Ɛsetɛɛl
Ná-Sɛʋɛi
Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti
Ɛsetɛɛl Ná-Sɛʋɛi ɠa naa zuɠulazu ʋelei Zuifuiti niiti ti ɠɛni duɔlai zu Pɛɛlese, ti ɠizoni da ti-zili nui ta ma, nii wɔin ɠɛni ma ga é ti zuwuɠaaleʋe. Anɛɛ ni GALA daasei ge la Ɛsetɛɛl Ná-Sɛʋɛi zu, kɛlɛ koleʋɛ ga GALA ka é ti unmɔɔni naama zuɠɔɠɔgi ma ga ti ti pɛ paa. Nu nɔpɛ ge la kwɛɛ nui nii é Ɛsetɛɛl Ná-Sɛʋɛi ɠɛai. Eɓulu wooi ma zii nii bogai su, naa maaʋele ma, faaɠwɛ nu mɔinmɔingaa ti ɠɛ sɛʋɛi nii ɠɛɛʋɛ kona unnaanigɔ (400) ɠɛɠala, aisa Yesu Kilista ʋa zɔlɔɔ.
Faiti ti zɛʋɛai Ɛsetɛɛl Ná-Sɛʋɛi zu, ta Zuifuiti ta-vɛtii lɔɔzei ʋelei lɛɛzu, fɛtii nii daa ga Pulime. Amalɛke nui ta daaseigi ga Aman faazeikpasu ɠɛɛni ga é Zuifuiti suwuɠaaleʋe. Amalɛke nuiti ta Izilayɛle nuiti ti zilini ga ɓɔɠɔ, naa lɔɔzeini Izilayɛle nuiti ta-ziɛi wo yeeɠɛɠalai zu teʋebai zu, ti ʋa zeeli zooi ma, nii GALA ge minazeɠeni la ti ʋɛ (Ɛgz 17:8-16). Yeeɠɛɠalai nii nɔ Aman ɠɛni Zuifuiti suwuɠaaleʋe vai zeizu la kpasu, naama yeeɠɛɠala ɠilagi nɔ ɠa Zuifu anzalopoi Ɛsetɛɛl ɠɛa la ga Pɛɛlese masagi anzai. Tɛi Ɛsetɛɛl ziɛni ga kaaɲɔɠɔi Maledosé ná-tɛnɛ gooi, naa ɠa é kɛɛni é zooni é pele ɓesa Aman ná-faazeikpasui naa luɠɔ. Ti ɓegai ma ga vɔni ti-zili nuiti ma (9:20-22), Maledosé ɠɛni ti ma, ti fɔnifaamai naa ma vɛtii ɠula. Pulime vɛtii lɔɔzeizuʋɛ ɠana.
Unsosuʋɛ
1. Ɛsetɛɛl ɠɛɛ vai ga Pɛɛlese masa anzai (1:1—2:23).
2. Aman faazeikpasui ɠɛɛni ga é Zuifuiti suwuɠaaleʋe (3:1—7:10).
3. Zuifuiti ti vɔnini ti-zili nuiti ma, ta ti Pulime vɛtii lɔɔzeini (8:1—10:3).
1
Masagi ná-fɛti laamii,
nii é kɛʋele ɓɛtɛni
1 Fai niiti ti wosu niima zɛʋɛi zu, ti ɠɛɛʋɛ masagi Zɛɛlesɛse ná-siɛgi zu. Masagi naa ɠɛni masadai ɠɛɛzu zou zɛʋɛ ungila puufele maazu lɔfela (127) unda, tɔɔzei Inde yooi zu, é li Etiyopi yooi zu.
2 Naama ziɛgi zu masagi Zɛɛlesɛse zei ʋele ɓɛtɛni ná-masa kpɔkpɔgi ɠa Suze taa wolai zu.
3 Ná-konagi zaʋasiɛi ma masa fai zu, é fɛti wola ɓɛtɛni buulobuiti kpein bɛ ta ná-botiɠɛ nu wolaiti, naa ʋɛɛ Mɛde ta Pɛɛlese zalaʋusu ɠundiɠiiti ba, ta zou zɛʋɛ ɠundiɠiiti ta totuɠɔiti.
4 É naa ɠɛɛni, nii a kɛ é ná-masadai ma ɓɛtɛi ta ma lɛbiyai lɛ ga tiye, é ʋɛɛ ná-padai ta maayiki ʋelei ʋa, ti kɛɛni fɛtii ɠa ga folo ungila puulɔsaʋa (180).
5 Foloi naati kpesuʋɛ, masagi folo lɔfela vɛti ɠili kpɛtɛni Suze taa wolai zu nuɓusɛiti pɛ bɛ, seizumaanɛgiti ta ɓolomadɔɠɔiti, masa pɛlɛi ma ɠoi wolai zu.
6 Seɠe wolai niiti ti zuʋuai ga gezei ma ɠolegi ta ma ɓiinii, naati sɛlɛsɛlɛga ɠɛni de kpɛdɛgiti ba niiti ti ga kɔtui daa ga maaleɓelegi, wali ɠɔlu ɠalagiti ka, ti geze ʋagɔ ɠaluiti dɔɔni ti zu, ti ga ma ɠolegi ta ma ɓɔigi. Zanu kpɔkpɔgi ta wali ɓɔkpɔgi ti naati pilɛni zooi ma, zooi maaʋɛlupɛlugai ga kɔtui ma ɓɔigi, ma ɠolegi, ma vazii, ta ma lɛigi.
7 Dɔɔi ɠɛ ɓɔɔlezu zanu ɗaawɔi ma laalitaaligiti su, masa dɔɔi ɠɛni ʋuuzu ga mɔinɗa, eɠɛʋelei masagi ná-faaɓɔɠɔ ɠɛɛ ʋelei la.
8 Ɛsɛ pɛ ge ɠɛni dɔɔi ɓɔɔlezu ga yiima, mazɔlɔɔ masagi devei veeni ná-botiɠɛ nuiti kpein zea ga ti ná-nu loligaiti kpein ziima vai ɠɛ.
9 Masagi anzai Vasiti ɓalaa ge fɛtii ta ɠɛʋele ɓɛtɛni anzanuiti bɛ masagi ná-pɛlɛi wu.
Vasiti ná-kololalai ta kpɛɛ vai
10 Foloi lɔfelasiɛi ma, masagi ɠoozunɛɛni gola ga dɔɔi nii é kpɔleni. É zunu zɛɛɠaga lɔfelaiti tolini, niiti ti ɠɛni botii ɠɛɛzu bɛ: Mewumane, Ɓizita, Ɠaaleɓona, Ɓigita, Aɓageta, Zetaal, ta Kaalakase.
11 É boni ti ma ga ti li, ti anzai Vasiti laaɠomi, é ʋa é lo gaazu, ná-masa anza bɔɔlɔgi yɛ unma é ʋa, é ná-pagi lɛ ga nuɓusɛiti ta kundiɠiiti, mazɔlɔɔ é ʋani ga gola.
12 Kɛlɛ masa anzai Vasiti la ɠɛni kɛɛni, é ʋa li masagi ná-toligi ma, nii naa ná-zunu zɛɛɠagaiti ti liini, ti bo ma. Masagi wola yiiɠaawanani.
13 Masagi tɛnɛbo nuiti gaazaɠani, niiti ti faiti buuɠwɛɛ. Mazɔlɔɔ masagi ná-fai pɛ ge ɠɛni levezu tɔ kwɛɛ nu wolaiti ta tukpɔɠaaleʋe nuiti kakala.
14 Ná-tɛnɛbo nui niiti ti ɠɛni yeezu gola ta tiye, naati ti ɠɛni ga: Kaalesena, Setaal, Ademata, Taalasise, Melɛse, Maalesena, Memukan, Mɛde ta Pɛɛlese ɠundiɠi lɔfelai ɠɛni ga tiye, ti ɠɛni masagi ná-tɛnɛbo nuiti saama, tosu wolaiti ka ti ɠɛni ti zu masadai zu.
15 Masagi ti ɠaazaɠani leeni ɠa tɔgi bosu é ʋilɛ Vasiti zopelei ʋa, nii é la kɛɛni é ʋa ɠolo masagi Zɛɛlesɛse ná-devei ʋɛ, nii zunu zɛɛɠagaiti ti bogai ma.
16 Memukan kpɔɛi zeɠeni masagi ta ná-botiɠɛ nu wolaiti pɛ gaazu, é ɠɛ ma: «Masa anzai Vasiti la ɓaaɠoni masagi ɠila nɔ ma, kɛlɛ kpaaɠogɛ masagi ná-kundiɠiiti pɛ ma, ta nuɓusɛiti pɛ ma ti zou zɛʋɛ wolaiti kpein su Zɛɛlesɛse ná-masa zooi zu.
17 Mazɔlɔɔ anzanuiti kpein ta ʋaazu masa anzai zɔgi maawoo mɛnisu, ti tɔɔzei ga ti ɗa ti-zinigiti bɛlɛlala. Ta-woozuɠulagi ɠa ɗa ɠɛ naazu ga: ‹Masagi wooleʋeni ga anzai Vasiti ʋa, kɛlɛ naa la ɠɛni kɛɛni é ʋa ʋa.›
18 Za voloi nɔ, Mɛde ta Pɛɛlese ɠundiɠiiti ti-anzaiti ta faa ɠwɛɛ é ʋilɛ masagi anzai ziɛ ʋelei ʋa, ti tɔɔzei ga ti-zinigiti goolaaʋiliga, ta-ʋɛlɛlalai naa ɠa ti-zinigiti ziiɠaawana niina.
19 Ni ɗa vaana bu, masagi, devei ta wo, nii a pele leʋe Vasiti luɠɔ ga eyɛsu pɛ é mina mɔ ʋa losu è ɠaazu, ta è masa anza losuʋɛ ɠula zea, é ve taɠili zea, nii fizɔgai tɔun ba, devei naa ɠa zɛʋɛzu Pɛɛlese nuiti ta Mɛde nuiti ta-lɔ sɛʋɛi zu, nii é la ɗa ga valiboga.
20 Siɛgi zu deve wooi naa leʋesu da masagi ná-masa zou wolai zu ná pɛ, é ɠwɛ adaʋɛ pɛ, anzanuiti pɛ ta ɗa ti-zinigiti dɛbi naazu, ma nu ɠɛni ga seizumaanɛ ɓaa ɓolomadɔɠɔ.»
21 Naama wooi nɛɛni masagi ʋɛ ta kundiɠiiti pɛ bɛ, masagi Memukan ná-tɛnɛ gooi zoni.
22 É sɛʋɛiti teʋeni ná-masa zooi ma you zɛʋɛi ɠilagilagi kpein su, ʋelei ta-zɛʋɛ ɠɛ ʋeleiti ta ti-laawooiti ti la, sɛʋɛi naa zu wooi ɠɛni bosu ga zunuiti ka ti ga ta-ʋɛlɛyeɠeiti ma ɠundiɠii, ta ti-laawooi nɔ ɗa wo ta-ʋɛlɛiti bu.