5
Jesus na U'u Pafoo fei Maugeni
I'a fanunupa'aa ei gupuu rama'a, na fanenaa pafoo fei maugeni ma na guta. Ei otalai nenerana, rona nomai a'ana ma ina'aa feroinaa ro'ou ma na ware:
Fei Pa'aa Ni'eni'ea
(Luke 6:20-23)
“Ni'eni'ea a'a ei rona fapapanai a'a mei Haidaa,
uaa fei haparaia pafea, manumanuu ro'ou.
Ni'eni'ea a'a ei ronapa'aa faloloa'i,
uaa i pa'i nemea ba i farawaninaa ei naranaraa ro'ou.
Ni'eni'ea a'a ei rona fafafauaa naranaraa ro'ou,
uaa ro'awe tonaa fei malagufu.
Ni'eni'ea a'a ei rona bao ma sigigi wagii ei wanewaneaa manumanu,
uaa ro'awe magu.
Ni'eni'ea a'a ei rona faloloa'inaa hefi'a,
uaa nemea iwe faloloa'inaa ro'ou.
Ni'eni'ea a'a ei na fafa'arai ei naranaraa ro'ou,
uaa ro'aa fanunupa'aa mei Haidaa.
Ni'eni'ea a'a ei rona'o fapedugaa fisibaiaa hefi'a,
uaa nemeadiai iwe roroinaa ro'ou na'uu mei Haidaa.
10 Ni'eni'ea a'a ei rona to fi'ia wagii ei manumanu na wanewane,
uaa fei haparaia pafea, manumanuu ro'ou.
11 “Ni'eni'ea a'a hamu'ou nabaa ena rama'a, rona warefafeloaa hamu'ou, haperararaiaa hamu'ou ma warefasifi ba hamona bigi'aa ei maumau hafelo ma rona bigi'aa ei manumanu ei a'a hamu'ou, uaa yau. 12 Ni'eni'e ma unuwenuwe, uaa na bauanai fei pono'aa hamu'ou i pafea, uaa ana rona haperararaiaa ei mamama'a mina.
Fei Agi ma fei We'ai
(Mark 9:50; Luke 14:34, 35)
13 “Hamu'ou ale'ei agii feni malagufu. Ma'uaa nabaa fei agi na pa'ai fei agi'agiana, batanai ba i agi'agiadiai? Lomidiai bigi'ana; hepalo ua bigi'ana ba ro'aa siminaa ano ma ro'aa talaihapuninia ei rama'a.
14 “Hamu'ou ale'ei we'ai feni malagufu. Hepalo baua gufu pafoo maugeni, pa'aa lomi i ude'opa'aipa'i. 15 Ana lomi ba ei rama'a, ro'aa ha'inaa ei we'ai ro'ou ma augia haroo hepalo hagi. Ma'uaa ro'aa augia pafoo fei ude'udena ma i we'ainaa minaa ei rama'a laloo fei humu. 16 Ana ale'ei, fawe'ainaa ei we'ai hamu'odu i pudaa ei rama'a ba ro'aa fanunupa'aa ei rawani'a bigi'aa hamu'ou ma uduginaa mei Amaa hamu'ou pafea.
Fei Fafa'uaiaa fei Law
17 “Apuna nara ba eni a nomai ba a fapedugaa fei Law o ei Mamama'a; abaa eni a nomai ba a fapedugaa ro'ou, ma'uaa ba a bigi'aa tamanu ronadii wareia. 18 A warefa'uai a'a hamu'ou ba, i apa'ai fei haroo pafea ma feni malagufu, ma'uaa lomi ba i pa'ai ma'ida ne'ia, o hepalo dibaa nene'i wagii fei Law hawina ba minaa ei manumanu lalona na nodigimai. 19 Hini i barafeaa ma'ida ei warea lalona ma feroinaa hefi'a ba ronei bigi'ia ale'ei, hia, lomi ba i pa'i harana a'a fei haparaia pafea, ma'uaa hini i feroi ma neneraa eni warea eni, iwe pa'i baua harana a'a fei haparaia pafea. 20 Uaa u'ei warefanaa hamu'ou ba nabaa ei wanewaneaa hamu'ou lomi i muainaa ei wanewaneaa ei Pharisee mawe ei feroiaa law, pa'aa lomi ba hamo'aa wadu'ainaa laloo fei haparaia pafea.
Fo'afama'e
21 “Hamona aida ba ei rama'aa mina, rona guainia ba, ‘Apuna fo'afama'e, ma hini i fo'afama'e, i oa a'a fei dududua.’ 22 Ma'uaa u'ei warefanaa hamu'ou ba hini i siba a'a mei lofuna,* ana i oa a'a fei dududua. Hepalodiai, hini i ware ‘Raca’ a'a mei lofuna, hia, i u i pudaa ei Sanhedrin. Ma'uaa hini i ware ba, ‘Yoi pa'aa lomi apa'amu!’ i fagiana a'a fei hafi lomi i peretoo.
23 “Si'ei, nabaa o'aa augaa ei fanamu a'a fei tawahafi na apunai yei humuu mei Haidaa ma yei ona nonominia ba mei lofumu na pa'i awatana a'amu, 24 di'augaa fena fanamu yena i ma'aa fena tawahafi na apunai. Ma do'o aunu ma fawanewaneia a'a mei lofumu. Nene, hadiwe'imai ma fanaa fei fanamu.
25 “Fawanewanebatafainia a'a mei i bidi ununa a'amu, mei ba i dududuio. Bigi'ia ei hamu'eifi talailao i ma'aa tala. Nabaa lomi, i aunaa yoi i panii mei fadududua ma mei fadududua i aunaa yoi panii mei ba ipowe aunaa yoi humuu bobo'aia. 26 A warefa'uai a'amu, lomi o asi'aa hawina ona hodipedugaa ei mugoo po'ina.
Fiharoharoipa'aia
27 “Hamona aida ba ei rama'aa mina, rona guainia ba, ‘Onei'aa fiharoharoipa'ai.’ 28 Ma'uaa u'ei warefanaa hamu'ou ba hini i nanamainaa nemea pifine, ina fiharoharoipa'aidii a'ana laloo fei naranarana. 29 Nabaa fei pudamu pepei ma'au i fafeloio, walesiminia. Ina rawani ba hepalo ua manumanuu unumu na pa'ai laraa fei ba minaa ei unumu i baroronaa waduhero. 30 Ma nabaa fei panimu pepei ma'au i fafeloio, famosuia ma siminia. Ina rawani ba hepalo ua manumanuu unumu na pa'ai laraa fei ba minaa ei unumu i baroronaa waduhero.
Fi'alagia
(Matthew 19:9; Mark 10:11, 12; Luke 16:18)
31 “Ina udedii fei warea ba, ‘Hini mei i di'ininaa mei harona pifine, inei fania hepalo ne'ifa'aia ba lagu'aa fi'alagii.’ 32 Ma'uaa u'ei warefanaa hamu'ou ba hini i fi'alagii a'a mei harona pifine, nabaa mei pifine mei lomi na fiharoharoipa'ai, i fapasiaa mei pifine mei, ale'ei ba hia na fiharoharoipa'ai ma hini nemea i lalainaa mei pifine, mei i fi'alagii a'a mei harona, hia, na fiharoharoipa'ai.
Ei Fa'unaia
33 “Hamona aida ba ei rama'a mina, rona guaidigia ale'ei ba, ‘Onei'aa madi'inaa ei fa'unaiamu; ma'uaa bigi'aa tamanu ona warefa'uanainia a'a mei Fasu.’ 34 Ma'uaa a warefanaa hamu'ou ba, apunawe fa'unainaa hepalo manumanu: ale'ei fei gufu pafea, uaa fei, gutanaa mei Haidaa; 35 o feni malagufu, uaa feni, labenaa pinena; o fa'unainaa Jerusalem, uaa fei, gufuu mei Baua Hapara. 36 Apuna fa'unainaa fei tabamu, uaa lomi ba owe fafilogipa'aa hepalo hugoo taba ba i po'i o hararapa'o. 37 Ma nabaa hamo'aa ware ba ‘Hi'i’ wagii hepalo manumanu, ware ua ba ‘Hi'i’ ma nabaa hamo'aa ware ba ‘Lo'e’, ware ua ba ‘Lo'e’, nabaa na pa'idilao warea, fei, noranamai a'a mei hafelo'a.
Nabaa O Waleaa Pudau, A Waleaa Pudamu
(Luke 6:29, 30)
38 “Hamona guaidigia ba, ‘Nabaa nemea i waleaa pudaa nemea, ana i waleaa pudana ma nabaa nemea i fa'aguguaa difoo nemea, ana i fa'aguguaa difona.’ 39 Ma'uaa u'ei warefanaa hamu'ou ba onei'aa fadugeaa nemea hafelo'a rama'a. Nabaa nemea i laparaa manufimu pepei ma'au, momo'aifania pepei anaa. 40 Ma nabaa nemea i dududuio ba i tonaa fei lawalawamu, fania fei hawaa ugumu anaa. 41 Nabaa nemea forafora i fatalainio ale'ena heai kilometre, talaifipui a'ana ale'ena guai kilometre. 42 Fani a'a hini i i'igainio ma apuna ofadugaa mei ba ido'o to a'amu ma nene, i hodi'ia.
Haguaa ei Bidibidii Unuu Hamu'ou
(Luke 6:27, 28, 32-36)
43 “Hamona aida ba rona ware ale'ei mina ba, ‘Haguaa mei gufumu ma fahafelo a'a mei bidibidii unumu.’ 44 Ma'uaa u'ei warefanaa hamu'ou: Haguaa ei bidibidii unuu hamu'ou§ ma lafulafunaa ei rona haperararaiaa hamu'ou 45 ba hamowe oa ale'ei na'uu mei Amaa hamu'ou pafea. Ina fa'asi'anaa fei halo a'a ei hafelo'a mawe ei rawani'a ma faropanaa fei maunu a'a ei rona wanewane mawe ei lomi rona wanewane. 46 Nabaa hamona haguaa ena rona haguaa hamu'ou, tamanu pono'a ba hamo'aa tonia? Haa, ei otonaa mugoo po'ii gavaman, lomi rona'o bigi'ia ale'ei? 47 Ma nabaa hamu'ou farawani ua a'a ei lofuu hamu'ou, batanai ei ba ei maumau hamu'ou i muainaa hefi'a? Haa, ei roromaa, lomi rona'o bigi'ia ale'ei? 48 Ei maumau hamu'ou neiminapa'aa fafa'arai ua ana ale'ei ei maumau mei Amaa hamu'ou pafea.
* 5:22 5:22 Hefi'a ne'ia ba mei lofuna ma lomi pa'afina 5:22 5:22 Warea Aramea ba yoi poapoa 5:26 5:26 Warea Greek kodrantes § 5:44 5:44 Hefi'a ne'ia ba, unuu hamu'ou ma haweginaa ena rona umuio, farawaninaa ena na bidibidi unuu ro'ou a'amu