6
6.1-15 A Iesus e vangania manumanu e 5,000
(Matyu 14.13-21; Mak 6.30-44; Luk 9.10-17)
Muri na kua, a Iesus ia vano kara paligena loka a Galili (loka kua hizana katiu ve a Taiberias), na kabuna manumanu kapou dia ta muri vona, na vuna dia ta hadavia mirakel kamahi kua e lala kete kakati kemihia manumanu dia ka kekemi mule. A Iesus kamana kana disaipel kamahi dia ta vori zahe kara potuna dia ta mia tadu. Na damana hanihania kapou kara Pasova ti kozoho. A Iesus ki hada na kabuna manumanu kapou dia ta lolohu dia kata mai vona, ia hulenia a Filip, “Da tolu ta kadea bret ni ve, manumanu laveve kua dia kata hania?” A Iesus kava ti lala nazia da e katia. E hule barae za kete parakilania a Filip.
A Filip ki tania, “Kua tolu na varaga 200 Kina kara bret, ia mara beta ve ni dangea manumanu laveve kuari.” Kana disaipel katiu, a Andru, tazini Saimon Pita, ia tani barae ni Iesus, “Kapiru tamohane katiu kua hana bret e lima kamana hana hiha kote rua, palaka da mara beta ve ni dangea na manumanu luba kua.” 10 A Iesus ia tania, “Miu tania na manumanu, dia na loli tadu.” Na palaka kua e kemi kete mia vonanga voa, kubarae na kabuna manumanu kua dia ta loli tadu: kua e hazeanga tamomohane za, kadia naba e bele 5,000.
11 A Iesus ia pelea na bret lima kua, ia hate motunia a Vuvu, ia vazenia na manumanu kua dia ta lololi. E kati baraenia ve na hiha rua kua. Azei kua e kulina kete hania ni kapou, ia pepelea za.
12 Dia ta hania magalidia kini kurukuru, a Iesus ia tania na kana disaipel kamahi, “Miu vilehia kalangara haninga laveve. Taua miu na paralegenia.” 13 Pale, dia ta vilehia kalangara bret lima kua e vatua, dia ka gorea kolopina e 12.
14 Kamana na manumanu kua dia ka hada na mirakel kua a Iesus e katia, dia ta tani barae, “Matoto, kaka kua ia na profet kua e tanga kua kete ziho kara garigari.” 15 A Iesus ti pelea kadia lohoihoia habuka dia kata paho taduria, dia na katia ni kara kadia king. Pale, ia vatia palaka kua kini zahe kazihena kara potuna.
6.16-21 A Iesus e vana langalanga na huduna loka
(Matyu 14.22-23; Mak 6.45-52)
16 Keteni garavi kana disaipel kamahi dia ta pozi kara vazalea na loka, 17 dia ta polo na bot, dia kene vazula vamule kara paligena loka, dia kata vano kiri Kaperneam. Ti marigo palaka a Iesus ia ma beta za ni bele ni dia. 18 Na kavili kapou ki rorovo, na dazi ki kudukudu. 19 Kava dia te vazula e hada barae, 5 o 6 kilomita kava, pale, dia ta hada a Iesus ti vavana na huduna dazi kini zazahe kara bot, dia ka kuahi matoto. 20 Palaka a Iesus ia tania ni dia, “Taua miu na kuahi. Hau kua.” 21 Pale, polokodia ia kemi, dia ta vapolea na huduna bot, baribari tapu za na bot ia vaki na palaka kua dia ta kikirina.
6.22-24 Manumanu dia te gala kakaze kiri Iesus
22 Dama muri vona na kabuna manumanu kua dia ta lololi na paligena loka, dia ta hada na bot katiu za kua e papati kilangata, na disaipel kamahi za dia ka polo na bot kua. A Iesus ki beta ni polo kamadia vona. Dia ta vatia a Iesus dia ka vazula vano. 23 Na bot taza, bukuni Taiberias, dia ta mai pati tadu, kozoho na palaka kua manumanu dia ta hania na bret kua a Iesus e hate motunia Tamana ki vala ni dia. 24 Kamana na manumanu dia ka hada kavu kiri Iesus kamana kana disaipel kamahi, dia ta polopolo ve na bot ke vuni Taiberias dia kene vano kiri Kaperneam, dia kata kaze kirina.
6.25-59 A Iesus ia na bret bukuna lagato
25 Kamana dia ka paria a Iesus na paligena loka, dia ta hulenia, “Tisa, ngiza tu bele ri kua?” 26 A Iesus ki tani barae ni dia, “Hau ta tania matotonia ni miu, beta miu na hahada kiriniau, na vuna miu ta hada lala na mirakel kamahi ta katia, beu, miu ta hahada kirigu na vuna na bret kena miu ta hania magalimiu ki kurukuru matoto vona. 27 Taua miu na gagala kara haninga kua e lala kete zaha, palaka miu gala kara haninga kena beta ni lala kete zazaha, kua kete vala mahuri roroa. Ia na haninga kua, kua na Tuna Kaka da e vala ni miu. Na vuna a Vuvu a Tamana ti vala naba vona kete kati baraenia.”
28 Dia ta hulenia a Iesus, “Nazia matoto hita kata katia, ni dangea hita kata katia na galanga kua a Vuvu e kulina hita kata gala vona?” 29 A Iesus ki tania ni dia, “Na galanga ke Vuvu ia kua: Miu bilip na kaka kua ia e geria ki mai.”
30 Pale, dia ta hule baraenia, “Na mirakel zia da tu katia hita kata hada hita na bilip ni niho? Nazia matoto da tu katia? 31 +Habu tubuhita dia ta hania na mana na poloka deset; habuka kua e vapolunganga na polea kana Paraha ki tanga, ‘Ia e vala bret bukuna lagato dia ka hania.’ ” 32 A Iesus ki tania ni dia, “Hau ta tani matotonia ni miu, beta ni a Moses kena e vala ni miu na bret bukuna lagato, palaka a Tamagu kena e vala na matotoka bret bukuna lagato ni miu. 33 Na vuna na bret matoto he Vuvu, ia ia za kua ti pe na lagato kini ziho kini vala mahuria na vulovulo.” 34 Dia ka tania, “Paraha, meni kua ki ma vavano, vala ni hita na bret kena.” 35 Pale, a Iesus ia tani kakava ni dia, “Hau za ia na bret kara mahuri roroa. Kaka kua tu mai ni niau, ia mara beta ni vitoloniho. Kaka kua tu bilip ni niau, ia mara beta ni marahotiho.
36 Palaka habuka kua ta tania ni miu, miu te hadaviau kava palaka beta miu na bilip. 37 Manumanu laveve kena a Tamagu ti vala ni niau, ia da dia ta mai ni niau, azei kua e mai, ia mara beta na geri mulehia ni vamule. 38 Na vuna hau ta pe na lagato ka ziho, beta ni kata muri na kagu lohoihoia mule, palaka kata muri na lohoihoia ke Tamagu, kua e geriau ka ziho. 39 Ia ki kana lohoihoia ve kete beta kata vatia katiu ni dia kua ia ti vala ni niau kava, ni golu, palaka kata valamari mulehidia laveve na las de. 40 Na vuna lohoihoia ke Tamagu ia e tani barae, manumanu laveve kena dia ta hada na Tuna Kaka dia ka bilip vona, ia da dia ta pelea mahuri roroa, da hau ta valamari mulehidia na las de.”
41 Na manumanu dia ta pole ngungu kirina, na vuna kua ia e tani barae, “Hau na bret kua e pe na lagato ki ziho.” 42 Dia ka tani barae ve, “Karae beta ni ia a Iesus, tuni Iosep, kena tamana kamani titinana tolu ta lala? E kuziha ki tania, ‘Hau ta pe na lagato ka ziho’?”
43 A Iesus e kolia kadia polea ki tania, “Miu vata pole toria na pidaka miu. 44 Mara beta kaka ni mai veta ni niau, na kana lohoihoia mule, ma a Tamagu kua e geriau ka ziho, e geria ki mai ni niau hau te valamari mulehia na las de. 45 +Na polea kua e vapolunganga varira na poloka buk kana profet kamahi, e tani barae, ‘Da a Vuvu e vaketekete ni dia laveve.’ Manumanu laveve kena dia ta longoria polea ke Tamagu dia ka muri vona, ia da dia ta mai ni niau.
46 Polea kua, beta na tania habuka kaka katiu ti hada a Tamagu, beu. Kaka kua e pe ni Vuvu za ia za, ia e hada a Tamagu. 47 Hau ta tani matotonia ni miu, azei ho tu bilip, kava tu pelea mahuri roroa. 48 Hau ia na bret kara mahuria. 49 Habu tubumiu dia ta hania mana na poloka deset, palaka dia ta varimateai. 50 Palaka na bret kua e pe na lagato ki ziho, kua kaka nu hania, ia mara beta nu mate. 51 Hau na bret kua e mahuri kua e pe na lagato ki ziho. Kua nu hania bret kua, da tu mahuri roro. Na bret kua kata vala ia na midagu, kua kata vala kua manumanu laveve dia na mahuri vona.”
52 A vuni Iuda dia ta longoria polea kua, dia ta varikori na pidaka dia mule dia ka tania, “Da kaka kuarina e vala zingania midana tolu ka hania?”
53 A Iesus ki tania ni dia, “Ta tani matotonia polea ni miu, kua ni beta miu na hania midana Tuna Kaka, miu na hinumia topona, ia da beta mahuria na polokomiu. 54 Azei ho tu hania midagu ku hinumia topogu ia tu pelea mahuri roroa, hau da ta valamari mulehia na matea na las de. 55 Na vuna midagu ia haninga matoto, topogu ia hinua matoto. 56 Azei kua e hania midagu ki hinumia topogu, ia dia na polokogu, hau ve na polokodia. 57 Na Tamagu kua e mahuri ia e geriau, kubarae hau ka mahuri na vuna ia e mahuri. Ia e habuka za, azei ho tu haniau, ia da tu mahuri na vuna ni niau za. 58 Ia na bret kua za kua e pe na lagato ki ziho, beta ni balika bret kena habu tubumiu dia ta hania, ki beta dia na mahuri roro. Palaka nuhu kua dia ta hania bret kua, ia da dia ta mahuri roro.” 59 A Iesus e tatania polealea kamahi kua kilaka kua e vaketekete na poloka haus lotu ke vuni Iuda ni Kaperneam.
6.60-71 Na disaipel luba dia ta hava tapunia a Iesus
60 Kana disaipel luba dia ta longoria kana polea kua, dia ka tania, “Polea kua e matuha marata; da tolu ta pele zingania polea kua?” 61 Ia ti hatu lala habuka na kana disaipel kamahi dia ta popole ngungu na goloa kua, ia hulenidia, “E kuziha, polea kua ti katimiu miu ka lohoia miu keteni varihavai ni niau? 62 Pele, da miu ta kuziha kua ta miu na hadavia na Tuna Kaka kua tani zahe mule kara palaka kua e pe vona ki ziho? 63 Na Vule Tumonga, ia e lala kete vala mahuria; kamiu matuhanga mule mara beta ni kodonimiu pitu. Na polea kua hau ta vavala ia da e vala na Vule Tumonga kamana mahuria ni miu. 64 Palaka taza ni miu kua, beta dia na bilip.” A Iesus e tani barae kua na vuna ia kava ti lala mugania azei kua da beta kete bilip, ia mai na kaka kua kete vala ia na limani vuni Iuda. 65 Ia ki tani barae ve, “Ia vuvuna kua ka tani barae, mara beta kaka ni mai veta ni niau. Ma a Tamagu e geria, ia ki mai ni niau.”
66 Muri na kua ki vano, kana disaipel luba dia ta varihavai vona kini beta ve dia ne ma mumuri vona. 67 A Iesus ki hulenia kana 12 disaipel kamahi, “Miu ve kulimiu miu kata varihavai ni niau?”
68 +A Saimon Pita ki tani barae, “Paraha, hita kata vano ni zei ve? Na polea kua e vavala na mahuria na manumanu, ia ni niho. 69 Hita ta bilip hita ka lala habuka ho na Kaka Tumonga ke Vuvu.”
70 A Iesus ki tania ni dia, “Hau ta makia miu 12, te? Palaka katiu ni miu ia na satan.” 71 A Iesus ia e popole ni Iudas tuni Saimon Iskariot, kua ia e katiu ni dia na 12 disaipel kamahi, kua ia ba muri kete vala a Iesus na limani vuni Iuda.
+ 6:31 Kis 16.4, 15; Sng 78.24. + 6:45 Ais 54.13. + 6:68 Mt 16.16; Mk 8.29; Lu 9.20.