10
1 Ninkiyi, ngawa-yuwuni Jesus wuta ngarra-mamanta kapi ngatawa yuwunini, awungarruwu pirripumori awarra murrakupuni Capernaum. Kiyi, purruwuriyi awarra murrakupuni Judea ngini arikulani.
Karri purruwuja wuta papi pirimi kapi awinyirra makatinga Jordan. Kiyi, pirripatuwala maringarruwu. Awungarruwu tayikuwapi purruwuriyi ngini pimatapirtangaya ngawa-yuwuni. Api ngawa-yuwuni yuwuntiyarra awuta tayikuwapi ngini ngarra ngirramini ngawa-rringani. Ngarra awunganila yimani, ngini yuwaluwamini awuta kapi pinuriyani.
2 Kiyi yingompa awuta Pharisees purruriyi awungarruwu kapi ngawa-yuwuni yuwaluwamini awuta arikutumunuwi. Awungarruwu wutilajirri nimarra pirimajirri ngini, “Ngawurliyi kapi awarra nginayi Jesus. Arramukuta ngawa wiyi ngarikirimi awarra ngini ariwaluwa ngawa ngini jirti ngirramini,” pirimajirri. Api kiyi, purruwuriyi kapi ngawa-yuwuni, purruwurtiyarra, “Aya. Ngini yati apumori ngarra-purnayinga, api awarra pupunana?” pirimi awuta Pharisees.
3 Api ngarratuwu ngawa-yuwuni yimi ngini, “Pakinya ngiya nguruwayorri nuwa. Awarra ngirramini ngini parlingarri Moses yikirimi kiyi yuwurimpura, awarra ngirramini ngini nuwa nupapunya, karri nupumori nuwa-purnayuwi, api kamini awarra ngirramini?” yimi ngawa-yuwuni.
4 Api wutatuwu pirimi ngini, “Marri ngarratuwu Moses yuwurimpura ngini, ‘Karri yati tini awutimarti ngini apumori ngarra-purnayinga, api ngarra pakinya yimataanga pukaringini, api kiyi, kangi awarra pukaringini ngarra jurra yimatakirimi ngini waya arnuka ngarra-purnayinga, kiyi yimatayakirayi awarra pukaringini kangi awinyirra ngarra-purnayinga, api awungarri yimatamori awinyirra.’ Awarra Moses yuwurimpura awarra ngirramini parlingarri,” pirimi awuta Pharisees.
5 Api ngarratuwu yimi ngini, “Yita wanga awarra Moses yuwurimpura awarra ngirramini pili nuwa-ampi nuwa-maninguwi jajiruwi. Wuta paparluwi jirti pungintaga purruwuni. Awanuwanga nuwa wiyarri jirti pungintaga nuwuni,” yimi ngawa-yuwuni.
6-9 “Api ngawa-rringani ngini kuriyuwu arnuka awutimarti ngini nuwa ngintimatamori nuwa-purnayuwi. Yita wanga ngarra awutimarti ngini nuwa ngintimatamangi nuwa-purnayuwi yiloti. Parlingarri ngarra yikirimi yati arikutumurnini amintiya natinga arikutumuninga ngini pimatamarrimuwajirri. Pili awarra karri yati tini awutimarti ngini yimatamarrimuwu ngarra-purnayinga, api ngarra apumori ngarra-rringani amintiya ngarra-naringa api waya arimarrimuwu awinyirra ngarra-purnayinga kiyi apamangi awinyirra. Api waya nginingaji punyipunyi ruwuti apamartajirri wuta ngarra-purnayinga. Nginingaji wuta wuni yati punyipunyi amintiya ruwuti,” yimi ngawa-yuwuni. “Ngini ngarra ngawa-rringani ngini kuriyuwu apajuwurlima wuta ngarra-purnayinga, api wuta karluwu pimatamorajirri,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta Pharisees.
10 Karri ngawa-yuwuni wuta ngarra-mamanta pirripumori awuta Pharisees kiyi pirripawuriji yilaruwu kangi kurrampali api awungarri wutatuwu ngarra-mamanta purruwurtiyarra ngawa-yuwuni, pirimi ngini, “Aya. Awarra ngirramini ngini ninganinara juwuntiyarra awuta Pharisees ngini karrikuwani yimatumori ngarra-purnayinga, api tuwanga tajiyarra ngawa,” pirimi.
11 Api ngarratuwu yimi ngini, “Ngini yati tini apumori ngarra-purnayinga kiyi arimarrimuwu nyonga, api jirti awarra, pili awarra yimarratipugi ngini ngarra ngawa-rringani ngirramini,” yimi ngawa-yuwuni.
12 “Amintiya nyirratuwu awanuwanga ngarra-purnayinga ngini ampinyayi nyoni, api awarra arimarrimuwu awinyirra, api jirti awarra, pili nyirra jimarratipugi ngini ngarra ngawa-rringani ngirramini,” yimi ngawa-yuwuni kangi awuta ngarra-mamanta.
Yingampa Tiwi Piniri-marruriyi Wuta-mwaruwi Amintiya Wuta-mamirampi Kapi Ngawa-yuwuni Jesus.
Mark 10:13-16
13 Kiyi tayikuwapi tiwi piniri-marruriyi wuta-mwaruwi amintiya wuta-mamirampi kapi ngawa-yuwuni Jesus pili pirimi kangi wutalamiya, “Ngarra wiyi apamukuri ngarra yikara kapi ngawa-mwaruwi wuta pungintaga amintiya ngawa-mamirampi kiyi ngarra wiyi nanginta arimi ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngini yimata-mangi awuta kapinaki kakirijuwi,” pirimi awuta arikutumunuwi kangi wutalamiya.
Kiyi ngawa-yuwuni ngarra-mamanta karri pirripakuluwunyi awuta arikutumunuwi ngini piniri-marruriyi awuta kakirijuwi kapi ngawa-yuwuni api wuta pirikirlimirri (growled at) awuta arikutumunuwi.
14-15 Kiyi ngarra ngawa-yuwuni karri yipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngarra-mamanta pirripangiraga kapi awuta arikutumunuwi api ngarra yikirlimirri (growled at) ngarra-mamanta api yimi ngini, “Ngajiti awungani ngimpajami! Nyirra-jiyarra awuta kakirijuwi ngini wurru-waripa kangiya pili yingampa kapinaki kakirijuwi kuwa wurimi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini api ngarra wiyi alawura arimi kangi awuta kiyi ngarra wiyi awunt-amangi awuta,” yimi ngawa-yuwuni.
Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi ngarra-mamanta amintiya awuta arikutumunuwi, “Awarra naki warntirrana ngini nuwa wawurruwi amintiya maminikuwi api ngini (if) nuwa ngimpitimarti ngini ngawa-rringani wiyi alawura yimatami kangi nuwa amintiya apamangi nuwa api nuwa awanuwanga kuwa nginti-matami ngini-ngatawa ngirramini nginingaji awuta kakirijuwi kapi warntirrana kuwa wurimi awarra ngirramini awarra ngawa-rringani. Ngini nuwa karluwu kuwa ngimpirimi awarra ngirramini ngini-ngatawa ngawa-rringani nginingaji awuta kakirijuwi kuwa wurimi awarra ngirramini api ngarra ngawa-rringani wiyi karluwu alawura yimatami kangi nuwa amintiya karluwu yimata-mangi nuwa. Ngiya karluwu kunyani ngirimi,” yimi ngawa-yuwuni.
16 Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi awuta kakirijuwi ngini, “Awi kakirijuwi, nyirru-waripa,” yimi. Kiyi awuta kakirijuwi purruwuriyi kapi ngawa-yuwuni. Api kiyi ngarra yikutapirri (hugged) awuta kakirijuwi kiyi yipamukuri ngarra yikara kangi wuta pungintaga kiyi nanginta yimi ngarra-rringani ngini ngarra yimata-mangi awuta kakirijuwi.
Awarra Tini Ngini Yingarti Kunawuni Yuwuni (Had) Api Ngarra Yuwuriyi Kapi Ngawa-yuwuni Jesus.
Mark 10:17-31
17 Kiyi ngawa-yuwuni Jesus amintiya ngarra-mamanta pirripangulimayi kapi jarrumoka angi juwuja kapi Jerusalem api karri wuta purruwuja api yati tini kalikali yimi kapi ngawa-yuwuni api ngarra yipamukuri ngini-ngatawa yirrara yimpula (knelt down) kangi yakuluwuni yinkitayi kapi ngawa-yuwuni ngarra malapwara. Kiyi ngarra yimi kapi ngawa-yuwuni, “Aya, mantani, yita nginja pupuni. Ngiya nguwutimarti ngini wiyi ngimata-muwu yiloti kuriyuwu kangi ngawa-rringani ngarra japuja api tajiyarra ngiya kamini awarra waki ngini ngiya ngimata-kirimi (should do),” yimi awarra tini kapi ngawa-yuwuni.
18 Api ngawa-yuwuni yimi kangatawa, “Arnapa. Pilikama nginja jiyimi ngini ngiya pupuni? Waya juwa ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngarra pupuni,” yimi ngawa-yuwuni.
19 Kiyi ngawa-yuwuni tuwanga yimi kapi awarra tini, “Nginja waya nimpirimajawu ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini (law) nginingaji,
Nginja ngajiti pajuwani nimpaja-kirimi yingampa tiwi.
Ngajiti nimpaja-marrimili awinyirra tinga angi ngarra nyoni tini ngarra-purnayinga.
Ngajiti mitaya nimpajami kuta kamini awarra ngini wuta yingampa tiwi wuni.
Ngajiti tongwayi nimpajami awuta tiwi kapi karluwu jirti pirikirim-ani.
Ngajiti kunyani nimpajami kapi awuta yingampa tiwi pili nginja nimpitimarti ngini wuta pimata-kirayi nginja kunawuni amintiya yinkiti.
Kuwa tami awarra ngirramini ngini nginja-rringani amintiya nginja-naringa wutiyarra nginja.
Awarra ngirramini (law) ngini-ngatawa ngawa-rringani api kuwa tami awarra,” yimi ngawa-yuwuni kapi awarra tini.
20 Api awarra tini yimi kangi ngawa-yuwuni, “Rapayi, yita ngiya waya kuwa ngirimani tayikuwa-ni (all) awarra ngirramini (law). Karri ngiya kirijini api kuwa ngirimani awarra ngirramini amintiya awanuwanga ngiya nanuwanga (still) kuwa ngirimi awarra ngirramini,” yimi awarra tini. Awarra yintanga Rapayi mean arimi awarra tini ngini awunu-waluwa (teaches) arikutumunuwi awarra Moses ngini-ngatawa ngirramini.
21 Kiyi ngawa-yuwuni yinukuni yipakuluwunyi awarra tini api yimi kangatamiya, “Ngiya puranji ngurumuwu awarra naki tini,” yimi ngawa-yuwuni kangatamiya. Api ngarra yimajawu ngini awarra tini yuwuni (had) yingarti kunawuni amintiya arramu-kaminawuti. Amintiya ngarra awanuwanga yimajawu ngini awarra tini warntirrana puranji yimuwu awarra ngini-ngatawa kunawuni amintiya awarra arramu-kaminawuti amintiya ngini ngarra karlu-nara puranji yimuwu ngawa-rringani api awarra ngawa-yuwuni yimi kangatawa, “Pupuni awarra ngini nginja kuwa nimpirimi ngawa-rringani ngini-ngatawa ngirramini (law) api waya juwa naki nyoni ngini nginja jimata-kirimi (should do) api nginja sellim jimatami awarra yingarti arramu-kaminawuti ngini nginja nimpini. Api awarra kunawuni ngini nginja wiyi nimpanga karri nginja sellim nimpirimi awarra ngini-nginjila arramu-kaminawuti api tamarruriyi awarra kunawuni kapi awuta tiwi kapi karri-kamini kunawuni wuni kiyi tayakirayi awarra kunawuni kangi wutawa. Kiyi karri nginja wiyi nimpakirayi ngini-nginjila kunawuni kapi awuta tiwi kapi karri-kamini kunawuni wuni api awungarri tuwaripa kiyi tayapunya ngiya,” yimi ngawa-yuwuni.
Kiyi ngarra tuwanga yimi kapi awarra tini, “Ngini nginja kuwa nimpirimi awarra ngini ngiya waya ngurru-wutiyarra nginja api ngawa-rringani wiyi arimarruriyi nginja kuriyuwu kapi ngatawa tangarima api awungarruwu ngarra wiyi apakirayi nginja arramu-kamini ngini pupuni amintiya nginja wiyi warntirrana kukunari.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kangi awarra tini.
22 Api awarra tini, karri yipitingaya (heard) awarra ngini ngawa-yuwuni yipangiraga api ngarra feel jirti kapi ngarra punyipunyi amintiya ngarra ruwuti. Ngarra yuwutimarti ngini yimata-punya ngawa-yuwuni api karluwu pili ngarra arnuka yuwutimarti ngini yimata-kirayi awarra yingarti ngini-ngatawa kunawuni kapi awuta tiwi kapi karri-kamini kunawuni purruwuni. Api ngarra putuputuwu yipakiray-amiya (felt sorry for himself) api yipumwari ngawa-yuwuni.
23 Kiyi ngawa-yuwuni yipakuluwunyi ngarra-mamanta api yimi kangi wutawa, “Tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuni yingarti kunawuni amintiya arramu-kaminawuti api arrami wuta wiyi karluwu pimatu-wariyi kuriyuwu kapi ngawa-rringani ngarra tangarima pili wuta karluwu wuru-pungintayi (think about) ngawa-rringani,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
24-25 Api ngarra-mamanta karri wuta piri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngarra yipangiraga api pirimarlingiyi (got a surprise) pili wuta amparrimani pirrarimi ngini ngawa-rringani kukunari arimi kangi awuta arikutumunuwi kapi yingarti kunawuni wuni.
Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi ngarra-mamanta, “Awarra warntirrana ngini yingampa arikutumunuwi kapi wuni yingarti kunawuni api wuta karluwu wuru-pungintayi ngawa-rringani. Wuta waya juwa wuru-pungintayi ngini-wutawa kunawuni amintiya awarra arramu-kaminawuti ngini wuta wuni api ngawa-rringani wiyi karluwu yimata-marruriyi awuta kapi ngarra tangarima pili wuta karluwu puranji wurumuwu ngarra,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
26 Api awuta ngarra-mamanta karri piri-pitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngarra yipangiraga api wuta tuwanga pirimarlingiyi (got a surprise) api nimarra pirimajirri ngini, “Kuwapi awuta tiwi kapi pirriju-wariyi (can go) kuriyuwu kapi ngawa-rringani ngarra tangarima? Arramukuta karri-kuwapi,” pirimajirri.
27 Api ngawa-yuwuni yipitingaya awarra ngirramini ngini wuta pirripangiraga api yipakuluwunyi awuta api yimi ngini, “Arikutumunuwi karluwu wutalamiya pimatu-wariyi (can't go) kuriyuwu kangi ngawa-rringani ngarra tangarima. Ngarra wangata ngawa-rringani arimarruriyi arikutumunuwi kapi ngini-ngatawa tangarima. Ngarra ngawa-rringani warntirrana ngatawa amintiya ngarra yirrija-kirimi (can do) kuta kaminawuti ngini ngarra awutimarti pili ngarra yingarti power,” yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
28 Kiyi awarra Peter yimi kangi ngawa-yuwuni, “Aya, yuwuni, ngawa kapi waki ngarimi ngini nginja api ngawa waya nguntu-pumwari ngawa-rringanuwi amintiya ngawa-naruwi. Amintiya awanuwanga nguntu-pumwari ngini-ngawula timani pili ngawa nginti-papunya nginja. Amintiya awanuwanga nguntu-pumwari awarra yingarti arramu-kaminawuti ngini ngawa pakinya nguntu-wuni. Api kamini ngawa-rringani wiyi apakirayi ngawa?” yimi Peter kapi ngawa-yuwuni.
29-30 Api ngawa-yuwuni yimi kangatawa, “Naki awarra warntirrana ngini nuwa kapi ngumpumwari ngini-nuwula tangarima amintiya gardens amintiya awanuwanga nuwa-ngirimipi pili nuwa puranji ngumpuru-muwu ngiya amintiya nuwa ngimpitimarti ngini nginti-mata-jiyarra tayikuwapi arikutumunuwi ngini-ngilawa ngirramini api ngawa-rringani ngini kuriyuwu wiyi warntirrana apamangi nuwa amintiya ngarra wiyi apakirayi nuwa yingarti kurrampali amintiya gardens. Amintiya awanuwanga nuwa awuta kapi ngumpumwari nuwa-ngirimipi api yingampa tiwi wiyi wupamangi nuwa api nuwa wiyi ngimpiri-mamula (call) awuta tiwi nuwa-ngirimipi, nginingaji nuwa-rringanuwi, nuwa-naruwi, nuwa-yupi, nuwa-ngilipi. Amintiya awuta tayikuwapi tiwi wiyi wurimi ngini nuwa awuta api wuta-ngirimipi nuwa,” yimi ngawa-yuwuni.
Kiyi ngawa-yuwuni tuwanga yimi kapi ngarra-mamanta, “Awarra warntirrana ngini ngawa-rringani wiyi apakirayi nuwa yingarti arramu-kaminawuti ngini pupuni amintiya yingarti gardens karri nuwa nanuwanga yimpanguwi ngumpuru-muwu kapi naki murrakupuni (on this earth) api wiyi awungarri yingampa jajiruwi arikutumunuwi jirti ngirramini (trouble) wupakirayi nuwa pili nuwa ngimpapunya angilawa jarrumoka. Arramukuta yingampa awuta tiwi wiyi wuripirni nuwa. Api ngajiti worry ngimpajami pili karri nuwa wiyi pajuwani ngimpirimi api nuwa wiyi ngumpuriyi kuriyuwu kiyi yiloti ngumpuru-muwu kapi ngawa-rringani ngarra tangarima.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.
31 Kiyi ngawa-yuwuni nyoni nginaki ngirramini nimarra yimi ngini, “Tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta wutawa wuri-mamuliya api ngawa-rringani wiyi arikirimi awuta ngini wuta karluwu wutawa. Amintiya awuta arikutumunuwi kapi yingampa (other) tiwi wurimi ngini wuta kuwulingipi api ngawa-rringani wiyi arikirimi awuta ngini wuta wutawa.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi ngarra-mamanta.