11
Petrusning «yat ǝlliklǝr»ning qɵmüldürülüxini aⱪlixi
Rosullar wǝ pütkül Yǝⱨudiyǝdiki baxⱪa ⱪerindaxlar yat ǝlliklǝrningmu Hudaning sɵz-kalamini ⱪobul ⱪilƣanliⱪini anglidi. Xunga, Petrus Yerusalemƣa ⱪaytⱪanda, hǝtnilik bolƣan ixǝngüqilǝr uni ǝyibkǝ buyrup:
— Sǝn hǝtnǝ ⱪilinmiƣan adǝmlǝrning ɵyidǝ meⱨman bolup, ular bilǝn ⱨǝmdastihan boldung?! — dedi.
Biraⱪ Petrus pütün ixni baxtin-ahiriƣiqǝ ularƣa bir-birlǝp qüxǝndürüp mundaⱪ dedi:
— Yoppa xǝⱨiridǝ dua ⱪiliwatⱪinimda, ƣayibanǝ kɵrünüx meni oriwelip, bir alamǝtni kɵrdüm. Kǝng dastihandǝk bir nǝrsǝ tɵt burjikidin baƣlanƣan ⱨalda asmandin qüxüp, mening yenimda tohtidi. Uningƣa kɵz tikip ⱪarisam, iqidǝ ⱨǝrhil tɵt putluⱪ ⱨaywanlar, yawayi ⱨaywanatlar, yǝr beƣirliƣuqilar, asmandiki uqar-ⱪanatlarmu bar ikǝn. Andin: «Ornungdin tur Petrus, ulardin soyup yǝ!» degǝn bir awazni anglidim. Mǝn: «Yaⱪ Rǝb, ⱨǝrgiz bolmaydu! Mǝn ⱨeqⱪaqan ⱨǝrⱪandaⱪ napak yaki ⱨaram nǝrsini aƣzimƣa alƣan ǝmǝsmǝn!» dedim. Biraⱪ manga yǝnǝ: «Huda ⱨalal dǝp pakliƣan nǝrsini sǝn ⱨaram demǝ!» degǝn awaz anglandi. 10 Bu ix üq ⱪetim xundaⱪ tǝkrarlinip, ahir bularning ⱨǝmmisi asmanƣa ⱪaytidin tartip ketildi. 11 Mana dǝl xu qaƣda, Ⱪǝysǝriyǝdin meni qaⱪirixⱪa ǝwǝtilgǝn üq kixi mǝn turƣan ɵyning aldiƣa kǝldi. 12 Muⱪǝddǝs Roⱨ meni ⱨeq ikkilǝnmǝy ular bilǝn billǝ berixⱪa buyrudi. Muxu altǝ ⱪerindaxmu mǝn bilǝn billǝ bardi. Ⱪǝysǝriyǝgǝ yetip kelip, ⱨeliⱪi adǝmning ɵyigǝ kirduⱪ.    13 Bu kixi bizgǝ ɵzining ɵyidǝ payda bolup turƣan bir pǝrixtini ⱪandaⱪ kɵrgǝnlikini eytti. Pǝrixtǝ uningƣa: «sǝn Yoppaƣa adǝm ǝwǝtip, Petrus dǝpmu atilidiƣan Simon isimlik bir adǝmni qaⱪirtip kǝl, 14 u sanga seni wǝ pütkül ailǝnggǝ nijatliⱪ yǝtküzidiƣan bir hǝwǝrni eytip beridu» degǝnikǝn.
15 Mǝn gǝpni baxliƣinimda, Muⱪǝddǝs Roⱨ huddi baxta bizning üstimizgǝ qüxkinidǝk, ularƣimu qüxti. 16 Xu qaƣda, Rǝbning sɵz-kalamini, yǝni: «Yǝⱨya kixilǝrni suƣa qɵmüldürgǝn, lekin silǝr bolsanglar Muⱪǝddǝs Roⱨⱪa qɵmüldürülisilǝr» deginini esimgǝ aldim. 17 Xunga, ǝgǝr Huda ǝmdi muxularƣa biz Rǝb Əysa Mǝsiⱨkǝ etiⱪad ⱪilƣinimizdin keyin bizgǝ bǝrgǝn iltipatⱪa ohxax iltipat ata ⱪilƣan bolsa, Hudani tosalƣudǝk mǝn zadi kim idim?
18 Ular bu sɵzlǝrni angliƣanda, ǝyiblǝxtin tohtap, Hudaƣa mǝdⱨiyǝ oⱪup:
— Bǝrⱨǝⱪ, Huda ǝllǝrgimu ⱨayatliⱪⱪa elip baridiƣan towa ⱪilixni nesip ⱪiliptu! — deyixti.
 
Antakya xǝⱨiridiki etiⱪadqilar
19 U qaƣda, Istipanning ixi bilǝn ziyankǝxlikkǝ uqrap ⱨǝrⱪaysi jaylarƣa tarⱪilip kǝtkǝnlǝr Fǝnikiyǝ rayoni, Siprus arili wǝ Antakya xǝⱨiri ⱪatarliⱪ jaylarƣiqǝ yetip berip, bu jaylarda sɵz-kalamni pǝⱪǝt Yǝⱨudiylarƣila yǝtküzǝtti.    20 Lekin ulardin Siprus arili wǝ Kurini xǝⱨiridin kǝlgǝn bǝzilǝr Antakya xǝⱨirigǝ barƣanda, Rǝb Əysaning hux hǝwirini Greklǝrgimu yǝtküzdi. 21 Rǝbning ⱪoli ular bilǝn billǝ bolup, tolimu nurƣun kixilǝr ixinip towa ⱪilip Rǝbgǝ baƣlandi.  
22 Bu hǝwǝr Yerusalemdiki jamaǝtning ⱪuliⱪiƣa yetip kǝldi. Xuning bilǝn ular Barnabasni Antakyaƣiqǝ arilap ɵtüxkǝ ǝwǝtti. 23 Barnabas yetip berip, Hudaning meⱨir-xǝpⱪitini kɵrüp, huxal boldi. U ularning ⱨǝmmisini jan-dilidin ⱪǝt’iylik bilǝn Rǝbgǝ qing baƣlinixⱪa riƣbǝtlǝndürdi.    24 Qünki u Muⱪǝddǝs Roⱨⱪa wǝ iman-ixǝnqkǝ toldurulƣan bolup, yahxi bir adǝm idi. Xuning bilǝn zor bir top adǝmlǝr Rǝbgǝ ⱪoxuldi.
25 Xuning bilǝn Barnabas Tarsus xǝⱨirigǝ Saulni izdǝp bardi. 26 Uni tepip Antakyaƣa elip kǝldi; xundaⱪ boldiki, ikkiylǝn jamaǝt bilǝn billǝ saⱪ bir yil yiƣilip, nurƣun adǝmgǝ tǝlim bǝrdi. Muhlislarning «Hristianlar» dǝp tunji atilixi Antakyadin baxlandi.
27 U künlǝrdǝ bǝzi pǝyƣǝmbǝrlǝr Yerusalemdin Antakyaƣa qüxüp kǝldi. 28 Bulardin Agabus isimlik birǝylǝn otturiƣa qiⱪip, Roⱨning wǝⱨiyini yǝtküzüp, ⱪattiⱪ bir aqarqiliⱪning pütkül dunyani basidiƣanliⱪini aldin eytti (bu aqarqiliⱪ dǝrwǝⱪǝ «Klawdiyus Ⱪǝysǝr» ⱨɵküm sürgǝn waⱪitta yüz bǝrdi).    29 Buning bilǝn Antakyadiki muhlislarning ⱨǝrbiri ɵz ⱪurbiƣa ⱪarap pul yiƣip, Yǝⱨudiyǝdǝ turuwatⱪan ⱪerindaxlarƣa yardǝm berixni ⱪarar ⱪildi. 30 Ular bu ⱪararni ada ⱪilip, ianini Barnabas wǝ Saulning ⱪoli arⱪiliⱪ Yǝⱨudiyǝdiki jamaǝt aⱪsaⱪalliriƣa yǝtküzüp bǝrdi.
 
 
11:2 «Yerusalemƣa ⱪaytⱪanda» — grek tilida «Yerusalemƣa qiⱪⱪanda». 11:3 Mis. 23:32; 34:15; Ⱪan. 7:2; Yⱨ. 18:28. 11:5 Ros. 10:9. 11:8 Law. 11:4; Ⱪan. 14:7. 11:12 «ⱨeq ikkilǝnmǝy ular bilǝn billǝ berix...» — yaki «(Yǝⱨudiy yaki Yǝⱨudiy ǝmǝslǝrni) ⱨeq ayrimay ular bilǝn billǝ berix...». «muxu altǝ ⱪerindax» — xübⱨisizki Yoppa xǝⱨiridin kǝlgǝn altǝ ⱪerindaxning xu qaƣda Petrusning ⱨǝmraⱨliⱪida bolƣanliⱪini kɵrsitidu. 11:12 Ros. 10:19; 15:7. 11:14 «u sanga seni wǝ pütkül ailǝnggǝ nijatliⱪ yǝtküzidiƣan bir hǝwǝrni eytip beridu» degǝnikǝn» — grek tilida «u sanga seni wǝ pütkül ailǝnggǝ ⱪutⱪuzux wasitǝ bolƣan birnǝqqǝ sɵzlǝrni eytip beridu». 11:15 «Muⱪǝddǝs Roⱨ huddi baxta bizning üstimizgǝ qüxkinidǝk» — rosul Petrusning «baxta» degǝn sɵzidin eniⱪki, u wǝ baxⱪa etiⱪadqilarƣa nisbǝtǝn Muⱪǝddǝs Roⱨning ɵzlirigǝ kǝlgǝnliki toluⱪ bir yengi baxlinix bolƣanidi. 11:16 Yǝx. 44:3; Yo. 2:28-29; Mat. 3:11; Mar. 1:8; Luⱪa 3:16; Yⱨ. 1:26; Ros. 1:5; 2:4; 19:4. 11:17 Ros. 15:9. 11:19 «ziyankǝxlikkǝ uqrap...» — grek tilida «azab-oⱪubǝtlǝrgǝ uqrap...». «Siprus arili wǝ Antakya xǝⱨiri ⱪatarliⱪ jaylar...» — bu Antakya «Suriyǝdiki Antakya» idi. 11:19 Ros. 8:1, 4. 11:20 «.. Rǝb Əysaning hux hǝwirini Greklǝrgimu yǝtküzdi» — «Greklǝr» «Yǝⱨudiy ǝmǝslǝr» idi, ǝlwǝttǝ. 11:21 «...towa ⱪilip Rǝbgǝ baƣlandi» — grek tilida «...(«ɵz yolidin») burulup Rǝbgǝ baƣlandi». 11:21 Ros. 2:47; 5:14. 11:22 «... Xuning bilǝn ular Barnabasni Antakyaƣiqǝ arilap ɵtüxkǝ ǝwǝtti» — mǝⱪsiti bǝlkim, ǝⱨwalni bilip beⱪip, ⱨǝⱪiⱪiy etiⱪadqilar bolsa ularni riƣbǝtlǝndürüx idi. 11:23 «Barnabas ... Hudaning meⱨir-xǝpⱪitini kɵrdi...» — bu degǝnlikning bǝlkim kɵp jǝⱨǝtliri bardur: — (1) adǝmlǝr ⱨǝⱪiⱪǝtǝn towa ⱪilip rǝbgǝ baƣlansa bu xübⱨisizki, Hudaning meⱨir-xǝpⱪitining zor nǝtijisidur; (2) Hudaning meⱨir-xǝpⱪiti bilǝn etiⱪadqilarda ⱨǝrhil mewǝ — muⱨǝbbǝt, huxalliⱪ, hatirjǝmlik ⱪatarliⱪlar pǝyda bolidu; (3) jamaǝtning ɵsüxi wǝ kɵpiyixi pǝⱪǝt Hudaning meⱨir-xǝpⱪiti bilǝnla bolidu. 11:23 Ros. 13:43; 14:22. 11:24 Ros. 4:36; 6:5. 11:25 Ros. 9:27. 11:26 «muhlislarning «Hristianlar» dǝp tunji atilixi Antakyadin baxlandi» — «Hristianlar» degǝn sɵz bǝlkim awwal «hrestos» («ǝhmǝⱪ» degǝn mǝnidǝ) degǝn sɵzdin kǝlgǝn mǝshirǝ harakteridiki sɵz boluxi mumkin; lekin ahir berip asasiy mǝnisi yahxi qiⱪti, yǝni «Hristosning (Mǝsiⱨning) adǝmliri» («Mǝsiⱨ» bolsa ibraniy tilida «Maxiyaⱨ» — grek tilida «Hristos»). 11:28 «Agabus... Roⱨning Wǝⱨiyi bilǝn ... aldin eytti» — «Roⱨ» muxu yǝrdǝ Muⱪǝddǝs Roⱨ, ǝlwǝttǝ. 11:28 Ros. 21:10. 11:29 «Buning bilǝn Antakyadiki muhlislarning ⱨǝrbiri ɵz ⱪurbiƣa ⱪarap pul yiƣip, Yǝⱨudiyǝdǝ turuwatⱪan ⱪerindaxlarƣa yardǝm berixni ⱪarar ⱪildi» — nemixⱪa ular Yǝⱨudiyǝdiki ⱪerindaxlarƣa alaⱨidǝ yardǝm ǝwǝtmǝkqi? (1) Yǝⱨudiy ⱪerindaxlar awwal Hudaning hizmitini alƣa sürtüx üqün kɵp yǝrlǝrni setiwǝtkǝnidi («Ros.» 2-bab); (2) Yerusalem wǝ Yǝⱨudiyǝ ɵlkisidǝ bolƣan ziyankǝxlik bǝk eƣir bolƣaqⱪa, etiⱪadqilarning iⱪtisadiy ziyini bǝlkim az ǝmǝs idi. 11:30 Ros. 12:25.