24
Isaka kanguhesa
1 Abulahamu lelo nayali yalalile yawele na miyaka minji, na heye Mkulu Nguluwi nakamtambichiza kwa chila mbuli.
2 Zuwa limwe Abulahamu nakamlonjela chitumagwa wa heye yawele yalalile kusinda weng'ha na mwamizi wa lufufu lwake lweng'ha, “Dedede uwiche moko ga hegwe hasi ha mahaza ga heni, kulajila kota kwangilaha
3 nani ndokulahiza kwa Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa kilanga na isi, kota hambe humgalile mwana wa heni mdala yoneche hali wadala wa Wakanaani wondilingikala nawo.
4 Ndilahile kota koluta mbaka kuli isi ya heni, kwa ivyazi lyangu, ukampalile mdala kwa mwana wa heni Isaka.”
5 Chitumagwa nakamlonjela, “Hanji mdala ayo kolema kilongoza na heni kuya akuno, wone iwe ahyo, ndaze, ingana ndimhiluse mwanago kuli isi koulawile?”
6 Abulahamu nakamlonjela, “Hebu! Wilolele ng'hatu uleche kumhilusa mwana wa heni ako.
7 Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa kilanga, yandavile kaye kwa mhaza wa heni na kulawa kuli isi yomvumbuche, na yalingulonga na heni, nakandilahila kota kowapa walelwa wa heni isi ayi. Heye komlajiza mhilisi wa heye kumwando mwa hegwe leka umigalile mdala mwana wa heni kulawa ako.
8 Wone mdala ayo kolema kiwinza na hegwe mbaka kuno, lelo chilaho cha heni, hachikubata hebu, ila kwa vyeng'ha vila, uleche kumhilusa mwana wa heni ako”.
9 Lelo chitumagwa ayo nakawika moko wa heye hasi ha mahaza ga Abulahamu, mkulu wa heye, nakilaha kwa mbuli ayo.
10 Hamba, ayo chitumagwa nakahola ngamiya kumi wa mkulu wa heye na kuka yawele na ndolendole zinojile za vinjivinji. Kenula majendo kuluta kuli muji loyekale Naholi, kuli isi ya Mesopotamiya.
11 Loyafichile, nakawafugamiza ngamiya wa heye hafungo mwa izimbo liwele hafungo mwa muji. Nayali matinazo mhela uwele wadala nawalutaga kudeha mazi kuli izimbo.
12 Na heye nakalanda, “Hegwe Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa mkulu wa heni Abulahamu, ndangukulanda sumye, na umditile igano lya kwimilila mkulu wa heni Abulahamu.
13 Nda ahano hafungo mwa nzasa hawele wahinza wa wenyeng'haye wa muji huyaga kudeha mazi.
14 Lelo mhinza yondimlonjela, yenenule chiya cha heye cha mazi yangalile mazi nyinwe, na heye nakangalila hamwe na kuwanweza ngamiya wa heni, na yawe ndo youmuhagulile chitumagwa wa hegwe Isaka. Mbuli ayo yondajila kota kumditila igano lya kwimilila mkulu wa heni.”
15 Naloyang'hali kusinda kulanda, baho du Lebeka, mhinza wa Betueli, mwanage Milika, mchewake Naholi, mng'holoze Abulahamu, nakafika yaholile chiya cha heye mmayega.
16 Mhinza ayo nakanoga lukami nayali na kumeho kunojile ng'hatu, na chigoli hanating'hana na mlume yoneche. Lelo nakedulisa minzasa, na kudeha mazi na chiya lochimemile, nakakwina na kuka.
17 Ndo yula chitumagwa nakaluta himahima kuza ting'hana na heye, na kumlonjela, “Dedede, ndangulanda mazi ga kunwa kulawa mchiya cha hegwe.”
18 Mhinza nakamwidichila, “Goya ung'we mkulu wa heni.” Na baho nakanenula chiya cha heye, na kibatilila leka yamnweze.
19 Loyampele mazi, nakamlonjela, “Ndowawichila mazi na ngamiya wa hegwe nawo, wanwe mbaka ng'halu imale.”
20 Lelo nakadita himahima, na kuwajidila ngamiya mazi ga chiya cha heye mibato, na kubilimila kuli izimbo kudeha mazi ganji na kuwanweza ngamiya wa heye weng'ha.
21 Yula chitumagwa nayali yomlola ne kulonga chinhu, yavizele kota Mkulu Nguluwi nakatambichiza majendo ga heye ama hebu.
22 Ngamiya lowanwele mazi, yula munhu nakamvaliza yula mhinza pete ndodo ya dhahabu ya kuvala mmenyhelo iwele na itunyo lya gilamu sita na banjili mbili za dhahabu ziwele na gilamu miya imwe na makumi meli chila imwe.
23 Nakamuuza, “Dedede undonjele, hegwe kwa mhinza wa whaani? Ndaze, hana honhu ha kuwasa hakaye ha mhaza wa hegwe?”
24 Lebeka nakedichila, “Heni nda mhinza wa Betueli, mwana Milika, mchewake Naholi.
25 Kwa hetwe kuna misolo na honhu ha kudimila hakulu na honhu ha kuhega kuwasa wajenzi.”
26 Ndo yula munhu nakenamiza mutwi wa heye, na kumfugamila Mkulu Nguluwi,
27 yolonga, “Yatogoligwe Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa mkulu wa heni Abulahamu, yawele hambe yasemwe igano lya kwimilila na makundo ga heye kwa mkulu wa heni. Mkulu Nguluwi kandongoza heni ndute mbaka kwa ivyazi lya mkulu wa heni!”
28 Hamba yula mdala nakabilima kuza kuwalonjela mbuli yila ivyazi lya mayake.
29 Lebeka nayali na mkulugwe yalinguchemigwa Labani. Labani nakalawa yobilima kuza ting'hana na yula munhu kuli nzasa.
30 Labani nayali yaiwene ila pete na banjili mmoko mwa lumbulye na kuhulika mbuli Lebeka nazoyalonjelwe na ayo munhu. Labani nakamfika ayo munhu yemile behi na ngamiya wa heye hafungo mwa nzasa.
31 Labani nakamlonjela, “Uye haluga hetu hegwe utambichizwe na Mkulu Nguluwi. Ndaze kwangwima kunze? Heni mina mbika goya ng'handa na honhu kwa mbuli ya awa ngamiya wa hegwe.”
32 Lelo chitumagwa ayo wa Abulahamu nakenjila mng'handa. Labani nakawachumula ngamiya na kuwagalila misolo, nakamgalila heye na wanhu wa heye mazi ga kuhovujila magulu.
33 Ndiya loipile, yula munhu nakalonga, “Silya mbaka londilonga nachonganile kulonga.” Labani nakamlonjela, “Lelo utulonjele.”
34 Yula munhu nakalonga, “Heni nda chitumagwa wa Abulahamu.
35 Mkulu Nguluwi nakamtambichiza ng'hatu mkulu wa heni, na heye kawa munhu yawele na lufufu. Nakamgalila vilundo vya ming'holo na vilundo vya migongolo jinji jilingudimigwa minji na sendi na zahabu na vitumagwa wadala na walume na ngamiya na midogowi.
36 Sala, mchewake mkulu wa heni kuli ulalilo weng'ha ula, nakampondela mkulu wa heni mwana, na mkulu wa heni nakamha ayo mwana lufufu lwake lweng'ha.
37 Mkulu wa heni nakandita ndilahe yolonga, ‘Humholela mwana wa heni mhinza yoneche kuli wahinza wa Wakanaani ndilingikala kuli isi ya hewo.
38 Ila koluta kuli isi ya heni, kwa wang'holozangu, leka ukampalile mdala mwana wa heni Isaka.’
39 Na heni nandimlonjela mkulu wa heni, ‘Hanji mdala ayo kolema kilongoza na heni kuya kuno.’
40 Ila heye nakalonga, ‘Gwaa Mkulu Nguluwi yalingundongoza mli ukomu wa heni, komlajiza mhilisi wa heye yalute hamwe nagwe na kukudita usumye kuli majendo ga hegwe, nagwe kumholela mwana wa heni mdala kulawa kwa ivyazi lyangu na ng'handa ya mhaza wa heni.
41 Wone houfika kwa ivyazi lyangu na hawokupa ayo mhinza, lelo huchibatigwa hebu na kilaha kwa heni.’
42 “Lehano lofichile kuli nzasa, nandanda, ‘Gwaa Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa mkulu wa heni Abulahamu, ndangulanda usumye goya lehano kuli majendo ga heni.
43 Nda ahano hafungo mwa nzasa. Mhinza yokuya kudeha mazi ndo yondimlanda yangalile mazi mado ga kunwa kulawa mchiya cha heye,
44 na heye nakanjidila na kuwadehela mazi ngamiya wa heni, lelo ayo na ndo yahaguligwe na Mkulu Nguluwi yawe mdala wa mwana wa mkulu wa heni.’
45 “Londing'hali sinda kulanda mnhumbula ya heni, baho du Lebeka nakafika na chiya cha heye cha mazi mmayega, nakidulisa kuli nzasa na kudeha mazi. Na heni nandimlonjela, ‘Dedede ndangulanda mazi ga kunwa.’
46 Na heye nakenenula chiya himahima kulawa mmayega mwa heye, na kulonga, ‘Lelo unwe mkulu wa heni. Nandowawichila mazi na ngamiya wa hegwe kahi.’ Lelo heni nyinwa na ngamiya wa heni nawo nakawapa mazi.
47 Ndo nambuza, ‘Ndaze, hegwe kwa mhinza wa whaani?’ Nakandonjela, ‘Heni nda mhinza wa Betueli, mwana Milika, mchewake Naholi.’ Aho ndo hondimpele pete ndodo ya kuwika mmenyhelo na kumvaliza banjili mmoko.
48 Hamba nandimfugamila na kumtogola Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa mkulu wa heni Abulahamu, yawele yondongoza kwa nzila igoloche mbaka kwa mhinza wa lukolo lwa mkulu wa heni kwa mbuli ya mwanage.
49 Lelo mndonjele kota mkunda kumditila igano lya kwimilila na makundo kwa mkulu wa heni, wone hebu, lelo mlonje, nani ndovizela cha kudita.”
50 Loyahuliche ago, Labani na Betueli nawamwidichila, “Mbuli ayi nailawa kwa Mkulu Nguluwi, hetwe hatuweza kulonga choneche.
51 Lebeka ayu baha, umhole ulute. Na yawe mdala wa mwana wa mkulu wa hegwe kota Mkulu Nguluwi navyoyalonjile.”
52 Chitumagwa wa Abulahamu loyahuliche ulonzi awo, nakamwinamila Mkulu Nguluwi.
53 Hamba nakalavya vinhu vilingupulika na zahabu na nguwo, nakamha Lebeka. Kahi nakawapa wakulugwe na mayake Lebeka vinoliga vya sendi nyinji.
54 Chitumagwa wa Abulahamu na wanhu woyoyile nawo walya na kunwa na kuwasa kuko. Lowalilimche mitondo, chitumagwa yula nakalonga, “Ndangulanda kuhiluka kwa mkulu wa heni.”
55 Ila mkulugwe na mayake Lebeka nawalonga, “Umleche mhinza yekale na hetwe mhela udo hela, kota mazuwa kumi hino, hamba koluta.”
56 Ila heye nakalonga, “Dedede, mleche kung'hawiza, kwa vila Mkulu Nguluwi mina kagadita goya majendo ga heni, ndangulanda mng'hundize nyhiluche kwa mkulu wa heni.”
57 Na hewo wedichila, “Lelo tumcheme mhinza tumuuze.”
58 Nawamchema Lebeka na kumuuza, “Ndaze, koluta na munhu ayu?” Na heye nakedichila, “Ndoluta.”
59 Lelo nawamleka Lebeka yalute na chitumagwa wa Abulahamu na wanhu wa heye. Chitumagwa mdala yamhembulize lumbulye Lebeka kulawila yavumbuche naye nakalutasa na heye.
60 Lelo nawamtambichiza Lebeka wolonga,
“Hegwe lumbuliyetu.
Uwe mamo wa maelufu kwa maelufu,
walelwa wa hegwe waihalile miji ja wang'honyo wa hewo.”
61 Hamba Lebeka na vitumagwa wadala wa heye nawakwina ngamiya na kumuwinza chitumagwa ayo wa Abulahamu, na hewo weng'ha woka.
62 Mhela awo, Isaka nayali yochile Beeli-lahai-loi, nakawa yochikala ako nzingo ya Negebu.
63 Zuwa limwe matinazo, Isaka nakaluta kumgunda kijesa. Lelo nakalola nakona ngamiya wanguya.
64 Na heye Lebeka loyalolile na kumona Isaka, nakedulika kulawa kuli ngamiya,
65 na kumuuza chitumagwa wa Abulahamu, “Ka whaani yula yalingujenda kula kumgunda, kanguya kutubochela?” Yula chitumagwa nakalonga, “Ka mkulu wa heni.” Lelo Lebeka nakahola igubiko lyake na kigubika kumeho.
66 Yula chitumagwa nakamsimila Isaka geng'ha goyagaditile.
67 Lelo Isaka nakamhola Lebeka mng'handa mwa chibumuli cha Sala mayake, kawa mchewake. Isaka nakamgana Lebeka kwa kumhembuliza loyabagame mayake.