7
Yɛtyɛn yɛ̃ yor pe kaplãŋ cɛrfa yaha ye
Yãhã yũndefa yĩŋfua n Yɛtyɛn yey ma yee: «Cĩĩnde la pe n pãã?»
Yɛtyɛn n u yɛ̃ wãã sya ma u pye: «Yii mpãy ye ma ra nampyeŋ-, ta tuhufa ne, -ye ndityuhu yaha ra ye! Ye cã ma yee, wo faale wãdyaha Brama see kãntraha nge wo pe naa n yee Otami. Pe koo kãntraha ngefa yee Syadeefa. Tuu sẽ bii yir wa u kusey nde wo ma ka Syahara wo ye, Yãhã gii koo myaha gboho tãŋ myar byɛ na, ke n bii ke ya yar u na, ma u pye ma yee:
‹Ma klo yãã,
taa le ta yaha ma tuhufua nna ne,
ma ga nii teelii wo,
tẽ ga yar ma na.›
Loo na, Brama n -sẽ yir ke Otami wo, ma ga nii klo laa wo pe naa n yee Syahara. U tuhufua pye u ne. U tuhufua tuu bii ku ke Syahara wo, Yãhã n maha u ta, u n yir ke fla na ma pa kãntraha nge wo, kii ree mii ke laam wo yagaa. Yãhã sẽ bii teelaa wãã u kẽ kãntraha nge wo ye. Ke sẽ bii teelaa gɛ wãã u kẽ u waha mploho gɛ fãã ye, ma -sẽ bii yɛ̃ tɛr u ye, koo ga ba ke kãntraha kur byɛ wãã u kẽ, ke n nii pe wãŋ u kur byɛ ne. Koo cãã na, puee nen gɛ sẽ -sẽ pye Brama myaha na ye. Loo nde kur ye, Yãhã n maha bii nde pãã u ye ma yee:
‹Ma kur ga ba ka,
pe ga nii nampay kãntraha gaa wo.
Koo kãntraha ngefa ga ba pe ta yãmpa,
pe pe nuhu dyɛ- yĩĩsyãŋ.
Loo nde wĩĩ na,
n -sẽ ga ba koo kãntraha ngefa sãhã.
N ga ba ta, ma kur n dur ba
kãntraha nge na nwo,
pe ba naa diŋ yi ra kẽ.›
Loo kur ye, Yãhã n naambiyãr le Brama ne, ma u pye ma yee, loo nde wĩĩ na Brama yai u wãkũũ wĩĩ koho yigi. Loo na u n bii Yisyake see, plii kuatãã wuhu u n u kũũ. Yisyake n bii lɛ dye ma Dyakuba see, ma u kũũ plii kuatãã wuhu u ya ndoŋ. Dyakuba n -sẽ u naam kicar sẽnsye syãm kũũ. Poo me, pe nii wo ter sẽnsye syãŋ ngĩĩ wãlɛ.
Laanyar bii Dyakuba pii yigi, pe n sya pe cĩĩfua Yosɛfe yigi par yãmpuai Syiptefa ye. 10 Yãhã -sẽ pye u Yosɛfe kur ye. Ke n dye u kuɛ ye, ma u yĩŋ yi kawlaŋ wo, ma ta koo fla kãntraha kui yĩŋfua n u yee ba ta u yahasee ye. Yãhã n maha laantor le u laam wo ma u ta, u n kacãyor cã pãã u Syipte kãntraha yĩŋfua yahasee ye. U wĩĩ n sya tãy u ye. U Syipte yĩŋfua n u ta, u n nii ke kãntraha kai- kur byɛ yahasee ye u kaha bya ne.
11 Loo kur ye, fãã n dye ke Syipte wo, Kanaa bya ne, pe naa wo kãntraha yee koo syi. Fɛn n gboho, ngaa sẽ yãã wo wãlɛ ye wãdi wãŋ ye. Wo faale wãdyaha Dyakuba tuu luhu, 12 a bur blokũũ ma Syipte wo, u n u pii nɔ wãã ke fla na pe n ga u bur blokũũ waa kɛ ba. 13 Pe n maha bii dur ga ke tɛhɛ syãŋ wuhu na, Yosɛfe n ga u yĩŋ yi pe na, pe n u yãŋ cã pe cĩĩfua. Le klo yĩŋfua bya n -sẽ u Yosɛfe nna cã. 14 Loo na, Yosɛfe n kãnde wãã pe n ga u tuhufua yigi ba u fla na u nna byɛ ne. U tuhufua kaha nawee- pye gbeetãã sẽnsye nawee- bua. 15 Dyakuba ka koo syi Syipte wo. U n bii ku ke fla na, u pii sẽnsye syãm bya ne. 16 Pe pe nakur gbe ga naa n le klo nde wo pe n yee Sihisyɛm. Koo fla nge na, teelaa fla ma gbĩĩ ne ke fla na, Brama tuu bii par Amuɔr pii ye.
17 Yãhã ke bii yɛ̃ tɛr Brama ye lii ne, loo nde pyeyale le bii nɔ gbe taha, wo klofa pe pye ke Syipte wo, pe nii n syar. 18 Dyɛ- buar n tɛr, yĩŋfa busãã n ku tɛr pe yai ne ke Syipte wo. Yĩŋfua waa ter n bii yir u yai ne. Woo yĩŋfua nwo cãŋ sẽ pye Yosɛfe wĩĩ laa na ye. 19 U n wo wãlɛ byɛ ta ma nii n nuhu, ma pee tã pe na, ma sya yee pe pe pẽyãr miy yaha, pe n naa n ku, pẽyãr rii te pye naam kicar.
20 Koo cãã nge kẽ, Musa tuu see yi u nayɔ̃r ne ma pye Yãhã laanfua. U nna n u yɛ̃ woo yrey tãã. 21 Te yrey tãã kur ye, u nna n u gbe ga miy yaha, mii u Syipte yĩŋfua bii le pãã ta mii. Ke kãntraha yĩŋfua pueesya n bii u yãã, ma u kɛ gbe, ma u yigi mii u ya koho pesey dyaŋ. 22 Koo ke ta, pe n naa Musa klaha Syiptefa kai- ne tesẽ pe kacãn ne. Tuu bii lɛ dye, u fãnga n gboho, kacãn n maha gboho u ye.
23 U wãlɛ ke bii nɔ dyɛ- gbeesĩĩ na, Musa n le ta woo ga ka, u ga u terfa Yiisrɛfa yãŋ. 24 U n ga Syiptefa naa waa yãã, tuu nii poo Yiisrɛfa naa waa nuhu; u n dye u dya kuɛ ye, ma u Syipte naa boo u kẽ. 25 U naa n traha woo nampyeŋ- Yiisrɛfa n le cã, a woo kẽ Yãhã ke taha u pe sya yaha. Pe sẽ -sẽ le war ye. 26 Koo yĩŋsyii wo, u Musa n ga Yiisrɛfa syãm yãã, pe nii n wãã. U n yee, woo ga pe syii ma pe pye: ‹Naambiyãm, ye ma klo nen yafa. 27 Nwa ke -sẽ maha ye taha yii wãnuhu na.› Wii ruu -sẽ naa u nampyeŋ nuhu, u n Musa tra wãã ma u pye: ‹Yoo tuu ma ta wo yĩŋfua, ma naa wo sãhã? 28 Maa ra boo la mii taa ne Syipte naa nwo boo mii niinge na?› 29 Musa tuu kaplãŋ ngĩĩ luhu, u n fã yi ke Syipte wo ma ga kuee kãntraha gaa na pe naa n yee Madaha. Koo fla nge na, u n cɔɔ yãã, ma kicar syãm see u na.
30 Dyɛ- gbeesĩĩ n tɛr. Musa pye tẽyãfũũ fla wo yãŋ gaa tãy, pe n yee Senayi. Yãhãyĩŋ tẽnlɛhɛ waa n yi Musa na, wambule laa wo, naa naa n tar le laam wo, le sẽ -sẽ naa n suhu ye. 31 Loo nde wãyãã n Musa laam wɔ. Tuu yũhũ crã ke na, woo ga gbihi yãŋ, u n luhu Yãhã yĩmbui ne le n yee:
32 ‹Ndoo kẽ, ma wãlɛ Yãhã.
Ndoo kẽ, Brama ye Yãhã,
Yisyake ne, Dyakuba ne.›
Fyar koho wo Musa n yɛr n sege, u sẽ sɛr naa n yãŋ nantãŋ ye. 33 Yãhã n u pye:
‹Ma ntãy fɛr kãã,
draha gii raa yɛr nge,
ke ma gbɛgbɛ ma maha nii Yãhã wãŋ.
34 N ta nna wãfãy yãã Syipte wo,
n luhu pe wãsĩĩ ne,
ta n tege pe wãsyayaha yĩmbui ne.
Loo ne ta n yee,
n ga ma lɛhɛ Syipte wo.›
35 Woo Musa wii pe Yiisrɛfa pe bii sye yaha, ma bii u pye ma yee: ‹Yoo tuu ma ta wo yĩŋfua, ma naa wo sãhã?› Woo Musa cɛŋ ya kẽ, Yãhã u nɔ wãã pe kẽ syayahafua, ma maha u ta pe yĩŋfua. Yãhã n ke yãhãyĩŋ tẽnlɛhɛ waa lɛhɛ wãã Musa ye loo nde wĩĩ na. 36 Woo Musa kẽ tuu laanwɔ wũhũ pye yɛ̃kã wũhũ ne Syipte laam wo, ma sya waha Yiisrɛfa yigi yi ke laam wo. U maha laanwɔ wũhũ pye yɛ̃kã wũhũ ne ke muhulangbãyãhã telai wo ma suhu le tẽyãfũũ klo ne, koo fla gii pe dyɛ- gbeesĩĩ pye. 37 Woo Musa kẽ tuu maha bii Yiisrɛfa pye ma yee: ‹Yãhã ga ba ke Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfua waa nɔ wãã ye kẽ mii ra dyaŋ. U ga ba yi ye ter laam wo.› 38 Pe Yiisrɛfa pe bii pe ya wãã ta tẽyãfũũ klo wo, ke yãŋ nge flãhã tãy pe n yee Senayi, woo Musa maha kẽ tuu pye wo wãlɛ ne ke fla na. Yãhãyĩŋ tẽnlɛhɛ waa naa n pãã u ne koo yãŋ yĩŋ na. Kaplãŋ nkãy ke cĩĩnde yrã wãã nawee kẽ, u yãhãyĩŋ tẽnlɛhɛ n ke yar u na, u n -sẽ pa, maa ke tɔ̃r yar wo na.
39 Wo wãlɛ n yee poo saa luhu u ye ye, ma u wĩĩ sye, ma pe laam wĩĩ ta ma yee, poo ga dur tɛr Syipte wo. 40 Pe n maha bii Yarɔ̃ * pye ma yee: ‹Wãŋ gaa fãã wo kẽ ke n nii wo yãhã, wo n ke ta wo yatɛr. Musa wii tuu wo yigi yi Syipte wo, wo tee mii, wo sẽ cã lii u yãã ye.› 41 Pe n naancɛŋ gaa fãã ta, ma ke tẽŋ ma nuhu di ke wĩĩ ne, koo gii pe fãã pe ya ya pe kluɛ ne. 42 Yãhã n dur yi pe kur ye, ma tyii pe na pe n nii yãhãyĩŋ wãn tẽŋ. Loo ne le yrũhũ yaha Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfa saba wo ma yee, Yãhã yee:
‹Yiisrɛfa, tee pye u tẽyãfũũ klo wo,
ke dyɛ- gbeesĩĩ ngĩĩ na,
ndoo la, tee naa n tẽŋ yraha ne?
Ye naa diŋ yi la ndoo kẽ?
43 Ye cã ndoo sẽ kẽ ye.
Ye yãhã nge tee n yee Moloke,
koo kẽ ree gbe naa n tay ke fai nwonge wo.
U yrompua nwo pe n yee Arefaha,
ye maha ba usyi pye ma u ta ye yãhã.
Too wãn nde ne,
tee ba fãã ma naa te tẽŋ.
Loo ne, n ga ye gbe ga miy yaha
teelaa wo deydey,
koo fla dey Babilɔn gɛ na.›
44 Tẽyãfũũ klo wo, wo wãlɛ bii ke Yãhã nwonge gbihi. Kãnde lii Yãhã le ta, le wũhũ bii yrũhũ ta ntẽmbapai raa na. Too nde pye wo wãlɛ pe bii gbe le yaha ke fai nwonge wo. Musa bii ke nwonge gbihi mii Yãhã bii u yar le ne mii. Ke nwonge pye pe ye. Yãhã naa n pãã pe ne ke laam wo. 45 Mpãy pe yir wo wãlɛ mii kur kuɛ ye, pe bya n ke Yãhã nwonge yãã ma ke gbe ma tɛr ke ne. Yosua woo ruu pye pe yĩŋ na. Yãhã ke bii yɛ̃ tɛr Brama kur ye kãntraha gii ne, Yãhã n ta pe n bii waha koo kãntraha ngefa kar wãã; poo ter mii sẽ pye Yiifee- ye. Koo Yãhã nwonge n kuee, kur mpãy ma yir pe yai ne, pe ga ke yãã. Koo syi ya, ma sya ba Dawide yai cãã dye. 46 Yãhã n kaa taha u Dawide na, u n -sẽ kãnde nar ke ye, woo ga kaha fãã ke kẽ, koo gii ke ma Dyakuba Yãhã. 47 Yãhã n sye, ma bii u dya Salmuu woo ta u n bii ke Yãhã kaha fãã .
48 Nwey tii nawee- pe n fãã pe kluɛ ne, Yãhã sẽ n syã te laam wo ye, koo gii ke ma ncaha ye yãhãyĩŋ na. Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfua waa loo pãã ma yee, Yãhã yee:
49 ‹Yãhãyĩŋ kẽ ke ma ra nangbãŋ niisaha,
kãntraha -sẽ ma kãnamberge dyaŋ,
tẽ trɛ taha ta.
Yii -sẽ ga waha koo nwoŋ fãã mii syi dyaŋ?
Draha gii syi -sẽ ma,
ke ga waha ra niisaha kua?
50 Ndoo sẽ na, tẽ too nde byɛ fãã,
ke yãhãyĩŋ tesẽ ke kãntraha ne?› »
51 Yɛtyɛn tuu pe faalefa wĩĩ tɔ̃r yar wa pe na, u n maha le pãã pe ye ma yee: «Yii laangbãnfa mii, ye laam waha, ye sye ma ye ndityuhu gbãã tã ye saa luhu Yãhã ye ye. Ye sye, ye sẽ n luhu Yãhã Yrã ye ye. Ye ma mii ye wãlɛ dyaŋ. 52 Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfua wii woo u kuee mii, pe sẽ u nuhu ye? Mpãy pe u kasroŋfua wãpa wĩĩ pãã, pe pe boo. Yagaa u kasroŋfua tuu pa, ye u wĩĩ sye ma sya ba u boo. 53 Yii mpãy, Yãhã yãhãyĩŋ tẽnlɛhɛ ta, pe n le kãnde tɔ̃r yar ye na, kãnde lii Yãhã le ta, ye sẽ -sẽ le yãr ye.»
Yɛtyɛn wãboo wĩĩ
54 Pe kaplãŋ cɛrfa pe Yɛtyɛn kaplãŋ ngĩĩ luhu, ncafũhũ n pe yigi, pe n sya nii n sege. 55 U Yɛtyɛn woo -sẽ nwo, Yãhã Yrã Fãnga le u yĩĩ, u n yãhãyĩŋ tẽŋ yãŋ, ma Yãhã nayɔ̃r yãã, Yesu ne tuu yir yɛr ke Yãhã kãndigi koho kuɛ ye, kai- byɛ fãnga ne u ye. 56 U n yee: «-Ye luhu, n nwo, tẽ yãhãyĩŋ yãã ke yãr yaha nii. Nawee Puee yir yɛr Yãhã kãndigi koho kuɛ ye.»
57 Pe n tẽ sya, ma ndityuhu gbãã tã, ma sur dye u Yɛtyɛn na ma u yigi. 58 Pe nawee- n u tyĩn ga le klo kãnkãy na, ma ga ntẽmbar ta, ma nii u miy u wãboo yĩmbui ne. Mpãy pe ba cãã u miy, pe ba pe nayrengbãy fɛr ma ta yaha dya waa kẽ pe naa n yee Sɔl, u naa te yãŋ. 59 Pe sya naa Yɛtyɛn miy ntẽmbar ne, u Yɛtyɛn woo -sẽ pye, tuu naa Yesu nar ma n yee: «Yĩŋfua Yesu, ta yrã sya!» 60 Loo na, u n kãnklũy gbãã, ma tẽ sya fãnga ne ma yee: «Yĩŋfua, maʼa n tyii kapee nde na pe yĩŋ na ye!» Tuu koo kaplãŋ ngĩĩ pãã wa, u n ku.
* 7:40 7.40 Yarɔ̃ pye Musa lɛfua. 7:47 7.47 Salmuu cãã kẽ, pe bii ke Yãhã kangbãŋ cir fãã.