21
Paulo naaghenda e Yelusaalemu
Obu Paulo aamali̱ye kulagha beebembeli̱ baa bahi̱ki̱li̱ja bʼomu Efeeso aba, twalu̱ghʼo ntwani̱i̱na bwati̱ buunamu̱li̱to, twaghendela kimui twahi̱ka e Koosi̱. Kilo ekyalabhi̱yʼo twahi̱ka e Loodo. Obu twalu̱ghi̱ye haala twaki̱dha e Patala. Obu twatu̱ngi̱ye bwati̱ buunamu̱li̱to obukughenda e Foni̱ke twabu̱ni̱i̱namu, twaghenda. Twalangi̱ya kyalo kya Ki̱pu̱lo, bhaatu kyalo eki twaki̱ti̱gha haa bumesu twaghenda, twaki̱dha haa mwalo ghwa Ti̱lo mu kyalo kya Si̱li̱ya; twamililʼo baatandika kuuya mu bwati̱ buunamu̱li̱to obu bintu ebi bwali bu̱heeki̱ye. Mbanaaya bintu mu bwati̱ obu, twabbala hambali beeghesebuwa bʼomu tau̱ni̱ ya Ti̱lo eghi bali, obu twababoone, twamala nabo wi̱i̱ki̱ emui. Baakala mbanaghambila Paulo bati Mwoyo Ahi̱ki̱li̱i̱ye aabaghi̱li̱ye ati ataghenda e Yelusaalemu, nanga bantu baayo bakumubona-boneli̱ya kimui. Bhaatu obu bwile bwatu bwaku̱lu̱ghayo bwahi̱ki̱ye, twamu̱ki̱ya ku̱lu̱ghayo; ti̱ bahi̱ki̱li̱ja aba boona, bakaabo, hamui na baana baabo, baatu̱helekeeleli̱ya baatu̱twesi̱ya mu tau̱ni̱ eghi. Obu twahi̱ki̱ye haa mwalo twateeli̱ya haa ki̱si̱yo kya nanja twasaba, du̱mbi̱ twalaghangana. Twani̱i̱na bwati̱ buunamu̱li̱to obutwasiiyemu twaghenda, bo baakuuka ewaabo.
Tumali̱ye ku̱lu̱gha Ti̱lo, twaki̱dha mu tau̱ni̱ ya Putolema. Twalamu̱ki̱ya bahi̱ki̱li̱ja abaabaagha mu tau̱ni̱ eghi, twamala nabo kilo kimui. Kilo ekyalabhi̱yʼo twamu̱ki̱ya twaki̱dha e Kai̱saali̱ya. Twaghenda twakala mu ka ya Fi̱li̱po oghu aalangililagha Makulu Ghasemeeye, kandi akaba ali omui mu bantu musanju̱ aba bahi̱ki̱li̱ja bʼomu Yelusaalemu baakomi̱ye kukoonela bakwenda. Akaba ali na bahala be bbanaa batasweuwe, nabo dhee baalangagha bighambo bya Luhanga. 10 Tukaba ntwamali̱ye ewaa Fi̱li̱po oghu bilo bikee, mulangi̱ omui li̱i̱na liye Agabo, aahona ku̱lu̱gha Bu̱yu̱daaya. 11 Obu aatu̱ki̱dhi̱yʼo aahi̱ka aakwata mu̱ci̱pi̱ ghwa Paulo aaghwebohi̱ya mikono nʼamaghulu, aaghila ati, “Mwoyo Ahi̱ki̱li̱i̱ye akwete kutughila ati, ‘Bayu̱daaya bʼomu Yelusaalemu niikuwo bakuboha bati mukama wa mu̱ci̱pi̱ ghuni, kandi bamuheyo mu batali Bayu̱daaya ku̱mu̱twi̱la musango.’ ”
12 Ti̱ obu twaghu̱u̱ye bighambo ebi, etu̱we na bahi̱ki̱li̱ja boona abaabaaghʼo twesengeleli̱ya Paulo tuti ataghenda e Yelusaalemu. 13 Bhaatu aatukuukamu ati, “Mukwete kundiliilila kuleka ninoobaha nangaaki? Neeteekani̱i̱je kughenda e Yelusaalemu kunta mu nkomo nankabha kunjitilayo haabwa kulangilila butumuwa bwa Mukama Yesu.” 14 Obu twaboone ataaku̱si̱i̱ma ebi tukwete kumughambila, twamuleka. Twaghila tuti, “Oleke eki Mukama abbali̱ye aaniikiyo kyakoluwa.”
15 Niibuwo twamu̱ki̱i̱ye twaghenda e Yelusaalemu. 16 Bamui mu beeghesebuwa bʼomu Kai̱saali̱ya baaghenda naatu, baatu̱ki̱dhi̱ya hambali tukughoona ewaa musaasa baaghilaghamu Minasooni̱, oghu akaba alu̱ghi̱ye e Ki̱pu̱lo, kandi ali omui mu bahi̱ki̱li̱ja abaadu̱bhi̱ye ku̱hi̱ki̱li̱ja Yesu.
Paulo naaghenda kulola Yakobbo
17 Obu twaki̱dhi̱ye e Yelusaalemu, bahi̱ki̱li̱ja baatwebali̱ya badheedheeu̱we. 18 Kilo ekyalabhi̱yʼo, Paulo aaghenda naatu ewaa Yakobbo, twasangayo beebembeli̱ boona baliyo. 19 Obu twamali̱ye kubalamu̱ki̱ya, Paulo abasoboolola bintu byona kimui haa kimui ebi Luhanga aamu̱gu̱bhi̱i̱si̱i̱ye kukolela mu bantu batali Bayu̱daaya.
20 Ti̱ obu baabi̱i̱ghu̱u̱ye, baasinda Luhanga, baamughila bati, “Wamaaha, omani̱ye ngoku tuli hani na Bayu̱daaya bakaniiye kimui abahi̱ki̱li̱i̱je. Kandi bataayʼo ku̱lu̱ na nkokolo kukola ebi bilaghilo byatu Bayu̱daaya bilaghiiye. 21 Ti̱ bantu baabaghambiiye ngu okwegheesi̱yagha Bayu̱daaya abaakaaye mu bantu batali Bayu̱daaya oti Bayu̱daaya aba baleke kukola ebi bilaghilo ebi Musa aatuhaaye bilaghiiye, kandi ngu okughilagha oti batasali̱i̱si̱yagha baana baabo, kedha kukwata mi̱ghendi̱yo yaatu ya Ki̱yu̱daaya. 22 Buuye ngoku waaki̱dhi̱ye tukole ki niikuwo bamanye ngu makulu agha baaghu̱u̱ye agha ni bisubha? 23 Hatiini oleke tukughambile eki okukola. Tuli hani na basaasa bbanaa abaakoli̱ye ndaghaano ewaa Luhanga.* 24 Oghende hamui na basaasa aba mu bbalaaji ya Numba ya Luhanga. Mughende, mukole hamui nabo mukolo ghwa kweyeli̱ya ewaa Luhanga. Obasasuulile sente sya kughula bihonguwa ebi bakuhaayo nga bisembo, niikuwo babaghembe esoke* haabwa mukolo oghu. Niwaakoli̱ye otiyo bantu bakumanya ngoku ebi baabaghambiiye ngu okwegheesi̱yagha bili bisubha kandi ngu onakwete bilaghilo bya Bayu̱daaya. 25 Bhaatu bahi̱ki̱li̱ja batali Bayu̱daaya, tukabahandiikila bbaluwa ya kubamani̱i̱si̱ya ebi twacuuyemu, tuti baleke kuliya bibembo, njuba, kedha kuliya nyama ya kisolo eki bani̱ghi̱ye. Kandi baleke bu̱syani̱.”
26 Du̱mbi̱ Paulo aaghenda hamui na basaasa aba, kilo ekyalabhi̱yʼo aakola mukolo ghwa kweyeli̱ya ewaa Luhanga. Aaghenda haa bbalaaji ya Numba ya Luhanga kubaghambila kilo eki bilo bya mukolo oghu bikuhwelamu nanga kilo kyokumaliilila eki niikiyo baaheelaghayo bisembo bya mukolo oghu.
Bayu̱daaya mbakwata Paulo
27 Obu bilo musanju̱ bya mukolo ghwa kweyeli̱ya ewaa Luhanga ebi byali bili haai kuhuwa, bamui mu Bayu̱daaya abaalu̱ghi̱ye mu Asi̱ya, baabona Paulo ali haai na Numba ya Luhanga du̱mbi̱ bahaaghi̱li̱ya bantu baakwata Paulo oghu. 28 Baakala kugolela kimui bati, “Banai̱saaleeli̱ baanakyatu, gutu mutuyambe! Musaasa oni ni mubhi munu, nanga akwete kwegheesi̱ya bantu ati bilaghilo ebi Musa aahaaye etu̱we Bayu̱daaya, hamui na Numba ya Luhanga eni tabili na mughaso. Kandi aabhi̱i̱hi̱li̱i̱ye kimui ki̱i̱kalo ki̱hi̱ki̱li̱i̱ye kini, nanga aataahi̱i̱yemu bantu batali Bayu̱daaya.” 29 Baabu̱gha batiyo nanga bakalaala baboone Paulo naabunga na Tu̱lofi̱mo oghu aalu̱ghi̱ye naye mu tau̱ni̱ ya Efeeso, du̱mbi̱ baateekeleja bati kedha aamutaahi̱i̱ye mu Numba ya Luhanga. 30 Ti̱ bantu bʼomu kibugha eki boona baajaghaalala, baasa mbali̱gi̱ta baaghwilikiilila Paulo, baamukulumula baamuuya mu bbalaaji ya Numba ya Luhanga, du̱mbi̱ baaghala njighi niikuwo bantu batataaha mu bbalaaji ya Numba ya Luhanga ku̱ghi̱bhi̱i̱ya kwitilamu Paulo oghu. 31 Obu baanamuhuulagha mbabbala kumwita, bantu baaghambila mukulu wa ki̱bbu̱la kya baasilikale baa Looma abaabaagha mu Yelusaalemu ngoku bantu bʼomu Yelusaalemu boona baatu̱u̱ye nsi̱si̱.
32 Du̱mbi̱ mukulu wa baasilikale oghu aakoma kiigambi̱ kya baasilikale aaghenda nabo hambali nsi̱si̱ eghi yaatwi̱ki̱i̱ye. Obu bantu abaahuulagha Paulo oghu baalangi̱i̱ye baasilikale aba mbaasa, du̱mbi̱ baaleka kumuhuula. 33 Obu mukulu wa baasilikale oghu aaki̱dhi̱ye hambali bantu aba bali, aalaghila baasilikale be baaboha Paulo na njeghele ebili. Niibuwo aabu̱u̱i̱ye kiigambi̱ kya bantu eki ati, “Musaasa oni ni ani̱, kandi aakoli̱ye ki?” 34 Bhaatu bamui mu bantu aba baabu̱ghagha ebyabo na banji babu̱gha binji. Obu mukulu wa baasilikale oghu aaboone ataaku̱u̱ghu̱wa nsonga yoonini eghi bakwete ku̱bu̱gha haabwa bantu aba kugola batiyo, aalaghila baasilikale be aba kutwala Paulo mu bbalaki̱si̱ yabo niikuwo aamu̱bu̱u̱li̱li̱yeyo bhyani. Du̱mbi̱ baasilikale aba baadongi̱ya Paulo baamutwala. 35-36 Kiigambi̱ kya bantu baabalabha mbanagolela kimui bati, “Mutuhe ye tumwite! Mutuhe ye tumwite!” Ti̱ obu baahi̱ki̱ye haa matembelo ghaa mulyango ghwa bbalaki̱si̱, bantu aba baajaghaalalila kimui bati basahule Paulo baasilikale aba, du̱mbi̱ baasilikale aba baamuheeka niikuwo bantu aba batamwita.
Paulo neetonganʼo mu kiigambi̱ kya bantu
37 Obu baasilikale aba baabaagha bali haai kutaahi̱ya Paulo mu bbalaki̱si̱ yabo, aabu̱u̱li̱ya mukulu wa baasilikale aba mu Lu̱gi̱li̱ki̱ ati, “Mukama wanje, wangu̱nsi̱i̱mi̱lani̱ya ni̱mbu̱ghʼo naawe kati̱i̱?” Mukulu wa baasilikale oghu aasweka, aamu̱bu̱u̱li̱ya ati, “Oku̱bu̱ghagha Lu̱gi̱li̱ki̱? 38 Taaniiwe Munami̱si̱li̱ oghu akajeemeesi̱ya bantu bilo bini aaghenda mu kisaka ahikiiye bantu nku̱mi̱ enaa, baati̱ baa bantu, kuuyʼo bu̱lemi̱ bwatu bwa Balooma?” 39 Paulo aamukuukamu ati, “Ndi Mu̱yu̱daaya. Bambyaliiye mu kibugha eki bantu bamaniiye kimui kya Taluso, mu kyalo kya Ki̱li̱ki̱ya. Gutu oleke mbu̱ghi̱le bantu aba.” 40 Obu mukulu wa baasilikale oghu aamali̱ye ku̱mu̱si̱i̱mi̱lani̱ya ku̱bu̱gha, Paulo aamilila haa matembelo, aaghila bantu aba ati baholi̱ye. Bantu baaholeli̱ya kimui. Aababu̱ghi̱la mu mu̱bu̱ghe ghwabo Luhebbulaayo.
* 21:23 21:23 Kubala 6:13-21 * 21:24 21:24 Bikoluwa 18:18