25
Ŋineŋga Yesu itambira ŋgua panzi ne pâri-tamâta mine tu, “Maro Kindeni ne zo ŋana imâ ikai maro panzi tamâta kâ, ande itogo ŋine: Tamâne toŋge itu ikai taine toŋge itogo kaiwa mine. Aku rua nenzi zo ŋana sipakâe kâ nde ipâŋga lâ, kala taine taipa saŋao sikai nenzi lamu ku silâ pa nawalanzi taine ŋinde ne luma. Sipâŋga lâ, ŋineŋga sisaŋona ku sio tininzi pa pakâeŋa tamwata ŋinde, ŋana tu i ma muli imâ ikai taine, ku rua ma silâ pa tamâne ne luma. Kinzi taine saŋao ŋinde ilonzi tu ma silâ kunzi ku sika kâŋa-nuŋa ŋana nenzi pakâeŋa kâ.
Yesu itambira ŋgua ŋananzi taine taipa saŋao
2-4 Kinzi taine lima nde ilonzi kalonzi ara koŋa tia, ŋana tu sikai nenzi lamu kaa nâ simâ, aku ŋandai sikai lââ tona ŋga. Aŋga kinzi taine lima nde simo tava ilonzi kalonzi ara nâ, ŋana tu muŋga siwuwu nenzi lââ lâ belo ilo ku sikai tava lamu simâ. Andeta pakâeŋa tamwata nde imâ walele tia, aku kinzi taine taipa saŋao nde sio tininzi lee matanzi matutu, kala sikeno lâ.
Sikeno lee, ku mbo ŋgini-ŋgini, ŋineŋga siloŋo sarawâŋa toŋge ipâŋga mine tu, ‘Ayo, pakâeŋa tamwata kala imâ lâ, kala miki kamâ kamora ku takai talâ!’ Ŋineŋga kinzi taine taipa saŋao nde simandi sânda ku siveta nenzi lamu sondo lâ. Kinzi taine taipa lima nenzi lââ tia ŋinde nde sino nawalanzi taine ŋinde tu, ‘Wa, miki lââ nuŋa mwata kalua maka ŋga, ŋana tu maka nema lââ tia, aku laiti ŋana yââ imâte kâ.’ Andeta kinzi ilo-kalo taine lima ŋinde nde siporo taulo panzi nawalanzi tu, ‘Tia ma! Lââ ŋine nde ikura maka nâ, ma ikura miki tona, nde tia. Ara ŋana miki ma kalâ panzi tamâta ŋana sipako lââ kâ, aku kako ikura warakami nemi nâ.’ 10 Ŋineŋga kinzi taine lima ŋinde nde silâ ŋana siko nenzi lââ kâ. Silâ lâ, ŋineŋga pakâeŋa tamwata imâ ipâŋga. Kinzi taine lima muŋga sikai nenzi lââ ŋinde nde silâ kuku, aku silâ luma ilo ŋana sika waiŋa pakâeŋa ne kâŋa-nuŋa kâ. Silâ luma ilo lâ, ŋineŋga kinzi wurâta tamâta sisae nzâla kaika giri lâ.
11 Aku muli, ŋineŋga kinzi taine lima ŋinde sitaulo simâ, aku sita sisarâwa ku sipai tu, ‘Wa, tamâta ŋalae! Tamâta ŋalae! Kumâ pwai nzâla piti pama ŋga!’ 12 Andeta pakâeŋa tamwata iporo taulo tu, ‘Naŋa aporo mao tu naŋa asama miki tia.’ ”
13 Yesu iporo ŋgua tambirâŋa ŋine lâ, ŋineŋga ipainzi ne pâri-tamâta tu, “Mine nde miki ma kaka mâsa ku kamo nâ, ŋana tu miki kazizâla ŋana zo wa kari tai ŋapia naŋa ma ataulo amâ kilo.”
Ŋgua tambirâŋa ŋananzi wurâta tamâta ŋato sikatona mbaliŋa
14 Ŋineŋga Yesu itambira ŋgua toŋge panzi ne pâri-tamâta kilo tu, “Maro Kindeni ne mâsi ŋana ikai maro panzi tamâta kâ, nde itogo ŋine: mbaliŋa warika toŋge itu iyoka ilâ pa nia malawae kâ. Mine kala isarawanzi ne wurâta tamâta simâ, ku iwae ne mbaliŋa panzi ŋana sikatona kâ. 15 I kalo ŋgere ŋana ne wurâta tamâta taitu-taitu nenzi ilo-kalo wa vetâŋa wa, ŋineŋga iwae mbaliŋa panzi. Tamâta toŋge nde mbumbu 5,000 ilua, aŋga toŋge nde mbumbu 2,000 ilua, aŋga toŋge nde mbumbu 1,000 ilua. Iveta mine nâ ilanzi lâ, ŋineŋga ilâ. 16 Ilâ lâ, ŋineŋga wurâta tamâta ŋinde muŋga ikai mbumbu 5,000 ŋinde, nde iveta wurâta lâ tini, aku mbumbu pagugu ŋalae. Aku ikai mbumbu ŋinde ne kalulu wasaseki pinde ipâŋga lâ 5,000 kilo. 17 Aŋga wurâta tamâta muŋga ikai mbumbu 2,000 ŋinde, ande i kala iveta wurâta lâ tini mine nâ. Aku ikai mbumbu ŋinde ne kalulu wasaseki pinde ipâŋga lâ 2,000 kilo. 18 Aŋga wurâta tamâta muŋga ikai mbumbu 1,000 ŋinde, ande ilâ iveta wewe ŋalae lâ tâno ilo, aku ikea tamâta ŋalae ne mbumbu ŋinde lâ wewe ilo ikeno.
19 Zo luandondo lâ, ŋineŋga kinzi wurâta tamâta ŋato ŋinde nenzi tamâta ŋalae nde itaulo imâ. Imâ lâ, ŋineŋga iveta ŋgua sondo kunzi ŋana mbumbu kala muŋga ilanzi ŋinde. 20 Ŋineŋga wurâta tamâta muŋga ikai mbumbu 5,000 ŋinde nde imâ ku iporo itula mine, ‘Tamâta ŋalae, noko muŋga mbumbu 5,000 kulua naŋa. Ayo, kumora ŋga, naŋa aveta wurâta lâ tini, kala akai mbumbu kalulu 5,000 kilo tona.’ 21 Ŋineŋga ne tamâta ŋalae nde ipai mine tu, ‘Noko nde wurâta tamâta ara ndo. Noko uru kuveta wurâta ara nâ ku pwatona ne wurâta sondo nâ. Noko muŋga pwatona naneŋgu mbaliŋa mota mwata ŋinde sondo; mine kala naŋa ma wurâta alano tu pwatona mbaliŋa ŋalae tina. Naŋa iloŋgu ndeka nâ! Kumâ kundeka kuku naŋa!’
22 Ŋineŋga wurâta tamâta muŋga ikai mbumbu 2,000 ŋinde, ande i kala imâ, ku iporo itula mine, ‘Tamâta ŋalae, noko muŋga mbumbu 2,000 kulua naŋa. Ayo, kumora ŋga, naŋa aveta wurâta lâ tini, kala akai mbumbu kalulu 2,000 kilo tona.’ 23 Ŋineŋga ne tamâta ŋalae nde ipai mine tu, ‘Noko nde wurâta tamâta ara ndo. Noko uru kuveta wurâta ara nâ ku pwatona ne wurâta sondo nâ. Noko muŋga pwatona naneŋgu mbaliŋa mota mwata ŋinde sondo; mine kala naŋa ma wurâta alano tu pwatona mbaliŋa ŋalae tina. Naŋa iloŋgu ndeka nâ! Kumâ kundeka kuku naŋa!’
24 Ŋineŋga wurâta tamâta muŋga ikai mbumbu 1,000 ŋinde, ande i kala imâ, ku iporo itula mine tu, ‘Tamâta ŋalae, naŋa asama tu noko uru kalo sukâŋa ŋananzi tamâta tia ndo. Noko uru kugona kâpwa lâ tamâta pinde nenzi tâno, andeta noko muŋga kuliŋi kaniŋa vâsa lâ tâno ŋinde ilo, ande tia. 25 Asama ŋine lâ, ande kala naŋa aruru, kala akai noko ne mbumbu 1,000 ŋinde alâ avea lâ tâno ilo. Ande kala ŋai, pwai noko ne mbumbu 1,000 ŋine.’ 26 Ŋineŋga ne tamâta ŋalae nde ipai mine tu, ‘Noko nde wurâta tamâta sakamao. Noko wulitia tamwata! Noko kusama tu naŋa uru agona kâpwa lâ tamâta pinde nenzi tâno, andeta naŋa muŋga aliŋi kaniŋa vâsa lâ tâno ŋinde ilo tia, a? 27 Mine nde ŋana sâ kâ ŋga noko ŋandai kuo naneŋgu mbumbu lâ pinze ilo, a? Ambo noko muŋga kuveta mine, ŋineŋga ataulo amâ, ande naŋa ma akai naneŋgu mbumbu 1,000 aŋga kalulu wasaseki pinde tona. Andeta tia. 28 Mine kala miki kakai mbumbu 1,000 ŋine saŋe wurâta tamâta ŋine, ku kalua tamâta ŋine muŋga ikai mbumbu 10,000. 29 Ŋana tu tamâta ea uru iveta wurâta ara pa naŋa, ande naŋa ma wurâta ŋalae alua i tu ma iveta, kala i ma imo itogo tamâta ŋalae mine. Aŋga tamâta ea uru iveta wurâta ara tia pa naŋa, ande naŋa ma akai wurâta ŋine saŋe, kala i ma imo itogo tamâta kaa nâ mine. 30 Ayo, miki kakai wurâta tamâta sakamao ŋinde ku katambira ilâ pa nia kondoma. Lâ nia ŋgaŋe ŋinde kinzi ma sita pâta ku niŋonzi giri-giri ŋana sikai nâna kâ.’ ”
Tamâta Natu ma itaulo imâ tu ipare nia panzi tamâta rârâni
31 Ŋineŋga Yesu ipainzi ne pâri-tamâta kilo mine tu, “Lâ zo muli, naŋa Tamâta Natu ma akainzi naneŋgu aŋelo rârâni ataulo amâ atogo koipu ŋalae mine, ŋineŋga naŋa tamwatâŋgu ma asaŋona koipu ŋalae ne saŋonâŋa nia ŋana apare nia panzi tamâta kâ. 32 Naŋa ma agonanzi tamâta rârâni muŋga simo lâ nia ndoni lâ tâno kulu, aku ma simâ simandi naoŋgu. Aku ma apateanzi ku awaenzi pwapwataki lâ ŋgu rua, itogo ‘lama’ nenzi katonâŋa ipateanzi lama piti simo lâ ŋgu toŋge, aŋga ‘meme’ simo piti lâ ŋgu toŋge. 33 Naŋa ma aonzi tamâta ŋinde muŋga sipono muli pa Maro Kindeni silâ simo pa tiniŋgu pa wia kâ. Aŋga kinzi tamâta muŋga sipu mulinzi pa Maro Kindeni, kinzi ŋinde ma silâ simo pa tiniŋgu pa ŋâsi kâ. 34 Ŋineŋga naŋa Koipu Ŋalae ma apainzi tamâta simo pa tiniŋgu pa wia kâ tu, ‘Miki kamâ. Naŋa Mama ne nzâmbe imo kumi, aku i tamwata ma ikai maro sondo pami. Kamâ kakai nzâmbe ŋine Mama nia ndoyo ipatea pami, lâ zo ŋinde ipulia samba wa tâno wa. 35 Nzâmbe ŋine imâ pami, ŋana tu muŋga naŋa putole ipuna, ande miki kâpwa kalana aka. Naŋa arakoŋa ŋana lââ kâ, ande miki lââ kalana anu. Naŋa ayoka lombo amâ pami, ande miki kao naŋa lâ nemi luma ilo. 36 Naneŋgu lalava toŋge tia, ande miki lalava kalana apita. Naŋa akai pukoŋa, ande miki kakatona naŋa. Naŋa amo luma sakamao ilo, ande miki kamâ kakalele naŋa.’
37 Kinzi tamâta ŋinde muŋga sipono muli pa Maro Kindeni, ande ma sikasoŋa naŋa tu, ‘Maro Ŋalae, lâ zo ndia noko putole ipuno kala maka kâpwa kalano. Aku lâ zo ndia noko kurakoŋa ŋana lââ kâ, kala lââ kalano. 38 Aŋga lâ zo ndia maka kamora noko pwoka lombo kumâ pama, kala kaono lâ nema luma ilo. Aŋga lâ zo ndia noko ne lalava toŋge tia, kala maka lalava kalano. 39 Aŋga lâ zo ndia maka kamora noko kupoko kala kakatonano, wa kumo luma sakamao ilo kala kamâ kakalele noko.’
40 Ŋineŋga naŋa ma aporo taulo panzi mine tu, ‘Naŋa aporo mao nâ pami: kinzi sugorai tamwatanzi ŋine nde simo niŋgu-nambwe wukale. Mine nde vetâŋa rârâni miki muŋga kaveta pa kinzi, ande ŋinde itogo miki kaveta pa naŋa tava.’
41 Ŋineŋga naŋa ma apainzi tamâta simo pa tiniŋgu pa ŋâsi kâ ŋinde mine tu, ‘Miki nde tamâta ŋana kakai Maro Kindeni ne pareŋa-nia kâ! Miki kakâwa kalâ pa yââ ŋalae ne mbââ ilo! Maro Kindeni muŋgani io yââ nia ŋinde panzi Sadana tavanzi ne aŋelo, aku yââ ŋinde ma imâte tia, ma ikana mine ku imo nâ. 42 Nâna ŋine imâ pami ŋana tu muŋga, naŋa putole ipuna, andeta miki ŋandai kâpwa kalana ŋga. Naŋa arakoŋa ŋana lââ kâ, andeta miki ŋandai lââ kalana ŋga. 43 Naŋa ayoka lombo amâ pami, andeta miki ŋandai kao naŋa lâ nemi luma ilo ŋga. Naneŋgu lalava toŋge tia, andeta miki ŋandai lalava kalana ŋga. Naŋa akai pukoŋa wa amo luma sakamao ilo wa, andeta miki ŋandai kamâ kakalele naŋa ŋga.’
44 Ŋineŋga kinzi kala ma sikasoŋa naŋa mine tu, ‘Maro Ŋalae, lâ zo ndia maka kamora noko putole ipuno wa, kurakoŋa ŋana lââ kâ wa, pwoka lombo kumâ pama wa, kumo kaa nâ ne lalava tia wa, pukoŋa ikaino wa, kumo luma sakamao ilo wa, andeta kakatonano tia, a?’
45 Ŋineŋga naŋa ma aporo taulo tu, ‘Naŋa aporo mao nâ pami; vetâŋa arara ndia miki tinimi pwâka tu kaveta panzi sugorai tamwatanzi ŋine, ande ŋinde itogo miki kaveta pa naŋa tia mine nâ.’ 46 Ŋineŋga naŋa ma aonzi tamâta ŋinde silâ ŋana sikai nenzi pareŋa-nia, kala ma sikai nâna ku simo nâ. Aŋga kinzi tamâta ŋinde muŋga sipono muli pa Maro Kindeni, ande kinzi ma sikai via mao, ma simo ara mine ku simo nâ.”