Muqeddes Kalam (latin yéziq) Hoshiya 13

«Men séni halak qilimen, i Israil!» — axirqi agahlandurush

1 Burun Efraim söz qilghanda, kishiler hörmetlep titrep kétetti;

U Israil qebililiri arisida kötürülgen;

Biraq u Baal arqiliq gunah qilip öldi.□

2 Ular hazir gunahning üstige gunah sadir qilmaqta!

Özlirige kümüshliridin quyma mebudlarni,

Öz eqli oylap chiqqan butlarni yasidi;

Bularning hemmisi hünerwenning ejri, xalas;

Bu kishiler toghruluq: «Hey, insan qurbanliqini qilghuchilar, mozaylarni söyüp qoyunglar!» déyilidu.□ ■

3 Shunga ular seherdiki bir parche buluttek,

Tézdin ghayip bolidighan tang seherdiki shebnemdek,

Xamandin qara quyunda uchqan paxaldek,

Tünglüktin chiqqan is-tütektek tézdin yoqap kétidu.

4 Biraq Misir zéminidin tartip Men Perwerdigar séning Xudaying bolghanmen;

Sen Mendin bashqa héch Ilahni bilmeydighan bolisen;

Mendin bashqa qutquzghuchi yoqtur.■

5 Men chöl-bayawanda, qurghaqchiliqning zéminida sen bilen tonushtum;

6 Ular ozuqlandurulup, toyun’ghan,

Toyun’ghandin kéyin könglide tekebburliship ketken;

Shunga ular Méni untughan.■

7 Emdi Men ulargha shirdek bolimen;

Yilpizdek ularni yol boyida paylap kütimen;

8 Küchükliridin mehrum bolghan éyiqtek Men ulargha uchrap,

Yürek chawisini titiwétimen;

Ularni chishi shirdek neq meydanda yewétimen;

Daladiki haywanlar ularni yirtiwétidu.

9 Séning halakiting, i Israil, del Manga qarshi chiqqanliqing,

Yeni Yardemchingge qarshi chiqqanliqingdin ibarettur.

10 Emdi barliq sheherliringde sanga qutquzghuchi bolidighan padishahing qéni?

Séning soraqchi-hakimliring qéni?

Sen bular toghruluq: «Manga padishah we shahzadilarni teqdim qilghaysen!» dep tiligen emesmu? —

11 Men ghezipim bilen sanga padishahni teqdim qilghanmen,

Emdi uni ghezipim bilen élip tashlidim.□ ■

12 Efraimning qebihliki ching orap-qachilan’ghan;

Uning gunahi jughlinip saqlan’ghan;□

13 Tolghaq basqan ayalning azabliri uninggha chüshidu;

U eqilsiz bir oghuldur;

Chünki baliyatquning aghzi échilghanda, u hazir bolmighan!□

14 Men bedel tölep ularni tehtisaraning küchidin qutuldurimen;

Ulargha hemjemet bolup ölümdin qutquzimen;

Ey, ölüm, séning wabaliring qéni?!

Ey, tehtisara, séning halaketliring qéni?!

Men buningdin pushayman qilmaymen!□
■

15 Efraim qérindashliri arisida «méwilik» bolsimu,

Sherqtin bir shamal chiqidu,

Yeni Perwerdigarning chöl-bayawandin chiqqan bir shamili kélidu;

Efraimning buliqi qurup kétidu, uning su béshi qaghjirap kétidu;

U shamal xezinisidiki barliq nepis qacha-quchilarni bulang-talang qilidu.□

16 Samariyening öz gunahi öz zimmisige qoyulidu;

Chünki u öz Xudasigha boynini qattiq qilghan;

Ular qilich bilen yiqilidu,

Bowaqliri pare-pare qilip chéqiwétilidu,

Hamilidar ayalliri yériwétilidu.■

□ 13:1 «Burun) Efraim söz qilghanda...» — «Efraim» qebilining ejdadi bolghan Efraimni emes, belki qebilining awwalqi tarixini körsitidu. Musa peyghemberdin kéyin, Israilgha yétekligüchi bolghan Yeshua peyghember Efraimliq idi. □ 13:2 «Bu kishiler toghruluq: «Hey, insan qurbanliqini qilghuchilar, mozaylarni söyüp qoyunglar!» déyilidu» — bashqa bir terjimisi: «U kishiler toghruluq: «Mana, qurbanliq qilghuchi ademler mozaylarni söyüp qoyuwatidu!» — déyilidu» — yaki bashqilar. Biraq ibraniy tilini chüshinish tes bolghini bilen, tilshunaslarning yéqinqi tetqiqatliri boyiche, bu ayet derweqe «insan qurbanliqi»ni körsitishi mumkin. ■ 13:2 Hosh. 8:6 ■ 13:4 2Sam. 22:32; Zeb. 18:31; Yesh. 43:11; Hosh. 12:10 ■ 13:6 Qan. 32:15; Hosh. 8:14 □ 13:11 «Men ghezipim bilen sanga padishahni teqdim qilghanmen, emdi uni ghezipim bilen élip tashlidim» — Israil Qanaan zéminini igiliwalghandin tartip, Xuda ulargha yétekchilik we sotchiliq qilidighan «batur hakimlar» yaki «sotchi-qutquzghuchi» dégen ixlasmen baturlarni ayrim-ayrim teminlep bergenidi. Israil Xudaning bu «ayrim-ayrim teqsimati»din narazi bolup, Samuil peyghemberning dewride Xudadin padishah («muqim» sulale tüzümi) tikleshni tiligen. Xuda Samuil peyghember arqiliq ularning telipini: «Manga ishenmeslikke barawer» dep naraziliqini körsitip, andin axirida Israilning birinchi padishahi Saulni tikligen («1Sam.» 8-12-bablar) ■ 13:11 1Sam. 8:5; 15:23; 16:1 □ 13:12 «Efraimning qebihliki ching orap-qachilan’ghan; uning gunahi jughlinip saqlan’ghan» — démek, uning barliq qebihlik-gunahliri Xudaning jazalishi üchün obdan saqlanmaqta. □ 13:13 «Baliyatquning aghzi échilghanda, u hazir bolmighan!» — yaki «baliyatquning aghzi échilghanda, u chiqmaydu!». □ 13:14 «tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jay. «... Ey, ölüm, séning wabaliring qéni?! Ey, tehtisara, séning halaketliring qéni?! Men buningdin pushayman qilmaymen!» — alimlar bu ayet üstide ikki xil pikirde. Beziler mundaq terjime qilidu: — «Men ularni tehtisaraning küchidin qutulduramdimen? Men ularni ölümdin qutquzamdimen? Ey, ölüm, wabaliringni chiqar! Ey, tehtisara, halaketliringni chiqar! Men ulargha (Israilgha) héch rehim qilmaymen». Bu terjime aldi-keynidiki ayetlerge maslashqan bolsimu, biz yuqiriqi terjimige qayilmiz. Chünki: (1) ibraniy tilida ayetning birinchi jümliside soal yüklimisi yoq, u addiy bir «bayan jümle». (2) Xuda Hoshiya peyghember arqiliq bergen birnechche bésharetlerde, Israilgha bolghan qattiq eyibini yetküzüshi bilen teng kütülmigen yerdin Israilgha chong ümidlernimu körsitidu (mesilen, 1:9-10, 8:11); (3) Injilda rosul Pawlus bu ayetlerni shundaq chüshendürüp béridu («1Kor.» 15:55-56, «Weh.» 20:13-14ni körüng); (4) tékistning ikkinchi qismining terjimisi: «Men (Özüm) sanga halaket bolimen, i tehtisara!... sanga waba bolimen, i ölüm! Men silerge héch rehim qilmaymen» bolush éhtimalgha bek yéqin. Yene mumkinchiliki barki, ayetning eng axirqi qismi: «Men Özümni héch ayimaymen!» dégen menide bolidu — démek, Xuda Israilni qutquzush üchün herqandaq bedel töleshke teyyardur. ■ 13:14 Yesh. 25:8; 1Kor. 15:55 □ 13:15 «Efraim qérindashliri arisida «méwilik» bolsimu» — «Efraim» dégen isimning özi «méwilik» dégen menide. Mushu ayettiki «méwe» perzentlerni körsitidu (14-ayetnimu körüng). «Sherqtin bir shamal chiqidu» — Qanaan’gha (Pelestin’ge) nisbeten eng dehshetlik shamal sherq shamilidur. Ularni nabut qilidighan Asuriye qoshuni derweqe sherqtin kélidu. «xezinidiki nepis qacha-quchilar» — Efraimdiki «kélishken chokan-qizlar»ni körsitishimu mumkin (16-ayetnimu körüng). ■ 13:16 Hosh. 10:14