6
Baka hwa nukwaka dé Jisas hundi wa
Mat. 12:1-8; Mak 2:23-28
1 Baka hwa nukwa nak dé Jisas déka du wali di wit tékwa yawi nakmbu yi. Yita déka duré hénoo yandéka di witna humbu hutukwe di deka tambambu lékekita di wit sék sa.
2 Sandaka di Farisina du nawulak xéta di diré wa, “Guni witna humbu hutukwe tambambu lékekita guni jémba ya, baka hwa nukwambu. Nana hambuk hundi angi dé wa, ‘Guni baka hwa nukwa jémba yamba yakénguni.’ Métaka guni jémba ya, baka hwa nukwambu?”
3 Wungi wandaka dé diré wa, “Hanja nana mandéka Devit hurundén sémbutka di Godna nyingambu hayi. Wun hundika guni sarékéhambanguni. Hanja Devit déka du wali hénooka hiyandaka dé
4 Godna geré wulaaye wun gembu prisré dé wakwexéké, Godka hweta takandan bret dika hwendate. Wakwexékéndéka hwendéka Devit wun bret déka duka hwendéka di atéfék sa. Wungi huruta di nana hambuk hundi xékéhambandi. Nana hambuk hundi angi dé wa, ‘Pris male Godka hwendan hénoo satandi. Nak du wun hénoo yamba sakéndi.’ Wungi dé hambuk hundi wa.”
5 Wungi wataka dé diré wa, “Wuni Duna Nyan wuni baka hwa nukwaka wuni néma du re.” Wungi dé Jisas wa.
Baka hwa nukwambu Jisas wandéka dé tamba haraki yandé du yikafre ya
Mat. 12:9-14; Mak 3:1-6
6 Baka hwa nukwa nakmbu Jisas dé Godna hundi buléndaka geré wulaaye dé du takwaré Godna hundika wakwe. Wun gembu yika tamba haraki yandé du nak dé re.
7 Rendéka di xékélelakikwa du akwi, Farisina du akwi di wun gembu reta di Jisasré xé. Deka mawulimbu di wa, “Jisas baka hwa nukwambu wun duré huréhalékétandé, o yingafwe? Déré huréhalékéta dé nana hambuk hundika hu hwetandé. Wungi yandét, nani déré duna makambu takatame.”
8 Wungi wandaka dé deka mawuli dé xékélaki. Xékélakita dé tamba haraki yandé duré wa, “Sé raama ye deka makambu témét, atéfék méniré xénda.” Wungi wandéka dé raama dé wumbu té.
9 Téndéka dé Jisas diré wa, “Wuni guniré hundi nak wakwexékétawuni. Nana hambuk hundi yingi dé wa? Baka hwa nukwambu nani yikafre joo yatame, o haraki sémbut hurutame? Baka hwa nukwambu hiyanjoka hurukwa du takwaré yikafre hurutame, o diré xiyatame?”
10 Wungi wataka di nak nakré xétaka dé wun duré wa, “Ména tamba mé huritéké.” Wungi wandéka dé déka tamba huritékéndéka dé wambula yikafre ya.
11 Yandéka di némafwimbu mawuli wita di hafu buléta di wa, “Nani Jisasré méta yatame?” Wungi di wa.
Jisas du nawulakré dé waséke di déka aposel rendate
Mat. 10:2-4; Mak 3:16-19; Apo. 1:13
12 Wun nukwa Jisas God wali hundi bulénjoka dé némburé wari. Ware gan dé God wali hundi bulé. Hundi buléndéka dé xitélaké.
13 Xitélakéndéka nukwa xalendéka dé déka duka wandéka di ya. Yandaka dé du tamba yéti manmbu yéték wungi diré dé waséketa dé ané xi dika hwe, aposel dé.
14 Deka xi angi dé: Saimon. Déka Jisas dé nak xi hwe, Pita. Saimonéna bandi, Andru. Jems. Jon. Filip. Bartolomyu.
15 Matyu. Tomas. Alfiusna nyan, Jems. Saimon. Dé hanja atéfék getéfaré yita dé wa, “Nak téfana du nanika néma du rendémboka hélék wuni ye.”
16 Jemsna nyan, Judas. Judas Iskariot. Hukémbu dé Jisasré mama duka hwe.
Jisas dé séfélak du takwaré yikafre huru
17 Jisas déka du wali naande ye dé bwiyande hafwa nakmbu dé té. Déka séfélak du dé wali téndaka séfélak du takwa di akwi di té. Di Jerusalem, Judiana héfambu rekwa nawulak getéfa, Tair, Saidonmbu akwi di ya. Tair, Saidon akwi némafwi xéri tufwambu bér té.
18 Wunde du takwa nawulak Jisasna hundi xékénjoka di ya. Wunde du takwa nawulak bar hiyae di dé diré huréhalékéndéte di ya. Wunde du takwaré nawulak haraki hamwinya hura téndaka di akwi di ya. Yandaka dé wandéka yaange yindaka di wunde du takwa yikafre ya.
19 Yandaka dé wandéka di xékélaki. Jisasna hambuk némafwi yandéka dé diré huréhaléké. Wungi xékélakita di atéfék di déka séfiré séngétakanjoka di mawuli ya.
Nawulak yikafre mawuli yandat nawulak gératendakaka dé wa
Mat. 5:3-12
20 Jisas déka duré xéta dé diré wa, “Guni jambangwe du takwa, guni Godna hémémbu renguka God néma du reta gunika dé jémba hati. Hatindékaka guni yikafre mawuli yatanguni.
21 “Guni némbuli hénooka hiyaakwa du takwa, hukémbu guni séfélak hénoo satanguni. Satengukaka guni yikafre mawuli yatanguni.
“Guni némbuli géraakwa du takwa, hukémbu guni wangitanguni. Wangitengukaka guni yikafre mawuli yatanguni.
22 “Mé xéké. Wuni Duna Nyan rewuka guni wuna hundika guni xéké. Du nawulak wuna mama du reta gunika hélék yata gunika hu hweta guniré haraki hundi wata guniré angi watandi, ‘Guni haraki saraki sémbut hurukwa du takwa guni.’ Wungi wandat, guni yikafre mawuli yatanguni.
23 Hanja wunde duna mandéka di Godna profetré wungi di haraki huru. Diré wungi haraki hurundanka sarékéta di guniré wungi haraki hurundat guni yikafre mawuli yatanguni. Hukémbu God déka getéfambu guniré némafwimbu yikafre hurutandé. Hurutendékaka guni yikafre mawuli yata némafwimbu mawuli sawuli yatanguni.
24 “Guni xérénjuwi mama du takwa, guni guna yikafre jondu wundé hérangu. Héraata guni jémba re. Guni xékélaki na. Hukémbu xakéngali gunika yandét, guni jémba yamba rekénguni.
25 “Guni hénoo sata biya sukwekéndéka rekwa du takwa, guni xékélaki na. Hukémbu xakéngali gunika yandét guni hénooka hiyatanguni.
“Guni wangikwa du takwa, guni xékélaki na. Hukémbu haraki mawuli xékéta gératanguni.
26 “Atéfék du takwa guna ximbu harékéndat, guni xékélaki natanguni. Hanja guna mandéka yénataka hundi wandé duna ximbu di haréké. Némbuli rekwa du guna ximbu harékéndat, wafewana guni akwi yénataka hundi wakwa du guni re? Némbuli rekwa du guna ximbu harékéndat, xakéngali gunika yatandé.”
Mama duka némafwimbu mawuli yatendakaka dé wa
Mat. 5:39-42
27 Wun hundi wataka dé Jisas diré angi wa, “Guni, wuna hundika xékékwa du takwa, guniré wuni we. Guni guna mama duka némafwimbu mawuli yatanguni. Gunika némafwimbu hélék yakwa du takwaré yikafre hurutanguni.
28 Gunika haraki hundi wakwa du takwaka guni Godré wakwexékétanguni, dé diré yikafre hurundéte. Guniré haraki saraki sémbut hurukwa du takwaka guni Godré wakwexékétanguni, dé dika yikafre mawuli hwendéte.
29 Du nak guna saawimbu yika tamba sakumbu guniré xiyandét, guni waleka baka tétanguni, dé guna saawimbu aki tamba sakumbu xiyandéte. Du nak guna nukwa wur hérandét, guni guna sanda wur akwi déka hwetanguni.
30 Du nawulak guniré joo nakéka wakwexékéndat, guni wun joo dika hwetanguni. Di guna joo hérandat, guni wun joo wambula héranjoka diré wakénguni.
31 Nak du guniré yikafre hurundate mawuli yanguka maki, guni diré wungi yikafre hurutanguni.
32 “Guni gunika némafwimbu mawuli yakwa du takwaka male némafwimbu mawuli yangut, méta yikafre jémba guni ya? Wu yingafwe. Haraki saraki sémbut hurukwa du takwa akwi di dika némafwimbu mawuli yakwa du takwaka di némafwimbu mawuli ya.
33 Guni guniré yikafre hurukwa du takwaré male guni yikafre hurungut, méta yikafre jémba guni ya? Wu yingafwe. Haraki saraki sémbut hurukwa du takwa akwi di wungi huru.
34 Guni nawulak du takwa gunika hasa hwendate guni dika joo nak hwengut, méta yikafre jémba guni ya? Wu yingafwe. Haraki sémbut hurukwa du takwa akwi di nawulak du takwaka jondu di hwe, di hasa hwendate.
35 Guni guna mama duka némafwimbu mawuli yatanguni. Yata guni diré yikafre hurutanguni. Huruta guni dika joo hweta wun joo hasa hwetendakaka sarékékénguni. Guni wungi hurungut, némafwi hambuk yakwa God gunika watandé, ‘Di wuna nyangwal di.’ Wungi wata guniré yikafre male hurutandé. Hurundét guni jémba retanguni. Guna yafa God dé saréfa na, déka sarékéhafi yata haraki saraki sémbut hurukwa du takwaka.
36 Dé dika saréfa nandéka maki, guni akwi dika saréfa natanguni.”
Di nak duna sémbutka haraki hundi wandamboka dé Jisas hundi wa
Mat. 7:1-5
37 Wun hundi wataka dé Jisas angi wa, “Nawulak du takwa hurundan jooka sarékéta guni diré haraki hundi wahafi yata bari angi wakénguni, ‘Wunde du takwa di haraki saraki sémbut hurukwa du takwa di.’ Wungi wahafi yangut, God hurungun jonduka sarékéta dé akwi bari angi yamba wakéndé, ‘Guni haraki saraki sémbut hurukwa du guni.’ Wungi yamba wakéndé. Guni wunde du takwaré bari wahafi yata guni di hurundan haraki saraki sémbutka sarékékénguni. Wungi sarékéhafi yangut God hurungun haraki saraki sémbut yakwanyitaka dé wun jooka wambula yamba sarékékéndé.
38 Guni du takwaka jondu hwetanguni. Hwengut God gunika hwetandé. Dé hwengunré sarékéngwanda dé séfélakmbu hwetandé. Guni nawulak du takwaré yikafre hurunguka maki God guniré yikafre hurutandé.”
39 Wun hundi wataka dé Jisas diré ané sataku hundi wa, “Dama hiyandé du nak dé nak dama hiyandé duré yambu wakwetandé, o yingafwe? Wungi yingafwe. Déré wakwenjoka ye bér yituku wekwambu xakritambér.
40 Skulka yikwa nyangwal di baka du maki di. Diré wakwekwa du dé deka néma du dé. Dé diré wakwendét jémba xékéta hukémbu wunde nyangwal diré wakwendé du maki néma du retandi.”
41 Wun sataku hundi wataka dé Jisas diré angi wa, “Métaka guni guna nyayikana damambu hwakwa yikama mikulanyiré xéta guni guna damambu hwakwa némafwi bangiré xéhafi ye?
42 Guna damambu hwakwa bangiré xéhafi ye yingi maki nae guni guna nyayikaka watanguni, ‘Wuni ména damambu hwakwa yikama mikulanyi hérekitawuni.’ Wungi wata guni yéna guni ye. Tale guna damambu hwakwa némafwi bangi hérekitaka jémba xe hukémbu guna nyayikana damambu hwakwa mikulanyi hali hérekingu.”
Sék xakékwa mika dé Jisas sataku hundi wa
Mat. 7:16-20
43 Wun hundi wataka dé Jisas diré angi wa, “Ané sataku hundi mé xéké. Yikafre mimbu haraki sék xakéhafindi. Haraki mimbu yikafre sék xakéhafindi.
44 Nani misékré xéta nani xékélaki. Méta mi yikafre mi dé? Méta mi haraki mi dé? Nani xékélaki. Rami yoombu nani jangéra gélihafime. Jufwembu nani wana sék gélihafime.
45 Mika xékélakimbeka maki, nani du takwana jémbaré xéta nani deka mawulika nani xékélaki. Yikafre du deka mawulimbu yikafre mawuli male xalendéka di yikafre hundi buléta yikafre sémbut huru. Haraki saraki du deka mawulimbu haraki saraki mawuli male xalendéka di haraki saraki hundi buléta haraki saraki sémbut huru.
Du yéték ge tombénka dé Jisas hundi wa
Mat. 7:24-27
46 “Guni wunika guni we, ‘Méni, nana Néma Du méni.’ Wungi wata guni wuna hundi xékéhafi ye. Métaka guni wungi wata wuna hundi xékénjoka hélék ye?
47 Wunika yata wuna hundi xékéta wawun maki hurukwa du takwa di ané du maki di.
48 Dé yikafre ge tonjoka dé némafwi wekwa xa. Xataka motumbu dé hwaar se. Setaka hambuk yandéka yikafre ge dé to. Tondéka wali giyandéka hwe gwanda wun geré teléka wun ge xakrihambandé. Hambuk ye jémba dé té.
49 Wuna hundi baka xékéta wawun maki huruhafi yakwa du takwa di ané du maki di. Dé ge bari tonjoka dé hwaar baka xataka. Xatakataka dé ge jémba téndéte sarékéhafi yata dé wekwa xahambandé. Xahafi yandéka wali giyandéka hwe gwanda wun geré teléka dé wun ge bari xakri. Xakrindéka hwe yae lé wun geré yate hura yi.” Wungi dé Jisas diré wa.