12
Pasal sin Pagbawꞌbawꞌ sin Manga Parisi
(Mat. 10:26-27)
1 Sakali ha saꞌbu hi Īsa duun nagsasambung-laung iban sin manga Parisi, miyawn in manga tau diꞌ maambat in taud. Nagdigpit tuud in manga tau ibuhan, amu in pagꞌiyanun agun diꞌ kahulugan jawm. Sakali bīcharahan muna hi Īsa in manga mulid niya, laung niya, “Halliꞌ kamu dayn ha pasulig sin manga Parisi, hāti niya amu in addat nila magpabawꞌ-bawꞌ sadja.
2 Kaingatan niyu, unu-unu in tiyatapuk tantu gumuwaꞌ da iban unu-unu in līlibun tantu kaingatan da.
3 Hangkan, unu-unu in kiyabaytaꞌ niyu ha katigidluman gumuwaꞌ da pa kasawahan iban unu-unu in kiyahagas-hagas niyu ha sipuk-sipuk hipamahalayak da pa mānusiyaꞌ katān.
Hisiyu in Subay Kabugaan
(Mat. 10:28-31)
4 “Na, baytaan ta kamu manga bagay ku, ayaw kamu mabugaꞌ ha manga makapatay sin baran niyu, sagawaꞌ wayruun na dugaing kamulahan mahinang nila pagpuas yadtu.
5 Baytaan ta kamu bang hisiyu in subay kabugaan niyu. Tuhan in subay kabugaan niyu, amu in tagakawasa lumaruk kaniyu pa narkaꞌ pagꞌubus niya kamu bugtuan napas. Pagkahagad kamu kākuꞌ sin subay Tuhan tuud in awla kabugaan niyu!
6 “Pikila niyu ba in manga manuk-manuk. Bukun ka in lima manuk-manuk asibiꞌ duwa unud sīn da hipagdagang? Biyaꞌ wayruun halgaꞌ nila. Sagawaꞌ minsan in hambuuk manuk-manuk mahalgaꞌ da ha Tuhan.
7 Na damikkiyan in kamu, minsan in taud sin buhuk ha ū niyu naiitung katān sin Tuhan. Hangkan, ayaw kamu mabugaꞌ sabab labi pa kamu māyuꞌ mahalgaꞌ kaniya dayn ha manga manuk-manuk minsan pila in taud nila!”
Pasal sin Pagꞌagad iban Pagsulak kan Īsa
(Mat. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8 “Iban ini in hibaytaꞌ ku kaniyu. Hisiyu-siyu in magsabunnal ha katauran tau sin agad siya kākuꞌ, amu in Anak Mānusiyaꞌ, magsabunnal da isab aku ha alupan sin manga malāikat sin Tuhan sin in siya agad kākuꞌ.
9 Sagawaꞌ hisiyu-siyu in imiyan ha katauran tau sin in siya bukun agad kākuꞌ, amu in Anak Mānusiyaꞌ, na umiyan da isab aku ha alupan sin manga malāikat sin Tuhan, sin in siya bukun agad kākuꞌ.
10 “Hisiyu-siyu in mamung mangīꞌ kākuꞌ, amu in Anak Mānusiyaꞌ, maampun da siya, sagawaꞌ hisiyu-siyu in mamung mangīꞌ ha Rū sin Tuhan, diꞌ siya ampunun sin Tuhan.
11 “Na, ha waktu susūngun bang kamu saggawun hukumun ha lawm manga langgal atawa ha alupan sin manga gubnul iban manga sultan, ayaw kamu magsusa bang biyaꞌ diin in kaagi niyu dumaawa atawa bang unu in hibichara niyu.
12 Sabab bang dumatung in waktu yan hinduan da kamu sin Rū sin Tuhan, bang unu in hibichara niyu.”
Dalilan Pasal sin Dayahan Dupang
13 Sakali awn hambuuk tau dayn ha manga kamatauran in namung kan Īsa, laung niya, “Tuwan, iyana in taymanghud ku pabahagii aku sin altaꞌ kiyabīn sin amaꞌ namuꞌ.”
14 In sambung hi Īsa kaniya, “Utuꞌ, wayruun kapatutan ku sumaraꞌ atawa magbahagiꞌ sin altaꞌ niyu.”
15 Sakali īyan hi Īsa in manga tau katān duun, laung niya, “Kamayaꞌ-mayaꞌ da kamu iban halliꞌ kamu dayn ha manga unu-unu napsu mangīꞌ sabab in tantu kasannyangan iban kakuyagan diꞌ mabī sin manga altaꞌ niyu, minsan da biyaꞌ diin in daya niyu.”
16 Pagꞌubus niyasīhatan hi Īsa in manga tau. Diyalil niya kaagi in pagnasīhat niya. Laung niya, “Awn bakas hambuuk tau dayahan taga lupaꞌ iban mabunga tuud in katān tiyanum ha lupaꞌ niya.
17 Sakali namikil-mikil in tau ini. Laung niya ha baran niya, ‘Wayruun na lugal kapagtawꞌan ku sin manga bunga sin tiyanum ku. Unu na bahaꞌ in hinangun ku?
18 “ ‘Ah, biyaꞌ ha ini in hinangun ku,’ laung niya ha baran niya, ‘hipalubu ku in manga buriga ku ampa aku magpahinang dakulaꞌ. Duun ku hitawꞌ in manga bunga sin tiyanum iban sin manga altaꞌ ku kaibanan.
19 Ubus ampa ku iyanun in baran ku, laung ku, “Ikaw na ini in tau, hipuꞌ sin altaꞌ ginisan hikapagguna minsan pila tahun. Na, ayaw kaw magsusa. Gām mayan pagpakansub kaw kumaun iban minum iban paglami-lami kaw!” ’ ”
20 “ ‘Sagawaꞌ’ laung sin Tuhan kaniya, ‘Dupang kaw tuud! Sabab ha dūm da ini masalay na kaw iban sin nyawa mu. Mabutas na kaw iban sin altaꞌ mu iban tau dugaing na in magꞌaltaꞌ sin altaꞌ hitawꞌ mu.’ ”
21 Mahuli dayn duun, laung hi Īsa, “Na, biyaꞌ ha yan in kumugdan ha manga tau amu in magpabūd iban magtawꞌ sadja sin manga altaꞌ pa baran nila. Sagawaꞌ miskin sila ha pangatud sin Tuhan” (sabab wayruun tagaran nila unu-unu ha surgaꞌ.)
Pasal sin Pagpangandul pa Tuhan
(Mat. 6:25-34)
22 Pagꞌubus laung hi Īsa ha manga mulid niya, “Na, hangkan ini in hinduꞌ ku kaniyu. Ayaw kamu magsusa pasal sin kabuhianan niyu, bang unu in kaunun niyu, atawa magsusa sin pagtamung niyu.
23 Karnaꞌ in kabuhiꞌ ta labi mahalgaꞌ dayn sin manga kakaun, iban in anggawtaꞌ-baran ta labi mahalgaꞌ dayn sin manga tamungun.
24 Kitaa niyu ba in manga manuk-manuk. Diꞌ sila magtanum iban diꞌ sila magꞌani. Wayruun bilik atawa buriga pagtawꞌan nila sin manga kakaun nila. Malayngkan piyakakaun sila sin Tuhan! Na, ayaw pa isab kamu in diꞌ buhiun sin Tuhan? Labi kamu māyuꞌ mahalgaꞌ kaniya dayn sin manga manuk-manuk!
25 Maytaꞌ, humabaꞌ ka in umul niyu bang kamu magsusa? Minsan hangka jām, diꞌ!
26 Na, bang in manga parakalaꞌ sibiꞌ-sibiꞌ biyaꞌ ha yan diꞌ da matabang sin pagsusa niyu, na maytaꞌ pa kamu magsusa sin manga kaibanan?
27 “Kitaa niyu ba in manga kasumping-sumpingan yan amu in timubuꞌ isa-isa nila. Diꞌ sila maghinang iban diꞌ sila maghablun sin tamungun nila. Sagawaꞌ baytaan ta kamu, minsan in pakayan hi Sultan Sulayman, amu in bantug tuud dayahan diꞌ da makaatu sin dayaw sin pakayan sin manga kasumpingan yan.
28 Tuhan da in magpatamung ha manga kaparangan, amu in buhiꞌ adlaw ini, sagawaꞌ kunsum-kuꞌnisa mapatay da hirungul pa kāyu. Na, bang piyatatamung sin Tuhan in manga kaparangan biyaꞌ ha yan, na amu pa isab kamu in diꞌ patamungun sin Tuhan? Bukun pakarayaw mahugut in pangandul niyu pa Tuhan!
29 “Na, hangkan ayaw niyu tuud pahalgaa ha lawm atay niyu in manga kakaun iban inumun kabuhianan niyu. Ayaw kamu magsusa sin pasal yan.
30 Sabab mabiyaꞌ kamu sin manga tau bukun bangsa Yahudi, amu in magsusa sadja sin manga kabuhianan nila. Unu-unu in kagunahan niyu, kiyaingatan da sin Tuhan, Amaꞌ niyu.
31 Gām mayan subay Tuhan in papagbayaun niyu ha lawm atay niyu ampa niya hirihil kaniyu in manga kagunahan niyu yan.”
In Daya ha Surgaꞌ
(Mat. 6:19-21)
32 “In kamu manga mulid ku, ayaw kamu mabugaꞌ minsan kamu hangkatiyuꞌ da, karnaꞌ in Tuhan, Amaꞌ niyu, makuyag mangandul kaniyu sin pamarinta niya.
33 Dagangan niyu in manga altaꞌ niyu ampa niyu pagsarakkahan ha manga miskin in bīhan niya. Pagpitakaꞌ kamu sin diꞌ magkangīꞌ. In hāti niya pagmarayawan niyu in altaꞌ niyu bat awn daya niyu didtu ha surgaꞌ, amu in daya diꞌ tuud malawaꞌ iban karagdagan sabab wayruun sugarul makatakaw iban wayruun manga kuuk makamula sin manga altaꞌ niyu duun.
34 Karnaꞌ hawnu-hawnu in kiyabutangan sin pangaltaꞌ niyu duun da isab in bimbang sin atay niyu.
Pajagahun hi Īsa in Manga Mulid Niya
35-36 “Pagsakap kamu asal biyaꞌ sapantun sin manga daraakun nagtatagad sin pagꞌuwiꞌ sin nakuraꞌ nila dayn ha pagtiyaunan. Pahugutun nila asal in panamung nila iban sūan nila asal in palitaan nila. Hāti bang siya dumatung iban magkuꞌkuꞌ na sin lawang magtūy nila siya kaukaban.
37 Landuꞌ tuud in kakuyagan sin manga daraakun bang sila karatungan sin nakuraꞌ nila batiꞌ iban sakap! Na, baytaan ta kamu, in nakuraꞌ magtūy magpahugut sin kambut sin badjuꞌ niya bat siya makatanam manglabut ha manga daraakun niya. Palingkurun niya in manga daraakun niya ampa niya sila labutun.
38 Landuꞌ in kakuyagan nila bang sila karatungan sin nakuraꞌ nila sakap ha unu-unu na waktu, tungaꞌ dūm ka atawa subu-subu.
39 Na, ingat kamu. Bang kaingatan sin tau tagdapu bāy bang kuꞌnu waktu sumūd in sugarul pa lawm bāy niya, na diꞌ niya pasāran masūd in bāy niya.
40 Na, hangkan in kamu subay isab majaga, sabab in aku, amu in Anak Mānusiyaꞌ, magbalik mari pa dunya ha waktu diꞌ niyu mapikil magbalik aku.”
41 Laung hi Pitrus, “Panghuꞌ, kami sadja ka in kiyatakdilan sin bichara mu yan atawa agad in tau katān?”
42 In sambung hi Panghuꞌ Īsa, “Hisiyu-siyu in daraakun kapangandulan iban taga akkal, siya in pīun sin nakuraꞌ niya magparuli sin lawm pamāy-bāy niya. Siya in magparuli magdihil sin kakaun sin manga kaibanan daraakun ha sakabaꞌ waktu sin pagkaun.
43 Na, bang in daraakun ini datungan sin nakuraꞌ niya naghihinang siya sin hinang kiyapangandul kaniya, na kumuyag tuud siya!
44 Na, baytaan ta kamu, tantu tuud in daraakun ini amuna in pangandulan sin katān altaꞌ sin nakuraꞌ niya.
45 Sagawaꞌ bang in daraakun ini sawpama bukun marayaw, laung niya ha lawm atay ‘Ā, malugay pa magbalik in nakuraꞌ ku!’ Na, binasahun niya in manga kaibanan daraakun usug-babai iban magparūl sadja siya sin baran niya magkaun iban maghilu.
46 Sakali in nakuraꞌ sin daraakun ini nagtaghaꞌ na sadja nagbalik ha waktu walaꞌ niya naniyat sin dumatung in nakuraꞌ niya, sabab diꞌ niya kaingatan bang kuꞌnu in balik sin nakuraꞌ niya. Na, tantu lagutun siya tuud sin nakuraꞌ niya iban magsibuꞌ na in uwian niya iban sin manga tau diꞌ magparachaya ha Tuhan.
47 “Bang kiyaiingatan sin hambuuk daraakun in kabayaan sin nakuraꞌ hipahinang kaniya, ampa diꞌ siya magsakap maghinang, na tantu masakit tuud in paglubak kaniya.
48 Sagawaꞌ bang in hambuuk daraakun diꞌ makaingat bang unu in kabayaan sin nakuraꞌ hipahinang kaniya, ampa siya makarusa, na binsanaun da isab siya, sagawaꞌ bukun biyaꞌ diin in paglubak kaniya. Karnaꞌ in tau kiyarihilan mataud, na mataud da isab in huwat-huwatun tagaran dayn kaniya. Damikkiyan, in tau kiyarihilan landuꞌ mataud, na landuꞌ mataud da isab in huwat-huwatun tagaran dayn kaniya.
Mabahagiꞌ in Manga Tau Pasal hi Īsa
(Mat. 10:34-36)
49 “In maksud sin pagkari ku pa dunya dumā sin biyaꞌ sapantun kāyu. Na, in kabayaan ku dumukut na in kāyu.
50 Awn kabinsanaan dakulaꞌ dumatung kākuꞌ iban landuꞌ tuud isab masigpit in pikilan ku ha salugay diꞌ mapuas in kabinsanaan yan!
51 Na in pangannal niyu in pagkari ku pa dunya nakarā kasannyangan ha manga mānusiyaꞌ? Na, walaꞌ. In pagkari ku nakarihil palsaggaan.
52 Sabab tagnaan dayn ha bihaun in manga tau magsaggaꞌ-siyaggai na pasal ku. Bang awn limangka-tau magtalianak, in tūngka-tau sumaggaꞌ ha duwangka-tau, hāti in duwangka-tau sumaggaꞌ ha tūngka-tau.
53 In manga amaꞌ iban sin manga anak nila usug magsaggaꞌ-siyaggai. In manga inaꞌ magsaggaꞌ-siyaggai iban sin manga anak nila babai. In manga magtali-ugangan babai magsaggaꞌ-siyaggai.”
Pasal Pagpamanduga sin Waktu
(Mat. 16:2-3)
54 Laung pa isab hi Īsa ha manga tau mataud, “Bang niyu kakitaan in andum guwaꞌ dayn ha sadlupan, laung niyu, umulan. Na, naagad in bichara niyu.
55 Iban bang niyu kananaman in hangin dayn ha sātan, laung niyu masuꞌ na isab in hulaꞌ. Na, naagad in bichara niyu.
56 In manga kamu yan magpabawꞌ-bawꞌ sadja! Maingat niyu pamandugahan in ngīꞌ-dayaw sin hulaꞌ dayn ha manga lupa sin kakitaan niyu ha lupaꞌ iban ha langit. Sagawaꞌ maytaꞌ niyu diꞌ kaingatan pamandugahan in manga pakaradjaan kīkitaꞌ niyu ha masa bihaun?
Pasal Pagsulut sin Magkuntara
(Mat. 5:25-26)
57 “Na, silanga niyu in mangīꞌ dayn ha marayaw bat supaya kamu makahinang sin mabuntul.
58 Bang sawpama awn tau manuntut kaniyu amu in dumā kaniyu maghukum pasal sin utang niyu, hinanga niyu tuud in mahinang niyu bat kamu makapagsulut ha diꞌ pa kamu makaabut pa paghukuman. Sabab bang kamu diꞌ makapagsulut, na marā na kamu pa manghuhukum. Ubus ampa kamu hitukbal pa pulis. Pagꞌubus ampa kamu hiluun sin pulis pa jīl.
59 Na, ingat kamu, duun kamu tumuddas ha salugay diꞌ niyu kabayaran in katān utang iban sin murta kaniyu. Minsan hambuuk unud sīn, diꞌ dagdagan.”