10
Bafali̱saayo mbabu̱u̱li̱ya Yesu haa kubhinga mukali̱
(Matayo 19:1-12; Luka 16:18)
Obu Yesu aalu̱ghi̱ye mu tau̱ni̱ ya Kapelenau̱mu̱, aabhasuka, aaghenda mu di̱si̱tu̱li̱ki̱ti̱ ya Bu̱yu̱daaya kandi na mu kyalo kya bu̱lu̱gha ejooba bwa maasi Yolodaani̱. Biigambi̱ bya bantu byatodha byagumbaana hambali ali. Aabeegheesi̱ya ngoku aakakolagha bu̱li̱ kilo.
Niibuwo bamui mu Bafali̱saayo baasi̱ye hambali ali kumulengesa. Baamu̱bu̱u̱li̱ya bati, “Kusighikila mu bilaghilo, ki̱hi̱ki̱ye musaasa kubhinga mukali̱ wee?” Aababu̱u̱li̱ya ati, “Musa akabalaghila ati̱ya?” Baamukuukamu bati, “Musa akasi̱i̱mi̱lani̱ya musaasa kuhaagha mukali̱ wee bbaluwa ya kumubhinga abaaghe naamubhinga.” Aabaghila ati, “Ekyaleki̱ye Musa aabasi̱i̱mi̱lani̱ya, ni nanga kwomakakana kwa mitima yaanu. Bhaatu ku̱lu̱gha mu kuhanguwa kwa nsi, ‘Luhanga akahanga musaasa na mukali̱.* Eki niikiyo kilalekagha musaasa alekaghe ese wee na ni̱na wee, eebohelʼo mukali̱ wee, ti̱ babe muntu omui.’* Nanga bakuba batakyali bantu babili, bhaatu bali muntu omui. Nahabweki aba Luhanga alungani̱i̱ye mu buswele, atabʼo muntu nʼomui oghu akuleka mbalekangana.”
10 Obu Yesu na beeghesebuwa be baataahi̱ye mu numba, baamu̱bu̱u̱li̱ya makulu ghʼebi aabu̱ghi̱ye ebi. 11 Aabaghila ati, “Musaasa naabhi̱ngi̱ye mukali̱ wee, aswela onji, akuba asyane. 12 Kandi mukali̱ naalu̱ghi̱yemu eba wee, asweluwa musaasa onji, akuba asyane.”
Yesu naaha baana mu̱gi̱sa
(Matayo 9:13-15; Luka 18:15-17)
13 Kilo kimui bantu baaleetela Yesu baana baabo bati abaku̱mʼo. Bhaatu beeghesebuwa be baatanuka bantu aba bati baleke kumutalibani̱ja. 14 Obu aaboone mbabatanuka, aasaaliluwa. Aabaghila ati, “Muleke baana banjisʼo, mutabatanga! Nanga abali nga baana bani niibo bali mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga. 15 Mbaghambiiye majima, muntu weena ataasi̱i̱mi̱ye bu̱lemi̱ bwa Luhanga nga mwana, taakubutaahamu bbaa.” 16 Niibuwo aaleli̱ye baana aba, aabatʼo mikono yee kubaha mu̱gi̱sa.
Ki̱bu̱u̱li̱yo eki musaasa muguudha aabu̱u̱i̱ye
(Matayo 19:16-30; Luka 18:18-30)
17 Obu Yesu na beeghesebuwa be baanaamu̱ki̱yagha kughenda, musaasa omui aasa naali̱gi̱ta, aateeli̱ya Yesu mu maghulu. Aamu̱bu̱u̱li̱ya ati, “Mwegheesi̱ya mulungi, nkole ki niikuwo ntunge bwomi̱i̱li̱ butahuwʼo?” 18 Yesu aamukuukamu ati, “Wangi̱li̱yemu mulungi nangaaki? Taaliyo muntu mulungi nʼomui kuuyʼo Luhanga enkaha. 19 Omani̱ye bilaghilo bini, ‘Otaliita, otali̱syana, otaliibha, otalihabi̱i̱li̱li̱ya, otali̱ghobeli̱ya, ohu̱ti̱yaghe so waawe na njoko waawe.’* 20 Musaasa oghu aamukuukamu ati, “Mwegheesi̱ya, bilaghilo ebi byona nkabikwata ku̱lu̱ghi̱i̱li̱la mu bwana.” 21 Niibuwo Yesu aakaaye aloleleeye musaasa oghu; eehi̱ghu̱wa amu̱ku̱ndi̱ye. Aamughila ati, “Oti̱ghaai̱ye kukola kintu kinji kimui. Oghende oghu̱li̱ye bintu byawe byona, sente esi̱ku̱lu̱ghamu osihe banaku, wiise onkwame; olitungila buguudha mu eghulu.” 22 Obu musaasa oghu aaghu̱u̱ye Yesu naabu̱gha atiyo, eehi̱ghu̱wa esoke ndyamuhuwa haa mutuwe. Aalu̱ghʼo Yesu, aaghenda asaaluuwe, nanga akaba atungiiye kimui.
23 Niibuwo Yesu aabu̱ngi̱i̱ye maaso, aaghila beeghesebuwa be aba ati, “Ngakitimbiikilaane kimui baguudha kuba mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga!” 24 Obu baaghu̱u̱ye naabu̱gha atiyo, baaswekela kimui. Yesu aatodha aabaghila ati, “Baana banje, ngakitimbiikilaane kimui kuba mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga! 25 Kidhooteeye kimui ngamila kusaalila mu kahulu kaa nkinjo kusaali̱ya muguudha kuba mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga.” 26 Obu baaghu̱u̱ye naabu̱gha atiyo, baasaali̱yʼo kusweka. Baamu̱bu̱u̱li̱ya bati, “Buuye, ni ani̱ akugubha kujunuwa?” 27 Yesu aabalola, aabaghila ati, “Bantu tabakugubha kukola eki, bhaatu takikulema Luhanga. Nanga Luhanga akugubha kukola bu̱li̱ kintu kyona.”
28 Niibuwo Peetelo aamu̱ghi̱li̱ye ati, “Ebyatu byona tukabi̱ti̱gha, twakukwama.” 29 Yesu aabaghila ati, “Mbaghambiiye majima, muntu weena naati̱ghi̱ye ka yee, baana baani̱na wee boobukali̱ na boobusaasa, ese wee, ni̱na wee, baana be, kedha bibanja biye haabwanje, kandi haabwa kulangilila Makulu Ghasemeeye ghaa Luhanga, 30 muntu oghu akutunga bintu ngʼebi aati̱ghi̱ye ebi byona milundi ki̱ku̱mi̱ anali munsi muni: maka, baana baani̱na wee boobukali̱ na boobusaasa, baani̱na wee, baana, na bibanja. Noobu bantu balakamuhiighani̱ja, mu bwile buliisa atunge bwomi̱i̱li̱ butahuwʼo. 31 Bakani̱ye aba bantu bahaaye ki̱ti̱i̱ni̱sa kyamaani̱ endindi baliba na ki̱ti̱i̱ni̱sa kikee, na bakani̱ye aba bantu baghai̱ye endindi balitunga ki̱ti̱i̱ni̱sa kyamaani̱.”
Yesu naatodha ku̱bu̱ghʼo ngoku bakumwita
(Matayo 20:17-19; Luka 18:31-34)
32 Obu Yesu aabaagha ahikiiye beeghesebuwa be mbakoma mu luguudhe kughenda Yelusaalemu, baasweka kandi na bantu banji abaali bamukweme boobaha. Niibuwo aatodhi̱ye aatwala beeghesebuwa be eku̱mi̱ na babili aba haakpengbu̱, aabaghambila ebikumubʼo. 33 Aabaghila ati, “Tulimakoma kughenda Yelusaalemu hambali baku̱ghobeli̱ya Mwana wa Muntu. Bamuheyo mu bakulu baa bahongi̱ hamui na beegheesi̱ya baa bilaghilo. Bantu aba baku̱mu̱twi̱la musango ghwa ku̱ku̱wa. Bamuheyo mu balemi̱ batali Bayu̱daaya* 34 abakumuwawaani̱ya, bamu̱twi̱le matanta, bamuhuulile kimui, kandi bamwite. Bhaatu haanu̱ma ya bilo bisatu ahu̱mbu̱u̱ke.”
Yakobbo na Yohaana mbasaba bukulu
(Matayo 20:20-28)
35 Yakobbo na Yohaana, batabani̱ baa Jebbedaayo, beebinga Yesu baamughila bati, “Mwegheesi̱ya, tuli nʼeki tukukusaba otukolele.” 36 Aababu̱u̱li̱ya ati, “Mukubbala mbakolele ki?” 37 Baamukuukamu bati, “Obu oliisa kulema mu ki̱ti̱i̱ni̱sa kyawe, oose oleke etu̱we bombi tusitame haai-haai naawe, omui haa luhande lwa mukono ghwawe ghwabuliyo, nʼonji haa lwabumesu.” 38 Yesu aabakuukamu ati, “Eki mukwete kusaba tamukimani̱ye. Mukugubha kubona-bona ngoku nkughenda kubona-bona, kedha ku̱ku̱wa ngoku nku̱ku̱wa?” 39 Baamukuukamu bati, “Ee, tukugubha!” Aabakuukamu ati, “Mukubona-bona ngoku nkubona-bona, kandi mu̱ku̱we ngoku nku̱ku̱wa. 40 Bhaatu taani̱i̱si̱ye ndi na bu̱toki̱ bwa kukoma abakusitama haa luhande lwabuliyo kedha lwabumesu. Bi̱i̱kalo ebi ni bya bantu aba Luhanga eenini aabiteekani̱li̱i̱ye.”
41 Obu baanakyabo eku̱mi̱ baaghu̱u̱ye ebi Yakobbo na Yohaana baabu̱ghi̱ye, baabasaalililuwa. 42 Niibuwo Yesu aabilikiiye beeghesebuwa be hamui, aabaghila ati, “Mumani̱ye ngoku balemi̱ baa batali Bayu̱daaya, bakulaghilagha bantu baabo na bu̱toki̱ kubhi-kubhi, kandi bakulu baa balemi̱ aba bakulaghilagha bantu na bu̱toki̱ busaalukaane. 43 Bhaatu enu̱we mutaba mutiyo. Oghu akubbala kuba mu̱hi̱ki̱li̱ waanu, abe mu̱heeleli̱ya waanu. 44 Kandi weena oghu akubbala kubabaamu wʼoku̱du̱bha, abhonganuuwe abe mu̱heeleli̱ya waanu boona. 45 Nankabha, Mwana wa Muntu, tanaasi̱ye bantu ku̱mu̱heeleli̱ya; akaasa ku̱heeleli̱ya kandi kuhaayo bwomi̱i̱li̱ buwe kuba nsasu̱li̱ ya kucungula bantu bakani̱ye.”
Yesu naaki̱li̱ya Bati̱maayo oghu maaso ghaaghaaye
(Matayo 20:29-34; Luka 18:35-43)
46 Yesu na beeghesebuwa be baaki̱dha mu tau̱ni̱ ya Yeli̱ko. Mbanaamu̱ki̱ya ku̱lu̱ghayo, kiigambi̱ kya bantu kyabalabha. Bati̱maayo oghu maaso ghaaghaaye, mutabani̱ wa Ti̱maayo, akaba asitami̱ye haakpengbu̱ ya luguudhe naasaba-saba bantu. 47 Obu Bati̱maayo oghu aaghu̱u̱ye ngu Yesu wʼomu tau̱ni̱ ya Najaaleeti̱ niiye alimasaala, aatandika kugugangana ati, “Yesu! Muusukulu wa Dhau̱dhi̱! Ongilile kisa!” 48 Bakani̱ye mu bantu abaabaaghʼo baamutanuka bati aholi̱ye. Bhaatu eeyongelela kimui kugugangana ati, “Muusukulu wa Dhau̱dhi̱, ongilile kisa!” 49 Yesu eemilila, aaghila ati, “Dhaani mumubilikile aase!” Baamughila bati, “Aakubilikiiye! Otoobaha! Wiise!” 50 Aahanja eli̱ eki aali eegu̱bi̱ki̱ye, aamatuka, aaghenda aaki̱dhʼo Yesu. 51 Niibuwo Yesu aamu̱bu̱u̱i̱ye ati, “Okubbala nkukolele ki” Aamukuukamu ati, “Mukama wanje, nkubbala mbone!” 52 Yesu aamughila ati, “Oghende, ku̱hi̱ki̱li̱ja kwawe kwaku̱ki̱li̱i̱ye.” Du̱mbi̱ aabonelʼo kandi aaghenda akweme Yesu.
* 10:6 10:6 Kubanja 1:27 * 10:8 10:8 Kubanja 2:24 * 10:19 10:19 Ku̱lu̱gha 20:12 * 10:33 10:33 Batali Bayu̱daaya aba ni bamui mu Balooma abaabaagha balemi̱ye Yelusaalemu na bi̱twi̱ke binji mu bwile obu. 10:38 10:38 Mu Lu̱gi̱li̱ki̱ baghambi̱ye bati kubati̱i̱ji̱buwa na kubati̱i̱ji̱buwa oku nkughenda kubati̱i̱ji̱buwa?