6
Yesu tesẽ kanii per wĩĩ ne
(Mat 12.1-14; Mar 2.23-28; 3.1-6)
1 Kanii per gaa na, Yesu dye yi naa n tɛr tar raa wo, u kãnyãrwai ne. U kãnyãrwai n nii te tar kasan kãy, ma te pii wihi kũ n tɛr.
2 Farisyɛ̃ mpãy pye ke fla na. Pe n u kãnyãrwai yey ma yee: «Wo kãnde le kai- nkãy yar ke sẽ yai ke naa n pye kanii per wo ye, nwa ta ye n nii le syi laa pye?»
3 Yesu n pe yɛ̃ sya ma yee: «Ye le kal yãã Yãhã sabangbãŋ wo, faale yĩŋfua Dawide u bii lii pye, per gii fãã bii war pe na, woo tesẽ u nawee- ne.
4 U dye Yãhã nwoŋ laam wo, bur rii te pye te bii kẽ Yãhã ye, u n te gbe di, ma taa wãã u nawee- kẽ. Wo kãnde na, Yãhã yũndefa ya sẽ na pe yai too bur nde ne?»
5 Yesu n maha pe pye ma yee: «U Nawee Puee kẽ u ma kanii per yĩŋ na.»
6 Kanii per gaa maha ba nɔ, Yesu n ga dye Yiifee- yawãhã nwoŋ gaa wo, ma nii nawee- klaha. Dya waa pye ke fla na, u kãndigi koho ne wãwaage.
7 Yãhã kaiyarfa mpãy pye ke fla na, tesẽ Farisyɛ̃ mpãy ne. Pe naa Yesu yãŋ, ncã u ga ba sya u yee, woo ga waa jaa ke kanii per wo laa. U ma le syi pye pe n waha yee, a ter Yesu ma tuu tee n pye.
8 Yesu -sẽ ba pe laam wũhũ cã wa. U n u kãnwaagefua pye ma yee: «Yir ba yɛr nawee- telai wo.» U dya n yir ga yɛr ke fla na.
9 Loo na, Yesu n pe pye ma yee: «N ga ye yey laa ne: Wo kãnde wo lii wãpyeŋ le yɔ̃? Kayĩĩ wãpyeŋ yɔ̃ kanii per wo laa, kapee wãpyeŋ loo le yɔ̃? Wo nawee yrã sya yaha laa, wo u wĩĩ pye klaha-?»
10 Loo na, u n pe byɛ yãŋ klaha, ma dur ma u kãnwaagefua pye ma yee: «Ma koho dii wãã!» U n le pye, ke koho n dur yɔ̃ nii u ye.
11 Mpãy pe pye ke fla na, ncafũhũ n -sẽ pe yigi, pe n sya nii n pãã pe ya nsoho wo, kapee lii pe ga waha pye Yesu na.
Yesu kãnyãrwai sẽnsye syãm yãŋ yi
(Mat 10.1-4; Mar 3.13-19)
12 Per gaa, Yesu n ba dugu ga yãy nsoho wo, ma ga nii n pãã Yãhã ne ke per yĩmper byɛ wo.
13 Yĩŋ ke ba syii wa, u n u kãnyãrwai yee ba, maa nawee- sẽnsye syãm yãŋ yi pe laam wo ma poo ta u tẽnlɛhɛ. Pe myar nde:
14 Syimu wii Yesu Pyar myaha taha u na,
tesẽ u cĩĩfua Andere ne,
Syake tesẽ Nsãn ne,
Filipe tesẽ Bateremi ne.
15 U n Matɛhɛ yee, tesẽ Tema ne,
Alefɛ dya Syake ne,
tesẽ Syimu Selote wii ne
klokai- wãgbihi n tãy u ye.
16 U n Syake dya Yuda yee,
tesẽ Syikaryɔte klofa Yuda ne,
wii tuu ga ba Yesu yi u napĩĩ- kẽ.
Yesu nawee- klaha, ma maha yanfa jaa
(Mat 4.23-25)
17 Yesu n tege kãã poo mii ne te yãy nsoho wo, ma ba yɛr trahatraha fla gaa na. Koo fla na, u kãnyãrwai mpãy pye, pe ba nihi. Nabuar raa maha pye, te ba yi Yudɛ kui byɛ wo, tesẽ Yurusalɛm ne, ma suhu Tyir ne tesẽ Syidɔ̃ ne, langbãŋ yɛ̃ kui kẽ.
18 Pe ba pa pe n pai naa u kaplãŋ luhu, u n maha naa pe yanfa jaa. Tuu naa pe jaa, mpãy pye sãndãpee ne pe yĩŋ na, u n maha pe sãndãpee kar tege kãã pe yĩŋ na.
19 Fãnga gaa syi naa n yi u na ma naa pe byɛ jaa. Pe nawee- byɛ n -sẽ naa n kɛ pe tɛ u na.
Wãyĩĩ tesẽ wãpee ne
(Mat 5.1-12)
20 Loo na, Yesu n u kãnyãrwai yãŋ, ma nii pe yar kai- nkãy ne ma yee:
«Yii mpãy tee mii nawãm,
ye wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã Yai ma ye wãŋ.
21 Yii mpãy tee mii fããfa yagaa,
ye wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Ye ga ba digi yãã,
ke saa pye wãditãŋ wãŋ ye.
Yii mpãy tee mii miiwũnfa yagaa,
ye wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Ye ga ba naa nuhu di.
22 Ye wĩĩ ma pee nawee- ye, pe ma kur waa ye na, pe ma ye tyɛhɛ, pe ma ye myar klaha- u Nawee Puee wĩĩ na, ye wĩĩ n tãy Yãhã ye.
23 Koo kai- ngĩĩ maa ye dye per gii, ye naa nuhu di ye sya naa n yɔɔ. Yãhã ga ba kayũhũ wãã ye kẽ yãhãyĩŋ na. Nawee- mpãy pe ga ba kapee- ngĩĩ pye ye na, poo nawee- mii wãlɛ bii koo syi pye pe faale Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfa na.
24 Yii mpãy tee -sẽ mii walefa,
ye wĩĩ pee Yãhã ye.
Ye ye kayũhũ lay yãã wa.
25 Yii mpãy tee -sẽ mii diyaifa yagaa,
ye wĩĩ pee Yãhã ye.
Ye ga ba nii fãã ne.
Yii mpãy, tee -sẽ mii nuhudifa yagaa,
ye wĩĩ pee Yãhã ye.
Ye miiwũn ga ba gboho tɛr.
26 Nawee- byɛ ma nii ye miiyũhũ yee, ye wĩĩ pee Yãhã ye. Ye sẽ yãã, poo nawee- mii wãlɛ bii naa n pye koo syi pe faale kawar Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfa ne.»
Ye tyii ye napĩĩ- wĩĩ n naa n tãy ye ye!
(Mat 5.38-48; 7.12)
27 Yesu n maha yee: «Ta n le pãã ye ye, yii mpãy ye n luhu ra ye: Ye tyii ye napĩĩ- wĩĩ n naa n tãy ye ye! Ye wĩĩ pee mpãy ye, -ye naa kayũhũ pye pe kẽ!
28 Mpãy pe yoosẽn pãã n wãã ye kẽ, -ye naa Yãhã nar ke n kaa taha pe na! Mpãy pe ye nuhu, -ye naa wãyĩĩ nar Yãhã ye pe kẽ!
29 Waa ma ma fey ndicĩĩ nen na, maha ndicĩĩ nen nde gbihi ta u kẽ. Waa ma ma nayrengbãŋ gbe, tyii u n ke wãsyĩnge byɛ gbe taha!
30 Nawee wii woo u ma nar ngaa ne, u kẽ; wii ma ma kla gbe, maʼa n ke wĩĩ yey u ye ye.
31 Lii le n tãy ye ye pe naa n pye ye kẽ, -ye naa koo syi pye nawee- kẽ!
32 Ye ma yee ye tããfa ya wĩĩ n tãy ye ye, ye yee la ye kayũhũ pye gboho n tɛr? Mpãy gɛ pe sẽ Yãhã kãnde yãr ye, pe tããfa wĩĩ n tãy pe ye.
33 Mpãy pe kayũhũ pye ye kẽ, ye ma yee ye kayũhũ pye poo ya kẽ, ye yee la ye kayũhũ pye gboho n tɛr? Mpãy gɛ pe sẽ Yãhã kãnde yãr ye, pe ke syi pye pe ya kẽ.
34 Mpãy tee n yãŋ ma yee pe ga waha fuɛ dãã, ye ma yee ye foho le poo ya na, ye yee la ye kayũhũ pye gboho n tɛr? Aye, mpãy gɛ pe sẽ Yãhã kãnde yãr ye, pe foho le pe nampyeŋ- na, ma yee pe ba loo wale yɛ̃ dãã pe kẽ.
35 Ye tyii ye napĩĩ- wĩĩ n naa n tãy ye ye, -ye naa kayũhũ pye pe kẽ, -ye naa foho le pe na; ye ma syi ye naa le wale wãdur wĩĩ ga ye, Yãhã -sẽ ga ba kayũhũ wãã ye kẽ. Loo na, nawee- ga cã ye ma Yãhãngbãŋ pii. Mpãy pe sẽ kayĩĩ fuɛ cã ye tesẽ napee- ne, Yãhã n yɔ̃ pe byɛ na.
36 Wo Tuhufua Yãhã u yɔ̃ nii mii, ye bya -ye nii u wãŋ syi dyaŋ!»
Nampyeŋ wãkaa wĩĩ
(Mat 7.1-5, 16-20; 12.33-35)
37 Yesu n maha yee: «Ye ma n naa ye nampyeŋ- kaa ye, Yãhã bya sẽ -sẽ ga ba ye sãhã ye. Ye ma yee ye sẽ ye nampyeŋ- le kawlaŋ wo ye, Yãhã sẽ -sẽ ga ba ye le kawlaŋ wo ye. Ye tyii ye nampyeŋ- kapee- foho na, Yãhã -sẽ ga ba tyii ye bya kapee- foho na.
38 -Ye naa ye nampyeŋ- kẽ, Yãhã -sẽ ga ba ye kẽ; ke ga ba ye kẽ ye n sya toho yigi laa ntraŋ na. Tee tãn n wãã ye nampyeŋ- kẽ mii, Yãhã -sẽ ga ba tãn wãã ye kẽ ke syi.»
39 Yesu n maha pe yar plãhã gaa ne ma yee: «Fũũ waa saha fũũ waa yigi koho na u ka u ne fla ngaa na ye. Mii loo sẽ ne ye, pe n gaha too dye wuhu gaa laam wo, pe syãm byɛ.
40 Ye le cã ma yee, wii tuu n klaha nantãŋ, u sẽ tɛr u klahafua yaha ye. U ma -sẽ u ya waha, u ga ba nii u klahafua dyaŋ.
41 Kãnkããle lii le ma ma nampyeŋ yĩnde wo, nwa ta ma n nii le yãŋ? Tẽngbãŋ gii ke -sẽ ma ma yĩnde wo, ma sẽ koo yãã la?
42 Mboo wii taa sẽ waha ke tẽngbãŋ yãã ma yĩnde wo ye, ma ga waha ma nampyeŋ pye la u yɛr, ma n le kãnkããle yi kãã u yĩnde wo u kẽ? Dawarfua kẽ ma ne, cãã ke tẽngbãŋ yi kãã wa ma yĩnde wo, loo na maa waha gbihi yãŋ, ma le kãnkããle yi kãã ma nampyeŋ yĩnde wo.
43 Katyiyũhũ sẽ puapihi sa ye, tesẽ katyipihi sẽ puayɔ̃ sa ye.
44 Katyigi yãŋ n cã ke pii mpãy na ke n sa. Waa sẽ nasar nkugu tai yãã ncũwãã na ye. Waa sẽ defĩĩ katyipir tai yãã ngur katyigi na ye.
45 Nawee wii ma yɔ̃, kayũhũ ga naa n yi u laam wo, u n naa ke pye. Nawee wii ma pee, kapee- ga naa n yi u laam wo, u n tee naa n pye. Nawee laam ke yĩĩ nkãy ne, koo kẽ ke n yi u yɛ̃ wo.»
Te nwey sĩĩ
(Mat 7.24-27)
46 Yesu n maha yee: «Tee ra yee Yĩŋfua, Yĩŋfua, nwa ta tẽ -sẽ kãnde lii ta ye kẽ, ye n le wãyãr sye?
47 Nawee wii woo u n pai ra ye, maa ra kaplãŋ luhu, ma u troho tãhã ke yor wo, woofua ma ngii wãŋ syi dyaŋ n ga ye yar:
48 Woofua ma mii nawee wii dyaŋ tuu nii nwoŋ fãã. U ga cãã ke kãntraha tugu, u sya ga nɔ ntẽmblaha fla na. Loo kur ye, u ga ke nwoŋ nakũy ta, tuu ke fãã. Lakuɛ yĩĩ loho ne, lafir n cããŋ yi ga, maa ke nwoŋ sugu, te sẽ -sẽ waha ke sugu cããr ye. Koo nwoŋ wãfãã ba yɔ̃.
49 Nawee wii u ra kaplãŋ luhu, u sẽ -sẽ u troho tãhã ke yor wo ye, woofua ma mii nawee wii dyaŋ tuu u nwoŋ fãã kãntraha ya na. U sẽ ke nwoŋ nakũy fla tugu dye ga nɔ ntẽmblaha fla na ye. Lafir n cããŋ yi ga, maa ke nwoŋ sugu; ke n too pye klaha- tãŋ.»