13
Barnaba nja Sawl kümmününja ka linggo
1 Akaganna naganeꞌbi ka kaniisa ma Antakiya nja katalaana, Barnaba, nja Shamön ya ana eere aꞌda Nijer, nja Lokios ya ma Keriwan ya, nja Manayiin ya teefe ma Hirüdüs tiya uugaara ya miini ka takadhilli, nja Sawl.
2 Kene ka talinggo ada a Masala kafara kümmü tenege, a Koronggore ya Insili ya tiki eene, “Aaga apa kede ka Barnaba nja Sawl kalinggo linggo neede ka tagümmünü eege iini no.”
3 Kene ka tümmü tenege kafara ka Masala ya. Kümmünü iisine neene eene ka nanggüüdü kuuru eege ka tino.
Barnaba nja Sawl kalaana kadu ka Kuburus
4 A Koronggore ya Insili ya tagürünü eege ka Salükiya ndama kita miini kita kunggeene a mürkabü kaco Kuburus.
5 A kene kaala Salamis ya kadünügü tumma ma Masala a kadu ka naala ma talaana ma Yahüüdü, a Yühanna Murkus takinyi linggo eene ka uuru tanno miini no.
6 Katunggeene kadaꞌda jazeera ma Kuburus nyeꞌdꞌde munda anya ma Bafos, kaduna tadegeene ma Yahüüdü, ümmü eyi yiini kada naꞌbi akorokoro ana eere aꞌda Bara-Yasu.
7 Iꞌi ya teefe ma ömöꞌdï tiya uugaara ma Rööma ya ma Kuburus ya ana eere aꞌda Sercius Bölis, ömöꞌdï ya miini ya aꞌdara adagümmünü Barnaba nja Bölis iki eene aꞌda keemaga tumma ma Masala co iini.
8 Lakiini tadegeene ya ana eere aꞌda Elimas, afaga eege keere asaasa tafünü iꞌi aꞌda afa tamma ka tumma tanno Yasu.
9 A Koronggore ya Insili ya töꞌdö ka Sawl, ya ana eere afeꞌde aꞌda Bölis ya, assa ka tadegeene koꞌdo.
10 Iki iini, “Ma oꞌo ꞌbiiꞌbala ma Ebliisi no, nanu oꞌo ka eema tiya aꞌdiila ya, eedi yüüdü adigine ana eema tiya toroko nja korokoro! Taalo oꞌo nasaasa taadha ka tagaꞌda fïïnï ma Uugaara ya dhorro ya?
11 Ara nïïsö na Masala sa ka abbü oꞌo, ara takisinsoro taalo oꞌo nara tiji ndanaaya a naguuru.” Eema tarooro ka tarifirifi kini ka ïïye aꞌbaana ꞌbuugu, asaasa ömöꞌdï ma tümmünü iꞌi ka tino.
12 Ka uugaara ka tasala eema ya agalinggo adene ya, amma adakadhere ka talaana tanno.
Bölis nja Barnaba koꞌdo ka Antakiya ka Besidiya
13 A Bölis taka ka mürkabü nja köje ndama Bafos kaco Barga ka Bamfiliya, a Yühanna Murkus tadheene nja eene aco Örsaliim.
14 Illi eege kunggeene ndama Barga ka co Antakiya ka Besidiya, kaco la ma talaana ka uuru ma Saꞌbidi kemmi.
15 Ka ömöꞌdï kanda kïïrï sorne ma serïye nja sorne ma naganeꞌbi ya, a naguugaara ma la ma talaana tagürünü kene kiki, “Nagöre ma ungngo, üürü tumma ma tafünügü koꞌdo kungngo ada, aaga tadirina a kadu.”
16 A Bölis tafïkïꞌdö alaga nïïsö cooꞌdo iki, “Kadu ma Israyil nja kajeene tanno ümmü Masala no, aaga toodo kede.
17 Masala ma kadu ma Israyil magona kafaafa manangnga eege kada dhabbu yeene kadaganna ka Misiri munggu eege kürö ndama anya tammo a türü ma nïïsö tanno oono.
18 Iꞌi aganeene nja eene ka dhïïle adakidhi oona kuꞌbu nja eene a nagürüünü a kadu keera.
19 Magirina kadu ka naanya ka ïïdümmü kafünü eera ka Kanaan manangnga ꞌbüdhülü yeene a kadu tanno oono kakarna kide.
20 Eema ya ꞌdo agalinggo adene a nagürüünü köꞌdö namiya ka egïïsö adaꞌbaaga ka ïïdümmü (450).
“Masala massa kanangnga eege kada naguugaara ma tahükümü eege idhdhi ürüünü tiya neꞌbi Samwiil töꞌdö.
21 Kadarangnga Masala aꞌda mümmünü uugaara ya dhabbu yeene, a Masala tümmünü Sawl ꞌbiiꞌbala ya Kaise eene kada uugaara iꞌi ya siliga tiya Binyamiin, adaganna kada uugaara a nagürüünü kadu keera.
22 Mïkïrï ka tuurugu iꞌi keere ka tauugaara mara kanangnga Dawud kide, miki, ‘Eedi yeede amma ka Dawud ꞌbiiꞌbala ya Yessi dhorro, iꞌi ara talinggo eema yeede ka asaasa ya.’
23 “A Masala tanangnga Yasu ka tageenedene kada ꞌbandaada ma Dawud tatoolona ma kadu ma Israyil afa ma tiya oono ka tageema ya kungngo.
24 Ka Yasu ka tüfürü töꞌdö ya, a Yühanna tageema tumma ma taadha ka tatoroko nja tambeese ma kadu ma Israyil nyeꞌdꞌde.
25 Aga Yühanna ka ndakete ka tatïïmö linggo niini ya ïkïrï ka tiki eene, ‘Kiki aaga kide aꞌda aꞌa ungngo na töꞌdö sa? Taalo aꞌa na ömöꞌdï tiya ada ka tïndhïgï ya. Kaw, iꞌi yungngo ara töꞌdö kede keere, taalo aꞌa natambaanya tinggili meena ma egïïde tiya iini.’
26 “Kadu eede ka laala ya Abrahiim nja kajeene tanno ümmü tumma ma Masala no, magürünïïgï a tumma ma toolona ma angnga.
27 Lakiini kadu ma Örsaliim nja naguugaara tanno eene taalo kussu Yasu, kitaalo kussu tumma ma naganeꞌbi neene kadïïröönö a naguuru ma Saꞌbidi. Kene ka tahükümü Yasu ya, kanangnga tumma na naganeꞌbi ka co ööye miini.
28 Aꞌda taalo kaduna nïïmö ma tiidi iꞌi, kiki a Bilatus ya uugaara ma Rööma ya aꞌda iidi iꞌi.
29 Kene ka ndatïïmö tumma na arigirinja ka nakasorne miini no, kaꞌdinigi iꞌi kuꞌbu ndama saliiꞌbi kunggu iꞌi co la ma oofo.
30 Lakiini Masala miji iꞌi ndama inde.
31 Iꞌi adele oona a kadu a füngngö dhabbu, a kadu tanno ööꞌdö nja iini ndama Jaliil kaco Örsaliim no, a ꞌbïtïngngö eege kungngo keema tumma niini.
32 “Ungngo kadünügü tumma ma Ïnjïïlï aaga na Masala ka takatirna a kafaafa ma angnga no.
33 Masala magalinggo ada angnga no laala tiya eene ya kono ka anangnga Yasu ka tafïkïꞌdö ka inde. Afa ma sorne ma Tüüsü ma nakaaru ma eera mo katiki,
‘Oꞌo na ꞌbiiꞌbala tiya eede,
ka uuru tanno nageene aꞌa oꞌo.’
34 Masala mafïkïꞌdö iꞌi ka inde, iꞌi taalo asürdö ka la ma oofo afa moono ka takiki aꞌda,
‘Ara aꞌa tanangnga baraka ya insili ya ma timinꞌda aaga yeede ka adirina a Dawud ya.’
35 Miki ka sorne ma Tüüsü ma Nakaaru,
‘Taalo oꞌo na tafa ka tataꞌdiila tiya üüdü assa ka tasürdö.’
36 “Lakiini Dawud kini ka ndalinggo tumma na Masala kini ka aleefe ka ꞌdï nyeꞌdꞌde eyi ada tüꞌbüdene ka kafaafa miini kete a tuuꞌda niini tasürdö.
37 Illi ömöꞌdï ya Masala ka fïkïꞌdö iꞌi ka inde ya taalo tuuꞌda niini ka sürdö.
38 “Kadu eede, keemaga ungngo tumma na Masala co aaga ana eere ma Yasu, ara tatoroko naada taꞌdugadene.
39 Ömöꞌdï ya amma ka Yasu ya a toolonadene ka eema tiya tumma tanno Müüsa taalo kambaanya talinggo ya.
40 Aaga adïnö koꞌdo ïïꞌdï tumma na naganeꞌbi kadarigiri no töꞌdö kada.
41 ‘Aaga adïnö kide, aaga no midhi eema no,
aaga dhere aaga taaya,
ara aꞌa talinggo eema ka nagürüünü tanno ada
ya ömöꞌdï sa ka tirina aaga ya
taalo aaga katamma kide.’ ”
42 Aga Bölis nja Barnaba ka ndöꞌdö kürö ndama la ma talaana ya, a kadu tasaasa aꞌda kööꞌdö teema tumma ma eema tiya ka uuru ma Saꞌbidi tiya unggunu töꞌdö ya.
43 Ka kadu ka ndanyalaga, a Yahüüdü dhabbu nja tanno öꞌdö kada Yahüüdü no turuna Bölis keere nja Barnaba kadageema nja eene kuuꞌbu eege ka nanggeedi aꞌda kütü ka türü ma Masala.
44 Aga uuru ma Saꞌbidi ka ndöꞌdö ya, a kadu ma anya tagawaana oona ma taföönyö tumma ma Uugaara Yasu.
45 Aga Yahüüdü ka tasala kadu kadhabbu ya, oona takïrïmï kene keela iꞌi kafaga iꞌi keere ka teema tumma niini.
46 A Bölis nja Barnaba takuru rüsü kapadaga tumma eene, “Ungngo kama tageemaga tumma na Masala co aaga ka dhidha. Lakiini kanu aaga kide aaga tümmü nanggeyi naada aꞌda aaga taalo ka tefe ka ꞌdï taꞌbilli, ungngo ꞌbïtïngngö ara ungngo co ka kajeene.
47 Kudumma Uugaara ka tiki angnga,
‘Aꞌa nanangnga oꞌo ka öyeene ada kajeene,
ma toolona kadu ka ꞌbüdhülü nyeꞌdꞌde kungngo.’ ”
48 A kadu ma kajeene taföönyö tumma na Bölis, eege kadhodho kïndhïgï tumma na Uugaara. A kadu na amma ka Masala no nyeꞌdꞌde, kagessedene ma co ka tefe ka ꞌdï taꞌbilli.
49 A tumma na Masala kanyala ka naꞌbuugu koona nyeꞌdꞌde.
50 Illi Yahüüdü kagafünaana naguugaara ma anya küüfünü iiya tammo ïïfï na ariꞌba a Masala no nja kadïïfï ma anya. Kagalinggo Bölis nja Barnaba, kakïrïmï eege kasoro eege ka anya tammo eene.
51 Ïkïrï Bölis nja Barnaba ka tafidhe ndhünggürü eene ka uune kagorooꞌbo nja kadu ma anya kunggeene kaco Ikoniya.
52 A kadu na amma ka Masala no, tadiginigo adhodho nja Koronggore tiya Insili ya.