☰ Nahum 2
2
Ninewening halak bolushining teswirliri •••• Xuda Ninewege qaytidin söz qilidu
1 Bitchit qilidighan birsi köz aldingghila keldi;
Emdi istihkam üstide közet qil,
Yolgha qara, bélingni baghla, küchliringni yighip téximu kücheyt!□
2 (Chünki Perwerdigar Yaqupning shan-sheripini eslige keltürdi,
Uni Israilning shan-sheripige layiq derijide eslige keltürdi;
Chünki quruqdighuchilar ularni quruqdap qoyghanidi,
Ularning üzüm tal shaxlirini weyran qilghanidi).□  ■
3  Bitchit qilghuchining palwanlirining qalqanliri qizil boyaldi,
Uning baturliri perengde kiygüzüldi;
Teyyarliq künide, jeng harwiliri polatning julasida yaltirap kétidu,
Neyziler oynitilidu;□
4 Jeng harwiliri kochilarda güldürliship chépishiwatidu;
Keng yollarda bir-birige soqulidu;
Ularning qiyapiti mesh’ellerdek bolidu,
Ular chaqmaqlardek yügürüshidu.
5  Serdar emirlirige emr chüshüridu;
Ular yürüsh qilghinida aldirighinidin bir-birige putliship mangidu;
Ninewening sépiligha qarap aldiraydu,
Bashlirigha bolsa «muhasire qalqini» teyyarlinidu.□

6 «Deryalarning derwaziliri» échilidu,
Padishahning ordisi érip kétidu.□

7 Xuzzabning bolsa uyatliri échilidu —
Düshmen teripidin yalap épkétilidu,
Dédekliri xuddi paxteklerning sadasidek ah-uh tartip,
Meydilirini urup kétidu.□
8 Ninewe apiride bolghandin béri köl süyidek tinch bolup keldi,
Biraq ular hazir qéchip kétidu...
Ey toxta! Ey toxta!
— Biraq héchkim keynige qarimaydu.□
9 Kümüshlerni buliwélinglar, altunlarni buliwélinglar;
Chünki uning shewketlik xezinisidiki qimmet qacha-quchilirining sani yoqtur.
10 U quruqdalghan, weyran qilin’ghan, berbat bolghan!
Yüriki érip kétidu,
Tizliri bir-birige jalaqlap tegmekte;
Belliri tolghaq tutqandek tolghinidu,
Barliq yüzler tatirip kétidu.■
11 Qéni, shirlarning uwisi?
Yash shirlar ozuqlinidighan jay,
Shir, chishi shir, shir arslini héchkimdin qorqmay yürgen jay qéni?□
12 Shir öz arslanlirini qandurushqa owlarni titma-titma qilghanidi,
Chishi shirliri üchün owlarni boghqanidi;
Öngkürlirini ow bilen, uwilirini olja bilen toshquzghanidi.
13 Mana, Men sanga qarshimen, — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar;
Men séning jeng harwiliringni is-tütekke aylandurup köydüriwétimen;
Qilich yash shirliringni yewatidu,
Owangni yer yüzidin élip tashlaymen;
Elchiliringning awazliri qayta héch anglanmaydu.□
 
 
□ 2:1 «Bitchit qilidighan birsi köz aldingghila keldi» — démek, birsi sen Ninewening aldigha kélip sanga hujum qilidu. «Emdi istihkam üstide közet qil, yolgha qara, bélingni baghla, küchliringni yighip téximu kücheyt!» — bu kinayilik, hejwiy gep — Ninewelikler jengge shunche köp teyyarliq qilghan bolsimu, hemmisi bikar bolidu. □ 2:2 «Perwerdigar Yaqupning shan-sheripini eslige keltürdi, uni Israilning shan-sheripige layiq derijide eslige keltürdi» — oqurmenler belkim ésige keltüriduki, Xuda Yaqup peyghemberge yéngi isim qoydi, yeni «Israil» dep qoydi. «Yaqup»ning menisi «aldamchi» yaki «bashqining ornini basquchi», «Israil»ning menisi «Xuda bilen bille bolghan shahzade». Démek, Xuda Yaqupning egri-toqay yollirini özgertip, uninggha parlaq kélechek bergen. Shuning bilen muqeddes kitabta, «Yaqup» bezi waqitlarda Israilning «kona tebiiti»ni, yeni Xuda öch körgen yaman illetlirini körsitidu. «Chünki quruqdighuchilar ularni quruqdap qoyghanidi, ularning üzüm tal shaxlirini weyran qilghanidi» — Asuriye Israil hem Yehudani köp qétim herxil usul (bulangchiliq, jazanixorluq, baj-séliq qatarliqlar) bilen «quruqdap qoyghanidi». ■ 2:2 Zeb. 80:12-13; Yesh. 10:12 □ 2:3 «Bitchit qilghuchining palwanlirining qalqanliri qizil boyaldi» — «qalqanliri qizil boyaldi» mumkinchiliki barki, Asuriye leshkerliri jengge teyyaran’ghinida qalqanlirini qizil rengde boyap qoyatti. □ 2:5 «Serdar emirlirige emr chüshüridu» — «serdar» ibraniy tilida «u» déyilidu. Bizningche düshmenlerning serdarini körsitidu (1-ayetni körüng). Bezi alimlar «u» Asuriye padishahni körsitidu, dep qaraydu. Undaq bolghanda, ayet Asuriyeliklerning jiddiy mudapie teyyarliqi qiliwatqinini körsitidu. «Bashlirigha bolsa «muhasire qalqini» teyyarlinidu» — «muhasire qalqini» — eskerler sépilgha hujum qilip örümekchi bolghanda, bashlirini qoghdash üchün bash üstige chong bir qalqandek nersini kötürüp yüretti. Bashqa birxil terjimisi: «qalqanliq potey». □ 2:6 ««Deryalarning derwaziliri» échilidu, padishahning ordisi érip kétidu» — «deryalarning derwaziliri» dégenlik néme menisi? Tigris deryasining tarmaq-ériqliri Ninewe shehiridin ötetti. Deryalar sépildin ötken jaylarda kémilerni ötküzüsh-ötküzmeslik üchün hem bashqa jaylarda su éqimlirini tizginlesh üchün derwaza-taqaqlar békitilgenidi. Del Ninewe shehiri muhasirige élin’ghan chaghda derya téship, uning tashqi sépilining 3 kilométrliq qismini éqitip ketken. Shuning bilen Babil qoshuni bösüp kirip, andin ichki sépilgha hujum qilishqa kirishti. «Padishahning ordisi érip kétidu» — Belkim padishah hem ordidikilerning yüriki qorqunchtin érip ketkenlikini körsitidu. Padishah barliq bayliqlirini yoghan bir gülxan qilip, özi we kénizeklirini gulxanning üstide köydürüwaldi. Bezi alimlar bu sözni jismaniy tereptin: «orda (derya éqimi bilen) éqip kétidu» dep chüshinidu. □ 2:7 «Xuzzabning bolsa uyatliri échilidu» — «Xuzzab» bolsa belkim Ninewe xanishining ismi (bu isim ularning bir ayal butining ismi, yeni «ishtar» dégen isim bilen munasiwetlik). Padishah özini köydüriwalghini bilen xanish özi tirik qélip reswa qilinip, dédekliri bilen qulluqqa ewetilidu. Bezi alimlarning bashqa birxil terjimisi bar — «Mana bu shundaq békitilgendur, — uning (Ninewe shehirining) uyatliri échilidu...». □ 2:8 «Ninewe apiride bolghandin béri köl süyidek tinch bolup keldi, biraq ular hazir qéchip kétidu...» — bashqa birxil terjimisi «Ninewe bir köl süyidektur, biraq hazir suliri yoqap kétidu...». ■ 2:10 Qan. 1:28; 20:8; Ye. 2:11; 5:1; 7:5; Yesh. 13:7, 8; 21:3; Ez. 21:12. □ 2:11 «Qéni, shirlarning uwisi? Yash shirlar ozuqlinidighan jay, shir, chishi shir, shir arslini héchkimdin qorqmay yürgen jay qéni?» — shir Asuriye impériyesining simwoli idi. □ 2:13 «Men séning jeng harwiliringni is-tütekke aylandurup köydüriwétimen» — ibraniy tilida «Men uning jeng harwilirini is-tütekke aylandurup köydüriwétimen».
☰