11
Ngay Paula, Ngay Keꞌ Teachers Way Anangan Yimanangan Yaꞌa
1 Man kulan keꞌ erkaman wampow niiyant ngatharakana. Nil weeꞌangwey thaaꞌ-kuumpiy nungamang-a, aꞌ wik piꞌan thak thawiy kon yotantangan-a, an nil keꞌ pam weenth thaw-thawana. Puth kana, ngay ngul thaaꞌ-kuumpāng ngatharakamana keꞌ than wiy al-alangan thaaꞌ-kuumpantan thanttakaman. Ayyang, niiy wik ngeeyān ngayanga.
2 Ngay kan-kanam paththam kaangk wunang niiyant, keꞌ nil God.an kaangk wunan niiyant, puth ngay kaangk niiyan Jesus Christ anman thonam monkan-wakān nunang, wiy-wiyana yaꞌa. Niiyaniy keꞌ wanch koman yimanangan ngayan maꞌam theeꞌang pam thonam alantan wanch nungantakam yipam iiyow. Ngay kaangk niiy Jesus Christ.antan anman thonam alantan kaangk wunān nungant aꞌ wik nungantam anman ngeeyāna.
3 Puth ngayaniya kuchek way wunang niiyantama, than wiyangana ngul muukamathin niiyang keꞌ nil thuuk alangan muukamath nunang wanch Eve anan. Nil Eve alangan ngaantam-ngeey nil keꞌ kan-kanaman thaw nungant, puth yaꞌa, an nil yaan wik uuyam nungant. Aꞌ nilaniya wik nungantam thuuk alantamana erkam ngeey, aꞌ way paththam yump, puth niiy thamp natha wik thanttam pam wanch wayanang al-alantaman ngeeyin aꞌ niiyaniya nath woyan min anpalana mel enchin woyan way aakanakan iiyin ngul.
4 Than pam wanch wampantan niiyantana aꞌ than wik way-wayak thak waaꞌantan niiyant wik Jesus Christ.antamana, an than keꞌam wik kan-kanaman waaꞌ-waaꞌantan yaꞌ keꞌ ngan yimanangan epa. Aꞌ putha thananiya way-way thaaꞌ-aath-aathantan niiyang, wik way-wayak thak waaꞌantan Ngeen-Wiy Min God.antaman. Thanan oony wiy thamp anangan waaꞌ-waaꞌantan niiyantan keꞌ than ngul maꞌ-aathayn niiyanga, puth yaꞌa! Than woyan Jesus.antamana wik way-wayak waaꞌ-waaꞌantan niiyanta! Thananiya woyan thonan min waaꞌin niiyanta. Than wik wayanangan waaꞌ-waaꞌantan-a, puth niiyiya wik thanttamana ngeeyaniya, puth keꞌ ngeeyāna!
5 Than teachers wayanang al-alangana keꞌ min yimanangan waaꞌwuntan thanttakamana than keꞌ pam wuut piꞌan paththam iiy-iiyantan nil keꞌ God.ang kuch thanang yipam pam wanch wiy anangana thaaꞌ-aath-aathayn thanang. An puth than min-minam keꞌam thaaꞌ-aathin niiyang, ngay epa! Puth niiyiya ngayang wik ngeeyāna!
6 Ngay nath thaaꞌ-ay yaꞌa wikan thaw-thawanga, puth ngay kan-kanam ep-paththam Christ.an thiichangan nunang. Ngan wik Christ.antam maꞌmangkamana kan engk-engkanang waaꞌanan niiyant niiyan yipam min-min ngeeyāna.
7 Ngay wik min God.antaman waaꞌ-waaꞌang niiyantan-a, ngayan keꞌ pam wuut piꞌanan keꞌ yumpang ngathamang yaꞌa, puth ngayan niiyant keꞌam thak thawang wukalan theeꞌān ngathar work anpalan ngayan iiy-iiyanga, ngay puth kaangka niiyan wik min Christ.antaman ngeeyān thamp, aꞌ nhengk God.antaman thamp iiyāna. An-ngul way umpangan ey? Yaꞌa!
8 Ngay wik min God.antaman waaꞌ-waaꞌang niiyantan-a, than pam wanchang churches thon-thon anpalana wukal theeꞌin ngathara mayaka puth way minak thampa. Ngay wukal anangan mayak uw-uwang thanttamana ngay yipam minam work iiy-iiyāng maꞌ-aath-aathāng niiyangana!
9 Wiyiya ngay aak nangan wunangan niiyantangan-a, ngay puth wukal keꞌananga aꞌ may keꞌanang wunangan, puth ngay keꞌ thawangan niiyant. Puth ngurp ngamparam wiy aak Macedonia.aman wampin-a, than ngul theeꞌin ngathar wukala aꞌ may thamp, puth ngay meech yaꞌa. Ngay aak keenk-keenkana keꞌam thawangan niiyant wukalaka putha way min wiyak thakana yaꞌa. Ngay keꞌ-ngul thawing niiyanta, yaꞌa!
10 Ngay Jesus Christ.an ngangk ngatharamang in piꞌ-piꞌang nunang puth ngay nanpalana kan-kanam thaw-thawanga. Ngay inan puy-puyam waaꞌāng pam wanchantan aak Greece.angan wuntana wik inangan ngay keꞌ thawing niiyant wukalakana.
11 Ngay wik yimanangan thaw-thawang-a, niiy nath ngaantam-ngeeyaniy keꞌ ngay kaangk keꞌ niiyantamana. Anan keꞌ ngaantam-ngeeyān an yaꞌa, nil piip God.angan thathan ngayanga ngay kaangk paththam wunang niiyant.
12 Ngay anman wukalak thakan keꞌ thawing niiyant yaꞌa. Ngay nath wukal niiyantaman uwingwey-a, puth teachers way anangana thawiythan work thanan iiy-iiyantan-a, an keꞌ ngan inman work iiy-iiyanana, aꞌ than thawiythana, “Nil Paul.angana wukal uw niiyantaman keꞌ ngan yimanangan uwanan niiyantamana!” Puth yaꞌa, nganiy wukal niiyantaman keꞌam uw-uwanan.
13 Than pam anangan thawantan keꞌ nil God.ang kuch thanang, puth yaꞌa, an than yaan wik uuyamantan, than meeꞌ-thenchantan niiyang, an than yaan muukamathantan keꞌ nil piip God.angan kuch thanang wik Christ.antaman waaꞌ-waaꞌayn pam wanch wiyantan.
14 Ngamp wik al-alantaman keꞌ ngangk ikāmp nil puth Satan alangan thamp muukamathan pam wancha, aꞌ nil yaan-yaanang iiy-iiyan keꞌ ngaantiyongk God.antama, wiyiya nil keꞌ nganthang park-parkan.
15 Niiy ngangkan keꞌ ikān thanttam pam wanch Satan al-alantaman than yaan muukamathantan keꞌ than pam wanch mina! Than puth moom thanttam Satan.an monkan-wakantan nunang. Nil piip God.angan kan-kanam wayathow thanang anpalan than wayan yump-yumpin.
Than Maꞌ-Yotam Way Yump-Yumpin Ngathara
16 Ngay putham inan thawang niiyant, niiy keꞌ ngaantam-ngeeyān ngay keꞌ pam weenth yimanangana. Nungkway niiy nath yimanangan ngaantam-ngeeyin ngay keꞌ pam weenth-a, niiy ngayangan wik ngeeyān. Ngay manyam maka wik piꞌan thawāng ngatharakaman waaꞌāng.
17 Nil Christ.an keꞌam thawar wik yimanangan thawānga, yaꞌa. Ngay keꞌ pam weenth yimanangan thaw-thawang wik piꞌan ulp-ulpanangan thakan thawang niiyantana.
18 Puth than wiy anangana wik piꞌan ulp-ulpanang thawantan thaaꞌ-kuumpwuntan than keꞌ min anman iiy-iiyantan, aꞌ ngay thamp ngul thaaꞌ-kuumpāng ngatharakam.
19 Niiyiya niiyantakam ngaantam-ngeeyaniy niiy keꞌ kuchek min paththam iiy-iiyaniy, puth yaꞌa, niiy puth ngangk minang wik ngeeyaniy thanttam pam wanch wayanang al-alantamana!
20 Puth niiyiya keꞌam pam wanch anangan wayathaniy thanang wayan yumpantan niiyantanweya. Than keꞌ meekang yimanangan kul uwantan niiyant, than thawantan thak niiyant wukal yot theeꞌān thanta, an than yaan muukamathantan niiyang, aꞌ than ulp-ulpanang iiy-iiyantan pal-puyana. Aꞌ thananiya waaꞌantan niiyang akantan niiyang thak, puth niiyaniya koyam keꞌ thawaniy thant, yaꞌa, niiy kaangk thamp ngeey-ngeeyān thanang!
21 Ngan yimanangan keꞌam iiy-iiyanan niiyantaniya, yaꞌa. Ngay keꞌ anangan thana, kaaꞌ-matantan thon-thonantan yimanangan yaꞌa. Niiy nanpalaniy nath ngaantam-ngeeyaniya ngay keꞌ ngul-nyaaꞌ wuning ey? ngatharakaman ey? puth ngay maal iiy-iiyang niiyantan ey? Yaꞌa! Niiy yimanangan keꞌ ngaantam-ngeeyān ngayangana!
An puth ngay kan-ngul thawāng niiyant keꞌ ngay pam weenth yimanangana. Ngay thaaꞌ-kuumpāng ngatharakam keꞌ thanana thaaꞌ-kuumpwuntan thanttakam.
22 Thanan ulpantan puth thanan wik Hebrew.an thaw-thawantan. Ngay puth yimanang wik Hebrew.an thaw-thawang ey! Aꞌ puth thanan ulp-ulpanang thawantan nil Israel.an keꞌ wuut mangk thanttakam anman, puth yaꞌa. Nil wuut mangk ngatharam thamp aniya! Puth thoniya, than Abraham ulp-ulpanang waaꞌantan nunang, “Nil wuut mangk nganttakamaniya.” Puth yaꞌa, nil wuut mangk ngatharam thampa.
23 Aꞌ thanan thawantana than work Christ.ant iiy-iiyantan, puth work ngayan iiy-iiyang nungantan-a, an epa minama, work thanttaman-a, an keꞌ yaꞌ, waya! Ngay kuchek wayang thaaꞌ-kuumpang ngatharakam wik yimanangan thawanga. An puth ngay kan-kanam thaw-thawang. Puth ngay ep work piꞌan iiy-iiyang, thanan yaꞌ. Than ngayang aak jailang thenchin, thaaꞌ-thaaꞌ thench-thenchin ngayangwey, thanang ep yaꞌa. Aꞌ than pam wanchangana piik-piikin ngayang maꞌ-yotama, puth maꞌ-yotamana ngay warꞌam uthamang.
24 Than kampan ngatharam Jews al-alangana maꞌ-koꞌalam piik-piikin ngayang yuk keꞌ stockwhip alangan thirty-nine.akam countimpungin ngathar than piik-piikinan ngayang.
25 Than pam soldiersang aak Rome anpalana maꞌ-koꞌalam yukangan piik-piikin ngayangwey. Aꞌ maꞌ-thonamana than pam wanchangan kunttowang piik-piikin ngayanga. Aꞌ maꞌ-koꞌalamana ngay ngakang warꞌam thuchang chukkun way pechathiy ngakangan thucha, aꞌ putha maꞌ-thonamana ngayang ngakang angman woch-wochany yuk many thampwey, kinch ongk aꞌ ngut ongk anman woch-wochany.
26 Ngay aak pal-puy maꞌ-yotam nath-nathan iiy-iiyangana, aꞌ puth wiyiya punth yot ngak piꞌanangana ngay iiyang wonk woꞌuwaynakan, wiyiya than pam maꞌ-kuchan al-alangan uwin ngayang woyan ompamangan aꞌ piik-piikin ngayang. Puth pam wanch yotanganiya ngangk-wayang kal-kalin ngayang, than pam wanch kampan ngatharam al-alangana aꞌ putha Jews yaꞌ al-alangana, than kaangk mulathayn ngayanga. Than ngayang aak towns thon-thonangan thathantan ngayang-a, an than kulak wenkantan ngathar. Ngay aak pintal wakanangan iiy-iiyangwey-a, an ngay meech-meecham warꞌam uthamang mayama. Puth wiyiya ngay ngak yeelal piꞌanang warꞌam thuchang ngakang angmana. Aꞌ puth wiyiya than pam wanchanga yaan muukamathin ngayang keꞌ ngurp minan yumpin ngayang, puth yaꞌa, than kaangk piik-piikayn ngayang aꞌ mulathayn ngayang.
27 Puth ngayana maꞌ-yotamana kemp thinhanamanga ngay puth work piꞌan iiy-iiyang ngaaꞌ thon-thonana keꞌ-paal ngayan kemp way; aak ngutang wiyiya ngay weep keꞌ wun-wunang yaꞌ. Ngay wiyiya meech wunanga, aꞌ ngakam uthamangwey. Ngay wiyiya may keꞌanang wunanga, aꞌ puth kuchar paththam wunanga, puth ngay ngook yot yaꞌa.
28 Puth anman thonakam yaꞌa! Thon inan thampa, ngaaꞌ thon-thonana ngay pam wanch God.antam anangan ngaantam-ngeey-ngeeyang thanang churchesang thon-thonangan. An keꞌ anhan paththam wunan ngathara. Ngay puth ngaantam-ngeeyanga than nath kan-kanam paththam God.an monkan-wakantan nunang nath yaꞌa.
29 Nil weeꞌ-nathweya keꞌaman min-min ngangkangan piꞌ-piꞌan nunang piip God.an-a, nil puth winynyang moꞌan-a, an puth ngay ngangk mamang nunang, aꞌ puth nil weeꞌang nathwey thaachiy pam thon anana wayan yumpowa, aꞌ ngayaniya ngangk way-wayam paththam wunang putha man kul thamp wampan ngathar!
30 Pam wanch puungk wiyiy wik piꞌanang ulpathwuntan than keꞌ piꞌan iiy-iiyantan. Ngay puth wik yimanangan keꞌ thaw-thawanga. Ngay anman ep wik thawang ulpathang ngathamang wik piꞌan thawang ngaywey ngangk thayan yaꞌa.
31 Nil piip God.angan meeꞌmiy ngayang ngay kan-kanam thawanga, keꞌ wik uuy-uuyamang yaꞌa. Ngamp thaaꞌ-kuumpāmp nunang Goda nil piip Lord ngamparamantam Jesus Christ.antaman. Ngamp maꞌ-yotamana thaaꞌ-kuumpāmp nunanga.
32 Ngay aak Damascus.ang angan-a, nil pam moom piꞌan work iiy-iiy moom King Aretus alantana. Moom piꞌan inan thaw thant pam soldiers nungantam al-alantana thaaꞌ gate anangan piꞌayn wallangan, than keꞌ mamiythan ngayang thaaꞌ wakanangan iiy-iiyinga.
33 Puth ngurp ngatharam al-alangan basket piꞌanang thenchin ngayanga, aꞌ aak pech piꞌan wall anpalan pekan kuchin ngayang aakakana, aꞌ ngay appenchang ngul pam piꞌan alantamana! Moom king alantamana!