☰ Ezakiyal 31
31
Asuriye qandaq bolghan bolsa, Misir shundaq bolidu
1 On birinchi yili, üchinchi ayning birinchi künide shundaq boldiki, Perwerdigarning sözi manga kélip mundaq déyildi: —
2 I insan oghli, Misir padishahi Pirewn’ge we uning top-top ademlirige mundaq dégin: — Emdi sen büyüklüküngde kim sen bilen teng bolalaydu?□
3 Mana, Asuriyemu Liwandiki bir kédir derixi idi; uning ormanliqqa saye bergen güzel shaxliri bolup, u intayin égiz boyluq idi; uning uchi bulutlargha taqashqanidi; □  ■ 4 Sular uni yoghan qilip, chongqur bulaqlar uni égiz qilip östürgendi; ériqliri uning tüwidin, etrapidin éqip ötetti, ular öz östenglirini daladiki barliq derexlergiche ewetkenidi. 5 Shuning bilen, u bixlan’ghan waqitta, mol sular bilen égizliki barliq derexlerdin égiz bolghan, uning shaxliri köpeygen we shaxchiliri uzun bolghan; 6 asmandiki barliq uchar-qanatlar uning shaxlirida uwilighan, shaxchiliri astida daladiki barliq janiwarlar balilighan; uning sayisi astida barliq ulugh eller yashighan.■
7 Shundaq bolup uning shaxliri kéngiyip, u büyüklükide güzelleshken; chünki uning yiltizliri mol sulargha yetken. 8 Xudaning baghchisidiki kédir derexlermu uni tosalmaytti; qarighaylar uning shaxliridek, chinar derexliri uning shaxchiliridekmu kelmeytti; Xudaning baghchisidiki héchqandaq derex güzellikte uninggha oxshimaytti. ■ 9 Men uni shaxlirining köplüki bilen güzel qilghanmen; Xudaning baghchisida bolghan barliq derexler, yeni Éremdiki derexler uningdin heset qilghanidi.
10 Shunga Reb Perwerdigar mundaq deydu: — Chünki u özini égiz kötürüp, uchini bulutlargha taqashturup uzartqanliqi, égizlikidin könglining tekebburlashqanliqi tüpeylidin, □
 11 emdi Men uni üzül-késil bir terep qilishqa uni ellerning arisidiki mustebitning qoligha tapshurdum; Men uni rezilliki tüpeylidin heydep chetke qaqqanidim. 12 Yat ademler, yeni eller arisidiki eng wehshiler uni késip tashlidi. Shaxliri taghlar we barliq jilghalargha yiqilip, uning shaxchiliri zémindiki barliq jiralargha sundurulup yatidu; yer yüzidiki xelqler uning sayisidin chiqip uningdin néri ketti. ■ 13 Uning yiqilghan gholi üstige asmandiki barliq uchar-qanatlar qonup yashaydu; daladiki barliq janiwarlar shaxliri üstide turidu.
14 Buning meqsiti, sulardin sughirilidighan derexlerning héchbiri özini égiz kötürmisun, yaki uchini bulutlargha taqashturmisun, yaxshi sughirilidighan derexlerning héchbiri undaq égizlikke kötürülmisun üchündur; chünki ularning hemmisi ölümge békitilgen — yerning tégilirige chüshüshke békitilgenlerning, ölidighan adem balilirining, hanggha chüshidighanlarning qatarididur.
15 — Shunga Reb Perwerdigar mundaq deydu: — U tehtisaragha chüshken künide, Men üning üchün bir matem tutquzghanmen; chongqur sularni étiwétip uning bulaq-ériqlirini tosuwetkenmen; shuning bilen uning ulugh suliri tizginlen’gen. Men Liwanni uning üchün qariliq kiygüzdüm; uning üchün daladiki barliq derexler soliship ketti. 16 Men uni hanggha chüshidighanlar bilen bille tehtisaragha tashliwetkinimde, uning yiqilghan chaghdiki sadasi bilen ellerni tewritiwettim; shuning bilen Érem baghchisidiki barliq derexler, Liwandiki serxil we eng ésil derexler, yaxshi sughirilghan hemme derexler yer tégiliride turup teselli tapqan. □  ■ 17 Uning sayiside turghanlar we eller arisida uni qollaydighanlar uning bilen teng tehtisaragha, qilich bilen öltürülgenlerning yénigha chüshken.□
18 Qéni éyte, Érem baghchisidiki derexlerning qaysisi shan-sherep we güzellikte sen Misirgha teng kéleleytti? Biraq senmu Érem baghchisidiki derexler bilen teng yer tégilirige chüshürülisen; sen xetne qilinmighanlar arisida, qilich bilen öltürülgenler bilen bille yatisen; mana bu Pirewn we uning top-top ademlirining hemmisining nésiwisidur, deydu Reb Perwerdigar.□  ■
 
 
□ 31:2 «Emdi sen büyüklüküngde kim sen bilen teng bolalaydu?» — Xudaning bu soali «Kimmu sen bilen teng turalaydu?» dégen’ge oxshighini bilen, emeliyette shundaq menide emes. 3-14-ayetlerdin qarighanda, Xudaning Misirgha éytqan sözi «Sen Asuriyedin héch büyük emessen, Asuriyege oxshash yerning tégigiche töwen qilinisen» dégen’ge barawer. □ 31:3 «Asuriyemu Liwandiki bir kédir derixi idi; uning ormanliqqa saye bergen güzel shaxliri bolup, u intayin égiz boyluq idi...» — Asuriye impériyesi bu bésharettin 25 yil ilgiri, yeni miladiyedin ilgiriki 612-yili Babil teripidin halak bolghan. ■ 31:3 Dan. 4:7 ■ 31:6 Dan. 4:9 ■ 31:8 Yar. 2:8 □ 31:10 «Chünki u özini égiz kötürüp, uchini bulutlargha taqashturup uzartqanliqi, égizlikidin könglining tekebburlashqanliqi tüpeylidin, ...» — ibraniy tilida bu ayetning shekli: «Chünki sen özüngni égiz kötürgenliking tüpeylidin, uchini bulutlargha taqashturup uzartqanliqi, égizlikidin könglining tekebburlashqanliqi tüpeylidin...». Shunga mumkinchiliki barki, ayetning birinchi jümlisi (Sen... tüpeylidin..) Misirgha éytilghan. Biraq jümle mushu ayette tügimeydu; Misirni körsetken bolsa peqet 18-ayetke kelgende tügishi kérek. 11-18-ayetler yenila Asuriyege éytilghan. ■ 31:12 Ez. 28:7; 30:11 □ 31:16 «Men uni hanggha chüshidighanlar bilen bille tehtisaragha tashliwetkinimde... ... yaxshi sughirilghan hemme derexler yer tégiliride turup teselli tapqan» — démek, Asuriye impériyesidin ilgiri ghulighan impériyeler Asuriyening ghulap kétishige qarap «Bizdin ulugh bolghan impériyemu derweqe ghulidi» dep teselli tapidu. ■ 31:16 Yesh. 14:9 □ 31:17 «Uning sayiside turghanlar ... uning bilen teng tehtisaragha, qilich bilen öltürülgenlerning yénigha chüshken» — «...qilich bilen öltürülgenlerning yénigha chüshken» dégenlikning menisi belkim shuki, resmiy depne qilinmay tehtisarada pes dep qaralghan, yaki bolmisa tehtisarada eng töwen jayda turidighan. Ehwalning qandaq bolushidin qet’iynezer, Xuda Pirewn, Misir we qoshunlirining resmiy depne qilinmasliqi arqiliq, Özining ulardin renjigenlikini bashqa ellerge körsitidu. □ 31:18 «Qéni éyte, Érem baghchisidiki derexlerning qaysisi shan-sherep we güzellikte sen Misirgha teng kéleleytti? ....Mana bu Pirewn we uning top-top ademlirining hemmisining nésiwisidur» — bésharetning bu eng axirqi jümlisi, yeni 18-ayet Misir we padishahi Pirewn’ge éytilidu. Ilgiriki 2-17-ayetlerning hemmisi Asuriye impériyesining ehwalini teswirleydu; Misirning aqiwiti ularningkige oxshash bolidu. ■ 31:18 Ez. 28:10
☰