27
1 Chớ khoe khoang về ngày mai,
vì con đâu biết được việc gì sẽ xảy ra trong tương lai.
2 Hãy để người khác khen con, miệng con chẳng nên làm;
hãy để người ngoài khen, môi con đừng làm thế.
3 Đá thì nặng và cát cũng nặng,
nhưng cơn nóng giận của người dại nặng hơn cả đá và cát.
4 Sự phẫn nộ thật độc ác, cơn giận thật bạo tàn,
nhưng sự ghen tương còn nguy hiểm bội phần.
5 Ra mặt quở trách tỏ tường
hơn là yêu thương lặng lẽ.
6 Thương tổn do bạn gây ra, ấy là bởi lòng thành;
còn đáng tin hơn vô số cái hôn của kẻ thù.
7 Khi no, chê cả mật,
lúc đói, đắng hóa ngọt.
8 Người lưu lạc xa quê hương,
giống như chim lạc bầy bay xa tổ.
9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái tâm hồn,
lời khuyên ngọt ngào của bằng hữu cũng êm dịu dường ấy.
10 Chớ từ bỏ bạn—dù bạn mình hoặc bạn của cha.
Lúc hoạn nạn, đừng lo đi kiếm anh em họ hàng.
Vì láng giềng gần hơn họ hàng ở xa.
11 Con ơi, hãy khôn ngoan, và làm cho lòng cha sung sướng.
Vì khi đó cha có thể đáp lại những lời chỉ trích xem thường.
12 Người khôn tránh né nguy nan.
Người dại đâm đầu hướng tới tai họa.
13 Phải nắm lấy áo ai bảo lãnh cho người không quen.
Giữ vật làm tin của hắn vì hắn bảo lãnh cho người đàn bà xa lạ.
14 Lớn tiếng chúc phước người hàng xóm lúc sáng sớm,
họ sẽ xem câu chúc đó như lời nguyền rủa.
15 Nhà dột trong ngày mưa tháng gió
cũng làm khổ như người đàn bà cãi cọ.
16 Bịt miệng nàng, khác chi đưa tay cản gió
hay ngửa tay đựng dầu.
17 Sắt mài sắt,
bạn rèn bạn.
18 Săn sóc cây vả sẽ được ăn quả;
phục vụ hết lòng, chủ sẽ thưởng công.
19 Nước phản chiếu khuôn mặt,
tấm lòng biểu lộ chân tướng con người.
20 Mắt đầy tham vọng, chẳng bao giờ chán;
âm ty nuốt người không hề thỏa mãn.
21 Lửa dùng thử bạc, thử vàng,
lời khen thử con người.
22 Dùng chày giã người dại như giã thóc,
cũng không làm tróc ngu si của nó.
23 Hãy biết rõ tình trạng bầy chiên của con,
và phải chịu khó chăm nom đàn súc vật,
24 vì giàu có chóng qua,
và mão miện chẳng trường tồn.
25 Khi cỏ khô đã cắt và cỏ non lại mọc,
và cỏ xanh trên đồi núi được gom về,
26 thì chiên cung cấp cho con quần áo che thân,
và dê sẽ giúp con tiền mua đất ruộng.
27 Sữa dê sẽ dồi dào để nuôi con, nuôi cả gia đình
và luôn cả các tớ gái con nữa.