27
Jesure romano masã wiogʉ Pilato tiropʉ miiejaꞌque niꞌi
(Mr 15.1; Lc 23.1-2; Jn 18.28-32)
Ñamiacãcure nipeꞌtirã paꞌia wiorã, tojo nicã judío masã bʉcʉrã nerẽcãrã niwã. Nerẽ, niꞌcãrõnojõ wãcũseticãrã niwã. “¿Deꞌro wee marĩ Jesure wẽjẽrãsari?” ni apoyucãrã niwã. Apotoja, Jesure cõme dari meꞌrã dʉꞌtetjĩarã, Poncio Pilato, Judea diꞌta wiogʉ tiropʉ miiejacãrã niwã.
Juda cʉ̃ wẽrĩꞌque niꞌi
Beꞌro Juda “Jesure wẽjẽrãsama” nisere tʉꞌocʉ niwĩ. Tere tʉꞌogʉ, pũrõ waro bʉjaweticʉ niwĩ. Tojo weegʉ na niyeru wapayeꞌque treinta cujirire paꞌia wiorãrẽ, tojo nicã judío masã bʉcʉrãrẽ wiacãꞌcʉ niwĩ. Narẽ nicʉ niwĩ:
—Yʉꞌʉ ñaꞌabutiaro weeasʉ. Masʉ̃ añugʉ̃, buꞌiri marĩgʉ̃rẽ wẽjẽdutigʉ wiorãpʉre oꞌoasʉ, nicʉ niwĩ.
Na cʉ̃rẽ yʉꞌticãrã niwã:
—Mʉꞌʉ tojo weese ʉ̃sã ye mejẽta niꞌi. Mʉꞌʉ ye cjase nisaꞌa, nicãrã niwã.
Na tojo nicã tʉꞌogʉ, Juda niyerure Õꞌacʉ̃ wiꞌipʉ doquewiacãꞌcʉ niwĩ. Beꞌro waꞌa, cʉ̃ basu wãmʉtapʉ dʉꞌteyoja, wẽrĩa waꞌacʉ niwĩ.
Paꞌia wiorã niyeru cujirire seeneorã, aꞌtiro nicãrã niwã:
—Aꞌte niyeru masʉ̃rẽ wẽjẽse wapa niꞌi. Tojo weerã marĩ Õꞌacʉ̃ wiꞌi niyeru cũurĩ acaropʉ cũumasĩtisaꞌa. Marĩrẽ dutise tojo weedutiweꞌe, nicãrã niwã.
Beꞌro na basu aꞌmerĩ ucũ, aꞌtiro wãcũcãrã niwã:
—Marĩ aꞌte niyeru meꞌrã diꞌta sʉtʉparʉ yeerãtirã na diꞌi miirõrẽ duurã. Tojo weerã marĩ aperocjãrã na wẽrĩcã yaatjo nirõsaꞌa, ni apocãrã niwã.
Masʉ̃ wẽjẽse wapa meꞌrã duuca diꞌta nicaro niwʉ̃. Tojo weero aꞌtocatero quẽꞌrã ti diꞌta “Dí cõꞌáca diꞌta” wãmetiꞌi.
9-10 Dʉporocjʉ̃pʉta Õꞌacʉ̃ ye queti weremʉꞌtãrĩ masʉ̃ Jeremía cʉ̃ “Aꞌtiro waꞌarosaꞌa” níꞌque queoro waꞌacaro niwʉ̃. Cʉ̃ aꞌtiro ojacʉ niwĩ: “Israe curuacjãrã ‘Treinta niyeru cujiri wapatimi’ níꞌcaro weronojõta te niyeru meꞌrã diꞌta sʉtʉparʉ yeerãtirã na diꞌi miirõrẽ duurãsama. Õꞌacʉ̃ yʉꞌʉre ojadutiꞌcaronojõta weerãsama”, ni ojacʉ niwĩ Jeremía.
Jesú romano masã wiogʉ Pilato tiropʉ níꞌque niꞌi
(Mr 15.2-5; Lc 23.3-5; Jn 18.33-38)
11 Beꞌro Jesure Judea diꞌta wiogʉ Pilato tiropʉ miacãrã niwã. Pilato cʉ̃rẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Mʉꞌʉta niti judío masã wiogʉ? nicʉ niwĩ.
Jesú cʉ̃rẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Mʉꞌʉ nírõnojõta cʉ̃́ta niꞌi, nicʉ niwĩ.
12 Paꞌia wiorã, judío masã bʉcʉrã weresãse peꞌema ne yʉꞌtitiyʉꞌrʉocãꞌcʉ niwĩ. 13 Tojo weegʉ Pilato cʉ̃rẽ nicʉ niwĩ:
—¿Deꞌro weegʉ mʉꞌʉ na ucũse pejere yʉꞌtiweti? nicʉ niwĩ.
14 Jesú ne cãꞌrõ yʉꞌtiticʉ niwĩ. Cʉ̃ yʉꞌtiticã ĩꞌagʉ̃, Pilato ĩꞌamarĩa waꞌacʉ niwĩ.
Jesure wẽjẽdutiꞌque niꞌi
(Mr 15.6-20; Lc 23.13-25; Jn 18.38–19.16)
15 Cʉ̃ꞌmarĩnʉcʉ̃ Pascua bosenʉmʉ nicã Judea diꞌta wiogʉ aꞌtiro weeseticũcʉ niwĩ. Niꞌcʉ̃ buꞌiri daꞌreri wiꞌipʉ nigʉ̃rẽ masã na duꞌuwĩrõdutigʉre duꞌuwĩrõcũcʉ niwĩ. 16 Titare niꞌcʉ̃ buꞌiri daꞌreri wiꞌipʉ nigʉ̃́ Barrabá wãmetigʉ nicʉ niwĩ. Nipeꞌtirã cʉ̃ ñaꞌarõ weeꞌquere masĩcãrã niwã. 17 Pilato masã pãjãrã cʉ̃ tiropʉ nerẽcã ĩꞌagʉ̃, narẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Niꞌirẽ yʉꞌʉ duꞌuwĩrõcã ʉasari? ¿Barrabáre duꞌuwĩrõsari, o Jesú na Cristo pisunoꞌgʉ̃ peꞌere duꞌuwĩrõsari? nicʉ niwĩ.
18 Jesure masã maꞌicã ĩꞌarã, wiorã Jesure ʉocãrã niwã. Cʉ̃rẽ ʉorã, Pilatopʉre wiacãrã niwã. Na tojo ʉosere Pilato masĩcʉ niwĩ. Tojo weegʉ Jesure duꞌuwĩrõsĩꞌrĩgʉ̃, tere sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ.
19 Pilato masãrẽ besewʉaropʉ dujicʉ niwĩ. Cʉ̃ topʉ dujicã, cʉ̃ nʉmo aꞌtiro queti oꞌóco niwõ: “Cʉ̃ masʉ̃ buꞌiri moogʉ̃rẽ mejẽcã weeticãꞌña. Ñamipʉ cʉ̃rẽ tojo waꞌatjere wiobutiaro quẽꞌeasʉ”, ni queti oꞌóco niwõ.
20 Paꞌia wiorã, tojo nicã judío masã bʉcʉrã masãrẽ aꞌtiro niduticãrã niwã:
—Barrabá peꞌere duꞌuwĩrõdutiya. Jesú peꞌere wẽjẽdutiya, nicãrã niwã.
21 Beꞌro Pilato masãrẽ sẽrĩtiñaꞌnemocʉ niwĩ:
—Ãꞌrã pʉarãrẽ ¿niꞌí peꞌere yʉꞌʉ duꞌuwĩrõcã ʉasari? nicʉ niwĩ.
Na aꞌtiro yʉꞌticãrã niwã:
—Barrabáre duꞌuwĩrõña, nicãrã niwã.
22 Na tojo nicã tʉꞌogʉ, Pilato nicʉ niwĩ:
—To pũrĩcãrẽ Jesú na Cristo nigʉ̃rẽ ¿deꞌro weegʉsari?
Nipeꞌtirã yʉꞌticãrã niwã:
—Curusapʉ paabiꞌpe wẽjẽña, nicãrã niwã.
23 Tojo nicã tʉꞌogʉ, Pilato nicʉ niwĩ:
—¿Deꞌro weegʉ tojo weebosari? Ãꞌrĩ ne cãꞌrõ ñaꞌarõ weeticʉ niami, nicʉ niwĩ.
Cʉ̃ tojo nimicã, masã peꞌe caricũnemocãrã niwã:
—Curusapʉ paabiꞌpe wẽjẽña, nicãrã niwã.
24 Masã Pilato ucũsere tʉꞌosĩꞌrĩticãrã niwã. Tojo tʉꞌoronojõ oꞌorã, mejõ peꞌe cumuca wãꞌcõcãrã niwã. Na tojo weecã ĩꞌagʉ̃, Pilato aco miitiduticʉ niwĩ. Te meꞌrã masã ĩꞌorõpʉ omocoe, aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—Ãꞌrĩ masʉ̃ buꞌiri moogʉ̃rẽ wẽjẽcã, yʉꞌʉ buꞌiri moogʉ̃saꞌa. Mʉsã basu buꞌiritirãsaꞌa, nicʉ niwĩ.
25 Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌorã, masã nipeꞌtirã topʉ nirã́ yʉꞌticãrã niwã:
—Cʉ̃ wẽrĩse wapa ʉ̃sã põꞌrã meꞌrã buꞌiri cʉorãti, nicãrã niwã.
26 Tojo nicã tʉꞌogʉ, Pilato Barrabáre duꞌuwĩrõcʉ niwĩ. Jesú peꞌere tãrãduticʉ niwĩ. Beꞌro curusapʉ surarare paabiꞌpe wẽjẽduticʉ niwĩ.
27 Beꞌro Pilato yarã surara cʉ̃ ya wiꞌipʉ Jesure miacãrã niwã. Topʉ nipeꞌtirã surara nerẽnʉꞌcãtjĩrã, Jesure beꞌtoanʉꞌcãcãrã niwã. 28 Beꞌro cʉ̃ yaro suꞌtirore tuwee, suꞌtiro sõꞌarõ wiorã sãñarõnojõrẽ sãacãrã niwã. 29 Cʉ̃ dʉpoapʉ niꞌcã beꞌto pota meꞌrã wééca beꞌtore peocãrã niwã. Niꞌcãgʉ̃ tuacjʉ wiorã cʉocjʉnojõrẽ Jesure diacjʉ̃camocãpʉ oꞌocãrã niwã. Tojo weetoja, cʉ̃ pʉꞌtopʉ ejaqueꞌa, cʉ̃rẽ bujicãꞌcãrã niwã. Aꞌtiro nicãrã niwã:
—Eꞌcatipeoya judío masã wiogʉre, ni bujicãꞌcãrã niwã.
30 Tojo nicã apeye ʉꞌseco eꞌowaꞌrecãrã niwã. Cʉ̃ tuacjʉre tʉ̃awee, dʉpoapʉ paamʉjãcãrã niwã. 31 Na tojo bujícãꞌca beꞌro cʉ̃ sãñarĩ suꞌtiro wiogʉ ya suꞌtirore tuweecãrã niwã. Beꞌro cʉ̃ todʉporo sãñaca suꞌtirore sãacãrã niwã tja. Tuꞌajanʉꞌcõ, cʉ̃rẽ curusapʉ wẽjẽrã waꞌarã miacãrã niwã.
Jesure curusapʉ paabiꞌpe wẽjẽꞌque niꞌi
(Mr 15.21-32; Lc 23.26-43; Jn 19.17-27)
32 Na Jesure wẽjẽrã waꞌarã miarĩ cura niꞌcʉ̃ masʉ̃ Simó Cirene wãmetiri macãcjʉ̃rẽ bocaejawã. Cʉ̃rẽ Jesú ya curusare wʉadutiwã.
33 Tojo weewãꞌcãrã, niꞌcã buꞌa Gólgota wãmetiropʉ ejawã. Gólgota nírõ, “Masã boaweeca dʉpoa” nirõ weesaꞌa. 34 Topʉ pũrĩse tʉꞌoñaꞌticãꞌto nírã, Jesure vino sʉ̃ꞌese meꞌrã morẽꞌquere tĩawã. Jesú cãꞌrõ sĩꞌrĩñaꞌcũmí, sĩꞌrĩduꞌucãꞌwĩ.
35 Jesure curusapʉ paabiꞌpeca beꞌro surara cʉ̃ ye suꞌtire níbocape wapataꞌaꞌcãrãrẽ dʉcawaawã. Na tojo weecã, dʉporocjʉ̃pʉ Õꞌacʉ̃ ye queti weremʉꞌtãrĩ masʉ̃ ojaꞌque queoro waꞌacaro niwʉ̃. Aꞌtiro ojanoꞌcaro niwʉ̃ Jesure waꞌatjere: “Yé suꞌtire na basu níbocape, dʉcawaawã”, nicaro niwʉ̃. 36 Beꞌro curusa docapʉ surara cʉ̃rẽ coꞌterã ejanujãwã. 37 Jesú dʉpoa buꞌipʉ niꞌcã pjĩ meꞌrã “Aꞌte ye buꞌiri cʉ̃rẽ wẽjẽꞌe” nisere ojaõꞌowã. Aꞌtiro ojanoꞌwʉ̃: “Ãꞌrĩ Jesú nimi. Cʉ̃ judío masã wiogʉ nimi”, niwʉ̃.
38 Jesú meꞌrã ãpẽrã quẽꞌrã pʉarã yajari masã curusapʉ paabiꞌpenʉꞌcõnoꞌwã. Niꞌcʉ̃ diacjʉ̃ peꞌe, apĩrẽ cũpe peꞌe nʉꞌcõwã. 39 Jesú pʉꞌto masã yʉꞌrʉarã, cʉ̃rẽ bujicãꞌrã dʉpoa yuremʉjãwã. 40 Cʉ̃rẽ aꞌtiro niwã:
—“Õꞌacʉ̃ wiꞌire cõꞌagʉ̃ti, iꞌtia nʉmʉ beꞌrota tuꞌajatojagʉti”, nimiwʉ̃ mʉꞌʉ. Tojo níꞌcʉ mʉꞌʉ basuta yʉꞌrʉoya. Mʉꞌʉ Õꞌacʉ̃ macʉ̃ nígʉ̃, curusapʉ wãꞌñagʉ̃ dijatia, niwã.
41 Na weronojõta paꞌia wiorã, Moisé ojaꞌquere buꞌeri masã, tojo nicã judío masã bʉcʉrã cʉ̃rẽ bujicãꞌwã. Na basu aꞌmerĩ aꞌtiro ucũcãrã niwã:
42 —Ãpẽrãmarĩcãrẽ yʉꞌrʉowĩ. Cʉ̃ basu peꞌe yʉꞌrʉomasĩtimi. “Israe curuacjãrã wiogʉ niꞌi”, niwĩ. To pũrĩcãrẽ curusapʉ wãꞌñagʉ̃ dijatiato. Tojo weecã, marĩ cʉ̃rẽ ẽjõpeorãsaꞌa. 43 Cʉ̃ “Õꞌacʉ̃rẽ ẽjõpeoꞌo”, niwĩ. Õꞌacʉ̃ cʉ̃rẽ maꞌígʉ̃ pũrĩcã, cʉ̃rẽ yʉꞌrʉoato. Cʉ̃ marĩrẽ “Õꞌacʉ̃ macʉ̃ niꞌi”, nitojamiwĩba, ni bujicãꞌwã.
44 Yajari masã Jesú meꞌrã curusapʉ paabiꞌpenʉꞌcõꞌcãrãpʉta bujicãꞌsãjãwã.
Jesú wẽrĩꞌque niꞌi
(Mr 15.33-41; Lc 23.44-49; Jn 19.28-30; Heb 6.19-20; 10.19-20)
45 Jesú curusapʉ wẽrĩrĩ cura dajaritero nicã nipeꞌtiropʉ naꞌitĩꞌa waꞌawʉ. Téé ñamicaꞌa tres nicãpʉ naꞌitĩꞌatʉowʉ. 46 Jesú titata tres nicã ʉpʉtʉ caricũwĩ. Cʉ̃ arameo meꞌrã aꞌtiro niwĩ:
—Elí, Elí, ¿lama sabactani? niwĩ. Aꞌtiro nígʉ̃, tojo niwĩ: “Õꞌacʉ̃, Õꞌacʉ̃, ¿deꞌro weegʉ yʉꞌʉre cõꞌawãꞌcãti?” niwĩ.
47 Ãpẽrã niꞌcãrẽrã topʉ nirã́ tojo nisere tʉꞌorã, aꞌtiro niwã:
—Ãꞌrĩ dʉporocjʉ̃pʉ Õꞌacʉ̃ ye queti weremʉꞌtãrĩ masʉ̃ Elíare pisugʉ weesami, niwã.
48 Tojo nicã, niꞌcʉ̃ topʉ nigʉ̃́ sojaro meꞌrã yosori siꞌtire miigʉ̃ waꞌawĩ. Beꞌro vino piꞌase meꞌrã morẽꞌquere yosowĩ. Yosotoja, niꞌcãgʉ̃ yucʉgʉpʉ dʉꞌteõꞌo, Jesure sĩꞌrĩato nígʉ̃ sĩomorõwĩ. 49 Cʉ̃ tojo weecã, ãpẽrã peꞌe aꞌtiro niwã:
—Weetigʉta. Ĩꞌanirã marĩ yujupʉ. Elía yʉꞌrʉogʉ aꞌtigʉ aꞌtigʉsami cʉ̃rẽ.
50 Beꞌro Jesú apaturi ʉpʉtʉ caricũnemo, wẽrĩa waꞌawĩ. 51 Cʉ̃ wẽrĩrĩ cura aꞌtiro waꞌacaro niwʉ̃. Õꞌacʉ̃ wiꞌipʉ paꞌia sãjãarõpʉ cãꞌmotaꞌayooca casero ʉꞌmʉarõ peꞌe tʉ̃ꞌrʉ̃dijati, deco meꞌrã tʉ̃ꞌrʉ̃yojacaro niwʉ̃. Tojo nicã diꞌta narãsãwʉ̃. Ʉ̃tãperi nimiꞌque bata waꞌawʉ. 52 Ʉ̃tã tutiri masãrẽ yaaꞌque pãrĩa waꞌacaro niwʉ̃. Tojo waꞌacã, wẽrĩꞌcãrãpʉta Õꞌacʉ̃rẽ ẽjõpeoꞌcãrã masãwã. 53 Jesú cʉ̃ masã́ca beꞌro masãperipʉ níꞌcãrã wijawã. Wijaa, Jerusalẽ́ Õꞌacʉ̃rẽ ñubuepeori macãpʉ sãjãawã. Narẽ pãjãrã ĩꞌacãrã niwã.
54 Surara wiogʉ cʉ̃ surara meꞌrã Jesure coꞌteꞌcãrã diꞌta narãsãcã ĩꞌarã, nipeꞌtise to waꞌasere ĩꞌarã, pũrõ ʉcʉa waꞌawã. Aꞌtiro niwã:
—Diacjʉ̃ta ãꞌrĩ Õꞌacʉ̃ macʉ̃ta niapĩ, niwã.
55 Pãjãrã numia Jesure yoaropʉ ĩꞌanuꞌcũwã. Na Galileapʉta Jesure weetamurã sirutunʉꞌcãwã. 56 Na waꞌteropʉre ãꞌrã niwã: María Magdalena, tojo nicã María Santiago, José paco, apego Zebedeo nʉmo niwã.
Jesure na yaaꞌque niꞌi
(Mr 15.42-47; Lc 23.50-56; Jn 19.38-42)
57 Naꞌiqueꞌari cura niꞌcʉ̃ José wãmetigʉ peje cʉogʉ Arimatea wãmetiri macãcjʉ̃ etacʉ niwĩ. Cʉ̃ quẽꞌrã Jesure ẽjõpeocʉ niwĩ. 58 Pilato tiropʉ waꞌa, Jesú ya upʉre sẽrĩcʉ niwĩ. Tojo weegʉ Pilato surarare “Jesú ya upʉre cʉ̃rẽ oꞌoya”, nicʉ niwĩ. 59 Beꞌro José Jesú ya upʉre miidijoo, suꞌtiro añurĩ, ũꞌirĩ marĩrĩ casero meꞌrã omacʉ niwĩ. 60 Omatoja, ʉ̃tã tuti maꞌma tutipʉ sĩosõrõcũuocʉ niwĩ. Ti tuti Joseré yaaboca tuti cʉ̃ seꞌedutica tuti nicaro nimiwʉ̃. Beꞌro ʉ̃tãgã pajicja meꞌrã ti tutire tuubiꞌacʉ niwĩ. Biꞌatoja, waꞌa waꞌacʉ niwĩ. 61 Ti tuti põtẽorõpʉ María Magdalena, tojo nicã apego María ĩꞌadujicãrã niwã.
Surara Jesure yaaꞌcaropʉ coꞌteꞌque niꞌi
62 Ape nʉmʉ, sauru ʉ̃sã soowʉari nʉmʉ nicã paꞌia wiorã, tojo nicã fariseo masã Pilato tiropʉ waꞌacãrã niwã. 63 Topʉ etarã, Pilatore aꞌtiro nicãrã niwã:
—Wiogʉ, ʉ̃sã sõꞌonícʉ catigʉpʉ nisoosepijagʉ níꞌquere wãcũꞌu. Cʉ̃ “Iꞌtia nʉmʉ yʉꞌʉ wẽ́rĩ́ca beꞌro masãgʉ̃ti”, niwĩ. 64 Tojo weegʉ mʉꞌʉ yarã surarare cʉ̃rẽ yaaꞌcaropʉ coꞌtedutigʉ oꞌóya. Iꞌtia nʉmʉ añurõ coꞌtedutiya. Tojo weeticã, cʉ̃ buꞌerã ñamipʉ cʉ̃ ya upʉre yajarã waꞌabosama. Na yajáca beꞌro masãrẽ aꞌtiro nirãsama. “Wẽrĩꞌcʉpʉ nimigʉ̃, masã waꞌacʉ niami”, nibosama. Na aꞌtiro nicãma, aꞌte todʉporo nisooꞌque nemorõ ñaꞌabutiarosaꞌa, nicãrã niwã.
65 Tere tʉꞌogʉ, Pilato narẽ nicʉ niwĩ:
—Ãꞌrã nima surara. Narẽ miaña. Ti masãpe mejẽcã waꞌari nírã, noꞌo mʉsã põtẽorõ coꞌtedutiya, nicʉ niwĩ.
66 Tojo weerã na surarare Jesure yaaꞌcaropʉ coꞌtedutirã cũucãrã niwã. Jesú buꞌerã ti tutipʉ sãjãaticãꞌto nírã ʉ̃tãgã na biꞌacaga buꞌi niꞌcã da piꞌra õꞌocãrã niwã. Na sãjãacã, ĩꞌamasĩrãti nírã, tojo weecãrã niwã.