18
Yesu neegheesi̱yʼo bukulu
(Maliko 9:33-37; Luka 9:46-48)
Haa bwile obu, beeghesebuwa baa Yesu baamwisʼo, baamu̱bu̱u̱li̱ya bati, “Ni ani̱ mukulu mu bu̱lemi̱ bwʼomu eghulu?” Yesu aabilikila mwana aamwisʼo kandi aamwemi̱li̱li̱ya haagati yabo. Aabaghila ati, “Mbaghambiiye majima, mutaahinduuye mitwalikani̱i̱ye yaanu kandi mufooka nga baana bato, tamukuba mu bu̱lemi̱ bwʼomu eghulu. Nahabweki weena oghu akufooka mu̱dhooti̱ nga mwana muto ngʼoni, niiye akuba mukulu mu bu̱lemi̱ bwʼomu eghulu.
“Ti̱ weena oghu akubhasila mwana ngʼoni haabwanje, ni̱i̱si̱ye aliba abhasiiye. Muntu weena nahabi̱i̱si̱i̱ye omui mu bantu abanali bato mu ku̱hi̱ki̱li̱ja si̱ye kuleka naasi̱i̱sa, alitunga kifubilo kyamaani̱. Alyehi̱su̱ki̱ya ati hakili nguli baamu̱bohi̱ye ki̱ti̱bo mu bikiya bakiboha haa kibaale kiinamu̱li̱to, bamukuba mu nanja hambali hatobheleeye kimui.
“Nsi ngelikibona haabwa bintu ebikubʼo ebikuleka bantu mbasi̱i̱sa. Bintu ebi bikulaghiluwa kubʼo, bhaatu ngalikibona oghu akubileeta. Mukono ghwawe kedha kughulu kwawe mbyakuhaaghi̱li̱i̱ye ku̱si̱i̱sa obijombʼo! Ni kilungi kughenda mu eghulu olamaaye kusaali̱ya kukukuba mu mulilo ghutahuwʼo oli na mikono ebili kedha maghulu abili. Kandi li̱i̱so lyawe ndyakuhaaghi̱li̱i̱ye ku̱si̱i̱sa oliiyemu, olikube eli̱. Nkilungi kutaaha mu bwomi̱i̱li̱ oli na li̱i̱so limui kusaali̱ya kukukuba mu mulilo ghwa Gehena oli na maaso abili.
10 “Mulole ngu tamwaghai̱ye nʼomui haa baana bato bani. Nkubbala kughambila enu̱we nti, baamalai̱ka baabo ababali̱ndi̱ye abali mu eghulu, bwile bwona bakuukalagha mbaasa ewaa Tita wʼomu eghulu. [ 11 Ti̱ Mwana wa Muntu ekyaleki̱ye aasa munsi ni kujuna bantu ababu̱li̱ye.”]*
Lu̱si̱mo haa ntaama eghi ekabula
(Luka 15:3-7)
12 Yesu aabu̱u̱li̱ya beeghesebuwa be ati, “Buuye muntu naabaaye ali na ntaama siye ki̱ku̱mi̱, ti̱ emui emubuliilila, taaku̱ti̱gha si̱li̱ kyenda na mwenda hambali sili, aghende abbale emui eghi yaabu̱li̱ye? 13 Mbaghambiiye majima, naaghiboone akudheedhuwa haabwa ntaama eghi kusaali̱ya kyenda na mwenda esitaabu̱li̱ye! 14 Niikiyo kimui dhee, Tita wʼomu eghulu taabbali̱ye nankabha omui mu banali bato bani kuhwelekeelela.”
Kuhana mu̱hi̱ki̱li̱ja muunakyawe
15 “Kaakuba mu̱hi̱ki̱li̱ja muunakyawe aku̱sobeeleli̱ya, omughendʼo mu ki̱bi̱so, omughambile eki aaku̱sobeleei̱ye. Naanasi̱i̱mi̱ye ku̱ku̱tegheeleli̱ya kandi aatula ngoku aaku̱sobeleei̱ye, okuba otodhi̱ye ku̱mweku̱u̱ki̱li̱ya nga muunakyawe. 16 Bhaatu naabhengi̱ye ku̱tegheeleli̱ya ebi oku̱bu̱gha, otodhe oghende yo na muntu onji omui kedha babili, nanga ‘bu̱li̱ musango ghukulaghiluwa kuba na baakai̱so babili kedha basatu.’* 17 Muntu oghu naanakaaye anabhengi̱ye ebi oku̱bu̱gha, oghende obu̱ghe mu ki̱bbu̱la kya bahi̱ki̱li̱ja boona eki muunakyawe oghu aaku̱sobeleei̱ye. Ti̱ naanabhengi̱ye eki ki̱bbu̱la kya bahi̱ki̱li̱ja aba baatu̱u̱yemu, mumutwalikani̱ye nga muntu atali Mu̱yu̱daaya kandi mukumaani̱ya wa musolo.
18 “Mbaghambiiye majima, kyona eki mulatu̱waghamu muti abahi̱ki̱li̱i̱je si̱ye babhonganuuwe kukola kedha kutakola munsi muni, Luhanga mu eghulu aku̱ki̱gu̱mi̱ya dhee ati ki̱hi̱ki̱ye. 19 Kandi mbaghambiiye majima, babili mu enu̱we nimwanaaghu̱wane haa kintu mukwete kusaba, Tita wʼomu eghulu akubakolela kiyo. 20 Ti̱ hambali bakwami̱li̱li̱ banje babili kedha basatu baleekumaani̱li̱yagha haabwanje, nanje ndabaaghʼo hamui nabo.”
Lu̱si̱mo haa kughanilangana
21 Niibuwo Peetelo aasi̱ye hambali Yesu ali, aamu̱bu̱u̱li̱ya ati, “Mukama, muunakyanje naaneeyongeeye ku̱nsobeeleli̱ya nibhonganuuwe kumughanila milundi eti̱ya? Milundi musanju̱?”
22 Yesu aamukuukamu ati, “Bbaa, teeli milundi musanju̱ yonkaha, bhaatu nsanju̱ milundi musanju̱.”
23 “Ndimabaghambila nti, mukulaghiluwa kughanilangana mutiyo, nanga bu̱lemi̱ bwʼomu eghulu nkubulengeesani̱ya na mukama oghu akatu̱wamu kubilikila baheeleli̱ya be bakulu kumughambila ngoku bakumusasula sente siye beeholeei̱ye.” 24 Obu aanatandikagha kukola eki, baamuleetela omui mu baheeleli̱ya be aba, oghu aabaagha eeholeei̱ye mi̱li̱yooni̱ ekaniiye kimui ya sente. 25 Nangoku atangu̱gu̱bhi̱ye kusasula sente esi, mukama wee oghu aalaghila ati baghu̱li̱ye mu̱heeleli̱ya mukulu oghu na mukali̱ wee na baana be, hamui nʼebi aabaagha nabiyo byona, niikuwo agubhe kusasula ebanja eli.
26 “Bhaatu mu̱heeleli̱ya oghu obu aaghu̱u̱ye atiyo, aateeli̱ya mu maghulu ghaa mukama oghu, aamwesengeleli̱ya ati, ‘Gutu, ongu̱mi̱si̱li̱je, nkukusasula siyo syona’ 27 Du̱mbi̱ mukama wee oghu aakwatiluwa mu̱heeleli̱ya wee oghu kisa, aamughanila ebanja eli, kandi aalaghila ati bamulekele.”
28 “Bhaatu obu musaasa oghu aalu̱ghi̱ye hambali mukama wee oghu ali, aaghenda ewaa mu̱heeleli̱ya muunakiye oghu eye aabaagha eeholeei̱ye sente sikee munu. Akaba makabona ati mu̱heeleli̱ya muunakiye oghu, aamughwilikiilila na ki̱ku̱bha, aamu̱ni̱gha bikiya naaghila ati, ‘Okunsasula sente syanje obwalo!’
29 “Mu̱heeleli̱ya muunakiye oghu aamu̱teeli̱ya mu maghulu naamwesengeleli̱ya ati, ‘Gutu ongu̱mi̱si̱li̱je, nkukusasula siyo.’
30 “Bhaatu muunakiye oghu aamutongi̱yagha aabhenga kulindʼo. Anyegheelela muunakiye oghu baamukwata baamuta mu nkomo, ati aakalemu ku̱hi̱ki̱ya asasuuye ebanja liye lyona.
31 “Obu baheeleli̱ya baanakyabo baaboone eki, baatamuwa kwonini. Baaghenda ewaa mukama wabo oghu baamughambila byona ebyabaayʼo.”
32 “Niibuwo mukama oghu aabilikiiye mu̱heeleli̱ya wee aaghaniiye oghu, aamughila ati, ‘Uwe mu̱heeleli̱ya mubhi! Nkakughanila ebanja likaniiye kimui eli lyona nanga uwe ku̱neesengeleli̱ya oti nkughanile. 33 Naawe toobhonganuuwe kughilila mu̱heeleli̱ya muunakyawe kisa ngoku nanje naakughiliiye kiyo?’ 34 Mukama oghu aakwatuwa ki̱i̱ni̱gha, du̱mbi̱ aalaghila ati bakwate musaasa oghu bamute mu nkomo kandi bamubona-boneli̱ye kimui ku̱hi̱ki̱ya asasuuye ebanja liye lyona.
35 “Niikuwo Tita wʼomu eghulu alikola atiyo enu̱we kaakuba mubhenga kughanila baanakyanu muuhiiye haa mutima.”
* 18:11 18:11 Lukaala luni taluli mu bihandiiko binji, bakalu̱ti̱gha. * 18:16 18:16 Kyabilaghilo 19:15 18:24 18:24 Mu Lu̱gi̱li̱ki̱ baghambi̱ye mutwalo ghumui ghwa talanta. Talanta emui ekaba yengaane na dinaali lukaagha, kandi dinaali emui yengaane na musaala ghwa muntu ghwa kilo kimui. Nahabweki ebanja eli likaba lyengaane na musaala ghwa muntu kukola bilo mi̱li̱yooni̱ nkaagha.