12
Mari làsèkwěl mɔ́nɔ́lɛ Yesu gbyẽ̂h yõ
Nsyifunɔ yɔ̃rɩ tyɛ́nɔ́ syáh sõ̀ mɛ wũ sèpĩ̀n kénúkòlɛ, tɛ́ Yesu mɛ kyɩ Betani kwil sɔkɔ, ńyãh sɔkɔ-á sõ̀ Lasarɩlɛ tɛ̃̀nɔ́lɛ, wǎh nɛ̂ lékó yilki mɔ. Pè mɛ yõke yah Yesu kɔ̃ nɛ́npɔ́. Martɩ sõ̀ mɛ yõkelɛ n dibi, tɛ́ yõke mɛ̀ yṍpú sɔkɔ yɔ́ ye sõ̀ Lasarɩlɛ. Képah sɔkɔ, Mari mɛ làsèkwěl dɛ́nkɔ́kɔ̀ yɔ́ lítír tɔ́nɩ́ tɔkɔ, nɛ̂-á pè nardɩ kɔ́kɔ́lɛ kè pɩ. Tɛ́ pɔ kè kwɛ mɔ Yesu gbɛ̃́náhlɔ́ yõ, tɛ́ kè kele ǹ yõ̀yénnɛ.* Làsèkwěl mɛ̀ pãn mɛ wɔ̀kɔ̀ pól tɔkɔ. Képah tɛ̃̀nɛ, Nsyudasɩ Yisikariyɔtɩ nɛ̂-á Yesu tõ̀ sã́hpú sɔkɔ yɔ́lɛ, tɛ́ kɩ sõ̀ pɔ n vi n pi Yesu náh, ǹmɔ nɛ, kwâh nɛ̂ se pɩ tɛ́ làsèkwěl mɛ̀ náh yãm deniye pɔ́ plɔ́ kyɛtɔ̃nɩ́nɛ, à ké pɔ́ dibi yãm tãn kɔ̃ nɩ? Ǹtɛ yãm tãn yãm náh sõ̀ tɛ̃ ǹnɛ dɛ́, yɛ̃́nwó ye sõ̀ ǹnɛ képah ye à kɔ̃ à képahlɛ n yo. Pɔ́ dú sõ̀ mɛ ǹmɔ tyɩ́. Tɛ́ pǎh nónónɛ n dah n mɔ n pɔ, ǎ sélɛ n yɩ̃. Képah sɔkɔ, Yesu nɛ: «Pi yah vɩ́nɔ́ sah kénòh! À ye képah pɩ sah ńmɔ lékó yɩ̃ sõ yĩnnɛ. Yãm tãn kɩ mɛ ànɛ̂ yélɛ sétáh yõ sõmɛsṍ. Ǹtɛ ńmɔ wɔlɛ, ńmɔ náh n mɛ n pi yélɛ sétáh yõ sõmɛsṍ.»
Tɛ́ tɔ́wû ǹgbɛ̃-á pɔ noh nɛ Yesu-á mɛ Betani kwil sɔkɔ gbĩ́ nɛ̂nɛ, pè kyɩ nɛ́npɔ́. Ǹtɛ Yesu ó yĩn náh sõ̀ pè kyɩ dɛ́, Lasarɩ nɛ̂ lékó-á Yesu yilki mɔ, ǹmɔ tɔ wɛ yĩn ye sõ̀ pè kyɩ. 10-11 Ǹtɛ Lasarɩ mɛ̀ yĩnnɛ, névye náhnáh sõ̀ mɛ pélɛ n syɩ sárká syínwìlkìpu yõ̀tãm náh à n vi n mɔ n pɩ Yesu yõ sɛ̃́púlɛ. Képah ye, sárká syínwìlkìpu yõ̀tãm mɛ Lasarɩ tyɩ́ yo syɩ nɛ, páh kɩ ǹ tɔ ko mɔ.
Yesu dénɔ́lɛ Yerusalɛmɩ sɔkɔ
12 Ké dĩndallɛ, tɔ́wû ǹgbɛ̃ nɛ̂-á sõ̀ mɛ pɔ Nsyifunɔ yɔ̃rɩ tyɛ́nɔ́ syáh sɔkɔ, pè kè noh nɛ Yesu-á mɛ n pi Yerusalɛmɩ sɔkɔ. 13 Pè mɛ sãm yɩ̃̀ngbã̀n kɔ̃lɩ tɛ̃ yĩn, tɛ́ wil kwil sɔkɔ à kyɩ à yohnɩ. Pè sõ̀ mɛ gbo mɔ tũ nɛ: «Wosana!§ Nɛ̂-á n pi Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ Liyel yĩn yõ, Liyel sãm mɔ ǹ sɔkɔ,* ǹmɔ nɛ̂-á Yisrayel yõ̀tɛ̃̀ dĩ́nɛ.» 14 Képah sɔkɔ, Yesu mɛ ńkwɛ̃́ndyɩ́píkì yɔ́ wɛ, tɛ́ dɔkɔ kɔ̃ tɛ̃ ǹ yõ, à yɩ̃nɛ sɔ̃́-á kélɛ wã́rkɩ́nsàhnɔ́lɛ Liyel wɛy sɛ́bɛ́y sɔkɔ nɛ ńkɛ̃́:
15 «Yerusalɛmɩ tãn, yé káh tíkí pɩ.
Yé yah, yé yõ̀tɛ̃̀ mɛ n pi.
À mɛ dɔ́kɔ́ntɛ̃̀nɔ́lɛ ńkwɛ̃́ndyɩ́píkì yɔ́ yõ sɔkɔ.»
16 Tɛ́ légbĩ́nɛ, Yesu tõ̀ sã́hpú náh sõ̀ mɛ tyi nɔ́pi pɩ́nɔ́ yõ pɩ̃. Ǹtɛ wǎh pɔ dɔkɔ ǹ tɔ̃́rɩ́ yõ gbĩ́ nɛ̂nɛ, pé dyɔ to kõ nɛ, kǎh lésõ wãrkɩ sah sɔ̃́ ǹ tyɩ́ sɔkɔ Liyel wɛy sɛ́bɛ́y sɔkɔ, sɛ̃́-á kè pɩ ǹ tyɩ́.
17 Képah tɛ̃̀nɛ, Yesu-á lésõ Lasarɩ lékó ye yah, à à yilki mɔ wilki diki sɔkɔ nónó yĩ́ yah, pépi mɛ tyah kélɛ n yah n yãh n kɔ̃. 18 Névye-á kénɛ gbǐl tir pɩ́nɔ́ noh sɛ̃́, pè wil pɔ Yesu yohnɩ. 19 Képah sɔkɔ, Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú tyah n yo wɛ̃ tyɩ́ nɛ, pè kó kè wɛ nɩ, pépi náh tɔ̃ fɛ̃ n tɛ̃ n pi dò. No pól-á mɛ ǹ sõ̀ tɛ̃.
Yesu mɛ ǹ tɔ̃́rɩ́ ànɛ̂ ǹ kũ tyɩ́lɛ n yo
20 Névye nónó-á sõ̀ mɛ pɔ syáh mɛ̀ sɔkɔ Yerusalɛmɩ, nɛ pé pɔ Liyel yĩn gbilki, Nsyifunɔ náh sõ̀ pé túkùlɛ. 21 Kénɛ névye nónó-á Nsyifunɔ náh pélɛ, pépi mɛ nɔ de Filipi tnɔ̂ ǹmɔ nɛ̂-á n wil Betisayida kwil, Kalile gbɛ̃̀nyah sɔkɔ. Tɛ́ kè yah kɔ̃ ǹ tyɩ́ nɛ, pé yõ̀tɛ̃̀, páh mɛ ké tyɩ́ nɛ pé Yesu wɛ. 22 Kǎh pɩ sɛ̃́, Filipi mɛ kè yo Andre tyɩ́. Andre mɛ tahlɩ ǹ tyɩ́ pè kyɩ kè yo Yesu tyɩ́. 23 Képah tɛ̃̀nɛ, Yesu mɛ yo pé tyɩ́ nɛ: «Gbĩ nɛ̂ sɔkɔ-á Névi Pídĩ́§ kɩ n dɔkɔ n pi ǹ tɔ̃́rɩ́ yõ, képah ye sɛ núkúnúkú yɔ̀. 24 Kègbɩgbɩ tɛ̃̀ yõ, mé kélɛ n yo yé tyɩ́, nɛ́ sèmukɔ pi náh duku mɔ sétáh sɔkɔ kè fi tɛ́ ké pi ku, kè n tɛ̃ ké gblɔ̌y. Ǹtɛ kàh duku mɔ à fi tɛ́ ké pi ku, kè n kwel. 25 Névi nɛ̂-à ǹ gblɔ̌y ó minnɛ n mɔ n kõ, tɛ̃̀ min tyɩ́ kɩ yɩkɩ. Ǹtɛ nɛ̂-à ǹ minnɛ n mɔ́nkõ̀-ǹkɛ̃̂nɛ kèkõyṍ mɛ̀ sɔkɔ Liyel tɔ̃́rɩ́ yĩnnɛ, tɛ̃̀ wɔ kɩ tyɛ́-ńkɛ̃̂ min wɛ. 26 Névi nɛ̂-à mɛ ké tyɩ́ nɛ, pé tõ̀lɛ n pɩ ńmɔ tyɩ́, tɛ̃̀ ń sõ̀ tɛ̃. Képah sɔkɔ, máh mɛ ńyãh sɔkɔ, nɛ̂-á tõ̀lɛ n pɩ ń tyɩ́, ǹ tɔ kɩ mɛ nɛ́npɔ́. Névi nɛ̂-à tõ̀lɛ n pɩ ńmɔ tyɩ́, ń Sú Liyel kɩ ǹ yõ yɔ̃.
27 Tɛ́ núkúnúkú, ń fɔkɔ mɛ fɛ̃kɩ. Ǹtɛ mè yo sɔ̃́? Mé se n yo Sú Liyel tyɩ́ nɛ, à káh n yɛ yèvyãhrɩ mɛ̀ ń wɛ? Ǹtɛ ɔ̃́ɔ̃ dɛ́, yèvyãhrɩ mɛ̀ yĩn ye mé pɔ tɔ́tɔ́.» 28 Képah tɛ̃̀nɛ, à nɛ: «Bɔ̌, gbílkínɔ́ sah á yĩn yõ.» Wǎh yo sɛ̃́, yĩ́npɔ̃́ yɔ́ wil yĩ̂nyõ sɔkɔ nɛ ńkɛ̃́: «Mé ń yĩn gbilki tɛ, tɛ́ mé kɩ kè gbilki n pi ńtɔ̃.»
29 Tɔ́wû nɛ̂-á sõ̀ mɛ nɛ́npɔ́, tɛ́ yĩ́npɔ̃́ mɛ̀ noh, pè nɛ gbɛ̃́nséntã́hkɩ̀-á gboke. Túkù mó nɛ, yĩ̂nyõ tõ̀npɩ yɔ́-á yo mɔ Yesu tyɩ́. 30 Képah sɔkɔ, Yesu mɛ yo pé tyɩ́ nɛ: «Wɛy nɛ̂-á yé noh yɔ̀, kè náh yo ńmɔ yĩnnɛ, kè yo yépi yĩnnɛ. 31 Liyel kɩ lékàhlɛ kèkõyṍ névye kɔ̃ n pi núkúnúkú sɛ̃́ yɔ̀. Núkúnúkú, à kɩ kèkõyṍ névye fnɛ̀-ò* yĩni yal. 32 Ǹtɛ mâh pɔ dɔkɔ mɔ gbĩ́ nɛ̂nɛ, mé kɩ névye póllɛ pɔ ń gblɔ̌y tyɩ́.» 33 Yesu-á sõ̀ nɛ n ku n pi dùkù nɛ̂nɛ, képah ye à wɛ̃kɩ ǹ wɛy mɛ̀ sɔkɔ yɔ̀. 34 Képah sɔkɔ, tɔ́wû mɛ̀ névye mɛ yo ǹ tyɩ́ nɛ, pépi-á kè wɛ Liyel tyi kõ̀nsàhnɔ́ sɔkɔ nɛ, Liyel nɛy yáhntɔkɔnɔ náh n ku n yah n pi. Tɛ́ ǹmɔ se sɔ̃́npɩ́lɛ pɔ n yo nɛ, Névi Pídĩ́-á yɩ̃nɛ à dɔkɔ mɔ nɩ? Ǹtɛ nɛ̂ tɛ̃̀ ó se mó Névi Pídĩ́ mɛ̀nɛ nɩ? 35 Képah sɔkɔ, Yesu mɛ yo pé tyɩ́ nɛ: «Kyòo mɛ̀nɛ, kè mɛ sɛ̃́ yé wrɔ́ kɩ wrɔ́ kwéy yɔ́ pɩ n pi. Tɛ́ névi nɛ̂-à n kɔ fɛ̃́ntũ̂ sɔkɔ, tɛ̃̀ náh ǹ yúkú-ńsahlɛ n pnɛ. Képah ye, kyòo mɛ̀-á mɛ yé wrɔ́ sɔkɔ yɔ̀, yé nɛ n kɔ ké sɔkɔ, fɛ̃́ntũ̂ káh pɔ yé kwɔkɩ tɛ̃. 36 Kyòo mɛ̀nɛ, kǎh mɛ yé wrɔ́ gbĩ́ nɛ̂nɛ, yé sɛ̃ képah yõ. Képah sɔkɔ, yé kɩ pɩ kyòolɛ képah tyɩ́ kɔ̃lɛ.»
Yesu-á képah yo tɛ, à yal pé tnɔ̂ à kyɩ wɔ̃bɩ fɩ́ɩ́ pélɛ.
Névye náhnáh náh sɛ̃ Yesu yõ
37 Yesu sõ̀ gbǐl tyi náhnáh pɩ pé yĩ́ yah, ǹtɛ képah fyé yõ, pè náh sɛ̃ ǹ yõ. 38 Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò Yesayi tyíyónɔ́ nɔ́pi ye wil ásõ̂ sɔkɔ yɔ̀. À lésõ nɛ ńkɛ̃́:
«Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃, nɛ̂ sɛ̃ ápi tyíyónɔ́ yõ?
Á á tɛ̃́npnɛ̀nɔ́lɛ nɛ̂ wɛ̃kɩ?»
39 Tɛ́ tir nɛ̂ yĩn-á pè náh sõ̀ fɛ̃ n sɛ̃ n pi ké yõ, képah yah ye Yesayi tɔ̃ yo nɛ ńkɛ̃́:
40 «Liyel pé yɩ̃́ wɔ,
tɛ́ pé lékã́m yah vike,
nɛ pé yɩ̃́ káh fɛ̃ nɛ n yah,
pè káh tir yɔ́ tyɩ́ yah wɛ,
pè mó vi mɔ Liyel wɛ̃̀kɩ̀ yõ,
à kɔ̃ à pè wɛ dɛ mɔ.»
41 Yáh wɛ Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò Yesayi képahlɛ n yo, à lésõ kwãh tɛ̃ Yesu tɔ̃́rɩ́ wɛ, képah ye à kɔ̃ à ǹ tyɩ́lɛ n yo.§
42 Tɛ́ képah fyé yõ, yõ̀tãm náhnáh sõ̀ mɛ sɛ̃ Yesu yõ. Ǹtɛ Farisi wɛ̃̀kɩ̀ kɔ́pú tíkí sõ̀ mɛ pè tɛ̃ nɛ, pè káh pɔ pé yĩni wilki pé wɛ̃̀kɩ̀ sɔkɔ. Képah ye, pè náh kè wilki mɔ nɛ, páh sɛ̃ ǹ yõ. 43 Yáh wɛ pè képah pɩ, névye-á mɛ gbílkínɔ́ nɛ̂nɛ n sah pé yõ, képah tyɩ́ sõ̀ mɛ pé tyɩ́ kal Liyel tyɩ́lɛ.
44 Képah sɔkɔ, Yesu wɛkɩ yĩ́npɔ̃́ ǹgbɛ̃nɛ nɛ ńkɛ̃́: «Névi nɛ̂-à sɛ̃ ńmɔ yõ, ńmɔ ó yõ náh tɛ̃ sɛ̃ dɛ́, Liyel nɛ̂-á tɛkɩ mɔ ńnɛ, ǹmɔ tɔ yõ ye tɛ̃̀ sɛ̃. 45 Tɛ́ névi nɛ̂-à ńmɔ wɛ, ń tɛ́kɩ́nmɔ-ò ye tɛ̃̀ wɛ. 46 Ńmɔ pɔ kèkõyṍ à pɔ pɩ kyòolɛ, nɛ névi nɛ̂-à sɛ̃ ńmɔ yõ, tɛ̃̀ káh tɛ̃ fɛ̃́ntũ̂ sɔkɔ. 47 Ńmɔ náh pɔ kèkõyṍ sɔkɔ, nɛ mé pɔ lékàhlɛ névye kɔ̃. Mé pɔ nɛ kèkõyṍ névye pwáhnmɔnɔ wɛ. Képah ye, névi nɛ̂-à ń wɛlɔ noh, tɛ́ à náh mɛ n kɔ sé wã̀l yõ, ńmɔ náh kɩ n kɔ̃ n pi tɛ̃̀nɛ lékàhlɛ dɛ́. 48-49 Wɛy nɛ̂-á mé yo yɔ̀, képah ńtɛ̃ ye kɩ lékàhlɛ tɛ̃̀ kɔ̃ n pi gbĩ̀yĩ̀kì tɛ́y sõlɛ. Ń gblɔ̌y yah yĩ́ĩ́ náh mé yo wɛlɔ nɔ́pilɛ dɛ́! Sú Liyel nɛ̂-á tɛkɩ mɔ ńnɛ, máh yɩ̃nɛ mè nɛ̂ yo, ànɛ̂ máh yɩ̃nɛ mè kwɔ́nɔ́ nɛ̂ pɩ, ǹmɔ ye yo sélɛ ń tyɩ́ nɛ mé pɩ. Képah ye, névi nɛ̂-à ń yahle, tɛ́ à náh mɛ ń wɛynɛ n mɔ n kõ, nɛy mɛ tɛ, nɛ̂-á kɩ lékàhlɛ tɛ̃̀ kɔ̃ n pi. 50 Tɛ́ ńmɔ mó tɔ̃ pɩ̃ nɛ Liyel-á nɛ̂ kõ sah, képah gbõ̀ yõ sɔkɔ-á névye kɩ fɛ̃ tyɛ́-ńkɛ̃̂ min wɛ. Sú Liyel-á wɛy mɛ̀ yo sɔ̃́ ń tyɩ́, sɛ̃́ ye mé n yo kélɛ yé tyɩ́.»
* 12:3 12.3 - Yesu mɛ gbĩ́nɛ, nɛ́npɔ́ tãn sõ̀ ńkɛ̃́nɛ pé gbalɩ kɛ̃kɩ n tɛ̃ yõkelɛ n yõ. 12:5 12.5 - Légbĩ́nɛ, deniye pɔ́ pɔ́ núkú kɩ sõ̀ fɛ̃ nɔ nɛ́núkù gbĩ̀yĩ̀kì núkú tõ̀ pɩ́nɔ́ dannɛ. 12:13 12.13 - Sãm yɩ̃̀ngbã̀n kɔ̃̀lɩ̀ntɛ̃nyĩnnɔ mɛ̀nɛ ásõ̂ sɔkɔ, Yesu ye pè n gbilki. § 12:13 12.13 - Pàh nɛ Wosana, ǹgbòlɛ sõ̀, ké kɔ́r ye á pwah n mɔ núkúnúkú! Ǹtɛ ásõ̂ sɔkɔ, gbílkínɔ́ ye sõ̀ pè n gbilki Yesulɛ. * 12:13 12.13 - Yah n tɛ Gbálnɔ́ 118.25-26. 12:15 12.15 - Yerusalɛmɩ yĩn yɔ́ ye sõ̀ Siyõnɛ. 12:15 12.15 - Yah n tɛ Nsakari 9.9. § 12:23 12.23 - Yesu-à Névi Pídĩ́ tyɩ́lɛ n yo, ǹ gblɔ̌y tyɩ́ ye ńkɛ̃́nɛ à n nɛ n yo. * 12:31 12.31 - Kèkõyṍ névye fnɛ̀-ò nɛ̂ tyɩ́-á n yo ásõ̂ sɔkɔ yɔ̀, sétã̀n yõ̀tɛ̃̀ ye. 12:38 12.38 - Yah n tɛ Yesayi 53.1. 12:40 12.40 - Yah n tɛ Yesayi 6.9-10. § 12:41 12.41 - Yah n tɛ Yesayi 6.1-5.