26
Bayu̱daaya mbahanuula kwita Yesu
(Maliko 14:1-2; Luka 22:1-2; Yohaana 11:45-53)
Obu Yesu aamali̱ye ku̱bu̱gha bighambo ebi, aaghila beeghesebuwa be ati, “Mukimani̱ye ngoku bi̱ti̱ghaaye bilo bibili Ki̱ghenu̱ kya Kuusuka Kusaaluwʼo ku̱hi̱ka, kandi bakuhaayʼo Mwana wa Muntu kubambuwa haa musalaba.”
Niibuwo bakulu baa bahongi̱ na bengei̱ baa Bayu̱daaya beekumaani̱li̱i̱ye mu kikaali kya Kayaafa, mukulu wa bahongi̱ boona. Baahanuula mu ki̱bi̱so kubbala mulingo balakwatilamu Yesu niikuwo bamwite. Bhaatu baahanuula bati, “Tutamukwatila haa ki̱ghenu̱, nanga bantu batu̱wa nsi̱si̱.”
Mukali̱ naaseesela Yesu bigita
(Maliko 14:3-9; Yohaana 12:1-8)
Bwile obu Yesu akaba ali mu mu̱bhi̱li̱ ghwa Bbetaniya mu ka ya Si̱mooni̱ oghu bwile bumui akaba alwaye ntumbi. Yesu anasitami̱ye naanaliya, mukali̱ aasa akwete cu̱pa esemeeye elimu bigita bisasi̱ye kandi bi̱tembi̱ye kwonini. Aabiseesela Yesu haa mutuwe.
Obu beeghesebuwa baaboone eki, baatamuwa, baaghila bati, “Bigita ebi byabhiihila ki? Bangu̱bi̱ghu̱li̱li̱i̱ye haa bbei̱ ekani̱ye kandi sente esi̱ku̱lu̱ghamu basiha banaku.”
10 Yesu aamanya ebi bakwete kweli̱li̱kana aabaghila ati, “Mukali̱ oni, mu̱ku̱mu̱bu̱ni̱ya ki? Ankoleeye kintu kisemeeye. 11 Banaku mukuukala nabo bwile bwona, bhaatu si̱ye tankuukala naanu bwile bwona bbaa. 12 Anseesi̱yʼo bigita kuteekani̱ja mu̱ku̱ ghwanje ngoku bakughusiigha bigita ninaaku̱u̱ye. 13 Mbaghambiiye majima, hoona-hoona hambali balatebejagha Makulu Ghasemeeye ghaa Luhanga munsi yoona, balaku̱mi̱yagha eki aakoli̱ye kini kumuusuka.”
Yu̱da naasi̱i̱ma ku̱ghobeli̱ya Yesu
(Maliko 14:10-11; Luka 22:3-6)
14 Omui mu beeghesebuwa eku̱mi̱ na babili oghu baaghilaghamu Yu̱da Esikalyota, aaghenda mu bakulu baa bahongi̱, 15 aababu̱u̱li̱ya ati, “Buuye si̱ye ninaahaayeyo Yesu mu mikono yaanu, mukumpa biki?” Du̱mbi̱ baamubalila mikwenge maku̱mi̱ asatu ya sente, baamuhaayo. 16 Du̱mbi̱ bwile obu bwonini aatandikilʼo kubbala kahanda kaa kuhaayo Yesu mu bantu aba.
Kiihulo kya Kuusuka Kusaaluwʼo
(Maliko 14:12-21; Luka 22:7-13, 21-23; Yohaana 13:21-30)
17 Obu kilo kyoku̱du̱bha kya Ki̱ghenu̱ kya Migaati̱ Etalimu Ki̱tu̱mbi̱so kyahi̱ki̱ye, beeghesebuwa be baamwisʼo, baamu̱bu̱u̱li̱ya bati, “Kiihulo kya Kuusuka Kusaaluwʼo, okubbala tukuteekani̱li̱ye kiyo haa?”
18 Aabakuukamu ati, “Mughende mu kibugha ewaa musaasa omui, mumughile muti, ‘Mwegheesi̱ya aatu̱tu̱mi̱ye kukughila tuti: Bwile bwanje bwahi̱ki̱ye, si̱ye hamui na beeghesebuwa banje tukughenda kuliila mu numba yaawe Ki̱ghenu̱ kya Kuusuka Kusaaluwʼo.’ ” 19 Beeghesebuwa aba baaghenda baakola ngoku Yesu aabalaghiiye. Baateekani̱ja kiihulo kya Kuusuka Kusaaluwʼo.
20 Obu bwahi̱ki̱ye lwagholo, Yesu na beeghesebuwa be eku̱mi̱ na babili baatandika kuliya. 21 Mbaanaliya, aaghila ati, “Mbaghambiiye majima, omui mu enu̱we, aku̱ngobeli̱ya!”
22 Beeghesebuwa be aba baatamuwa. Baatandika ku̱mu̱bu̱u̱li̱ya, omui-omui, bati, “Mukama, buuye ni̱i̱si̱ye?”
23 Yesu aabakuukamu ati, “Ni omui mu enu̱we, oghu akwete ku̱koli̱ya nanje mu bbaaku̱li̱, niiye aku̱ngobeli̱ya. 24 Mwana wa Muntu, aku̱ku̱wa ngoku Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we bi̱ghi̱li̱ye biti aku̱ku̱wa. Bhaatu oghu aku̱mu̱ghobeli̱ya ngaalikibona! Kyangubaaye kilungi nguli muntu oghu ataabyauwe.”
25 Du̱mbi̱ Yu̱da oghu aku̱mu̱ghobeli̱ya aamu̱bu̱u̱li̱ya ati, “Mwegheesi̱ya, buuye ni̱i̱syoni?”
Yesu aamukuukamu ati, “Ee nuuwe.”
Kiihulo kya Mukama
(Maliko 14:22-26; Luka 22:14-20; 1 Bakoli̱nto 11:23-25)
26 Obu baanaliyagha, Yesu aakwata mugaati̱, aasaba naasi̱i̱ma Luhanga. Aaghubhegha, aaghuha beeghesebuwa be aba, naaghila ati, “Mukwate, muliye, ghuni ni mubili ghwanje.”
27 Obu baamali̱ye kuliya mugaati̱ oghu, aakwata kiikopo kya vi̱i̱ni̱ aabaha yo, aaghila ati, “Munuwe eni enu̱we boona. 28 Ni saghama yanje ya ndaghaano, eghi ekuseesuwa haabwa bakani̱ye, kughaniluwa bibhi byabo. 29 Mbaghambiiye, tankutodha kunuwa vi̱i̱ni̱ ku̱hi̱ki̱ya obu ndighinuwa buhyaka, mu bu̱lemi̱ bwa Tita.”
30 Niibuwo baali̱mbi̱ye kilimbo kya kusinda Luhanga, baatuwa, baaghenda haa mwena Oli̱va.
Yesu naabu̱gha ngoku Peetelo akumwehighaana
(Maliko 14:27-31; Luka 22:31-34; Yohaana 13:36-38)
31 Yesu aaghila beeghesebuwa be aba ati, “Obwalo mukilo, enu̱we boona mu̱ku̱ndu̱ghʼo, mu̱nti̱ghe nenkaha, ngoku kili mu Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we ngu, ‘Ndiita mu̱li̱i̱si̱ya, ntaama sihanjikane.’* 32 Bhaatu haanu̱ma ya ku̱hu̱mbu̱u̱ka kwanje, nkubadu̱bhi̱la kughenda Galilaaya.”
33 Peetelo aamughila ati, “Nankabha banji boona baku̱lu̱ghʼo, si̱ye tanku̱ku̱lu̱ghʼo bbaa!”
34 Yesu aamukuukamu ati “Nkughambiiye majima, obwalo mukilo nkoko atakakooki̱ye okuba nuwaaneehighaane kasatu.”
35 Bhaatu Peetelo aatodha aagu̱mi̱li̱ya kimui ati, “Nankabha mba wa ku̱ku̱wa hamui naawe, tankukwehighaana bbaa.” Na beeghesebuwa baanakiye boona niikuwo baabu̱ghi̱ye batiyo dhee.
Yesu naasabila mu Getesemaani̱
(Maliko 14:32-42; Luka 22:39-46)
36 Niibuwo Yesu na beeghesebuwa be baaghendi̱ye mu ki̱i̱kalo eki bakughilaghamu Getesemaani̱. Aabaghila ati, “Musitame hani, muleke ngende hali̱ nsabe.” 37 Aatwala Peetelo na batabani̱ baa Jebbedaayo babili. Aatandika kwehi̱ghu̱wa atuntuliiye kimui kandi ali na bujune bukani̱ye. 38 Niibuwo aabaghi̱li̱ye ati, “Neehi̱ghu̱u̱ye bujune bukaniiye kimui kandi bukubbala kunjita. Mu̱ti̱ghale hani kandi muukale mubhali̱i̱ye ngoku nanje mbhali̱i̱ye.”
39 Eesu̱kanʼo kabhii, aateeli̱ya, aatandika kusaba ati, “Tita, kikaakuba kigubhukaane, oleke ntabona-bona ntiyo. Bhaatu kitaba ngoku si̱ye mbbali̱ye, kibe ngoku obbali̱ye.”
40 Obu aaku̱u̱ki̱ye hambali beeghesebuwa be basatu aba bali, aabasanga baghwesaghiiye. Aabu̱u̱li̱ya Peetelo ati, “Tamwagu̱bhi̱ye kuukala nanje munabhali̱i̱ye kumala hakili saaha emui yonkaha? 41 Muukale mubhali̱i̱ye kandi musabe niikuwo kwohebuwa kutabasi̱ngu̱la. Majima mutima ghubbali̱ye kukola ebi̱hi̱ki̱ye, bhaatu maani̱ ghaa mubili ghonkaha taghakumala.”
42 Aatodha aakuukayo, mulundi ghwakabili aasaba ati, “Tita, Nkyabaaye kitaakugubhukana kubona-bona kuni ku̱ndu̱ghʼo ku̱hi̱ki̱ya kwona-kwona kumbaayʼo, oleke eki obbali̱ye haaliikiyo kyakoluwa.”
43 Obu aatodhi̱ye kukuuka, aabasanga batodhi̱ye kughwesaghila, nanga tabaagubhagha kwi̱dha na ki̱koleli̱yo. 44 Nahabweki aabalu̱ghʼo aatodha aaghenda aasaba mulundi ghwa kasatu, naasaba ngʼebi aadu̱bhi̱ye ku̱bu̱gha. 45 Du̱mbi̱ aatodha aakuuka hambali beeghesebuwa be bali aababu̱u̱li̱ya ati, “Munaghwesaghiiye, kandi munahuumuuye? Mu̱beeli̱ye haala; bwile bwahi̱ki̱ye! Mulole, Mwana wa Muntu, balimamuhaayo mu basi̱i̱si̱. 46 Muumuke, tughende! Mulole oghu alimamu̱ghobeli̱ya nguni!”
Mbakwata Yesu
(Maliko 14:43-50; Luka 22:47-53; Yohaana 18:3-12)
47 Yesu atakahendekeei̱ye ku̱bu̱gha, du̱mbi̱ Yu̱da, omui mu beeghesebuwa be eku̱mi̱ na babili, aaki̱dha. Aasa ali na kiigambi̱ kya bantu, bakwete mi̱i̱gho na bihiyo, batu̱mu̱u̱we bakulu baa bahongi̱ hamui na bengei̱ baa Bayu̱daaya. 48 Yu̱da oghu akamu̱ghobeli̱ya aasanguwa aaghambiiye bantu aba ati, “Oghu nku̱hi̱ka kughuwa mu ki̱ku̱bha, niiye oghu. Mumukwate.” 49 Makaki̱dha bati, aaghenda hambali Yesu ali, aamughila ati, “Mwegheesi̱ya nkulamu̱ki̱i̱ye!” Du̱mbi̱ aamughuwa mu ki̱ku̱bha.
50 Yesu aamughila ati, “Bhootu̱ wanje, okole eki waasi̱ye kukola.”
Du̱mbi̱ basaasa aasi̱ye na bo beebinga Yesu baamughwilikiilila, baamukwata. 51 Niibuwo omui mu baabaagha bali hamui na Yesu, aabhu̱li̱yeyo kihiyo kiye, aajombʼo mu̱heeleli̱ya wa mukulu wa bahongi̱ boona kutui.
52 Yesu aamughila ati, “Ku̱u̱ki̱ya kihiyo kyawe hambali waaki̱i̱hi̱ye, nanga boona abakulengaghʼo kwita bantu banji mbakoleesi̱ya bihiyo nabo dhee bantu banji balibaata mbakoleesi̱ya bihiyo. 53 Tamumani̱ye ngu nkugubha kusaba Tita kunkoonela, kandi haa mulundi ghumui ansindikile bi̱bbu̱la* bya baamalai̱ka bisaaye eku̱mi̱ na bibili kundwanilila? 54 Bhaatu bini byona bikwete kulehukana niikuwo Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we bigubhe ku̱hi̱ki̱i̱li̱la ngoku ghali majima.”
55 Niibuwo Yesu aaghi̱li̱ye kiigambi̱ kya bantu eki ati, “Munjisiiye na bihiyo na mi̱i̱gho nga baasi̱ye kukwata mu̱ji̱ndi̱ nangaaki? Bu̱li̱ kilo naakalagha naanu ni̱neegheeseli̱ya mu Numba ya Luhanga, tamwankwete bbaa. 56 Nahabweki ebikwete kulehukana bini byona niibuwo byasu̱li̱i̱si̱ya ebi balangi̱ baahandi̱i̱ki̱ye mu Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we ebi̱bu̱ghi̱yʼo si̱ye.” Du̱mbi̱ beeghesebuwa baa Yesu boona baali̱gi̱ta, baamu̱ti̱gha enkaha.
Mbahi̱ki̱ya Yesu mu Lukulato Lukulu
(Maliko 14:53-65; Luka 22:54-55, 63-71; Yohaana 18:13-14, 19-24)
57 Abakwete Yesu baamutwala ewaa Kayaafa, mukulu wa bahongi̱ boona, hambali beegheesi̱ya baa bilaghilo na bengei̱ baa Bayu̱daaya baali beekumaani̱li̱i̱ye. 58 Bhaatu Peetelo aaghenda alabhi̱ye Yesu enu̱ma bukee-buke ali hambali haseli̱yʼo, ku̱hi̱ki̱ya obu aaki̱dhi̱ye hanjaakati ya mukulu wa bahongi̱ boona. Peetelo aasitama hamui na bali̱ndi̱ kulola ebi kubʼo.
59 Bakulu baa bahongi̱ aba hamui na baamemba boona baa Lukulato Lukulu lwa bengei̱ baatandika kubbala bantu abakuha buukai̱so bwa bisubha ku̱si̱ngi̱i̱si̱ya Yesu musango niikuwo bamwite. 60 Bhaatu bataagubha kubutunga, nankabha bantu bakani̱ye mbaasi̱ye mbahabi̱i̱li̱li̱ya Yesu.
Haakumaliilila babili baasa, 61 baamilila baahabi̱i̱li̱li̱ya Yesu bati, “Tukaaghu̱wa musaasa oghu naaghila ati, ‘Nkugubha kugenga Numba ya Luhanga eghi ntodhe ngikwele mu bilo bisatu.’ ”
62 Niibuwo mukulu wa bahongi̱ boona aamiliiye, aabu̱u̱li̱ya Yesu ati, “Uwe tooli na kyakukuukamu? Tooghu̱u̱ye ebi bantu aba bakwete kukunyegheelela bati waakoli̱ye?” 63 Bhaatu Yesu aakala aholeei̱ye.
Niibuwo mukulu wa bahongi̱ boona aamu̱ghi̱li̱ye ati, “Mu li̱i̱na lya Luhanga Mwomi̱i̱li̱ nkubbala endindi olahile mu maaso ghaa Luhanga oghu: otughambile olakaba aniiwe Ki̱li̱si̱to, Mwana wa Luhanga?”
64 Yesu aamukuukamu ati, “Ee, ni̱i̱syoni. Ti̱ nkubaghambila enu̱we boona nti, mulibona Mwana wa Muntu, asitami̱ye haa luhande lwa mukono ghwabuliyo ghwa bu̱toki̱ bwa Luhanga, kandi naasa na bicu byʼomu eghulu.”
65 Du̱mbi̱ mukulu wa bahongi̱ boona oghu aatemula biigandulo ebi alu̱wete. Aaguga ati, “Tunaakubbala baakai̱so banji baaki? Enu̱we boonini mwehi̱ghwi̱li̱i̱ye ngoku ambuuye kwonini Luhanga! 66 Enu̱we mukucuwamu ki?” Bantu aba boona baagola bati, “Ghwamu̱si̱ngi̱ye; abhonganuuwe aku̱we!”
67 Du̱mbi̱ baatandika ku̱mu̱twi̱lakakila matanta kandi kumutalangi̱ya, banji baatandika kumutali̱ya, 68 mbanamughila bati, “Ki̱li̱si̱to uwe, otughambile, ni ani̱ aakuhuuye?”
Peetelo neehighaana Yesu
(Maliko 14:66-72; Luka 22:56-62; Yohaana 18:15-18, 25-27)
69 Bwile obu Peetelo akaba asitami̱ye hanjaakati. Manaabukali̱, mu̱heeleli̱ya wʼomu ka eghi aasa, aaghila Peetelo ati, “Naawe waabaagha hamui na Yesu wʼomu Galilaaya.”
70 Bhaatu Peetelo eehighaana boona banamu̱loli̱ye ati, “Ebi okwete ku̱bu̱gha ebi tambimani̱ye bbaa.”
71 Du̱mbi̱ Peetelo aalu̱ghʼo, aaghenda haa elembo. Manaabukali̱ onji aamubona du̱mbi̱ aaghila bantu abaabaaghʼo ati, “Musaasa oghu naye aabaagha na Yesu wʼomu tau̱ni̱ ya Najaaleeti̱.”
72 Bhaatu Peetelo aatodha eehighaana nalahiilila kimui ati, “Musaasa okughamba oghu, si̱ye tanimumani̱ye bbaa!”
73 Haanu̱ma ya bwile bukee, bantu abaali baamiliiyʼo, baasʼo Peetelo baamughila bati, “Majima kuwo naawe oli omui mu bantu abaabaagha na musaasa oghu, kandi mbu̱gha yaawe yooleki̱ye kwonini ngoku oli Munagalilaaya.”
74 Bhaatu Peetelo aatodha eehighaana, aalahila ati, “Ndakaba ni̱mbu̱gha bisubha, Luhanga ankiine. Musaasa mukughamba oghu, si̱ye tanimumani̱ye bbaa!”
Du̱mbi̱ nkoko yaakooka. 75 Du̱mbi̱ Peetelo aasuka ebi Yesu aamughambiiye ati, “Nkoko etakakooki̱ye, okuba nuwaaneehighaane kasatu.” Du̱mbi̱ Peetelo aatuwa enja aatandika kulilila kimui.
* 26:31 26:31 Jakaliya 13:7 * 26:53 26:53 Ki̱bbu̱la kimui kilimu nga baamalai̱ka haagati ya nku̱mi̱ esatu na kakaagha.