11
Yeisu ana yakayakatai kawanoi kaiwena
(Madiu 6:9-13 yo 7:7-11)
Sauga yabo Yeisu iyaele ikawakawanoi yanuwa yabo koina. Saugana ana kawanoi iyemwawasi, kabo ana tobenali yabo iwalo koina iba, “Guyau, kuyakataimai na tem kakawanoi besiele Yoni ana tobenaliyao iyakataili.” Kabo Yeisu iwalo kolili iwaloba, “Saugana wakawanoi kwawalo bwaite besiele. Tamamai, esam siyakasisiyan, mumugam ilobima. Kaliyate kaigeda kaigeda kamai kuyelima kolimai. Ama naenaena kunuwatu-pwaikili, kaiwena kamakavao meuloili ali naenaena kolimai kanuwanuwatu-pwaikili. Tabu kulalawagimai woya koina.”
Takawanoi samasamalulu
Kabo Yeisu iwaloyoi kolili iwaloba, “Kaba gite yabo bwaite. Tem yabo kolimiu boniyai luwaluwalina ilau ana eliyam ana nume mena yo iba, ‘Kaukava, beledi yaiyona kuyelima, kaiwena kagu taumana yabo ilaoma kamwasa mamalawena koina iyaele yagu nume mena, na nige kan yabo imiyamiya koliyau na yaolena koina.’ Tem ana eliyam kainana iyamaisa iwaloba, ‘Tabu kuyayanoiyau, gamwa yakausiyako yo menatuguwao kakenokeno nige sowasowana yatolo yo ginauli yabo yaeyawa.’ Na iyamo tomone ana kipisi-samasamalulu kaiwena kani ana eliyamne itolo na tawae nuwanuwana iwolena. Na yawalo kolimiu, wakawanoi kabo Yaubada iyeyawa, yo kwaloya kabo kwalobai, yo wakipisi kabo gamwa isoke kolimiu. 10 Kaiwena tem yaiya ikawanoi kani ikalai, yaiya iloyai kani ilobai yo yaiya ikipisi kani gamwa isoke koina. 11-13 Kabo takatai tem takawanoi Yaubada koina yakato Yaluyaluwa Tabuna iyeyama kolila kani iginauli besiele, kaiwena iya katena sokesokena yawasosi. Iya ana mulolo kita natunao kolila ilalakisosi kabo tama yanuwa yaulina ali mulolo natuliyao kolili. Komiu tamaliyao, tem natumiyao sikawanoi iye kaiwena, gubesi, kani weso kwaolena? Nigele. O tem sikawanoi pou kaiwena, kani gasakilikili kwaolena? Nigele. Bwaine besiele, tem takawanoi Tamala koina Yaluyaluwa Tabuna kaiwena kani iyeyama kolila.”
Yeisu iya nige Seitani ana boda yabo kaiwena ikalekaleya Seitani ana boda koina
(Madiu 12:22-30 yo Malika 3:20-27)
14 Yaluyaluwa biki yabo imiyamiya tomo yabo koina yo nige sowasowana iedeedede. Yeisu ilau tomone koina yo yaluyaluwa bikine itao-yawatagilan. Kabo tomone iyatubu iedeedede kabo sauganane koina boda kateli sipitali. 15 Na Palisi tupwaliyao siwaloba, “Yeisu iya imiyamiya Seitani ana boda kalona mena mwa kaiwena sowasowana yaluyaluwa biki itao-yawatagilagili.” 16 Boda tupwaliyaoyoi nuwanuwali Yeisu sitonan kabo siwalo koina siwaloba, “Kilakilala yabo uginauli na kakatai walo yawasosi am kaiwe ilaoma Yaubada koina.”
17 Yeisu bodane ali nuwatu ikataiyako kabo iwalolau kolili iwaloba, “Tem boda kaigeda na siyakasa boda labui sipaisowai kolili na sibomayoi siekalekaleya-yagili kabo bodane kani mwayamwayau itatagwaligwali imwawasi. Tabe besiele tem susu yabo iyakasa kani mwayamwayau itatagwaligwali imwawasi. 18 Ee besiele tabe Seitani ana boda. Tem sibomayoi siekalekaleya-yagili kolili kabo bodane kani mwayamwayau itatagwaligwali imwawasi. Na iyamo nigele, Seitani ana boda ikaiwe, kaiwena siyesagusagu-wagili, na nige siekalekaleya-yagili. Na komiu kwawawalo yakato yau Seitani ana boda yabo mwa kaiwena yaluyaluwa biki yatao-yawatagilagili. Bwaine mwakota kaiwena tem yau yamiyamiya Seitani ana boda kalona mena kani nige yaluyaluwa biki yabo yatatao-yawatagilan. 19 Komiu Palisiyao ami tobenaliyao yaluyaluwa biki sitao-yawatagilagili. Na yau tem Seitani ana kaiwe koina yaluyaluwa biki yatao-yawatagilagili kabo yaiya ana kaiwe koina komiu ami tobenaliyao yaluyaluwa biki sitao-yawatagilagili? Kaiwena ama paisowa kaigedana. Na ami tobenaliyao ami yakewa mwakomwakotana kani siwalo-masalan kolimiu kaiwena siya sikataiyako yakato Yaubadamo ana kaiwe koina sowasowana yaluyaluwa biki tatao-yawatagilagili. 20 Na tem Yaubada ana kaiwe koina yaluyaluwa biki yatao-yawatagilagili walo yawasosi Yaubada ana kaba loina ilaomako kolimiu. 21-22 Tem tokaiwe yabo ana nume igitekalatan yo ana kaleya kelepana yo ana ebeu inonowaili, me ana nuwadaumwali kaiwena ana meli ipei ana kaleya kelepana yo ana ebeu kolili. Na saugana tem yabo iya ana kaiwe ilalakisosi ilaoma mekanakava sikaleya yo iunui kani ana kaleya kelepana yo ana ebeu ikele-gabaegili koina. Imwawasi kani ana gogo wasawasa iyauyan. Bwaine besiele yaginauli saugana tomone nige kainana yawoisi, yakaleya Seitani koina, yaunui, ana kaleya kelepana yo ana ebeu yakele-gabaegili yo tomone yawasina yaolena-yavivila. 23 Yaiya nige imiyamiya koliyau iya kagu tokalomagigili. Yo tem yaiya yabo nige mekaukava kapapaisowa-gogo iya yagu paisowane kana tosibayanae.”
Yaluyaluwa biki ana pileyoima tomone kalona mena
(Madiu 12:43-45)
24 Yeisu iwaloyoi iba, “Saugana yaluyaluwa biki iyawatagilima tomo yabo koina, yaluyaluwane dedei leleyana ule bwagabwaga mena itakitakikili ana kaba kaiyawasi iloyaloyai, na nige yabo ilolobai. Mwa iba, ‘Naga kani yapileyoi tomone yalologabaenne koina.’ 25 Saugana ipileyoi igitai tomone katena besiele nume yabo sikuyayako yo sikatububu-nonowaiyako. 26 Kabo ilau yo ana tali yaluyaluwa biki kolili kali baibaiwa seben tabe ikalaili siya mumugali naenaesosili, kabo mekanakavao silusae yo simiyamiya tomone katena koina. Tomone ana miyamiya bagubagunana inae na bwaite muli mena inaesosi.” 27 Saugana Yeisu iyaele iedeedede kabo sine yabo iyoga-laoma bodane luwali mena iba, “Sinene ikabiwo yo susuna koina kususu tatobalani.” 28 Yeisu kainana iyamaisa iwaloba, “Siya analiyao Yaubada ana walo sibenalan yo siobigai sinamwanamwasosi kabo muli mena sinene iya ikabiyau kana tobali.”
Tomo nuwanuwali Yeisu kilakilala yabo iginauli sigitai
(Madiu 12:38-42)
29 Tomo bodali ilalaki ilaulau kabo Yeisu iwalolau kolili iwaloba, “Yaso bwaite komiu toyauyaule, nuwanuwamiu kaba gite yabo yaginauli kaiwemiu na kani nige kaba gite yabo yaeyawa, bwaimwanamo iyawatagiliko palopita Yona koina. 30 Yona iyamala kaba gite tomo Ninibe kaiweli, na besiele tabe yau Tomo Natuna yaemala kaba gite yaso bwaite saugane kaiwemiu. 31 Kaliyate yatala koina Seba ali toloina lalakina sine yabo (kuin) kani itolo yo ikawa-naenae-yagimiu kaiwena sauga beyabeyana koina ilaoma dedei kelamamalawe koina yavana ana dedei mena nuwanuwana Kin Solomoni ana yakayakatai sonosonogana ibenalan. Na yawalo kolimiu, yabo iyaele bwaite, iya Kin Solomoni esana ilalaki-gabaen. Na ana yakayakatai nige kwabebenalan yo nige kwanunuwabui. 32 Tabe kaliyate yatala koina tomo Ninibe kani sitolo sikawa-naenae-yagimiu, kaiwena sauga beyabeyana koina Yona ana guguye sibenalan kabo mumugali naenaena koina sinuwabui. Na yawalo kolimiu, yabo iyaele bwaite, iya Yona esana ilalaki-gabaen. Na ana guguye nige kwabebenalan yo nige kwanunuwabui.”
Kaba gite mayale kaiwena
(Madiu 5:15 yo 6:22-23)
33 Nige sowasowana tomo yabo mayale igabu kabo iwadam o gulewa ikalai yo mayalene ikopwaiki. Na kani ipei ana kaba miya mena na mesabana siya tolusae numene koina mayalena sigitai. 34 Manim iya besiele yom kana mayale. Tem manim sinamwanamwa, kani yom meuloina imayale. Na tem manim sinae, kani yom meuloina iboniboniyai. 35 Ugitekalatagiwo tabu mayalene katem mena iboboniboniyai. 36 Kabo tem yom meuloina imayale yo nige dedei yabo iboboniboniyai kani meuloina imayale yawasosi besiele odam mayalena imayamayale koliwo.
Palisiyao yo loina kana toyakayakataiwo ali mwakota kaiwena maisana silobai
(Madiu 23:1-36 yo Malika 12:38-40)
37 Saugana Yeisu ana walo iyemwawasi Palisi yabo ikawanoiyan tem ilau ana nume mena yo mekanakava sikekan. Kabo Yeisu ilau ana nume mena ilusae yo imiyasio kaba kekan mena. 38 Na Palisine igitai Yeisu nige nimana idedeuli kekan kana loina kaiwena kabo katena ipitali.* 39 Kabo Yeisu iwalo koina iwaloba, “Komiu boda Palisi besiele komwa yo gaeba bikibikili, kaiwena dagelamiumo kwadeudeulili, na kalomiu ipowon yawasosi kewali yo mumuga naenaeli kolili. 40 Toyauyaule komiu. Iya Yaubada kaigedana dagela yo kalo iboma labuine iyamayaleli. 41 Na temga gogo wasawasane kalomiu mena siya kwamankikiwasi-yagili sauga meuloina kwasoiyagili tobubutumao kolili kani yomiu meuloina sikapwa. 42 Oo katekamkamnamiu Palisi, bwaliga kwasilae. Kaiwena loina lalakili kwanuwa-mwatainagili na loinamo kikiuli kwanuwanuwatu-kalatagili. Loina lalakili siya Yaubada ana mulolo yo yatala dudulaina. Loina kikiuli siya loina kaigalu yo pam yo venavena kaiweli. Komiu ami sauga wagabagabaen kaigalu yo pam yo venavena kali yakasa koina, kikiuna kwaolena Yaubada koina na meuloina wakalai kaiwemiu. Na ilonamwayagimiu bwaite ginauli lalakiline waginauli-baguna-yagili kabo muli mena ginauli kikiuli. 43 Oo katekamkamnamiu Palisi, bwaliga kwasilae. Kaiwena nume tapwalolo koina nuwanuwamiu kwamiyasio baguna tomo manli mena. Tabe tem tomo silobaimiu kaba maketi koina nuwanuwamiu sigitaimiu na me ali yakasisi sikawatoki kolimiu. 44 Oo katekamkamnamiu, bwaliga kwasilae. Kaiwena komiu katemiu luwana mena ginauli naenaeli sipowon besiele salai siya nige kilakilala yabo yo tomo nige sikakatai yakato kalona mena bowa ikalapowon, kabo silolokeikeile pwatali mena siutumonamona.”
45 Loina kana toyakayakatai yabo Yeisu ana walo ibenalan, kabo iwalolau koina iwaloba, “Toyakayakatai, saugana am walo kuwalowen palisi kaiweli ee kai tabe ukawa-naenae-yagimai.” 46 Yeisu kainana iyamaisa iwaloba, “Oo katekamkamnamiu loina kana toyakayakataiwo, komiu tabe bwaliga kwasilae. Kaiwena loina polopoloweli kwapeili tomo pwatali mena kabo kali kayakayale ipolowesosi kolili na komiu nige ginauli yabo kwapapaisowai na yakato kwasaguili. 47 Oo katekamkamnamiu, bwaliga kwasilae. Kaiwena palopitao salaili mena kali nuwatu-kalatan kwapaisowaili na siya palopitaone tubumiyao siunuyamateli. 48 Kabo kwawalo-masalagimiu tubumiyao ali paisowa wakawa-namwanamwa-yani, kaiwena siya palopitao siunuyamateli yo komiu salaili mena kilakilala kwapaisowaili. 49 Bwaite kaiwena Yaubada ana sonoga mena iwaloba, ‘Palopitao yo apositoloyao kani yayawasali silau kolili, mwa tupwaliyao kani siunuyamateli yo siya tupwaliyao siyakamkamnali.’ 50 Mwa koina komiu yaso bwaite kani maisa naenaena meuloina kwalobai palopitaone ali boita kaiweli yanuwa yaulina ana kaba tubu mena yo kanasiga kabona. 51 Iyatubuya Eibeli koina kanasiga Sekalaiya. Sekalaiya siunui kaba pwaoli yo Nume Tabu kana dedei yakayakasisina luwaluwalili mena. Na yawalo kolimiu, todudulai ali boita meuloina maisana komiu yaso bwaite kani kwalobai. 52 Oo katekamkamnamiu komiu loina kana toyakayakataiwo, bwaliga kwasilae. Kaiwena Yaubada ana katai kana ki iyaele wakele-gabaenako. Nige Yaubada wasana kwayayakatai-yadudulai tomo kolili. Mwa kaiwena kani nige kwaboma kwalulusae. Tabe siya nuwanuwali silusae ali kamwasa wakaukausi.”
53 Yeisu numene ilogabaenako. Kabo sauganane koina Palisi mekalikavao loina kana toyakayakataiwo me ali munamunai kabo siyatubu Yeisu sikawa-naenae-yani mwa siloina yakato kani neli sibaibaiwa sineliyagili koina na tem sigamwapakiki mekalikava. 54 Kaiwena siya nuwanuwali tem Yeisu ana edeedede koina lopwano yabo silobai na mesabana koina sikabikalatan.
* 11:38 Yudiya ali loina bwaite besiele. Baguna nimali sideulili kabo sikekan.