6
Jesu ke Nasare ok ta pe har ta putar ym
(Matéu 13.53-58; Ruk 4.16-30)
1 A'engi Jesu oho. Hekoha pe jywyr oho, Nasare ok ta pe. Upa jumu'eha ta oho inamõ tĩ.
2-3 Jundéu awa tama'e putu'uha 'ar rahã, jundéu awa tama'e jy'ariha renda pe mu'e oho. Heta ngã ixo a'ep. Pe, hendu ame'ẽ ta pandu:
—Mã! My riki ukwa katuha ukwa my? Awa a'e ke mu'e my? (Jakwa ym jande.) Marã ka ym amõ ma'eha, ame'ẽ ke a'e ma'ema'e katu te. Mã! (Jande aja awa te'e a'e tĩ.) Myja ame'ẽ ke a'e ma'ema'e my? (Jakwa ym tĩ.) Jesu riki peme'ẽ. Myra rehe ma'eha peme'ẽ. Mari membyr ke a'e. Imu ta ko jande namõ ixo tĩ, jande rekoha pe. Tian. Jose amõ tĩ. Jun amõ tĩ. Simã amõ tĩ. Hendyr ta jande namõ ixo tĩ — aja ngã pandu.
Hekoha pe har ta aja Jesu tĩ, aja ngã ukwa, a'erehe Jesu ke putar ym.
4 A'erehe Jesu pandu:
—Tupã je'ẽha pandu ame'ẽ ke amõ hekoha pe pandu oho rahã, ame'ẽ ta hendu katu. Putar katu. Hekoha te pe pandu rahã, anĩ. Hekoha pe har ta hendu ym. Putar ym. Hok wyr pe har ta aja tĩ. Hendu ym tĩ. Amõ ianam ta aja tĩ. Hendu ym tĩ. Putar ym tĩ — aja ngã pe pandu.
5 Ngã putar ym, a'erehe mukatu hũ ym a'ep. Peteĩ teĩ ma'e ahy ixo ame'ẽ ta rehe ipo mujar. Aja mukatu.
6 Ipy'a pe Jesu ukwa ixo:
—Mã! Marã ka ym amõ ma'eha, ame'ẽ ke ihẽ ama'ema'e katu. Aja ihẽ ke Tupã muwyr, aja amujekwa. Anĩ. Peme'ẽ ta jurujar ym ihẽ rehe. Mã! — aja jupe.
Pe, a'engi amõ ta hekoha rupi mu'e mu'e oho.
Awa py mokõi jumu'eha ta ke Jesu mondo
(Matéu 10.5-15; Ruk 9.1-6)
7-9 Ajame'ẽ ke awa py mokõi jumu'eha ta pe Jesu pandu:
—Se pejur. Ko pehẽ ke ihẽ amondo ta. Pehẽ mokõi mokõi peho. Ihẽ je'ẽha rupi peho. Amõ ta py'a ngi ãjã ta ke pemuhem katu ta. Peho rahã, ma'e ke peraho ym. Pehẽ mi'u peraho ym. Pehẽ kupe pe ma'e ryru ke peraho ym tĩ. Tamatarer peraho ym tĩ. Myra te'e pehẽ po pe peraho katu. (Pehẽ re'õ rahã, myra rehe pepyta pyta peho pexo.) Pehẽ py rehe har pemunde. Peteĩ kamixa namõ peho katu.
10 —Amõ rekoha rehe pehyk rahã, amõ pandu ta: “Ko pejur katu. Se ihẽ rok pe pepyta katu” aja. Ame'ẽ rok pe pepyta katu. A'ep pepyta pexo rahã, ame'ẽ rok pe jõ pepyta katu.
11 —Amõ rekoha pe pehyk. A'ep pe har ta putar ym pehẽ ke. Pehẽ je'ẽha rehe hendu tar ym tĩ. Aja rahã, ame'ẽ hekoha ngi peho. Ok ta ngi pehem peho rahã, ywy ku'i pehẽ py ngi pejuhyk katu. Ame'ẽ ke ngã usak rahã, kuja ukwa ta. Tupã ke a'ep pe har ta putar ym aja pemujekwa — aja jumu'eha ta pe Jesu pandu.
12 Pe, jumu'eha ta oho. Mokõi pame a'eta oho. Amõ ok ta rupi pandu pandu oho.
—Ma'e peka'u te'eha pema'ema'eha ke pehijar. Tupã koty pehẽ py'a pemuruwak — aja pandu oho.
13 Heta ãjã ta ke ngã py'a ngi muhem mondo tĩ. Ma'e ahy ixo ame'ẽ ta rehe ma'e ka kytyk tĩ. Ipykã rehe kytyk. Karapatu ka aja me'ẽ. Aja ngã ke mukatu hũ.
Juã mujahukiha ke jukwa ame'ẽ rehe har
(Matéu 14.1-12; Ruk 9.7-9)
14 Jesu ma'ema'eha rehe har upa ngã pandu pandu. Ame'ẽ ke rehe Ero hendu. A'e jundéu awa tama'e kapitam. Amõ ta kuja pandu:
—Peme'ẽ riki Juã mujahukiha ke. Manõha ngi Tupã mukwera katu muhem. A'erehe pyrãtã te ha namõ ma'e ke Jesu ma'ema'e katu. Marã ka ym amõ ma'eha, ame'ẽ ke ma'ema'e katu — aja riki.
15 Amõ ta pandu:
—Anĩ. Peme'ẽ riki Eri. Ymanihar Tupã je'ẽha pandu ame'ẽ ke jywyr — aja riki tĩ.
Amõ ta pandu:
—Anĩ. Peme'ẽ riki Tupã je'ẽha pandu ame'ẽ ke a'e. Ymanihar aja Tupã je'ẽha pandu ame'ẽ ke a'e tĩ — aja tĩ.
16 Amõ koty koty Jesu rehe har Ero hendu rahã, kuja pandu:
—Anĩ. Peme'ẽ riki Juã mujahukiha ke. A'e ke Tupã mukwera katu muhem tĩ. Amukwehe te we amõ pe ihẽ apandu: “Juã ãkã ke emondok eho ingi” aja. Kwera katu uhem apo 'y — aja ukwaha naĩ.
17-19 Amukwehe te we kuja ixo. Ero mu ixo. Her Siri. Siri rakehar rer Erondi. Ame'ẽ imu rakehar ke Ero jo'ok raho ingi. A'erehe Juã pandu ipe:
—Mã peja ym. Ne mu rakehar namõ nde erexo rahã, katu ym — aja Ero pe pandu.
Ame'ẽ ke Erondi ukwa tĩ. A'erehe parahy ehe, Juã rehe. Jukwa tar katu tĩ. Ame'ẽ ke Ero putar ym, a'erehe marã ka ym Juã ke hakehar jukwaha.
20 Juã riki sawa'e katu ame'ẽ ke a'e aja Ero ukwa. Jaxer ame'ẽ ke nixói ipe aja ukwa tĩ, a'erehe kyje ingi, Juã ngi. A'erehe amõ renda pe Juã ke Ero mupyta. (A'erehe marã ka a'e ke hakehar jukwaha.) Juã je'ẽha rehe Ero hendu tar katu tĩ. Hendu katu tipe. Amõ amõ rahã, hendu rahã: “Mã! Myja me'ẽ ihẽ ama'e ta my?” aja Ero pandu jupe.
21 Pe! Juã jukwaha angaha ke rehe uhyk 'y. Kuja. Yman imãi pusu ngi Ero u'ar. Ame'ẽ rehe imi'u matyr ixo apo. Aja ukwa ukwa ixo tĩ. Pe, kapitã ta ke mujy'ar. Sonda tama'e kapitã ta ke mujy'ar tĩ. Ima'ehũ namõ ixo ame'ẽ ta ke mujy'ar tĩ. Ame'ẽ ta ngariréi ywy pe har ta ke a'eta. Ma'e u'uha renda pe upa ame'ẽ ta ihĩ.
22 Ame'ẽ renda pe Erondi membyr ixe uwyr. Kũjãtãi keruhũ a'e. Pe, purahái. Upa kapitã ta ke muhury. Ero hury katu tĩ. Pe, kũjãtãi pe pandu:
—Ma'e nde ereputar my? Upa nde ereputar ame'ẽ ke ihẽ riki ame'ẽ ta nde pe — aja Ero.
23 Pandu pandu riki tĩ:
—Ko Tupã ruwa koty aja jaxo. Apandu katu. Upa nde ereputar ame'ẽ ke ihẽ riki ame'ẽ ta nde pe. Esarahã! Upa katu te ihẽma'e ihĩ. Nde ereputar rahã, ame'ẽ ke amowok ta nde pe. Wajar nema'e ta — aja Ero.
24 Imãi pe kũjãtãi pandu oho:
—Mãi! Ma'e ihẽ apandu ta my? — aja.
Imãi pandu:
—Juã mujahukiha ãkã ke epandu ipe — aja.
25 Pahar Ero koty jywyr oho. Pe, pandu ipe:
—Juã ãkã ke ihẽ aputar. Ita paratu 'ar pe ihẽ pe erur apo — aja kũjãtãi.
26 Ame'ẽ ke rehe hendu rahã, Ero pyai te hũ. (Juã ke jukwa tar ym.) A'erehe pyai te hũ. Ero je'ẽha rehe upa kapitã ta hendu ramõ te: “Tupã ruwa koty aja jaxo. Nde ereputar ame'ẽ ke ihẽ riki ame'ẽ ta” aja. A'erehe kũjãtãi pe: “Anĩ. Ama'e ym ta” aja marã ka ym panduha. Pandu rahã, huxĩ hũ ta tipe.
27 A'erehe pahar sonda pe pandu:
—Juã ãkã ke emondok erur — aja.
Kyndaha pe sonda oho. Pe, iãkã mondok ingi.
28 Pe, ita paratu 'ar pe werur. Kũjãtãi pe me'ẽ. Ame'ẽ ke imãi pe kũjãtãi raho.
29 Juã ke amõ jukwa, aja Juã namõ jumu'e ixo ame'ẽ ta hendu rahã, hete ke oho piam. Pe, kangwerupa pe jytym raho.
Kuja, 5.000 hetaha ma'e ke u'u ame'ẽ rehe har
(Matéu 14.13-21; Ruk 9.10-17; Juã 6.1-14)
30 Ajame'ẽ ke Jesu mondo ame'ẽ ta jywyr uwyr ixoty, Jesu koty. Upa ma'ema'eha ke pandu ipe. Upa ma'e mu'e ame'ẽ ke pandu ipe tĩ.
31 Pe, heta ngã uhyk uwyr ehe tĩ. Pe, hekoha pe ame'ẽ ta jywyr oho tĩ. Amõ ta uhyk ehe tĩ. Ame'ẽ ta jywyr oho tĩ. Amõ amõ ta uhyk tĩ. Aja riki ixo. A'erehe marã ka ym ma'e ke u'uha. (Ma'ema'e hũ ixo, myja ym ma'e ke u'uha.) A'erehe Jesu pandu:
—Jande jõ ngã nixói te ame'ẽ pe jaho. A'ep japutu'u we ta — aja jumu'eha ta pe pandu.
32 Pe, ngã nixói te ame'ẽ pe a'eta jõ oho ixo. Jarusu keruhũ pe oho, y ruwái rehe.
33 Amõ ta ohoha rehe usak. Jesu ta oho, aja ame'ẽ ta ukwa. A'erehe pe rupi ngã ujan oho. Y rymy'y rupi ujan oho. Ok ta ngi upa ngã ujan oho. Pe, ngã nixói te ame'ẽ pe uhyk py oho.
34 A'ep Jesu uhyk rahã, heta te hũ ngã rehe usak. Usak rahã, pyai. Ame'ẽ ta riki arapuharan ta aja saka. Usakiha nixói, ame'ẽja saka. (Aja rahã, ngã rehe usakiha nixói tĩ, aja mujekwa.) A'erehe Jesu pyai. A'erehe pyrara ngã rehe usak. A'erehe Tupã je'ẽha ke mu'e hũ ngã pe.
35-36 Ka'aruk koty rahã, jumu'eha ta uhyk ehe. Ngã mi'u nixói te, a'erehe pandu ipe:
—Warahy ka'aruk te apo. Ko awa nixói te, ame'ẽ renda ke se. Ngã ke emondo sengi. Paite ok ta rupi imi'u ke a'eta jo'ok ta oho — aja ipe.
37 —Anĩ. Ngã mi'u ke pehẽ atu peme'ẽ me'ẽ katu — aja jumu'eha ta pe pandu.
—Mã! Kuja, 200 wera rahã, paraky. Aja tamatarer pyhyk. Ame'ẽ tamatarer pe mbeju jajo'ok. Pe, ngã pe jame'ẽ me'ẽ. Aja nde ereputar my? — aja jumu'eha ta.
38 —Myja mbeju hetaha pehĩ my? Pesak peho — aja Jesu.
Usak rahã, pandu ipe:
—Kuja pehĩ. Awa po wajar peteĩhar upa mbeju hetaha. Pira ka'ẽ, kuja, mokõi jõ — aja jumu'eha ta pandu.
39 Jesu pandu:
—“Pewapyk” aja ngã pe pepandu — aja jumu'eha ta pe.
Ngã pe jumu'eha ta pandu:
—Amõ koty koty pejy'ar aja pewapyk — aja.
Pe, kãpĩ ra'yr 'ar pe ngã wapyk.
40 Ko 50 hetaha wapyk. Se koty amõ 100 hetaha. Se koty amõ 50 hetaha. Se koty amõ 100 hetaha. Aja upa katu te ngã wapyk uĩ.
41 Pe, awa po wajar peteĩhar upa mbeju ke Jesu pyhyk, pira ka'ẽ namõ. Pe, ywa rehe ma'ã. Tupã namõ pandu:
—Ne jõ riki katu te me'ẽ ke. Jande mi'u nde eremuwyr katu — aja.
Pe, mbeju mopok. Jumu'eha ta pe me'ẽ. Ame'ẽ ke ngã pe jumu'eha ta me'ẽ me'ẽ raho. Aja mokõi pira ka'ẽ ke me'ẽ me'ẽ tĩ.
42-43 Pe, upa ngã u'u. Uhyk ngã u'u. Upa u'u rahã, jumu'eha ta pyta we ame'ẽ ke matyr. Kuja, awa py mokõi wasãkã tyryhem matyr. Mbeju pyta we ame'ẽ ke matyr. Pira ka'ẽ aja tĩ. Pyta we matyr tĩ.
44 Ngã mi'u u'u, ame'ẽ ta heta te hũ. Sawa'e ta jõ manga rahã, kuja, 5.000 hetaha ngã ixo.
Y 'ar rupi Jesu wata oho
(Matéu 14.22-33; Juã 6.15-21)
45 Ajame'ẽ ke pahar jumu'eha ta ke Jesu mondo. Jarusu keruhũ pe mondo. Pandu:
—Hok pe ngã ke ihẽ amujywyr ta amondo axo rahã, ypa ruwái koty peho. Mesái ok ta pe peho. Jarusu keruhũ pe peho. I'i atu rahã we, ihẽ aho ta kỹ — aja Jesu.
Pe, jarusu keruhũ pe jumu'eha ta opor oho. Pe, aha oho ixo. Jesu pyta we rĩ. Pe, amõ ta pe pandu:
—Pehẽ rok pe pejywyr peho — aja ngã pe.
46 Upa ngã hijar oho rahã, ywy'ã rehe Jesu jeje jupir oho. Tupã namõ a'e pandu pandu oho.
47 Pytun rahã, ywy rehe Jesu jeje ixo rĩ. Jarusu keruhũ ke ypa pyter pe ihĩ. Ame'ẽ pe jumu'eha ta ihĩ.
48 Ame'ẽ ta rehe ywytuhu juwapi uwyr. A'erehe jumu'eha ta pykũi hũ tipe. Henda te'e ihĩ. Paite ngi ame'ẽ ta rehe Jesu usak. Pe, sapukái je'ẽ ramõ rahã, a'eta rehe Jesu uhyk uwyr ixo. Y 'ar rupi te'e uwyr ixo. Xupe 'ar rupi aha ta tipe oho.
49 Y 'ar rupi wata uwyr ixo ame'ẽ ke rehe jumu'eha ta usak. Ame'ẽ riki Jesu aja ukwa ym, a'erehe ahem hũ:
—Ãjã pe tur ixo — aja jumu'eha ta ukwaha naĩ.
50 Upa usak ehe rahã, mukahem hũ. Pe, pahar Jesu pukái:
—Pekyje ym! Pehẽ py'ahu te'e pexo. Ihẽ Jesu — aja.
51 Pe, jarusu keruhũ rehe uhyk, pe, opor oho. Ywytuhu putu'u. Jumu'eha ta pandu pandu a'eta jupe:
—Mã! Y 'ar rupi wata katu! — aja riki.
52 Pyrãtãha namõ ngã mi'u ke Jesu muheta. Ame'ẽ ke jumu'eha ta ukwa ym, (a'erehe pyrãtãha namõ y 'ar rupi Jesu wata katu tĩ. Ame'ẽ ke ukwa ym tĩ.) Iãkã riki janam rãi te'e.
Jenesare ywy pe har ta ke Jesu mukatu
(Matéu 14.34-36)
53 A'engi y ruwái rehe uhyk, Jenesare ywy pe. A'ep jarusu keruhũ pukwar.
54 Pe, jarusu keruhũ ngi uhem oho rahã, ame'ẽ ta rehe heta ngã usak. Pe, pahar ngã ukwa katu.
—Ko Jesu — aja.
55 Pe, ame'ẽ hekoha rupi upa ma'e ahy ixo ame'ẽ ta ke ngã oho piam. Muhyk werur ehe. Kyha aja me'ẽ pe werur tĩ. “Paite ixo apo” aja hendu rahã, a'ep ahy ixo ame'ẽ ta ke raho ngã.
56 Pe, amõ amõ hekoha rupi Jesu oho. Ok ta rupi oho. Ok ta keruhũ rupi oho tĩ. Awa renda rupi oho tĩ. Upa ame'ẽ rupi oho rahã, soroka pe ma'e ahy ixo ame'ẽ ta ke ngã mou. Pete'e túi. Ame'ẽ ta pandu:
—Mã peja nema'e mundeha rehe ahy ixo ame'ẽ ta pyhyk. Mã peja nema'e mundeha apyr rehe jõ pyhyk — aja Jesu pe.
Pe, ima'e mundeha apyr ke pyhyk ame'ẽ ta upa katu te katu oho.