10
Ni kaji Jesús ma uxi uu tee tetniñu ya ja jin kaxtnu'u de tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma
(Mr 3:13‑19; Lc 6:12‑16)
Sani te ni kana Jesús ma uxi uu tee jin kondikin ya ma, te ni wa'a ya tnu'u ndee tnu'u ndatnu ja maa ya, te kuu jin kene'e de tachi ka yinee ini anua ñayii ma, te kuu jin ndasava'a de ñayii ka ku'u ndeva'a‑ni kue'e ma ji'in ndaka nuu inu‑u'vi i ma.
Te sa'a ka nani ndi‑uxi uu tee ni kana ya ma, te apóstol ni xnani ya ndi‑uxi uu de ma, (te apóstol ma kúni ka'an “tee ni tetniñu maa ya ja jin kaxtnu'u de tnu'u maa ya ma”): Xinañu'u‑ka iyo tee kúu Simón tee ni nukonani Pedro ma, te iyo tna ñani de Andrés ma, ji'in Jacobo sa'ya Zebedeo ma, ji'in ñani de tee kúu Juan ma,
ji'in Felipe ma, ji'in Bartolomé ma, ji'in Tomás ma, ji'in Mateo tee ni yo ndake'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma, ji'in Jacobo sa'ya Alfeo ma, suni tna Lebeo ma tee nani tna Tadeo ma,
ji'in Simón tna'a tee ka nani cananita tee ni ka yo kanaa ji'in tee ñuu Roma ma, ji'in Judas Iscariote ma tee ke'en‑su'va Jesús ma.
Ni tetniñu Jesús ma tee ka ndikin ya ma, ja na jin kaxtnu'u de tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma
(Mr 6:7‑13; Lc 9:1‑6)
Te ndi‑uxi uu tee ya'a ni tetniñu Jesús ma, te ni tatnuni ya nuu de sukan jin sa'a de ma, te jiña'a ya:
―‍Máko jin koo ni nuu ka iyo ñayii masu ñayii ñuu Israel ya ka kuu i ma, ni a ñuu ñayii samaritano ma.
Su'va kuán koo ni ñuu Israel ya nuu ka iyo ñayii ka skenaa maa i sukan ka kuu ndikachi ma.
Te ichi kuan koo ni ma te jin kaxtnu'u ni ja: “Jâ ni kuyatni ja sukan tatnuni Su'si ma.”
Te ja ni taa Su'si ma ja ni ka kuta'vi ni ma, te jin ndaskuta'vi tna ni ñayii ma. Te jin kakan‑ta'vi ni nuu ya, te jin nduva'a ñayii ka ku'u ma, te jin nduvii ñayii ka ndo'o kue'e lepra ma, te jin ndaxteku ni ñayii ni ka ji'i ma, te jin kene'e ni tachi ka yinee ini anua ñayii ma.
’Má jin kinda'a ni xu'un oro, ni a xu'un plata, ni a in‑ka xu'un,
10 ni a jin kinda'a ni ja jin kuatniñu ni ichi ma, ni a jin kinda'a ni sa'ma ja jin ndaxsama ni maa ni, ni a ndijan ni ja jin ndaxsama ni, ni a yutnu jin kinda'a ni ja jin kituu ni, vaa ñayii satniñu ma chi iyo i ja koo ja kaa i nuu kenda i ma.
11 ’Te ndeva'a‑ni nde ñuu xi nde yu'u ñuu jin kivi koo ni, te jin ndanduku ni na in iyo ja kuu kuan‑ta'vi ña'a i, te jin kendoo ni ve'e yukan onde kenda kivi jin nde koo ni ñuu yukan.
12 Te nuna jin kivi koo ni ve'e ma, te jin kuña'a ni: “¡Kóo tnu'u mani ve'e ya'a!”
13 Te nú ñayii ka iyo ve'e yukan, ka iyo i ja kuu koo tnu'u mani ma ji'in i, te kéndoo tnu'u mani ma ji'in i, te nú ña'a, te ndákokuiñi tnu'u mani yukan, te jin nduta'vi maa ni.
14 Te nú ñatuu na in kúni ja koniniso'o i tnu'u ka kaxtnu'u ni ma, jin nde koo ni ve'e yukan xi ñuu yukan, te jin kaja ni'ni ni ñuyaka ja'a ni ma.
15 Te ja ndaa ká'an sa ja kivi ndakan Su'si ma kuenda ma chi jin ndo'o xeen‑ka ñayii ñuu yukan sana ñayii ñuu Sodoma ma ji'in Gomorra ma.
Kua'a tnundo'o jin kuni ñayii ka kandija Jesús ma nuu nda'a ñayii ñatuu ka kandija ya ma
16 ’Ya'a te tétniñu ña'a sa sukan ka kuu ndikachi ma nuu ka iyo ndiva'u ma, te chukan kúu ja jin kuni ni nawa jin sa'a ni sukan sa'a koo ma, ja nú ni jini ti ja iyo yika ti ma chi ñama‑ni kua'an ti, te jin ko kuu tna ni sukan ka kuu sata ma ja masu na ja u'vi ka sa'a ti ma.
17 ’Te jin ko koto va'a ni maa ni nuu ñayii ma, vaa jin koo i jin xsia'a ña'a i nuu ka iyo tee ka netniñu ma, te ini veñu'u lilikin ma jin kua'a ña'a i.
18 Ja kuechi maa sa te jin koo i jin xsia'a ña'a i nuu tee ka netniñu ñuu teyu ni ma ji'in nuu tee ka kuu rey ma, sukan‑va'a jin kaxtnu'u ni na in kúu sa nuu tee yukan ji'in nuu ñayii masu ñuu Israel ka kuu i ma.
19 Kovaa nuna jin koo i jin xsia'a ña'a i yukan, máko jin ko ndi ini ni nawa jin kuña'a ni, vaa maa ora yukan‑ni, te maa Su'si ma sa'a ja jin ni'i ini ni nawa jin ka'an ni,
20 vaa masu maa ni jin ka'an, chi vaa maa Xtumani Yuva o ma kaxtnu'u naxe jin ka'an jin kachi ni ora yukan.
21 ’Te jin koo tee ja jin xtekuechi de ñani de ma, sukan‑va'a jin ka'ni ñayii ma ñani de ma, te suni jin koo tna tee ma ja sukan jin sa'a de ji'in sayii de ma, te suni jin koo tna sayii tee ma ja jin ndakanaa i ji'in yuva i ma, te jin sa'a i ja jin ka'ni ñayii ma yuva i ma.
22 Te ja kuechi ja ka kandija ña'a ni maa sa a te jin saxiko ña'a ndaka ñayii ma ndijin, kovaa nú na in na kanda onde jinu ma chi ndani'i‑ta'vi i.
23 Nú ka sondikin ña'a i ñuu ya'a, te jin koo ni in‑ka ñuu ma, vaa ja ndaa ká'an sa ja masu ndi'i jin ndakonduu ni ndaka ñuu Israel ya, te ndenda sa ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a.
24 ’Ñatuu ni‑in tee ja yika yikuu de kútu'va de nawa kaxtnu'u tee skua'a ña'a ma, te jini‑ka de sana tee skua'a ña'a ma, te ñayii jinukuechi ma, masu kanuu‑ka i sana tee kúu jito'o i ma.
25 Kovaa nú tee yika yikuu kútu'va ma, te skua'a ñukuun de chi kenda de ja ko kuu de sukan kúu tee skua'a ña'a ma. Te suni ja va'a xeen kuu nú ñayii jinukuechi ma, te kenda i ko kuu i sukan kúu jito'o i ma. Te chukan kúu ja má jin sanuu ni, vaa nú saña, te ni ka xnani ña'a i Beelzebú ja nani suchi tátnuni nuu ndaka‑ka tachi ma, te kuiti kua'a‑ka ja u'vi jin ka'an i ja jin kuu ni ja ka kuu ni tee ka ndikin ña'a maa sa a.
Na in jin koyu'u o
(Lc 12:2‑9)
26 ’Chukan kúu ja másu ko jin koyu'u ni, vaa masu nawa iyo ja kuu koo yu'u, su'va ndaka ndatuu, te ñatuu nawa iyo yu'u ja masu jin kuni o.
27 Te tna'a ja ká'an sa nuu maa ni a vitna ja ñatuu na ñayii ka niniso'o a, te jin ndaka'an ni nuu ka ndatna'a ñayii ma, te tna'a ja ká'an yu'u sa nuu ni a, te onde xini ve'e ma te jin kayu'u ni ja jin ndaka'an ni, sukan‑va'a jín kuni ñayii ma.
28 Te má jin koyu'u ni ñayii kuu ka'ni ña'a ma, vaa yika‑ni ja yikikuñu ni a‑ni kuu ka'ni i, kovaa ini anua ni ma, masu kuu ka'ni i. Su'va jin koyu'u ni iya ndakan kuenda nuu ni ma nawa ni ka yo sa'a ni ka yo kuu ni ma, vaa maa ya chi kuu chunee ña'a ya nuu andeya ma te xnaa ya anua ni a ji'in yikikuñu ni a.
29 Vaa jâ ka jini ni ja uu lasaa ma, jaku‑ni xu'un ka ndee ya'vi ti. Kovaa visi masu kiti ka ndee ya'vi ka kuu ti, kovaa nú masu kua'a maa Yuva o Su'si ma tnu'u chi masu kuu jin kun‑kava ni‑in ti nuu ñu'ú a.
30 Te sukan kúu ya ji'in ni, vaa onde ixi xini o a chi na'a ya na saa kúu.
31 Chukan kúu ja má jin koyu'u ni chi ndijin chi ka ndee ya'vi xeen‑ka ni sana in lasaa ma.
32 Ndeva'a‑ni na in ma koyu'u te ndaka'an i nuu ñayii ma ja kándija ña'a i maa sa a, suni ndaka'an tna sa nuu Yuva o Su'si iya iyo andivi ma ja iyo sa ji'in i.
33 Kovaa ndeva'a‑ni na in na kuña'a nuu ñayii ma ja masu kándija ña'a i maa sa a, suni saña tna ndaka'an sa nuu Yuva o Su'si iya iyo andivi ma ja masu iyo sa ji'in i.
Ñayii ñatuu ka kandija Jesús ma chi masu jin ketna'a‑ka ini i ji'in ñayii ka kandija ya ma
(Lc 12:51‑53; 14:26‑27)
34 ’Má jin kani ini ndijin ja ni kijaa sa ñuu ñayivi a, te jin koo mani ndaka ñayii a. Vaa ja ni kijaa sa ya masu jin koo mani ndaka i, chi su'va su'va jin ko kuu i.
35 Vaa ja ni kenda sa a, chi ñayii masu ka kandija tnu'u ká'an sa a chi su'va su'va jin ndakiti ini i nuu tna'a i ma, te tee ma kanaa de ji'in yuva de ma, te ña'a ma ji'in si'i ña ma, te suni sukan jin ko kuu tna ña'a kúu janu ma ji'in si'i xiso ña ma.
36 Te chukan kúu ja tna'a ni ñayii ka iyo ve'e ni ma ka kuu ñayii masu jin kunimani nuu ni ma ja kuechi ja ni kandija ña'a ni ma.
37 Nú na in kútoo‑ka yuva i ma ji'in si'i i ma sana saña, chi masu iyo i ja kuu kondikin ña'a i maa sa. Te nú na in kútoo‑ka sa'ya i ma sana saña, masu iyo i ja kuu kondikin ña'a i maa sa.
38 Te nú ma kachi i ja ndo'o neni i, sukan ndó'o ñayii jiso krusi i ma te kua'an i nuu kûu i ma, masu iyo i ja kuu ko kuu i ñayii kondikin ña'a i maa sa.
39 Nú na in ndí ini ja koo va'a i ñuu ñayivi ya te ma kuan‑ta'vi ña'a i maa sa chi skenaa i maa i. Kovaa nú na in visi na jin ka'ni ña'a i ñuu ñayivi ya ja kuechi ja ndikin ña'a i maa sa chi ndani'i‑ta'vi i.
Sukan ndaskuta'vi Su'si ma ñayii sa'a ja va'a ma
(Mr 9:41)
40 ’Te nú na in na kuan‑ta'vi ña'a ve'e i ma ndijin, suni jan‑ta'vi ña'a i maa sa. Te nú na in na kuan‑ta'vi ña'a maa sa chi suni jan‑ta'vi i iya ni tetniñu ña'a ma.
41 Te nú na in na kuan‑ta'vi ve'e i ma in tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma vaa kuechi ja tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma kúu de, te ñayii ya'a, inuu jin ni'i i ji'in tee ya'a ja skuta'vi ña'a Su'si ma. Te nú na in na kuan‑ta'vi ve'e i ma in tee sa'a ja va'a kuechi ja in tee sa'a ja va'a kúu de ma, te ñayii ya'a, inuu jin ni'i i ji'in tee ya'a ja skuta'vi ña'a Su'si ma.
42 Te nú na in na kua'a visi in vasu ndute vijin ja ko'o in ñayii ya'a ja masu kanuu i ma vaa kuechi ja in ñayii ndikin ña'a i maa sa kúu i, ja ndaa ká'an sa ja masu skenaa i ta'vi i iyo nuu Su'si ma ―‍kúu ya jiña'a ya.