12
Eesusi masitewaraa resipuwa taawechi, tiiriko muurara tehpucharia
(Marako 2:23-28; Ruuka 6:1-5)
1 Piie taawe resipuniame taawechio Eesusia, tiiriko echitiachiami u'matoiopua ahpo ma'masitera ahjamao, ihji ma'masitewaraa cho'chorowame nokisiapaopua tiiriko pahchira koi'siriaipua okisikao.
2 Nape parisero ti'tijoea wa'a nokisiopua pu'kao, chaanekapua Eesusio:
—Ne'neo aamo masiterao, resipuniachi taawechioipua, itapiti yooraka nokisinapua, ki reesisewa nokiwameopua.
3 Eesusia wa'a chaanetiapao nehjiakapua pu'kao:
—¿Ki iyonakame eemea Ehkoriami Iyoterichio ihtana iintorio Raawitaruo ki anachapasaopua toore?
4 ¿Ki Riosi kaarirachi pakika paani iyoriwa ko'kakamepua, ahpo yeetoka inisia kipotekaopua tiame, pu'ka paanio tiopachi neeseriosiche reesiseniame, ko'komichio?
5 ¿Ki tetewakame eemea tiameo pu'ka Moisetaru Iyoterichio tiame chiiao, tiopachi pa'pamiratuameopua tiameo, itapiti yoorariopua, Moise nuurari resipuniame taawechioi, itapiti ki reesiseri yoorario?
6 Pu'ka resipuniame taawechiwichionia, aaata te'ta iyoriniame kahtiotinia pehjio, ki pu'ka tiopachi iyoriwachitia.
7 Eemea epeche no'o te'ta machiyame enesaa, ki wa'a no'o chaanemii eemea i'ka ki reesisewaopua. Pahtiame enesaa eemea i'ka tiopachi iyoriniameo, pahtemii eemea tiamea, Ehkoriami Iyoterichi chiiaopua, Riosio eee cheeriachiopua: “Neeea, ki oowera itapiti meritiame oowewari no'o u'yepaka no'o iyorijeraninia; neeea aamo iikachikamera kaaweruma enepaniame, nakiyamenia, aamo aaataopua tesiwe e'remichiopua.” I'ka Ehkoriami Iyoteri chiia nokisiame enesaa eeme, kihta chaachapamii eemea, i'ka ti'tijoeri kihta ki kaawe nokayameo.
8 Neee Apoe Tijoe Tijoetukamea, neee wa'api iintokamepua pu'ka resipuniame taaweo, yahchakao.
Tijoe sekachi chookopakame
(Marako 3:1-6; Ruuka 6:6-11)
9 Eesusia wa'a tiirikochi o'inia u'matosaopua napawikarichi pakikapua wa'api mochiwachio.
10 Wa'a tiopachiopua, wa'a tewitiapua piiripi tijoe sekachi chookopakame. Wa'aoi parisero ti'tijoea, itapiti wenejipuame tewinariapua Eesusio, chaachapaka pu'kao:
—¿Reesisewa ohjoarepua, aaata resipuniame taawechi yachapatepuao?
11 Nape Eesusia i'ka nayewaka nehjiakapua:
—¿Aatana eemea po'wa aamo puhkue tekorichi wichisoopua piiripio, ki ma'chipatapua, resipuniame taawechikoio?
12 ¿Ki wa'achi iintotarepu aaataai tísia ahpo nakiyame enesaaopua aaata tijoeo? ¿Ki epeche nateyame ohjoarepu ti'tijoea oowerua ki po'wachitia? Wa'a teeresoo resipuniame taawechioiopua, aaataai tijoe ku'yamea oowitiameoiopua, kihta ki kaawe tiiame ihsiamepua.
13 Wa'a cheesaopua Eesusia, chaanekapua chookopakameo:
—Riisasipaomua aamo seekao.
Waikao chookopakamea, riisasipasaopua seekarao, ikanati saukame itipikapua seekarao, piire kaaweruma ahpo seekachitiaopua.
14 Nape parisero ti'tijoea kaawe e'remitioiopua Eesusi kaawe iintoriao, Eesusi meripuame ahpo kateweriapua wa'a puuyasao.
Eesusi ikipuame nayewatiame
15 Eesusia i'ka noonoimia nane'resaapua, sewinachi siimpatiapua waikao, muuwaeme taamo pukamina nokisiniame ahjama. Eesusia ahpo pukamina nokisiameo, ki ookapi sautesiapua.
16 Eesusia ahpo sauteriao, ki aaata tuuyenuresiapua pu'kao, aatana ihsiriopua sauteriao.
17 Ihji Eesusi kaawe ihsika oiriaa, ehkoriami Riosi cheeria teetotiamepua, ehkoriami Isaia tewaniamechi Riosi cheeria, Ehkoriami Iyoterichio puuua, eee cheeriai Riosia:
18 ¡Nee! Senawato yachamiitenia,
aaata no'owichio yorakemeriopua;
puuua aaata no'o uuria tijoe enemeripua,
aaata te'ta no'o nakiya,
aaata no'oo, tísia kaawe e'raka tetewamera;
pukachi yasipameri neeea no'o Riosiwario.
Ihjia te'ta no'o Taana enemeripua.
Puuua yomachi weeechi mochikameo,
no'o chiia cheesimeri enemeripua,
no'oe cheriwepuame tatakori tiiameo.
19 Ihjia kaaweche nayewiame enemeripua ti'tijoerio,
kaawe e'raka nakikache,
kihta uwatiame nayewaka nekayamechitia.
Kihta inamupuamepua, aaata tetewachioipua,
ihta ki oowe e'repuameopua, utewa cheeka aaatao,
weeru nayewaka nekame cheekao.
20 Ihji no'o Taanaa, ki epeche erapatemapua aaata,
ka'chi ikime e'raka kahtiameopua,
neeroturi kahponakachitiaopua,
aaata epeche koomorapatekaopua tísia yuuwesika yasitoameo.
Puuu no'o Taanaa tiameo,
ki wa'atia toimapua ki ku'ikao,
aaata noochi teesa paparawa moroyame choipatiame,
itapiti tahjera meechara choipatiamechitia.
Wa'a inisimeri no'o Taanaa, noochi enapame ku'isikaopua,
ahkasi ahsepari teeremeriachisi noochi paparameriopua wa'asi,
ahkasi no'o Taana yawichituwachi,
no'oo mochitepasichi.
21 Wa'a pu'ka no'o Taana yawichituwachio,
yomatiame wehjoarichi mochikame,
no'o Taanachi ahjachi erakoka, ohjoepameripua.
Eesusi wenejiwa reemo utewarie ihsia
(Marako 3:19-30; Ruuka 11:14-23; 12:10)
22 Wa'ao Eesusia, piiripi tijoe ni'o ki ma'chiriame u'yepatiapua. Ihji tijoea reemo apochi yahchapa wa'a teereriapua. I'kao Eesusia, reemo ma'chipasekaopua, saukame itipitekapua ki ma'chiriao, ni'ooi naewatekapua tiame.
23 Yooma i'ka wa'a iikame tetewakamea, tahpítikatia peenia erakokaopua, ahpo iinatukiapua chaachapaka:
—¿Ki ehkoriami Raawichi enamerijuare ihji? ¿Ki ihjipu Riosie enamio tuutiame?
24 Nape parisero ti'tijoea i'ka inamukapaopua, ahpo ihchi chaachaparepua:
—Ihji tijoea, Weseuchi eenamepua utewariraa, pukae ma'chipamepua reemonioo.
25 Wa'a ahpo chaachapopa ihchio, Eesusia chaanekapua pu'kao:
—Nape piiripi yawichiwachio, ka'chi iika ahpo wa'apichi nasiwametepua. Ahpo wa'apichi nasiwasaapua ooka pirenaturi enepakao, ahpo wa'api soopameripua. Ahkaoi mochiwachioi, ahkaoi ta'pechioi, ahpo wa'api nasiwasaapua, ahpo wa'api soopameripua tiameo.
26 Satanasia ahpo wa'api utewarie aaata reemo ma'chipame enesaa, ahpo wa'apichi nasiwame puuua. Wa'a tiiame enesaa, ¿ki ahpo wa'api me'yaka ihsiamepu? Ahpo wa'api merisaapua, ¿Aachin teeka teetotapua waikao ahpo yawichituao?
27 Eemea no'ooi, Weseu utewarie no'o ma'chipame teewasoopua reemoo, ¿ihtana utewarie ma'chipame reemo, aamo na'naritoamea naaju? Puuu aamo na'naritoao, Riosi utewarie ma'chipame enesoopua reemo ki Weseu utewarie, se'wi chaachapai no'o wenejina eemea.
28 Nape no'oo Riosi Riosiwari utewarie puuyachame enesoopua reemoo, amochi ihsiamepua wa'a teesoo, aaata Riosi ye'karichi muitiamea.
29 ’Ihji no'o reemo puuyaka ihsiaa, Riosi seepurawa puraka ihsiniamepua. Ki Satanasi purisaa teeme pahchao, ka'chi iika upameriai teemea aaatao Riosi ye'karichio. Nee. Aawataai ki ichikuetare aaata karichiopua, ki pahcha purisaopua kariwaemeo. ¿Achini ihsika u'yetariapu aaata iinuwarao tísia inatewa iinueme enesoopua? Ka'chi iika u'yetariare ki purisaapua pahcha.
30 ’Ki noochi tiamea ku'itokao, no'o seepurawapua. Ki no'owichio na'poamea, Riosi ye'karichi upapuameo, no'o chi'ripakiamepua, ki noochi e'enamichio.
31 ’Riosia, ahpo Riosiwarie paaeria apochi oowe e'reka e'enekameopua, cheriwiame puuua pu'kao. Nape aaata ki nakikameo ahpo Riosiwarie paaewao, kiisi cheriwepuamepua pu'kao. Nape ahpo paaeriao ahpochi paparameopua nakika, ihta ki kaaweruma iintorioipua pu'kao, yooma cheriwekemeripua pu'kao.
32 Riosia, no'o Tijoe Tijoetukame na'aretioopua, cheriwemapua pu'kao pehjio, nape ahpo Riosiwari chiia kiisi apochi uunarekameopua, kiisi cheriwemapua pu'kao, ahkasi ki wahjiamesi taawea, i'wa wehjoarichioi, Riosi weemera wehjoarichioi.
Ihta kuuua, taakerachi machiwamepua ihtana kuuukoo
(Ruuka 6:43-45)
33 Eesusia simiteka masiteka ti'tijoeo ooweruopua tiameo, chaanekapua:
—Eemea aamo nokayaa, itapiti kuuu taakiameka tiiamepua. Ka'karuma taakiame enesaa eemea, ka'karuma nokayame enema eemea. Nape ki ka'karuma taakiame enesaa eeme, ki ka'karuma enema eemea aamo yoorao. Ihtaoi kuuu taakiamea, taakiachi machiniamepua ihtanakoo, kaaweruma enesoo, ki kaaweruma enesoooi.
34 ¡Eeme pa'pariserooo, sayawe ti'tijoeee, kiisi ka'karuma eemea! ¿Achini iika ka'karuma naewata eemea kiisi ka'karumakaio? ¿Ki nane'riame eemea aamo iikachi tahpitika ki ka'karuma e'ra, nayewamekopua?
35 Kaaweruma tijoea, ka'karuma ahpo iikachi e'ra, nayewamepua. Ki kaaweruma tijoea, ahpo iikachi ki ka'karuma e'ra, nayewamepua.
36 Pukaepa neeea utewaeme aamo chaaniamepua, utewaeme aamo neesetomichioo, kiisi se'wika aamo masitemichioopua, ka'karumache. Wa'a te'teretomeri eemea, te'ta Riosi katewiachiopua taawechio, ahkasi nu'utioi ki kaawe chaachapa tiiameo, tuumerichekopua.
37 Te'ta Riosi katewiachio, yooma ihta aamo chaachaparia aamo noonowiria tiame katewemeripua. Yooma ihta aamo noonowiria teteiwachi iintapaka, chanimapua aamoo kaawerumakoo, aamo ki kaaweruma enesooiopua. Waika kateweniachio, ahpo chaachaparichi wa'a kateweniachi chapisipuamepua waikao, ihta ki kaawe iintokame enesoo, kaaweruma iintokame enesooiopua, wa'a nane'repuame eemea.
Ti'tijoeri ki ka'karumaa, itapiti Riosi peenia ihsiwache tetewinarewa
(Marako 8:12; Ruuka 11:29-32)
38 Waikao pukeri e'enakame ookapi pariseroa iyoteri ti'tijoea tiame, chaachapakapua Eesusio:
—Masitari, aamo itapiti peenia ihsiwa tetewinare teemea.
39 Nape Eesusia chaanekapua pu'kao:
—Ehpiami ehpe taawechiami mochikame ti'tijoe ooweru tiamea, no'o peenia ihsiwache tetewinariamepua, nape ihji ti'tijoeria, ki tetewitepuamepua wa'asi itapiti Riosi peenia ihsiwaeopua, naatiche tetewitepuame puuua, Riosi iintoriachiche, ehkoriami Oonasichi.
40 Ehkoriami Oonasia, kiiya paika taawe tukawari tiame weruma pawesochi topachi yasariaipua ko'kotiameo, ahkasi yo'yotiaiopua eenechi ahjakame.
41 Níniwe ehkoriami mochiriamea kateweniachi taawechio, Oonasi cheeria pichikekamea, Riosichi aamo wenejimapua, ki no'o pichikiopa Riosi paajutewaopua. Pichiwa aamo chaaniamenia, neeea aamo nayewiaa epeche ki nu'uti tiiamerapua, ki ehkoriami Oonasichitia.
42 Wa'achi iintomeripu yawichi oowitiameai, yomatiame Tetuyachi weee yawichituka kahtiameai, Riosichi aamo wenejimeripua, te'ta Riosi katewiachio; puuu oowitiamea kai waapi siinka Riosichi paparakamekapa, ahkasi ehkoriami Saromoni yawichi kahtiachisi eenakamekapa, Riosichi kaaweruma tuuyewari i'yasikao. Nape eemea pu'ka oowitiame iintoria noonoimitiooi, kiisioi no'o keepunariamepua, no'oo, aamo nayewiameo, epeche tísia werumakoipua, ki puuu Saromonichitia.
Achini ihsiameko na'arario
(Ruuka 11:24-26)
43 Eesusia ti'tijoeri simiteka nayewekaopua, chaanekapua pu'kao, nape wa'achitarichi naewakao, eee chaanekapua pu'kao:
—Aaata tijoechi oowitiamechioi machenasaa na'araria, wahka oiyai wakiwechi ooruchiamio, tísia aiwaka ki tewakapa ahpo ohjoeka resipumiachio, erapame puuua:
44 “Ohso kaawe eenechi no'ramania, no'o yasariachi tijoechi.” Waikaopua eenechi ahpo yasariachi enasaapua tijoechio, kakupa ihpichitiachi enesoopua ahpo yasariachio, wa'a ohjoepamapua eenechio, ki Riosi Riosiwari enesoo wa'a ohjoemeo.
45 Nape eenechi wa'a enasopua ohjoemiao, oowisani yeeka enameripua wa'a ohjoemiao, epeche nanaarame ki ahpochitia. Wa'a ikitiaa ihji tijoea, epeche teeremeri ihjia apochio na'ararieo, ki pukerichitia. Wa'achi ikimeri ehpe taawechiami tísia nanaaramea, ki apochi yachatoka ohjoamea Riosi Riosiwario.
Eesusi yeeyera, poponira tiame
(Marako 3:31-35; Ruuka 8:19-21)
46 Eesusio, iiweta yooremina ihsioipua tijoe nayewekao, ma'chio, wa'a eenaria Eesusi yeeyeraa, Eesusi poponira ahjama pipinira tiame. Ihjia Eesusi ahjama nayewanariame eneriapua. Wa'a ajakoiopua pehjio ma'chi, tamochi eenakapua aaata Eesusi tuuyemeri.
47 Puuua, chaanekapua Eesusio:
—Aamo yeeyea, aamo poponi aamo pipini ahjama weeriamepua ma'chi, aamo ahjama nayewamia puuyeka.
48 Nape Eesusia ahpo tuuyekameo, chaanekapua pu'kao:
—¿Aatanakamerajuarepu te'ta no'o yeeyea, te'ta no'o poponia pipinia tiame?
49 Waikaopua ahpo masiterakamera ma'majoekao, cheekapua:
—¿Ki ihjikosapu no'o te'ta yeeyea, no'o te'ta poponia, no'o te'ta pipinia tiame?
50 No'o te'ta tetejimaa, yooma aaata no'o Noono yorajera yooraka mochitoamera puuua.