4
Si̱taani̱ noohi̱ya Yesu
(Matayo 4:1-11; Maliko 1:12-13)
Yesu aalu̱gha mu maasi Yolodaani̱, aasuuye maani̱ ghaa Mwoyo Ahi̱ki̱li̱i̱ye. Ti̱ Mwoyo Ahi̱ki̱li̱i̱ye oghu aamu̱hi̱ki̱li̱ya kughenda mu elungu, hambali aamali̱ye bilo maku̱mi̱ anaa Si̱taani̱ naanamwohi̱ya. Aamala bilo ebi byona ataakuliya na kantu koona. Obu bilo ebi byahooye njala yaamukwata.
Niibuwo Si̱taani̱ aamu̱ghi̱li̱ye ati, “Okaakuba oli Mwana wa Luhanga, olaghile ebaale lini lifooke byokuliya.”
Yesu aamughila ati, “Kihandi̱i̱ku̱u̱we ngu, ‘Muntu taakubaagha mwomi̱i̱li̱ haabwa byokuliya byonkaha.’*
Niibuwo Si̱taani̱ aamutwete hambali hakangami̱ye, du̱mbi̱ aamwoleka makama ghaa munsi ghoona. Si̱taani̱ oghu aamughila ati, “Nkukuha bu̱toki̱ na ki̱ti̱i̱ni̱sa kya makama agha ghoona. Nanga byona bakabimpa kandi nkugubha kubiha weena oghu mbbali̱ye. Nahabweki nuwandami̱i̱ye, bintu ebi byona bikuba byawe.”
Yesu aamukuukamu ati, “Kihandi̱i̱ku̱u̱we ngu ‘Olami̱yaghe Mukama Luhanga waawe kandi aaniiye waaheeleli̱yagha enkaha.’*
Du̱mbi̱ Si̱taani̱ aamutwala mu kibugha kya Yelusaalemu, aamu̱ni̱i̱ni̱ya haa kasui kakangami̱ye kaa Numba ya Luhanga. Aamughila ati, “Okaakuba oli Mwana wa Luhanga, ohalale weesimbe hansi, 10 nanga kihandi̱i̱ku̱u̱we ngu,
“ ‘Akulaghila baamalai̱ka be bakuloleelele,
bakulinde bhyani.
11 Bakukwatilile mu ngalo syabo,
niikuwo oteehuulila ebaale ohendeka kighele.’*
12 Bhaatu Yesu aamukuukamu ati, “Kihandi̱i̱ku̱u̱we ngu, ‘Otalyohi̱ya Mukama Luhanga waawe.’*
13 Obu Si̱taani̱ oghu aamali̱ye kwohi̱ya Yesu mu milingo eghi yoona, aamu̱lu̱ghʼo, aalinda kutunga bwile bunji bwa ku̱mwohi̱ya.
Yesu naatandika mulimo ghuwe mu Galilaaya
(Matayo 4:12-17; Maliko 1:14-15)
14 Yesu aakuuka Galilaaya aasuuye maani̱ ghaa Mwoyo Ahi̱ki̱li̱i̱ye. Makulu ghaamalakaka kyalo eki kyona ngoku aliyeyo. 15 Eegheeseli̱ya mu malami̱li̱yo ghaa Bayu̱daaya, ti̱ bantu boona baamusinda.
Bantu baa Najaaleeti̱ mbahakani̱ya Yesu
(Matayo 13:53-58; Maliko 6:1-6)
16 Yesu aaghenda mu tau̱ni̱ ya Najaaleeti̱ hambali aakuliiye. Obu kilo kya Sabhato kyahi̱ki̱ye, aaghenda mu elami̱li̱yo lya Bayu̱daaya ngoku aakolagha. Aamilila kusoma kicweka. 17 Baamuha kitabo eki mulangi̱ I̱saaya aahandi̱i̱ki̱ye. Aabbu̱u̱ku̱la hambali kihandi̱i̱ku̱u̱we ngu,
18 “Mwoyo wa Mukama ali hamui nanje,
nanga ankomi̱ye
kulangilila banaku Makulu Ghasemeeye.
Antu̱mi̱ye kulangilila abakwatu̱u̱we ngoku bakulekeluwa,
kandi abaaghaaye maaso bakubona,
kuha bughabe abami̱ghi̱lu̱u̱we,
19 kandi kulangilila mwaka ghwa kisa kya Mukama.”*
20 Du̱mbi̱ aaswi̱ki̱la hambali aasomagha, kitabo eki aakiha mu̱heeleli̱ya wʼomu elami̱li̱yo eli. Aasitama. Ti̱ bantu boona abaabaaghamu baakala bamuloleleeye. 21 Aabaghambila ati, “Oghu Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we mwaghu̱u̱ye ebi bikwete ku̱bu̱ghʼo, ni̱i̱syoni.”
22 Boona baatandika kumusinda, ti̱ bintu bisemeeye ebi aabu̱ghi̱ye byasweki̱ya bantu aba, baaghila bati, “Dhaani oghu taaniiye mutabani̱ wa Yojeefu̱?”
23 Niibuwo aatodhi̱ye aaghila bantu aba ati, “Majima kuwo mu̱ku̱ntwi̱la lu̱si̱mo luni muti, ‘Mu̱ku̱mu̱ weetambile.’ Kandi mungile muti, ‘Haabwaki byakuswekani̱ya ebi twaghu̱u̱ye nookolela Kapelenau̱mu̱, otaabikoleeye mu tau̱ni̱ yʼewaanu eni?’
24 “Mbaghambiiye majima, taaliyo mulangi̱ nʼomui oghu baku̱hu̱ti̱yagha mu kyalo kyʼewaabo. 25 Majima, obu Eli̱ya aabaaghʼo, mbu̱la ekamala myaka esatu nʼekicweka etakatooni̱ye, ti̱ njala yaaghwila kimui mu kyalo eki. Kandi bwile obu bakwi̱si̱ya bakani̱ye Banai̱saaleeli̱ baabona-bonagha. 26 Bhaatu haabwa kutahi̱ki̱li̱ja kwabo Luhanga taatu̱mi̱ye Eli̱ya oghu kukoonela mu̱kwi̱si̱ya nʼomui Munai̱saaleeli̱, kuuyʼo mu̱kwi̱si̱ya omui oghu akaba ali na ku̱hi̱ki̱li̱ja nankabha naabaagha ali munamahanga wʼomu tau̱ni̱ ya Jelafaati̱ mu kyalo kya Si̱dooni̱. 27 Kandi obu Eli̱sa aabaaghʼo, Banai̱saaleeli̱ bakani̱ye bakaba balwaye ntumbi, bhaatu haabwa kutahi̱ki̱li̱ja kwabo taaliyo Munai̱saaleeli̱ nʼomui oghu Eli̱sa aaki̱li̱i̱ye, kuuyʼo akaki̱li̱ya Namani̱ oghu akaba ali na ku̱hi̱ki̱li̱ja nankabha naabaagha munamahanga alu̱ghi̱ye Si̱li̱ya.”
28 Obu bantu abaabaagha mu elami̱li̱yo eli baaghu̱u̱ye Yesu naabasoghosa haabwa kutahi̱ki̱li̱ja kwabo, ki̱i̱ni̱gha kyabakwatila kimui boona. 29 Du̱mbi̱ baamuka, baamughwilikiilila, baamu̱twesi̱ya mu tau̱ni̱ yabo eghi, baamutwala eegu̱u̱li̱ ya keena hambali bakweye tau̱ni̱ eghi bati niikuwo bamukube haa musiya. 30 Bhaatu aabakwama haagati, aaghenda.
Yesu naaki̱li̱ya muntu oghu ki̱li̱mu̱ kikwete
(Maliko 1:21-28)
31 Yesu aahona, aaghenda mu tau̱ni̱ ya Kapelenau̱mu̱, mu di̱si̱tu̱li̱ki̱ti̱ ya Galilaaya. Obu kilo kya Sabhato kyahi̱ki̱ye, eegheeseli̱ya mu elami̱li̱yo lya Bayu̱daaya. 32 Baaswekela kimui ku̱u̱ghu̱wa ebi akwete kwegheesi̱ya, nanga eegheesi̱yagha na bu̱toki̱. 33 Mu elami̱li̱yo eli, musaasa oghu ki̱li̱mu̱ kikwete akaba halimu. Aatandika kutakanganilana kimui ati,
34 “Hee! Uwe Yesu wʼomu tau̱ni̱ ya Najaaleeti̱, oku̱tu̱bu̱ni̱ya ki? Waasi̱ye ku̱tu̱tu̱wa? Nkumani̱ye, nuuwe Ahi̱ki̱li̱i̱ye wa Luhanga!”
35 Bhaatu Yesu aatanuka ki̱li̱mu̱ eki ati, “Holi̱ya, kandi omu̱lu̱ghʼo!” Ti̱ ki̱li̱mu̱ eki kyagenga musaasa oghu haagati ya bantu aba, kyamu̱lu̱ghʼo, kitaamukolʼo kantu na kamui kabhi̱i̱hi̱ye.
36 Ti̱ boona baasweka, baaghambilana bati, “Kini nkiki? Oni ali na bu̱toki̱ kandi maani̱! Bhaaba akubhingaghʼo bantu bi̱li̱mu̱, bibalu̱ghʼo!” 37 Makulu ghaa Yesu haabwa ebi aakolagha ghaamalakaka di̱si̱tu̱li̱ki̱ti̱ ya Galilaaya yoona.
Yesu naaki̱li̱ya bantu bakani̱ye
(Matayo 8:14-17; Maliko 1:29-34)
38 Yesu aalu̱gha mu elami̱li̱yo eli, aaghenda mu ka ya Si̱mooni̱. Ni̱na mukaa Si̱mooni̱ oghu akaba alwaliiye kimui mu̱swi̱ja. Beesengeleli̱ya Yesu bati amu̱ki̱li̱ye. 39 Niibuwo Yesu aamiliiye hambali ali, aalaghila mu̱swi̱ja oghu kumukila, ghwamukililʼo, du̱mbi̱ mukali̱ oghu aamuka, aatandika kubateekela.
40 Obu bwahi̱ki̱ye lwagholo, bantu baaleetela Yesu balwaye baabo boona baa ndwala sya milingo yoona. Mulwaye weena oghu aamu̱ku̱maghʼo aakilagha. 41 Yesu aabhingʼo dhee bantu bakani̱ye bi̱li̱mu̱. Obu byabaagha mbibalu̱ghʼo byatakanganagha biti, “Nuuwe Mwana wa Luhanga!” Bhaatu aabitanukagha kandi abitanga ku̱bu̱gha, nanga bikaba bimumani̱ye ngoku aaniiye Ki̱li̱si̱to.
42 Obu bwakeeye, aaghenda haakpengbu̱ enkaha. Niibuwo bantu baatandi̱ki̱ye kumubbala. Obu baamuboone, baalengʼo kumutanga bati ataghenda. 43 Bhaatu aabaghila ati, “Nkulaghiluwa kughenda dhee mu maatau̱ni̱ ghanji, kulangililayo Makulu Ghasemeeye ghaa bu̱lemi̱ bwa Luhanga. Nanga eki niikiyo kyaleki̱ye naasa munsi.” 44 Niibuwo aaghendi̱ye mu di̱si̱tu̱li̱ki̱ti̱ ya Bu̱yu̱daaya yoona naalangilila mu malami̱li̱yo ghaa Bayu̱daaya.
* 4:4 4:4 Kyabilaghilo 8:3 * 4:8 4:8 Kyabilaghilo 6:13 * 4:11 4:11 Jabbu̱li̱ 91:11-12 * 4:12 4:12 Kyabilaghilo 6:16 * 4:19 4:19 I̱saaya 61:1-2