47
1 Beꞌro José faraṍ tiropʉ queti miacʉ niwĩ. Aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—Yʉꞌʉ pacʉ, yʉꞌʉ maꞌmisʉmʉa Canaápʉ níꞌcãrã etatojama. Na Gosén diꞌtapʉ na yarã oveja, wecʉa, na cʉose nipeꞌtise meꞌrã niama.
2 Faraṍ tiropʉre niꞌcãmocʉrã cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ bese, miacʉ niwĩ. Narẽ ĩꞌamasĩato nígʉ̃, tojo weecʉ niwĩ.
3 Na topʉ etacã, faraṍ cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ. Aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—¿Mʉsã ñeꞌenojõrẽ daꞌrati?
Na cʉ̃rẽ yʉꞌticãrã niwã:
—Ʉ̃sã mʉꞌʉ dutise doca nirã́ ovejare coꞌteri masã niꞌi. Ʉ̃sã, ʉ̃sã ñecʉ̃sʉmʉa daꞌrasetiꞌquereta daꞌraꞌa.
4 Canaá diꞌtapʉre ʉjʉaboase niyʉꞌrʉapʉ. Ʉ̃sã yarã oveja na baꞌase tá ne marĩapʉ. Te ye buꞌiri aꞌto Egiptopʉ macãrĩ aꞌtirã weeapʉ. Tojo weerã mʉꞌʉrẽ aꞌtere sẽrĩꞌi. Ʉ̃sãrẽ Gosẽ́pʉ diꞌta oꞌoya. Ʉ̃sã topʉ nirãti, nicãrã niwã.
5 Tere tʉꞌogʉ, faraṍ Joseré nicʉ niwĩ:
—Mʉꞌʉ maꞌmisʉmʉa, mʉꞌʉ pacʉ mʉꞌʉ tiropʉ macãrĩ aꞌtiapã.
6 Mʉꞌʉ aꞌti diꞌta Egiptore dutigʉ niꞌi. Tojo weegʉ Gosén añurĩ diꞌtare narẽ oꞌoya. Na ti diꞌtapʉ niato. Noꞌo mʉꞌʉ maꞌmisʉmʉa na wecʉa coꞌtemeꞌrĩrã nicã, narẽ te coꞌtesere sõrõña. Yarã wecʉa quẽꞌrãrẽ coꞌteato, nicʉ niwĩ.
7 Beꞌro José cʉ̃ pacʉ Jacore faraṍ tiropʉ miacʉ niwĩ. Tojo weegʉ Jacob faraṍrẽ wiopesase meꞌrã añuduticʉ niwĩ.
8 Faraṍ cʉ̃rẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Dicʉse cʉ̃ꞌmarĩ cʉoti mʉꞌʉ?
9 —Ciento treinta cʉ̃ꞌmarĩ cʉoꞌo. Yʉꞌʉ noꞌo nirṍ waꞌamʉjã, sijabaqueꞌatise cʉ̃ꞌmarĩrẽ piꞌetise meꞌrã nisetiwʉ. Tojo weemigʉ̃, yʉꞌʉ ñecʉ̃sʉmʉa na catiꞌque cʉ̃ꞌmarĩrẽ ẽmʉejatisaꞌa yujupʉ, nicʉ niwĩ Jacob.
10 Tuꞌajanʉꞌcõ, Jacob faraṍrẽ “Õꞌacʉ̃ mʉꞌʉrẽ añurõ weeato” ni, weꞌriti waꞌa waꞌacʉ niwĩ.
11 José narẽ Egipto cjase diꞌta añusere oꞌocʉ niwĩ. Faraṍ dutiꞌcaronojõta weecʉ niwĩ. Tojo weerã cʉ̃ pacʉ, cʉ̃ maꞌmisʉmʉa Ramsés wãmetiropʉ diꞌta oꞌo, cũucʉ niwĩ.
12 José cʉ̃ pacʉre, cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ, cʉ̃ acabijire, nipeꞌtirã cʉ̃ acawererãrẽ baꞌasere oꞌonuꞌcũcãꞌcʉ niwĩ. Nipeꞌtirã na põꞌrã baꞌatjo ejatuaro oꞌocʉ niwĩ.
José baꞌase marĩse cʉ̃ꞌmarĩrẽ dutiꞌque niꞌi
13 Egiptopʉre, tojo nicã Canaápʉre ne baꞌase marĩcaro niwʉ̃. Ʉjʉaboase siapeꞌe meꞌrã nemorõ waꞌacaro niwʉ̃. Tojo weerã masã wẽrĩse pʉꞌto nicãrã niwã.
14 Tere ĩꞌagʉ̃, José aꞌtiro weecʉ niwĩ. Nipeꞌtirã Egiptocjãrã, Canaácjãrã trigo wapare na wapayeꞌquere ñeꞌe, faraṍ ya wiꞌipʉ nʉrõcʉ niwĩ.
15 Beꞌro nipeꞌtirã Egiptocjãrã, tojo nicã Canaá diꞌtacjãrã niyeru peꞌticã ĩꞌarã, José tiropʉ waꞌa, aꞌtiro nicãrã niwã:
—Ʉ̃sã baꞌase duurã, niyeru peꞌtiqueꞌa waꞌapʉ. Ʉ̃sãrẽ baꞌase oꞌoya. Mʉꞌʉ oꞌoticã, mʉꞌʉ ĩꞌorõta wẽrĩrãsaꞌa, nicãrã niwã.
16 Na tojo nicã, José narẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Mʉsã niyeru moorã, mʉsã yarã waꞌicʉrãrẽ miitia. Na meꞌrã mʉsãrẽ trigore dʉcayugʉsaꞌa.
17 Tojo weerã Egiptocjãrã na yarã cabayua, oveja, wecʉa, noꞌo na waꞌicʉrã cʉorãnojõrẽ trigo dʉcayurãtirã miacãrã niwã. Aꞌtiro wéérã ti cʉ̃ꞌmarẽ na waꞌicʉrã meꞌrã baꞌase dʉcayurã, baꞌase cʉocãrã niwã.
18 Ape cʉ̃ꞌma José tiropʉ aꞌticãrã niwã tja. Aꞌtiro nicãrã niwã:
—Wiogʉ, mʉꞌʉrẽ diacjʉ̃ta wererãti. Ʉ̃sã niyeru mooꞌo majã. Tojo weerã ʉ̃sã yarã waꞌicʉrã, ʉ̃sã cʉoꞌcãrã mʉsã yarã nima. Ʉ̃sã tojaqueꞌa waꞌasaꞌa majã. Tojo weerã ʉ̃sã upʉ, ʉ̃sã ye diꞌta diaꞌcʉ̃ mʉꞌʉrẽ wiamasĩꞌi.
19 Mejõ waro mʉꞌʉ ĩꞌorõpʉ wẽrĩbosaꞌa. Mʉꞌʉ ʉ̃sãrẽ, ʉ̃sã ye diꞌtare duuya. Te wapare trigore dʉcayuya. Tojo weerã ʉ̃sã, tojo nicã ʉ̃sã ye diꞌta meꞌrã faraṍ dutise doca nirãsaꞌa. Mejõ ʉ̃sãrẽ otese capere oꞌoya. Te diꞌtare daꞌra, ote baꞌarãsaꞌa. Tojo weerã ʉ̃sã catirãsaꞌa. Tojo nicã, ʉ̃sã ye diꞌta apeyenojõ otese marĩrĩ diꞌta nisome.
20 Aꞌtiro wee José nipeꞌtise diꞌtare duu, wiogʉ faraṍpʉre wiacʉ niwĩ. Egiptocjãrã ʉjʉaboayurã, nipeꞌtise na ye diꞌtare duacãrã niwã. Tojo weero na diꞌta duaꞌque faraṍ ye diꞌta tojacaro niwʉ̃.
21 Te meꞌrã nipeꞌtirã Egiptocjãrã faraṍrẽ daꞌracoꞌteri masã tojacãrã niwã.
22 Paꞌia ye diꞌta diaꞌcʉ̃rẽ José duuticʉ niwĩ. Narẽ faraṍ queoro na baꞌaro ejatuaro oꞌocʉ niwĩ. Tojo weerã te diꞌtare duaticãrã niwã.
23 Beꞌro José masãrẽ nicʉ niwĩ:
—Niꞌcãrõacã meꞌrã mʉsã, tojo nicã mʉsã ye diꞌta faraṍ ye tojaꞌa. Yʉꞌʉ cʉ̃ ye niatjere duubosapʉ. Mʉsã oteatje cape aꞌte niꞌi. Te meꞌrã mʉsã nimiꞌque diꞌtare oterã waꞌaya.
24 Mʉsã ote dʉcatisere niꞌcãmocʉse mesãrĩ seeneocũu, faraṍrẽ niꞌcã mesã cjase trigore oꞌoya. Apeye baꞌparitise mesãrĩ cjase, mʉsã oteatje cape, mʉsã põꞌrã meꞌrã baꞌatje, nipeꞌtirã mʉsã meꞌrã nirã́ na baꞌatje nirõsaꞌa, nicʉ niwĩ.
25 Tere tʉꞌorã, na cʉ̃rẽ yʉꞌticãrã niwã:
—Mʉꞌʉ ʉ̃sãrẽ yʉꞌrʉweticã weeapʉ. Mʉꞌʉ ʉ̃sãrẽ añubutiaro weeꞌe. Tojo weerã ʉ̃sã faraṍrẽ daꞌracoꞌteri masã tojarã́saꞌa, nicãrã niwã.
26 José aꞌtiro dutise cũucʉ niwĩ. Te dutise aꞌtiro nicaro niwʉ̃: “Mʉsã oteꞌque dʉca niꞌcãmocʉse mesãrĩ mʉsã seeꞌque niꞌcã mesã faraṍ ye nirõsaꞌa”, nicaro niwʉ̃. Aꞌte dutise cũuꞌque nidecotisaꞌa yujupʉ. Paꞌia ye diꞌta pũrĩcã faraṍ ye diꞌta mejẽta nicaro niwʉ̃.
Jacob cʉ̃ macʉ̃ Joseré “Aꞌtiro weeya” ni weretʉoꞌque niꞌi
27 Beꞌro Israe curuacjãrã Egipto diꞌtapʉ macãrĩ niseticãrã niwã. Gosén wãmetiropʉ diꞌta ñeꞌe, tojacãrã niwã. Topʉre pãjãrã waro masãputicãrã niwã.
28 Jacob to Gosẽ́pʉre diecisiete cʉ̃ꞌmarĩ nicʉ niwĩ. Nipeꞌtise cʉ̃ catise cʉ̃ꞌmarĩ ciento cuarenta y siete cʉ̃ꞌmarĩ nicaro niwʉ̃.
29 Beꞌro Jacob wẽrĩgʉ̃tigʉ, cʉ̃ macʉ̃ Joseré pijidutigʉ oꞌócʉ niwĩ. Cʉ̃ tiro etacã ĩꞌagʉ̃, cʉ̃rẽ nicʉ niwĩ:
—Macʉ̃, diacjʉ̃ta yʉꞌʉre maꞌígʉ̃, aꞌtiro weeya. Mʉꞌʉ ya omocãrẽ ya ʉsó docapʉ cũuña. Diacjʉ̃, mʉꞌʉ pajañaꞌse meꞌrã yʉꞌʉ “Aꞌtiro weeya” nisere “Jaʉ, tojota weegʉti”, niña. Yʉꞌʉre aꞌto Egiptopʉre yaaticãꞌña.
30 Yʉꞌʉ wẽ́rĩ́ca beꞌro yʉꞌʉ ñecʉ̃sʉmʉa masãperi nirõpʉ yʉꞌʉre yaagʉ waꞌaya. Topʉ na tiropʉ soogʉ waꞌagʉsaꞌa.
—Pacʉ, mʉꞌʉ nírõnojõta weegʉti, nicʉ niwĩ José.
31 —“Õꞌacʉ̃ wãme meꞌrã diacjʉ̃ta tojo weegʉti” niña, ninemocʉ niwĩ cʉ̃ macʉ̃rẽ.
Tere tʉꞌogʉ, José nicʉ niwĩ:
—Jaʉ, Õꞌacʉ̃ wãme meꞌrã tojota weegʉti.
Cʉ̃ tojo níca beꞌro Jacob Õꞌacʉ̃rẽ ẽjõpeogʉ, cʉ̃ cũñarõ yapapʉ ejaqueꞌacʉ niwĩ.