☰ Ⱨoxiya 9
9
Ⱪuruⱪ huxalliⱪ wǝ ⱨeytlar
1 I Israil, yat ǝl-yurtlardǝk huxal bolup xadlinip kǝtmǝnglar;
Qünki sǝn Hudayingdin qǝtnǝp paⱨixilikkǝ berilding;
Ⱨǝrbir hamanda sǝn paⱨixǝ ⱨǝⱪⱪigǝ amraⱪ bolup kǝtting.□
2 Haman wǝ xarab kɵlqiki ularni baⱪalmaydu;
Yengi xarab uni yǝrgǝ ⱪaritip ⱪoyidu.
3 Ular Pǝrwǝrdigarning zeminida turiwǝrmǝydu;
Əfraim bǝlki Misirƣa ⱪaytidu,
Ular Asuriyǝdǝ ⱨaram tamaⱪni yǝydu.
4 Ular Pǝrwǝrdigarƣa ⱨeq «xarab ⱨǝdiyǝ»lǝrni ⱪuymaydu,
Ularning ⱪurbanliⱪliri uningƣa ⱨeq hursǝnlik bolmaydu; ularning neni matǝm tutⱪuqilarning nenidǝk bolidu;
Uni yegǝn ⱨǝrkim «napak» bolidu;
Bu nan ⱨǝrgiz Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ kirmǝydu.□
5 Əmdi «jamaǝtlǝrning ibadǝt sorunliri» künidǝ,
«Pǝrwǝrdigarning ⱨeyti» bolƣan künidǝ ⱪandaⱪ ⱪilarsilǝr?□
6 Qünki mana, ular ⱨǝtta ⱨalakǝttin ⱪaqⱪan bolsimu, Misir ularni yiƣiwelip,
Andin Memfis xǝⱨiri ularni kɵmüp ⱪoyidu.
Ularning ⱪǝdirlik kümüx buyumlirini bolsa, qaⱪⱪaⱪlar igiliwalidu;
Ularning qedirlirini yantaⱪ-tikǝnlǝr basidu.□
7 Əmdi ⱨesablixix künliri kǝldi,
Yamanliⱪ ⱪayturidiƣan künlǝr kǝldi;
Israil buni bilip yǝtsun!
Sening ⱪǝbiⱨlikingning kɵplüki tüpǝylidin,
Zor nǝpriting bolƣini tüpǝylidin,
Pǝyƣǝmbǝr «ǝhmǝⱪ», roⱨⱪa tǝwǝ bolƣuqi «sarang» dǝp ⱨesablinidu.□
8 Pǝyƣǝmbǝr bolsa Əfraim üstigǝ Hudayim bilǝn billǝ turƣan kɵzǝtqidur;
Biraⱪ uningƣa barliⱪ yollirida ⱪiltaⱪlar ⱪoyulƣan,
Hudasining ɵyidimu nǝprǝt uni kütmǝktǝ.□
9 Gibeaⱨning künliridikidǝk ular ɵzlirini qongⱪur bulƣiƣan,
U ularning ⱪǝbiⱨlikini esigǝ kǝltüridu,
Ularning gunaⱨlirini jazalaydu.□
 
10 — Qɵl-bayawanda üzüm uqrap ⱪalƣandǝk, Mǝn sǝn Israilni tapⱪan;
Ənjür dǝrihidǝ tunji pixⱪan mewini kɵrgǝndǝk, ata-bowiliringlarni yahxi kɵrgǝnmǝn;
Andin ular «Baal-Peor»ni izdǝp bardi,
Ɵzlirini axu nomusluⱪ nǝrsigǝ beƣixlidi,
Ular ɵzlirining «sɵygüqisi»gǝ ohxax yirginqlik boldi.□
  ■
11 Əfraimning bolsa, xan-xǝripi ⱪuxtǝk uqup ketidu
— Huddi tuƣulux bolup baⱪmiƣandǝk,
Ⱨamilǝ bolup baⱪmiƣandǝk,
Boyida apiridǝ bolux bolup baⱪmiƣandǝk!□
12 Ⱨǝtta ular pǝrzǝntlirini qong ⱪilƣan bolsimu,
Mǝn lekin ularni birini ⱪaldurmay juda ⱪilimǝn;
Bǝrⱨǝⱪ, ulardin ayrilip kǝtkinimdin keyin, ularning ⱨaliƣa way!
13 Mǝn kɵrginimdǝ, Əfraimning ǝⱨwali qimǝnzarda tiklǝngǝn bir «Tur xǝⱨiri»dǝk idi;
Biraⱪ Əfraim balilirini ⱪǝtl ⱪilƣuqiƣa qiⱪirip beridu.□
14 Ularƣa bǝrgin, i Pǝrwǝrdigar — zadi nemǝ bǝrgining tüzük? — Ularƣa bala qüxüp ketidiƣan baliyatⱪu, ⱪuruⱪ ǝmqǝklǝrni bǝrgin!□  ■
15 Ularning barliⱪ rǝzillikini Gilgaldin tapⱪili bolidu;
Qünki Mǝn xu yǝrdǝ ulardin nǝprǝtlǝndim;
Ularning ⱪilmixlirining rǝzilliki tüpǝylidin,
Ularni ɵyümdin ⱨǝydiwetimǝn;
Mǝn ularni yǝnǝ sɵymǝymǝn;
Ularning ǝmirlirining ⱨǝmmisi tǝrsaliⱪ ⱪilidu.□  ■
16 Əfraim ǝmdi uruwetildi;
Ularning yiltizi ⱪaƣjirap kǝtti, ular ⱨeq mewǝ bǝrmǝydu;
Ⱨǝtta ular mewǝ bǝrsimu,
Baliyatⱪusining sɵyümlük mewilirini ɵltürüwetimǝn.□
17 Mening Hudayim ularni qǝtkǝ ⱪaⱪti,
Qünki ular uningƣa ⱪulaⱪ salmidi;
Ular ǝllǝr arisida sǝrsan bolidu.
 
 
□ 9:1 «I Israil, yat ǝl-yurtlardǝk huxal bolup xadlinip kǝtmǝnglar; qünki sǝn Hudayingdin qǝtnǝp paⱨixilikkǝ berilding; ⱨǝrbir hamanda sǝn paⱨixǝ ⱨǝⱪⱪigǝ amraⱪ bolup kǝtting» — (bu babtiki hǝwǝr toƣruluⱪ) Israil butpǝrǝslik yoliƣa kirgǝn bolsimu, ular tehi «ⱨǝmmǝ din ohxax» dǝp, butpǝrǝslik paaliyǝtlirini «Pǝrwǝrdigarning namida» ɵtküzüwatatti, xundaⱪla xu paaliyǝtlirini kɵplǝp ɵtküzüp yürmǝktǝ idi. Xuning bilǝn tǝng ular yǝnila Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ buyrulƣan kona ⱨeytlarnimu saⱪlap ⱪalƣanidi, ularƣa naⱨayiti kɵngül bɵlǝtti; muxundaⱪ ⱨeytlarning bolƣinidin huxal boluxup, ⱨeyt-bayram tǝrǝpliridǝ heli «dindar» bolup ketixti. Ⱨoxiya pǝyƣǝmbǝr muxu babtiki hǝwǝrni küz bayrimida, yǝni «kǝpilǝr ⱨeyti» («kǝpǝ tikix ⱨeyti»)da ularƣa yǝtküzgǝn bolsa kerǝk. «Haman» yilning ǝjirining nǝtijisini yiƣidiƣan jay bolup, huxalliⱪ bolidiƣan bir sorun, ǝlwǝttǝ. Biraⱪ paⱨixǝ ayallar (hǝⱪning puli bilǝn) pat-pat xu sorunlarƣa qiⱪatti. Israillar hamanlirida bǝlkim ikki jǝⱨǝttǝ paⱨixilik ⱪilatti; (1) muxu ayallar bilǝn; (2) roⱨiy jǝⱨǝttǝ «Baal»ƣa qoⱪunup uningƣa rǝⱨmǝt eytix paaliyǝtliridǝ. □ 9:4 «... Ularning neni matǝm tutⱪuqilarning nenidǝk bolidu; uni yegǝn ⱨǝrkim «napak» bolidu; bu nan ⱨǝrgiz Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ kirmǝydu» — Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn ⱪanun boyiqǝ adǝm bolsun, nǝrsǝ bolsun jǝsǝtkǝ tǝgkǝn bolsila, «napak» dǝp ⱨesablinatti. «Napak» axni yegǝn adǝmning ɵzimu «napak» bolatti. Xunga «matǝm tutⱪan» adǝmlǝrning ⱨǝmmisi (bir mǝzgilgiqǝ) «napak» dǝp ⱨesablinatti. Əmdi Hudaning jazasi bilǝn Israil yat ǝl arisida ⱨǝrdaim «ⱨaram-napakliⱪ» bilǝn uqraxⱪaqⱪa, ⱨǝrdaim «napak» bolidu, xunga ularning «Hudaning ɵyigǝ» ɵzliri kirixi, xundaⱪla ⱨǝrⱪandaⱪ «ax ⱨǝdiyǝ»ni elip kirixi ⱪǝt’iy mǝn’i ⱪilinƣan. □ 9:5 «Əmdi «jamaǝtlǝrning ibadǝt sorunliri» künidǝ, «Pǝrwǝrdigarning ⱨeyti» bolƣan künidǝ ⱪandaⱪ ⱪilarsilǝr?» — bu butpǝrǝs hǝlⱪning «napak bolidiƣanliⱪi» «Pǝrwǝrdigarning ⱨeytlirini tǝbrikliyǝlmǝsliki», «ibadǝt sorunliriƣa ⱪatnixalmasliⱪi» ⱪatarliⱪlar ularƣa eƣir kǝlgǝnliki bǝlkim oⱪurmǝnlǝrgǝ ƣǝlitǝ tuyulidu. Biraⱪ ǝslidǝ durus bolƣan bu paaliyǝtlǝr hurapiy ixlarƣa aylinip ⱪalƣandin keyin, ular «bularni ⱨǝrdaim ⱪilmisaⱪ «yaman bolidu»» dǝp oylap, ⱪorⱪup yürgǝn bolsa kerǝk. Tirik Hudadin ⱪorⱪmay, hurapiyliⱪ yoliƣa hilapliⱪ ⱪilixtin ⱪorⱪux, ⱨǝrbir hǝlⱪⱪǝ naⱨayiti nomus kǝltüridiƣan bir ixtur. □ 9:6 «Andin Memfis xǝⱨiri ularni kɵmüp ⱪoyidu» — Memfis xǝⱨiri yoƣan, ⱨǝywǝtlik yǝr bolƣanliⱪi üqün dangⱪi qiⱪⱪan. «Ularning ⱪǝdirlik kümüx buyumlirini bolsa, qaⱪⱪaⱪlar igiliwalidu; ularning qedirlirini yantaⱪ-tikǝnlǝr basidu» — bu ayǝttǝ «ⱪǝdirlik kümüx buyumliri» wǝ «qedirliri» bolsa kümüx bilǝn ⱨǝllǝngǝn butlar, xundaⱪla xu butlarƣa «makan bolƣan» qedirlar kɵzdǝ tutuluxi mumkin. □ 9:7 «Əmdi ⱨesablixix künliri kǝldi» — «ⱨesablixix künliri» ibraniy tilida «yoⱪlax künliri». □ 9:8 «Pǝyƣǝmbǝr bolsa Əfraim üstigǝ Hudayim bilǝn billǝ turƣan kɵzǝtqidur; ... Hudasining ɵyidimu nǝprǝt uni kütmǝktǝ» — ⱨǝⱪiⱪiy pǝyƣǝmbǝrning düxmǝnliri (kaⱨinlar wǝ sahta pǝyƣǝnbǝrlǝr bolsa kerǝk) ⱨǝtta Hudaning ibadǝthanisidimu uni ⱪǝstlimǝkqi boluwatatti. □ 9:9 «Gibeaⱨning künliridikidǝk ular ɵzlirini qongⱪur bulƣiƣan,...» — Gibeaⱨ xǝⱨiridǝ bǝqqiwazliⱪ ⱨǝm ⱪatilliⱪ yüz bǝrgǝn, Israilni naⱨayiti xǝrmǝndiqiliktǝ ⱪaldurƣan («Ⱨak.» 17-19-bablar). □ 9:10 «Andin ular «Baal-Peor»ni izdǝp bardi» — «Baal-Peor» degǝn but wǝ bu butⱪa munasiwǝtlik nomussiszliⱪ «Qɵl.» 25-babta hatirilǝngǝn. Demisǝkmu, bu ixlar Israil qɵl-bayawanda yürgǝn waⱪitta yüz bǝrgǝn. «Ɵzlirini axu nomusluⱪ nǝrsigǝ beƣixlidi, ular ɵzlirining «sɵygüqisi»gǝ ohxax yirginqlik boldi» — demǝk, ular ɵzliri qoⱪunƣan yirginqlik butⱪa ohxax boldi. Baxⱪa birhil tǝrjimisi «...ɵz sɵyginigǝ ohxax yirginqlik boldi». ■ 9:10 Qɵl. 25:3; Zǝb. 106:28 □ 9:11 «Əfraimning bolsa, xan-xǝripi ⱪuxtǝk uqup ketidu» — «Əfraimning xan-xǝripi» ularning pǝhri bolƣan ǝwlad-pǝrzǝntini kɵrsitidu. Huda ularni agaⱨlanduriduki, ǝwlad-pǝrzǝntinglar mǝwjut bolup baⱪmiƣandǝk bolisilǝr (12-ayǝtnimu kɵrüng). □ 9:13 «Mǝn kɵrginimdǝ, Əfraimning ǝⱨwali qimǝnzarda tiklǝngǝn bir «Tur xǝⱨiri»dǝk idi» — «Tur» Liwanƣa jaylaxⱪan küqlük wǝ mustǝⱨkǝm port-dɵlǝt idi. Baxⱪa tɵt hil tǝrjimisi bar. Ibraniy tilini qüxinix tǝs. □ 9:14 «Ularƣa bala qüxüp ketidiƣan baliyatⱪu, ⱪuruⱪ ǝmqǝklǝrni bǝrgin!» — pǝyƣǝmbǝrning bu duasi bǝlkim ularni balilarning ⱪǝtl ⱪilinixi azabini kɵrmisun, degǝnni bildüridu. ■ 9:14 Luⱪa 23:29 □ 9:15 «Ularning barliⱪ rǝzillikini Gilgaldin tapⱪili bolidu» — «Gilgal» ularning ikkinqi qong butpǝrǝs tawapgaⱨi idi. ■ 9:15 Yǝx. 1:23; Ⱨox. 4:15; 12:12 □ 9:16 «Ularning (Əfraimning) yiltizi ⱪaƣjirap kǝtti, ⱨǝtta ular mewǝ bǝrsimu» — muxu yǝrdǝ balilarni kɵrsitidu. Ayǝtning ikkinqi ⱪismini kɵrüng.
☰