13
Kwekuukamu kedha kuhwelekeelela
Bwile obu Yesu naaneegheesi̱ya, bantu baasa baamughambila ngoku mu̱lemi̱ Pilaato aalaghiiye baasilikale be baatila Banagalilaaya mu Numba ya Luhanga, mbanasala bisolo byabo byakuhongela Luhanga, ti̱ saghama ya Banagalilaaya aba yaalungana na ya bisolo baasalagha ebi. Niibuwo Yesu aababu̱u̱i̱ye ati, “Mu̱kweli̱li̱kana muti ekyaleki̱ye Pilaato aalaghila ati baate Banagalilaaya aba ni nanga ebo kuba basi̱i̱si̱ kusaali̱ya Banagalilaaya banji boona? Bbaa! Mbaghambiiye majima, mu̱teeku̱u̱ki̱yemu kandi muleka bibhi byanu naanu dhee Luhanga alibahwelekeeleli̱ya enu̱we boona. Tooli̱ bantu eku̱mi̱ na munaanaa aba ki̱twi̱ke kya lugho lwa matafaali lukangami̱ye lwa Silowaamu kyegengeeye baaku̱wa, mu̱kweli̱li̱kana muti bakaba bali basi̱i̱si̱ mu Yelusaalemu kusaali̱ya bantu banji boona? Bbaa! Mbaghambiiye majima, mu̱teeku̱u̱ki̱yemu kandi muleka bibhi byanu naanu dhee Luhanga alibahwelekeeleli̱ya enu̱we boona.”
Niibuwo aabatwi̱li̱i̱ye lu̱si̱mo ku̱beegheesi̱ya kwekuukamu, aaghila ati, “Musaasa akahela mu musili ghuwe kiti kya bi̱ghu̱ma mu̱ti̱i̱ni̱.* Obu bwile bwa kukobha bi̱ghu̱ma bwahi̱ki̱ye aakighendʼo naabbala kukobha bi̱ghu̱ma ebilaba byani̱yʼo, bhaatu aasanga kitaani̱yʼo na kantu. Obu aaboone atiyo, aaghila oghu aaloleelelagha musili oghu ati, ‘Ghuni ni mwaka ghwakasatu niinaasa kubbala bi̱ghu̱ma ebi kiti kini kyani̱ye bhaatu ntaakusangʼo na kantu! Okikonde! Kileke ku̱bhi̱i̱ya etaka kwonkaha.’
“Oghu aloleleeye musili oghu aamukuukamu ati, ‘Wai̱tu̱, otodhe oleke kimale mwaka ghunji ghumui, nkuta lwejo mu mi̱li̱ yakiyo. Mwaka ghukwisa nkyani̱ye nkilungi! Bhaatu kitaani̱ye olaghile bakikonde.’ ”
Yesu naaki̱li̱ya mukali̱ kilo kya Sabhato
10 Haa kilo kya Sabhato, Yesu eegheeseli̱yagha mu limui mu malami̱li̱yo ghaa Bayu̱daaya. 11 Mukali̱ akaba alimu oghu ki̱li̱mu̱ kyalamai̱ye kumala myaka eku̱mi̱ na munaanaa. Aakalagha agogomeleeye, taakugubhagha kuununuka ku̱si̱ma. 12 Obu Yesu aaboone mukali̱ oghu aamubilikila kumwebinga, amughila ati, “Muhala wanje, bulwaye bwawe obu bwaki̱li̱ye.” 13 Makamu̱ku̱mʼo ati du̱mbi̱ mukali̱ oghu aakililʼo. Aanunuka aasi̱ma kandi aatandika kusindila kimui Luhanga.
14 Mwebembeli̱ wʼelami̱li̱yo eli aakwatuwa ki̱i̱ni̱gha haabwa Yesu ku̱ki̱li̱ya mukali̱ oghu kilo kya Sabhato. Aaghila bantu abaabaaghamu ati, “Tuli na bilo mukaagha ebi bilaghilo byatu bi̱tu̱si̱i̱mi̱lani̱i̱ye kukolelamu milimo bu̱li̱ wi̱i̱ki̱. Nahabweki mwisaghe mu bilo ebi kubaki̱li̱ya, bhaatu kilo kya Sabhato bbaa.”
15 Mukama aamughila ati, “Ngobi̱ya enu̱we! Buuye tamukusambuulagha nte syanu kedha ndogooi̱ syanu kilo kya Sabhato musitwala kunuwa? 16 Nahabwekiini takili kibhi ku̱ki̱li̱ya mukali̱ oni kilo kya Sabhato bbaa! Nanga ni omui mu baasukulu baa Ebbulahi̱mu̱ kandi Si̱taani̱ atuuye amuboheleeye na bulwaye kumala myaka eku̱mi̱ na munaanaa.”
17 Yesu akaba makabu̱gha atiyo, abaamuhakani̱yagha boona nsoni̱ syabakwata, bhaatu abataamuhakani̱yagha baadheedheluwa kimui haabwa byakuswekani̱ya ebi aakolagha.
Nsi̱mo sya bu̱lemi̱ bwa Luhanga
(Matayo 13:31-32; Maliko 4:30-32)
18 Niibuwo Yesu aaghi̱li̱ye ati, “Bu̱lemi̱ bwa Luhanga ndabusuusaani̱ya na ki? Kandi ndakoleesi̱ya kyakulolelʼo ki kubusoboololʼo? 19 Buli nga kasigho kaa kalatu̱u̱si̱, aka musaasa aatwete, aahela mu musili ghuwe. Kaakula, kafooka kiti kiinamu̱li̱to, ti̱ noni̱ syakwela bisui mu bitai byakiyo.”
20 Yesu aatodha aabaghila ati, “Nkoleesi̱ye kyakulolelʼo ki kinji kukisusaani̱ya na bu̱lemi̱ bwa Luhanga? 21 Buli nga katu̱mbi̱so kati̱i̱ aka mukali̱ aataaye mu ki̱tu̱mbe kya kigaati̱ kiinamu̱li̱to, kandi kaki̱bhi̱mbi̱li̱ya kimui.”
Abakuba mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga
(Matayo 7:13-14, 21-23)
22 Obu Yesu aaghendagha e Yelusaalemu, aakwama mu maatau̱ni̱ nʼomu mi̱bhi̱li̱ naaneegheesi̱ya bantu. 23 Niibuwo muntu omui aamu̱bu̱u̱i̱ye ati, “Mukama wanje, buuye bantu bakee niibo balijunuwa?”
Yesu aaghila abamu̱tegheleei̱ye boona ati, 24 “Mutʼo ku̱lu̱ na nkokolo kutaahila mu mulyango oghubhokaane, nanga mbaghambiiye bakani̱ye balilengʼo kughutaahilamu bhaatu tabaligubha bbaa. 25 Ti̱ obu mukama waghuwo aliighalʼo, abaliba mutalimu niibuwo mulitandika kumubilikila nʼelaka lyamaani̱ ni̱mu̱mwesengeleli̱ya muti, ‘Mukama waatu, gutu otuughulile!’ Bhaatu eye alibakuukamu ati, ‘Tanimani̱ye hambali mu̱ku̱lu̱gha.’
26 “Mulimughila muti, ‘Twaliyagha hamui naawe, kandi waatwegheeseli̱yagha ewaatu.’
27 “Bhaatu alitodha abakuukemu nti, ‘Tambamani̱ye bbaa. Mu̱ndu̱ghʼo nkoli̱ sya bibhi enu̱we!’
28 “Ti̱ obu mulibona Ebbulahi̱mu̱, I̱saka, Yakobbo, hamui na balangi̱ banji boona bali mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga, mulilila kandi mwehi̱ghu̱u̱ye kubhi kwonini haabwa kubona-bona nanga enu̱we kutaba mu bantu aba. 29 Bantu batali Bayu̱daaya bali̱lu̱gha bu̱lu̱gha ejooba, bughuwa ejooba, elughulu, na eku̱wa kandi basitame mu bi̱i̱kalo byabo mu ki̱ghenu̱ mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga. 30 Bakani̱ye aba bantu bahaaye ki̱ti̱i̱ni̱sa kyamaani̱ endindi baliba na ki̱ti̱i̱ni̱sa kikee, na bakani̱ye aba bantu baghai̱ye endindi balitunga ki̱ti̱i̱ni̱sa kyamaani̱.”
Yesu na Helude
31 Yesu naanabu̱gha ebi, Bafali̱saayo baamwisʼo, baamughila bati, “Olu̱ghe hani oghende hanji. Helude akubbala kukwita.”
32 Yesu aabakuukamu ati, “Mughende mughambile ngobi̱ya ya Helude kandi mubhi oghu muti, ‘Obwalo na munkiya nkubhingʼo bantu bi̱li̱mu̱ kandi nki̱li̱ye balwaye, haa kilo kya kasatu nimaliilile mulimo ghwanje.’ 33 Nkulaghiluwa kughenda niinakola mulimo ghwanje obwalo, munkiya, na kilo ekikulabhʼo. Taaliyo oghu akunjitila mu kyalo kini bbaa, nanga taaliyo mulangi̱ nʼomui oghu baalaatiiye hanji hoona etali mu kibugha kya Yelusaalemu.”
Yesu naaliliilila Yelusaalemu
34 “Ai̱ enu̱we bantu baa Yelusaalemu, abakwitagha balangi̱ kandi muhuula mabaale bantu Luhanga abatumiiye, nkulengaghʼo kubakumaani̱ya ngoku nkoko ekukumaani̱yagha bwana bwayʼo, bhaatu mubhenga. 35 Dheluuni, nkubaleka nga numba etalimu muntu. Mbaghambiiye, tamukutodha kumbona ku̱hi̱ki̱ya obu mulyebali̱ya si̱ye nimughila muti ‘Ali na mu̱gi̱sa oni oghu aasi̱ye mu li̱i̱na lya Mukama.’*
* 13:6 13:6 Kiti kini nkyakulolelʼo kya bantu baa I̱saaleeli̱. * 13:35 13:35 Jabbu̱li̱ 118:26