☰ Qɵl-bayawandiki sǝpǝr 20
20
Mǝryǝmning wapat boluxi
1 Birinqi ayning iqidǝ Israillar, yǝni pütkül Israil jamaiti Zin qɵligǝ yetip kelip, Ⱪadǝxtǝ turup ⱪaldi; Mǝryǝm xu yǝrdǝ wapat boldi wǝ xu yǝrgǝ dǝpnǝ ⱪilindi.
 
Mǝribaⱨ süyi — hǝlⱪning yǝnǝ ⱪaⱪxixi
2 Jamaǝtkǝ iqidiƣanƣa su yoⱪ idi, ular yiƣilip Musa bilǝn Ⱨarunƣa ⱨujum ⱪilƣili turdi. 3 Hǝlⱪ Musa bilǝn tǝgixip: — Ⱪerindaxlirimiz Pǝrwǝrdigarning aldida ɵlgǝn qaƣda bizmu billǝ ɵlsǝk boptikǝn!■ 4 Silǝr nemǝ üqün biz wǝ qarpaylirimizni bu yǝrdǝ ɵlüp kǝtsun dǝp, Pǝrwǝrdigarning jamaitini bu qɵl-jǝzirigǝ baxlap kǝldinglar? 5 Silǝr nemǝ üqün bizni Misirdin elip qiⱪip bundaⱪ dǝⱨxǝtlik yǝrgǝ ǝkǝldinglar? Bu yǝrdǝ ya teriⱪqiliⱪ ⱪilƣili yǝr bolmisa, ya ǝnjür, üzüm, anar bolmisa, iqidiƣanƣa sumu bolmisa, — deyixti.
6 Xuning bilǝn Musa bilǝn Ⱨarun jamaǝttin ayrilip jamaǝt qedirining dǝrwazisi aldiƣa kelip düm yiⱪiliwidi, Pǝrwǝrdigarning julasi u ikkisigǝ ayan boldi. 7 Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
8 Ⱨasini ⱪolungƣa al, andin sǝn akang Ⱨarun bilǝn birliktǝ jamaǝtni yiƣip, ularning kɵz aldidila ⱪoram taxⱪa buyruⱪ ⱪil; xundaⱪ ⱪilsang ⱪoram tax ɵz süyini qiⱪiridu; xu yol bilǝn sǝn ularƣa su qiⱪirip, jamaǝt wǝ qarpayliri iqidiƣanƣa su berisǝn.□  ■
9 Xuning bilǝn Musa Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ Pǝrwǝrdigarning ⱨuzuridin ⱨasini aldi. 10 Musa bilǝn Ⱨarun ikkisi jamaǝtni ⱪoram taxning aldiƣa yiƣdi wǝ Musa ularƣa: — Gepimgǝ ⱪulaⱪ selinglar, i asiylar! Biz silǝrgǝ bu ⱪoram taxtin su qiⱪirip berǝylimu?! — dedi.■ 11 Andin Musa ⱨasisi bilǝn ⱪoram taxni ikki ⱪetim uruwidi, naⱨayiti kɵp su eⱪip qiⱪti, sudin jamaǝtmu, qarpaylarmu iqixti.■ 12 Pǝrwǝrdigar Musa bilǝn Ⱨarunƣa: —
Silǝr Manga ixǝnmǝy, Israillar aldida Meni muⱪǝddǝs dǝp ⱨɵrmǝtlimigininglar üqün, ikkinglarning bu jamaǝtni Mǝn ularƣa tǝⱪdim ⱪilip bǝrgǝn zeminƣa baxlap kirixinglarƣa yol ⱪoymaymǝn, — dedi.□  ■ 13 Su qiⱪirilƣan jay «Mǝribaⱨ suliri» dǝp atalƣan; Israillar xu yǝrdǝ Pǝrwǝrdigar bilǝn takallaxⱪanliⱪi üqün, U ularning otturisida Ɵzining muⱪǝddǝs ikǝnlikini kɵrsǝtti.□
 
Edomlarning Israillarning qegridin ɵtüxigǝ yol ⱪoymasliⱪi
14 Musa Ⱪadǝxtin Edom padixaⱨi bilǝn kɵrüxüxkǝ ǝlqi ǝwǝtip uningƣa: «Ⱪerindaxliri Israil mundaⱪ dǝydu: — Biz tartiwatⱪan jǝbr-japalarning ⱪandaⱪliⱪi ɵzlirigǝ mǝlum,■ 15 bizning ata-bowilirimiz Misirƣa qüxkǝn bolup, biz Misirda uzaⱪ zaman turup kǝttuⱪ; misirliⱪlar bizgimu, bizning ata-bowilirimizƣimu yaman muamilǝ ⱪildi; 16 biz Pǝrwǝrdigarƣa yeliniweduⱪ, U bizning zarimizƣa ⱪulaⱪ selip, Pǝrixtǝ ǝwǝtip bizni Misirdin elip qiⱪti. Ⱨazir mana, biz ɵzlirining qegrisiƣa jaylaxⱪan Ⱪadǝx degǝn bir xǝⱨǝrdǝ turuwatimiz.□  ■ 17 Əmdi bizning zeminliridin ɵtüximizgǝ ruhsǝt ⱪilƣan bolsila, biz etiz-eriⱪ wǝ üzümzarliⱪlardin ɵtmǝymiz, ⱪuduⱪliringladin sumu iqmǝymiz; «Han yoli» bilǝn mengip qegriliridin ɵtüp kǝtküqǝ ong-solƣa burulmaymiz» — dedi.
18 Lekin Edomlar uningƣa: «Silǝrning bizning zeminimizdin ɵtüxünglǝrgǝ bolmaydu, ɵtimǝn desǝnglar ⱪiliq kɵtürüp silǝrgǝ jǝnggǝ qiⱪimiz» — dedi.□
19 Israillar uningƣa: «Biz «kɵtürülgǝn yol» bilǝn mangimiz, ɵzimiz wǝ mallirimiz süyünglarni iqsǝk, nǝrhi boyiqǝ ⱨǝⱪⱪini berimiz; biz pǝⱪǝt piyadǝ ɵtüp ketimiz, baxⱪa ⱨeq tǝlipimiz yoⱪ» dewidi,□ 20 Edom padixaⱨi: «Yaⱪ. Ɵtmǝysilǝr!» dedi. Edom padixaⱨi naⱨayiti kɵp adimini baxlap qiⱪip Israillarƣa zor ⱨǝywǝ kɵrsǝtti.□ 21 Xundaⱪ ⱪilip Edomlar Israillarning ularning tǝwǝlikidin ɵtüxigǝ ǝnǝ xu yosunda yol ⱪoymidi; xuning bilǝn Israillar Edomlarning aldidin burulup kǝtti.■
 
Ⱨarunning wapat bolƣanliⱪi
22 Ular Ⱪadǝxtin yolƣa qiⱪti; pütkül Israil hǝlⱪi Ⱨor teƣiƣa kǝldi.■ 23 Pǝrwǝrdigar Edomning qegrisidiki Ⱨor teƣida Musa bilǝn Ⱨarunƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
24 Ⱨarun ɵz hǝlⱪlirigǝ ⱪoxulup ketidu; ikkinglar Mǝribaⱨ suliri degǝn jayda Mening ǝmrimgǝ hilapliⱪ ⱪilƣininglar üqün, uning Mǝn Israillarƣa tǝⱪdim ⱪilip bǝrgǝn zeminƣa kirixigǝ bolmaydu.□ 25 Sǝn Ⱨarun bilǝn oƣli Əliazarni elip Ⱨor teƣiƣa qiⱪⱪin;■ 26 Ⱨarunning kiyimlirini saldurup, oƣli Əliazarƣa kiydürüp ⱪoy; Ⱨarun xu yǝrdǝ ɵlüp, ɵz hǝlⱪlirigǝ ⱪoxulidu.
27 Musa Pǝrwǝrdigarning deginidǝk ⱪildi, üqǝylǝn pütkül jamaǝtning kɵz aldida Ⱨor teƣiƣa qiⱪti. 28 Musa Ⱨarunning kiyimlirini saldurup uning oƣli Əliazarƣa kiydürüp ⱪoydi; Ⱨarun taƣning qoⱪⱪisida ɵldi. Andin Musa bilǝn Əliazar taƣdin qüxüp kǝldi.■ 29 Pütkül jamaǝt Ⱨarunning ɵlgǝnlikini bildi; xuning bilǝn pütün Israil jǝmǝti Ⱨarun üqün ottuz kün matǝm tutti.
 
 
■ 20:3 Qɵl. 16:32, 49 □ 20:8 «ⱨasini ⱪolungƣa al» — Musaning xu ⱨasisi kɵp ⱪetim Hudaning yolida ixlitilip kelingǝn. Birinqi ⱪetimⱪisi «Mis.» 4:2dǝ tepilidu. ■ 20:8 Nǝⱨ. 9:15; Zǝb. 78:15, 16; 105:41; 114:8 ■ 20:10 Ⱪan. 32:51; Zǝb. 106:32,33 ■ 20:11 Zǝb. 78:15-16; 105:41; Yǝx. 43:20; 48:21; 1Kor. 10:4 □ 20:12 «Silǝr Manga ixǝnmǝy, Israillar aldida Meni muⱪǝddǝs dǝp ⱨɵrmǝtlimigininglar üqün» — Musa bilǝn Ⱨarunning «Israillar aldida Hudani muⱪǝddǝs dǝp ⱨɵrmǝtlimǝslik» gunaⱨi toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. «Ⱪoram tax» toƣruluⱪ «1Kor.» 10:4ni wǝ izaⱨatini kɵrüng. ■ 20:12 Qɵl. 27:14; Ⱪan. 1:37 □ 20:13 «Mǝribaⱨ» — «takallixix» degǝn mǝnidǝ. «Pǝrwǝrdigar ularning otturisida ɵzining muⱪǝddǝs ikǝnlikini kɵrsǝtti» — Huda Musa wǝ Ⱨarunning Ɵzini ⱨɵrmǝtlimigini üqün, ularni jazalap, Musaning hǝlⱪ aldida ⱪilƣan biⱨɵrmǝtlik sɵzlirining Ɵzigǝ wǝkillik ⱪilmaydiƣanliⱪini ipadilǝp, hǝlⱪ aldida Ɵzining pak-muⱪǝddǝslikini kɵrsǝtti. ■ 20:14 Ⱪan. 23:6; Ob. 10; Ob. 12 □ 20:16 «Pǝrixtǝ» — bǝzilǝr «Əlqi» dǝp tǝrjimǝ ⱪilidu. Lekin «Mis.» 23:20, 23, 34:32din ⱪariƣanda, mǝnisi dǝrwǝⱪǝ «Pǝrixtǝ»dur. ■ 20:16 Mis. 2:23; 14:19 □ 20:18 «... bizning zeminimizdin ... silǝrgǝ jǝnggǝ qiⱪimiz» — ibraniy tilida «... mening zeminimdin... silǝrgǝ jǝnggǝ qiⱪimǝn» deyilidu. □ 20:19 «biz» — ibraniy tilida «mǝn». □ 20:20 «Edom padixaⱨi» — ibraniy tilida «Edom». ■ 20:21 Ⱨak. 11:18 ■ 20:22 Qɵl. 33:37 □ 20:24 «ɵz hǝlⱪlirigǝ ⱪoxulux» — muxu ibarǝ toƣruluⱪ «Yar.» 25:8 wǝ izaⱨatini kɵrüng. Xübⱨisizki, bu ibarǝ adǝm ɵlgǝndin keyin, roⱨining yǝnila ⱨayat bolidiƣanliⱪini kɵrsitidu. ■ 20:25 Qɵl. 33:38; Ⱪan. 32:50 ■ 20:28 Ⱪan. 10:6; 32:50
☰