13
Con khôn ngoan để ý nghe cha khuyên dạy,
đứa nhạo cười bỏ lời khiển trách ngoài tai.
Người lành thắng kiện nhờ nói năng dè dặt,
người ác chỉ ước ao toàn chuyện bạo tàn.
Người tự chủ biết hãm cầm miệng lưỡi;
người hở môi gặt lấy thất bại hoài.
Người làm biếng mong muốn mà chẳng được,
người siêng năng ước gì có nấy.
Người công chính ghét những gì không ngay thật,
người ác ôn dối trá rồi gặt nhuốc nhơ.
Đức công chính bảo vệ người ngay thẳng,
tội lỗi luôn tiêu diệt bọn tà tâm.
Có người tỏ vẻ giàu mà chẳng có chi;
có người làm bộ nghèo mà giàu nứt vách.
Người giàu mới có tiền chuộc mạng,
còn người nghèo đâu sợ ai bắt cóc.
Đèn người lành sáng choang,
đèn người ác tắt ngấm.
10 Tính kiêu căng chỉ sinh ra tranh chấp;
nhưng ai khiêm tốn phục thiện mới là khôn ngoan.
11 Của phi nghĩa sớm tan biến;
tiền mồ hôi nước mắt mới còn bền lâu.
12 Hy vọng trì hoãn khiến lòng đau ê ẩm,
mộng được thành làm phấn chấn tâm can.*
13 Người coi thường khuyên dạy, lãnh hậu họa chẳng sai;
người tôn trọng mệnh lệnh nhận phần thưởng chắc chắn.
14 Lời dạy của người khôn như nguồn sự sống;
hướng dẫn người nghe thoát cạm bẫy tử thần.
15 Lương tri đem lại lòng mến phục;
nhưng đường xảo trá dẫy đầy gian nan.
16 Người khôn suy tính kỹ càng;
người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô.
17 Sứ giả gian ác ngã vào tội ác,
khâm sai trung tín đem lại chữa lành.
18 Khước từ kỷ luật gây ra bần cùng nhục nhã;
ai đón nhận khiển trách sẽ thấy ngày quang vinh.
19 Ước muốn thành công làm linh hồn khoan khoái,
vì vậy, người ác bám chặt lấy ước muốn lầm sai.
20 Gần đèn thì sáng, gần người khôn trở nên khôn;
gần mực thì đen, gần người dại phải mang họa.
21 Tai họa đuổi theo người gian ác,
phước hạnh bám sát người thiện lành.
22 Của cải người lành để lại cho con cháu hưởng,
gia tài người ác dành cho người công chính dùng.
23 Ruộng người nghèo có thể sản xuất nhiều hoa lợi,
nhưng ăn ở bất lương sẽ thành công dã tràng.
24 Ai kiêng roi vọt ghét con trai mình,
người biết thương con không quên sửa trị nó.
25 Người công chính ăn thì được ấm lòng,
người gian tà ăn mà vẫn đói meo.
* 13:12 Như cây sự sống 13:16 Người thận trọng