12
Mari ɗaa num zuɔ ɓal Zezu
(Mat 26.6-13; Mrk 14.3-9)
1 Tɔ̀ŋ nam yie ɓa pola rɔɔ, ɓay haŋa *nam suoriya tḭ́i saa ɓil koy na ka maa báyḭi lɛ, Zezu se ɓa Betani ká luo Lazar ɓe káʼa hu ká Zezu tuma ni ha̰ ni kaw ɓáy kumnun na.
2 Ká zaɗɛ ku na, i ɗaa fe sṵm ɓay dɔ́yke ni, a lɛ, Marte leke sṵmke ha ri sṵ. Lazar lɛ, kaw ziŋ nzoɓri ká i kaw ziŋ Zezu ká nzaa tutakra fe sṵm na.
3 A Mari laa lɛ, mbi num ká riŋ-ɛ ɓa nar ká ba̰rɛ fṵ bǔy bǔy, a taŋ kaɗ kaɗ ká larike ŋgɔŋ ɓamba na ɓa tasa náy mbḭw munu a ɗaa zuɔ ɓal Zezu. Falɛ lɛ, ka nzṵn ɓáy sṵy tul-e ha̰ ba̰ra numke ku na ya̰a zaɗ ká ɓil hula kpol kpol riw bele.
4 Ro, Zudas Iskariyoɗ, ɓe káʼa ɓa nzoɓ mbḭw munu ká sakra leɗ nduoɓal-ɛri káʼa mbika tul-e na mbi ɓay a ɓaa mii:
5 «Úwaa, ɓay ḭi nda̰w rɔɔ, ì ɓiɛ fe munu lɛ? Num key na larike ŋgḭi ɓamba wuruk wuruk! Ɓa fe ká ì hie ɓa pola zu lɛ, larike a máa lari peɗ mbiimbam mbḭw ɓay sɔ́kɔke nzoɓ kṵkuri!»
6 Ka ɓaa munu, ɓay ḭi lɛ, ɓa ɓay ze ka ker se tul nzoɓ kṵkuri ya, roo lɛ, ka ɓa nzoɓ riiɓa. Munu káʼa ɓa nzoɓ kɔ́rɔ lari ɓari ká i mbṵ zuɔ tul kḭ na, ka mbi hiyaw hiyaw munu ɓaŋguɔ.
7 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa mii: «Pɔŋ má̰y na ɗɛkɛkɛ ha̰ ni ɗaa fe ɓe. Ɓe ze ɓa fe ká ndaɗ ɓamba ɓay haŋa ni ka ɗaa. Ɓay tul nam huɗ ɓi ze, ka kɔ̌rɔke num na ɗo kpṵru tḭi vuri key.
8 Ɓaarì na, nzoɓ kṵkuri i ɗoko ziŋ rì ɓaŋguɔ kpaɗara, roo lɛ, ɓi na, mì ti ɗoko ziŋ rì ɓaŋguɔ ya.»
9 Zaɗka ruɔ Ziɓri laa mii, Zezu ɗo Betani báyḭi lɛ, i tḭi vbuɓuɓu ɓay tul Zezu kḭ huo-ɛ hɔy ya, roo lɛ, ɓay tul Lazar káʼa tuma ni saa luɔ huɗ ha̰ ni kaw ɓáy kumnun na.
10 A ro ze, *ŋgɛrɛnzoɓ fe poyri mbi nzaa-ri ɓay ika Lazar na nda̰w,
11 ɓay ḭi lɛ, ɓay tul-e na ze, Ziɓri ŋgḭi ɓamba i náake sùo-ri, a í ɗaa law-ri ɓo tul Zezu.
Nzoɓri ɗaa mbay ɓo tul Zezu
(Mat 21.1-11; Mrk 11.1-11; Luk 19.28-40)
12 Nzaaruo kḭ na báyḭi lɛ, ruɔ nzoɓri ká i ɗo zaɗ *nam suoriya tḭ́i saa ɓil koy ká Zuruzalɛm na, i laa mii, Zezu se vuku.
13 Ze, í fɛɗ nzaa tɔy vay mgbal kandawri rɔɔ í sǔɔke nun-ɛ, í guu fe í ɓǎake ɓay mii:
«Hozana! Naa písiri Ŋgɛrɛwṵru!
Ndaɗ ɓay haŋa Ŋgɛrɛwṵru ka sá̰m fe zuɔ tul nzoɓ
ká vi ɓáy riŋ Ŋgɛrɛmbay!
Ndaɗ ɓay haŋa Ŋgɛrɛwṵru ka sá̰m fe zuɔ tul Mbay leɗ Izarayɛlri!»
14 Lɛɛ, Zezu ziŋ vu maasoɓa, a kaw tul-e munu ká mbeɗe Ŋgɛrɛwṵru ɓaa ɓayke pola mii:
15 «Ɓaarì nzoɓri ká *Sio̰n na,
Ì ɗaa hḭɛ ya.
Ì kɔ, mbay ɓaarì na se vuku.
Ka kaw tul vu maasoɓa.»
16 Ká síeke ku na, leɗ nduoɓal-ɛri laa sa̰w fekeri na ku riw bele ya ɓáy. Roo lɛ, fal huɗ ɓe ɓáy tḭ́i ɓe saa luɔ huɗ na, zaɗka leɗ nduoɓal-ɛri ker se tul fe ká kal ká tul-e na báyḭi lɛ, i kɔ mii, fekeri na kal munu ká mbeɗe Ŋgɛrɛwṵru ɓaa ɓayke pola na.
17 Ɓari riw bele ká i ɗo ziŋ Zezu ɓáy nam káʼa ɗíke Lazar ha̰ ni tḭi saa luɔ huɗ a kaw ɓáy kumnun na, i lo soro fekeri na ɓaŋguɔ.
18 Sa̰wke mini ze, ruɔ nzoɓri suɔ nun-ɛ, ɓay ḭi lɛ, i laa mii, ɓa ɓe kḭ ze ka ɗaa fe saŋ na key.
19 Báyḭi lɛ, *Fariziri ɓaa ɓay ká sakra kḭ ɓa lie ɓa lew mii: «Ì kɔ, náa maa ɗáari fe mbḭw mbǎa! Nzoɓri riw bele dii fal-ɛ!»
Gɛrɛkri nzaa faa ɓay kɔ́kɔ Zezu
20 Ká sakra nzoɓri ká i vi Zuruzalɛm ɓay ruo Ŋgɛrɛwṵru ká ɓil nam suoriyake ku na, nzoɓ ha̰nɛri ká i ɓa Gɛrɛkri ɗo ɗi nda̰w pi.
21 Ɓari na, i soro í vǎa ziŋ Filiɓ ká ɓa nzoɓ ká Besayda kuɗu zaɗ ká Galele í koɗ ni mii: «Ŋgɛrɛ, ɓuru hii ɓay kɔ́kɔ Zezu.»
22 Lɛɛ, Filiɓ na se a vǎa ɓaa ɓayke ha̰ Andere. Falɛ lɛ, ɓari siɗi bele i vǎa ɓaa ɓayke na ha̰ Zezu.
23 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Nam ká Ŋgɛrɛwṵru a haŋa riŋ ɗika ɓi *Vu Nzoɓ kiɛ sùo-ɛ ɓa kɛlɛ na vi ro.
24 Mì ɓaa ha rì ta-taŋ ɓa tusuɛ kḭ: zaɗka pa̰ra naŋ ká nzoɓ ru na hu ya lɛ, a ɗoko ɓa ɓe kḭ mbḭw hɔy. Roo lɛ, zaɗkaʼa hu a tḭi ro lɛ, pa̰rake na a hṵ́u ɗo ŋgeɗeɗe ɓáy.
25 Nzoɓ ká hii kumnun ɓe na, a ɗoko ɓáy kumnun taa tusuɛke ya. A nzoɓ ká ŋgɔr tul fe ká tusiri key ya lɛ, a kɔ́rɔ kumnun taa tusuɛke káʼa ɗoko ɓaŋguɔ.
26 Zaɗka nzoɓ hii ɓay ɗáa peɗ ha̰ mì lɛ, ka se fal-i. Zaɗ ká mì ɗoko ɗi na, kaʼa ɗoko ɗi ziŋ mì nda̰w. A zaɗka nzoɓ ɗaa peɗ ha̰ mì lɛ, Bǎa a ɗáa mbay ɓo tul-e.»
Zezu ɓaa ɓay ká se tul huɗ ɓe
27 Zezu ɓaa mii: «Timbɛɗɛ key na, law-i nzáa mì. A key wa̰a, mì ɓáa mina ro zey lɛ? Mì ɓáa mii: Bǎa, mu náa mì ká ɓil fe sɛkɛ káʼa tḭ́i tul-i key na lɛ woo? Munu ya mgbaŋ, ɓay ḭi lɛ, ɓay tul fe sɛkɛke na key ze, mì víke tusiri key.
28 Mì ɓáa mii: Bǎa, mu kíɛ riŋ ɗika ɓo na ha̰ nzoɓri kɔ!»
Báyḭi lɛ, kusol mgba saa nulue ɓeleŋ mii: «Mì kiɛ riŋ ɗika ɓi na ro, lɛ, mì kíɛ ɓa kḭ rɔɓay.»
29 Lɛɛ, ruɔ nzoɓri ká i ɗo zaɗɛ í laa kusol ká mgba na i ɓaa mii: «Ɓa mbam ze yḭw ku.» A nzoɓ ha̰wri laa lɛ, i ɓaa mii: «Ɓa leɗ nzaapeɗ ká nulue ze ví ɓaa ɓay ha̰ ni!»
30 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Kusol ká mgba na, ɓay tul-i ya, roo lɛ, ɓay tul-rì zu.
31 Timbɛɗɛ key na, ɓa sa̰w síe ká Ŋgɛrɛwṵru a ɗáa ɓay ɓo tul nzoɓ tukɛlɛri key. Timbɛɗɛ key na Ŋgɛrɛwṵru a níi ŋgɛrɛtemndaya ká ɓa nzoɓ réke mbay ká tusiri key na ɗo kɛlɛ.
32 Ɓi na, zaɗka i síŋ mì í ura mì ɗo siya lɛ, mì fá̰a nzoɓri riw bele zuɔ fal-i.»
33 (Zezu ɓaa ɓayri na munu, a kǐɛke kḭri huɗ taa ḭike ze káʼa huka.)
34 Lɛɛ, ruɔ nzoɓri yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mbeɗe *bol kusol kiɛ ɓuru mii, *Krisi, nzoɓ ká Ŋgɛrɛwṵru waa ɓay píe ni ví ya̰a nzoɓri na a káw ɓáy kumnun ɓaŋguɔ. A wa̰a, ɗaa mina nda̰w rɔɔ, mù ɓaa mii, i síŋ *Vu Nzoɓ í ura ni ɗo siya lɛ woo? Wa̰a, Vu Nzoɓke na ɓa ve lɛ woo?»
35 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Zaɗ taŋa na ɗo sakra ɓaarì key bole, a ɗí ndḭi munu hɔy. Ɓe ze zaɗka zaɗ taŋa ɗo rɔɓay na, ì se ɓil-e ɓay haŋa suŋ tilo ka guɓa tul-rì ya. Ì kɔ, nzoɓ ká se-seɗ ká ɓil suŋ tilo na, ka kɔ zaɗ káʼa se ɓa ɓaɗi ya.
36 Zaɗka zaɗ taŋa ɗo rɔɓay na, ì ɗaa law-rì ka ɓo tul-e. Ɓe nda̰w rɔɔ, ì víke ɓa leɗ zaɗ taŋari na ɓáy.»
Law ŋgɔŋɔ Ziɓri
Falɛ ká Zezu ɓaa ɓayri munu báyḭi lɛ, ka naa sùo-ɛ, a mṵu ɗi ɗi ɓáy zaɗ káw ɓari.
37 Ze ka ɗaa fe saŋri ŋgḭi ɓamba ha ri kɔ ɓáy nun-ri hɔy kara, i ɗaa law-ri ɓo tul-e ya.
38 Ɓe mini ze, ɓay ká Ezay nzoɓ ya̰aŋa ɓay saa nzaa Ŋgɛrɛwṵru ɓaa na, ɗo munu ɓáy zaɗɛ. Ɓayke ɓaa mii:
«Áa! Mbay, wa̰a, nzoɓ ve ze ɗaa law-ɛ ɓo tul ɓay ká ɓuru ka-káake na lɛ?
Wa̰a, nzoɓ ve nda̰w rɔɔ mù kiɛ ni hṵrusuo-ɔ na ɓa kɛlɛ ha̰ ni kɔ lɛ?»
39 Ɓari na, i maa ɓay ɗáa law-ri ɓo ɗi ya. Ì kɔ, Ezay nzoɓ ya̰aŋa ɓay saa nzaa Ŋgɛrɛwṵru ɓaa pola lew se tul-ri mii:
40 «Ŋgɛrɛwṵru ha̰ nun-ri fṵmra gbiɓli,
a mbii gosi fe kɔ́kɔ ɓari,
ɓay haŋa ɓo nun-ri ka kɔ fe ya,
a law-ri kara ka vuo ya nda̰w,
ɓo í suo kér ɓay ɓari
í vi luo-ɛ ɓay haŋa ni ka vaa ri ya.»
41 Ezay na ɓaa munu, ɓay ḭi lɛ, ka kɔ riŋ ɗika Zezu, a ɓaa ɓay se tul-e.
42 Ze ká sakra ŋgɛrɛdɔma̰y Ziɓri hɔy kara, nzoɓri ŋgḭi ɓamba i ɗaa law-ri ɓo tul-e. Roo lɛ, ɓay tul *Fariziri na, i hii ɓay ɓáa ɓayke ɓa kɛlɛ ya, ɓay ḭi lɛ, i hii ɓay haŋa ri nii ri tḭi ká *hul mbṵ́ kḭ ɓari Ziɓri na ya.
43 I hii ɓay ndáɗ ká nun nzoɓri mba ndaɗ ká nun Ŋgɛrɛwṵru.
Zezu ɓaa ɓay ká se tul kúŋ sal ɓay
44 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ta-taŋ ɓa siya ɓeleŋ mii: «Nzoɓ ká ɗaa law-ɛ ɓo tul-i na, ka ɗaa law-ɛ ɓo tul-i hɔy ya, roo lɛ, ka ɗaa law-ɛ ɓo tul nzoɓ ká pie mì vi na nda̰w.
45 Nzoɓ ká tuu mì na, tuu nzoɓ ká pie mì na nda̰w.
46 Ɓi na, mì vi tusiri key munu ɓa zaɗ taŋa, ɓay haŋa nzoɓri riw bele ká i ɗaa law-ri ɓo tul-i na, i ɗo ɓil suŋ tilo na mbǎa.
47 «Zaɗka nzoɓ laa ɓay ɓi, rɔɔ a ɗaa vu mbom ɓo ɗi ya lɛ, ɓa ɓi ze mì ɗaa ɓay ɓo tul-e ya. Tusuɛke lɛ, mì vi ɓay ya̰aŋa nzoɓri ká tusiri key ɓo, mì vi ɓay ɗáa ɓay ɓo tul nzoɓri ya.
48 Nzoɓ ká túŋ mì ŋgereŋ a ya̰a ɓay ɓi ya laa lɛ, ɓayke ká mì fere nzoɓri na ku ze, a ɗáa ɓay ɓo tul-e ká síe ɔ́rɔ ɓie nam na.
49 Ì kɔ, ɓay ká mì ɓaa na, mì ɓaa ɓáy hṵrusuo-i huo-i ya, roo lɛ, Bǎa ká pie mì na mbi nzi-ɛ sùo-ɛ kḭ ha̰ mì, ɓay tul feri ká mì ɓáa, ɓáy feri ká mì fere nzoɓri na.
50 Ze mì kɔ lɛ, ɓayke ku na ha̰ nzoɓri kaw ɓáy kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ. Ɓe mini ze, feri ká mì ɓaa ɓayke na, mì ɓaa munu ká Bǎa ɓaa ha̰ mì.»