívíhéeˀa̖mí.

19 Heḏi makówá-á heḏá nä́ä oepáa kꞌayḏá i̖ˀge tꞌä̖hkí

wí taa wâykeeya̖mí wovâyhá̖ˀa̖míˀiˀ:

Ûnpꞌoe hä̖ä̖wí waagiˀbá bînpu̖wä̖khâymáa,

heḏá phaa-á, heḏá e̖e̖yä̖ä̖ khunwi-á.

20 Iˀ than nakhunpúuwí,

heḏá iˀ pꞌóe-á pꞌîˀ-á napúuwí ûnpꞌoe waagibá.

Nä́ˀi tꞌä̖hkí napuwagíˀo iˀ shánkí hayˀi thaa naa dódeˀmandiˀ napówápíḏíboˀ.

21 Hebo toˀwên tꞌä̖hkí naa díkhá̖yä̖́ˀdeḏi díkhä̖geˀdaaˀannin dovâyˀaywoení,’

gin Jôesi Táḏáví híˀ ûnmuu Joel itaˀnandiˀ.”

22 Heḏi Peter waˀḏi ihíˀmáaḏí natú̖, “Un tꞌowa Israel-win, bítꞌôeyan háa wâytu̖hkankhâymáaˀin. Jesus Nazareth-wi tꞌä̖mägeˀi pínnán tꞌôe iˀan. Jôesi Táḏáḏí Jesus in kay óemä́gi nä́ˀi hä̖ä̖wí iˀa̖míḏí heḏi handiḏi wovâykeeyan taˀgendi óesannin. Unbo únhanginná háa napóeˀin, hä̖ä̖wí Jesus iˀandi bînpimûˀḏi. 23 Hä́nˀoebo Jôesi Táḏá iˀánshaamä́gi heḏá ûnhanginná háa ikhâymáaˀin, heḏiho Jesus-áho unbí mange wovâyjoeˀan, heḏi undá in toˀwên in tsontun dâyˀaˀginpíˀinbí mangá bînkán wên phéˀwin deeḏi óetꞌóhtä̖ä̖gé-íḏí, heḏânkun undi bînhay. 24 Hewänbo nä́ˀi tꞌôephaḏe iphaḏeˀiˀ nachuu ihayḏi Jôesi Táḏáḏí ônjâaˀan, heḏá óewáywówápaa, gá chuwa-á in kay wíˀimáapíḏân iˀ óetꞌaaníḏí. 25 Hä́nˀoebo Jesus-ví̖ˀgeḏi David itaˀnandi gin natú̖:

Nanbí Sedó, naa dînhanginná u̖-á hä̂nhay wänbo tꞌä̖hkí naa-áḏí unjiˀin,

naví páaḏépiyá naví koˀḏínäpiyá naa-áḏí unjiˀ,

heḏânho kayˀindi dáywí̖núndeˀ ánshaaginpíḏíboˀ.

26 Heḏiho naví píˀnä́ khóˀjé ohíhchan,

heḏi naví híhchan niˀgeḏi dáyhéeˀa̖mí.

Tobá naví túˀ dînchuu wänboˀ,

naa dînhanginná heḏá dótsíkhaˀmáa owáywówápúuwíˀin.

27 Jôesi Táḏá, naa uví yä̖ˀḏâaˀi tꞌôeˀi omuuḏi u̖ˀḏi háˀto naví hâ̖a̖ dînjoeˀa̖mí in chuˀindáḏí,

owáy ochuu ihayḏi háˀto naví túˀ dînsijemä̂äní.

28 U̖ˀḏá naa dînkeeyan in pꞌôe i̖ˀge dáyˀa̖htuyehûuwíˀin wówátsi donkáyjíḏí,

heḏá naa-áḏí unjiḏi u̖ˀḏi báyékí díhíhchanmä̂äní,

gin David itaˀnan Jesus-ví̖ˀgeḏi.”

29 Heḏi Peter waˀḏi ihíˀmáaḏí natú̖, “Tíˀûuwin páaḏéˀin, nää thayˀeeḏi wâytu̖hkankhâymáa nanbí hehä̖̂ä̖wi thehtáy pahpâa David-ví̖ˀgeḏi háa ûnpóeˀin. I-á nachuu heḏá óekhä̖ˀkꞌûˀ, heḏi waˀḏi gínhanginná wáy nakhä̖ˀkꞌóe iwe, nä́wáy wáyḏí tsowa naná. 30 David-á Jôesi Táḏáví tukheˀbi namuu, heḏi David ûnhanginná Jôesi Táḏá iví tun taˀgendi imä́giˀin iví thehtáy pahpáˀây iweḏi wí wêe ôntsondisogekhâymáaˀin, David natsondiˀä́n waagibá. 31 Háa napuwagíˀoˀin David ho imûˀ waagibá napóe, heḏi ûnhanginná iˀ toˀwí Jôesi Táḏáḏí óesogekhâymáaˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí nawáywówápuwagíˀoˀin, heḏiho David nä́ˀi toˀwíví̖ˀgeḏi ihéeˀandi natú̖, in chuˀindáḏí wíˀóejoekankhâymáapí, iví túˀ wänbo wíˀûnsijegíˀopí. 32 I toˀwí Jôesi Táḏáḏí óewáywówápaaˀi-á Jesus-ân namuu, heḏi naˀin iví tꞌôekhuwaˀin gimuuˀindiho âymûˀḏi gínhanginná nawáywówápóeˀin. 33 Jôesi Táḏáḏí Jesus-á makówápiye óepiyeḏi iví koˀḏíngéḏí óesóge. Jôesi Táḏá iví tun imä́gi iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-á Jesus óemä̂äníḏí, heḏi háa natú̖ waa iˀan. Heḏiho iˀ hä̖ä̖wí nää nä́we ítꞌoeˀoˀiˀ heḏá bînmúndeˀi-á iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-ân iˀoˀ. 34-35 David-á iví̖ˀgeḏi wíˀbo wíˀihíˀmáapí makówápiye napee-íˀin, hewänbo Jesus-ví̖ˀgeḏân ihíˀmáa. Ginnân David natú̖:

Naví tsondi hayˀiˀ óetu̖ˀan Nanbí Sedó Jôesi Táḏáḏí,

‘Naví koˀḏíngéḏí ósoge,

heḏi uví hä́nmindá dovâytꞌaaní heḏá uví mangá wînmáˀí.’

36 “Un Israel tꞌowa tꞌä̖hkí únkhâyˀä̖ˀ nä́ˀin taˀgendi únhanginnáaníˀin: Tobá Jôesi Táḏá natú̖ wänbo Jesus-ân namuu iˀ shánkí natsonjiˀi-á heḏá iˀ toˀwí tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí óesógeˀi-á, unḏá ídaˀpóe wên phéˀwin deeḏi óetꞌóhtä̖gekꞌúuwíˀin” gin Peter-di ovâytu̖ˀan.

37 In tꞌowa háa Peter-di ovâytu̖ˀan waa ditꞌoe ihayḏi píˀnä́ khóˀjé ditaachanpóe, heḏi indi Peter-á heḏá in wéˀgen Jesus-ví tꞌôekhuwaˀindá ovâytsikaˀyan, “Tíˀûuwin páaḏéˀin, hânnan nää gínkhâyˀä̖ˀ ívíˀa̖míˀin?”

38 Peter-di ovâytu̖ˀan, “Un tꞌä̖hkí unbí tꞌaywóˀdi binjoeˀan heḏá ípꞌóˀpꞌoepúuwí bînkeeya̖míḏí Jesus Christ-víˀpiye úvíwä̖yundeˀin, heḏiho unbí tꞌaywóˀdi wovâyˀowóejé-íḏí, heḏá Jôesi Táḏáḏá nä́ˀi wovâypä̖gíˀoˀi bînkáyjí, i-á iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ namuu, 39 gá Jôesi Táḏá iví tun imä́giḏân iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-á ovâypä̖hkhâymáaˀin toˀwên tꞌä̖hkí ivíˀpiye ovâytu̖hkánkhâymáaˀin — undáḏí, unbí tíˀúugé kä̖ˀä̖ä̖ˀindáḏí, heḏá wéˀgen tꞌowa owáy kayi̖ˀ niˀgeḏi dithaaˀindáḏí.”

40 Báyékí wíyá ha̖ˀbibá Peter-di kayˀindi ovâytu̖ˀan, heḏá háa dívíˀa̖míˀin ovâytumakheˀandi ovâytu̖ˀan: “Úntáy wovâyˀaywoeníˀin heḏânho wíwovâytuhchä̖ä̖nú-ípíḏí nä́ˀin híwóhpíˀin tꞌowa nä́we dithaaˀin ovâytuhchä̖nukhâymáa waagibá.”

In Jesus-víˀpiye dívíwä̖yu̖ˀin háa dithaa waa

41 Nä́ˀin tꞌowa Peter-ví híˀ dâysígíkêˀin ovâypꞌóˀpꞌoeˀan, heḏi iˀ thaa maḏi poje maapaasôn (3,000) wây-á tꞌowa in wéˀgen ho dívíwä̖yu̖ˀindáḏí dívíwón. 42 Heḏi ginnân dívíkanhon: In Jesus-ví tꞌôekhuwaˀinbí há̖hkan tꞌä̖hkí dâytꞌôeyandeḏá dâysígíhóndeˀ, heḏá in wéˀgen dívíwä̖yu̖ˀindáḏí híhchandi dívíwéˀgeˀoˀ, heḏá wéˀgá dívíhúujoḏá dívíjûusuˀoˀ. 43 Jôesi Táḏáḏí in Jesus-ví tꞌôekhuwaˀin ovâykhä̖geˀnan báyékí tꞌä̖mägeˀi pínnán tꞌôe dâyˀa̖míḏí, heḏiho in tꞌowa nä́ˀi hä̖ä̖wí dâymúndeḏi ovâyháaˀan. 44 Tꞌä̖hkí in Jesus-víˀpiye dívíwä̖yu̖ˀin wêe kꞌaygiˀinda̖ˀ waagiˀinbá dimuu, heḏá hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí dínkwꞌóˀdi-á dívíwijendeˀ. 45 Hä̖̂ä̖ḏi inbí tewhá-á nava-á heḏá wíyá hä̖ä̖wí dínkwꞌóˀdi-á dâyku̖ˀchꞌáa ginhay-á, in díntáyˀindáḏí iˀ chä̖ˀ dâyhógiˀi dívíwijendeˀ. 46 Thamu waa iˀ méesate hayˀiˀ iwe dívíwéˀgeˀoˀ, heḏi wí thaa wí toˀwívíˀwe dívíhúujoˀ, wíyá thaa-á wíyá toˀwívíˀwá. Híhchandá khâ̖a̖gipíḏíbo-á wéˀge dívíhúujoˀ. 47 Ihayḏa̖ˀ ditû̖ˀ Jôesi Táḏá-á hânho híwóˀdi namuu, heḏi tꞌä̖hkí in wéˀgen tꞌowa inbíˀpiye híwó dicha̖a̖.

Thamu waa Nanbí Sedó Jôesi Táḏáḏí wây-á shánkí báyékí tꞌowa ovâyˀaywondeˀ, heḏânho shánkí ditꞌowasôemän.