17
Pɔli a kɔntɔfinle Tesaloniki taan nun Beere taani
1 E yi dangu Anfipoli nun Apoloni taane yi, e fa Tesaloniki taani, Yahudiyane salide banxina nde yi dɛnaxan yi.
2 Pɔli yi so e salide banxini alo a yi darixi a ra kii naxan yi. A yi xunsagi saxan ti na, Yahudiyane nun Pɔli yi Kitabuna fe falama Matabu Lɔxɔne yi.
3 A yi a yɛba e xa, a a yita e ra fa fala a Alaa Muxu Sugandixin yi daxa a tɔrɔ, a yi keli sayani. A yi a fala e xa, a naxa, “N Yesu naxan ma fe kawandi bama ɛ xa, Alaa Muxu Sugandixin nan na ra.”
4 Yahudiyana ndee yi la a ra, e yi sa Pɔli nun Silasi fari. Girɛki kaan naxanye yi gaxuxi Ala yɛɛ ra, ne wuyaxi yi na liga e nun ɲaxalan xili kan wuyaxi.
5 Koni xɔxɔlɔnyaan yi keli Yahudiyane ra, e fuyantenna ndee malan lɔxɔ tideni a e xa yamaan nadin, taan birin yi maxa. E siga Yason ma banxini Pɔli nun Silasi fendeni alogo e xa sa e ti yamaan yɛtagi.
6 Koni e to mi e to, e yi Yason nun dɛnkɛlɛya muxuna ndee bubu, e siga e ra taan kitisane fɛma. E sɔnxɔ sɔnxɔ, e naxa, “Muxuni itoe dunuɲa birin yifuma, iki e bata fa be,
7 Yason yi e yigiya a banxini. Muxuni itoe birin tondixi Romi Manga Gbeena sariyan suxɛ, amasɔtɔ e a falama a manga gbɛtɛ na naxan xili Yesu.”
8 Na falane yi taan kitisane nun yamaan nakɔntɔfili,
9 e mi Yason nun bodene beɲin fɔ e to e xunba gbetin fi.
E siga Beere taani
10 Kɔɛ to so, dɛnkɛlɛya muxune yi Pɔli nun Silasi rasiga Beere yi. E na li waxatin naxan yi, e siga Yahudiyane salide banxini.
11 Beere kaane yugon yi fan Tesaloniki kaane xa, bayo Alaa falan nasuxun kunfan yi ne yi. Lɔxɔ yo lɔxɔ e yi Kitabun fɛsɛfɛsɛma nɛn alogo e xa Pɔli a falane ɲɔndin kolon.
12 Yahudiya wuyaxi yi dɛnkɛlɛya e yɛ, e nun Girɛki ɲaxalan xili kan wuyaxi nun Girɛki xɛmɛ wuyaxi.
13 Koni Yahudiyan naxanye yi Tesaloniki taani, ne to a mɛ a Pɔli Alaa falan nalima Beere taani, e fan yi fa na yi, e yamaan nadin, a yi maxa.
14 Mafurɛn dɛnkɛlɛya muxune yi Pɔli rasiga fɔxɔ igen binni, koni Silasi nun Timɔte yi lu Beere taani.
15 Muxun naxanye sa Pɔli mati, ne yi siga a ra han Atɛna taani. Na xanbi ra, e mɔn yi xɛtɛ Beere taani Pɔli a ɲungu xuiin na, a Silasi nun Timɔte xa fa a fɛma sinma.
Pɔli Atɛna taani
16 Pɔli yi e legedenma waxatin naxan yi Atɛna taani, a niin yi raɲaxu a ma, bayo a bata yi a to, a suxure yiren nan yi na taan na.
17 Nanara, e nun Yahudiyane yi batuma feene ma salide banxini e nun Girɛkin naxanye yi gaxuma Ala yɛɛ ra, e nun a yi naralanma muxun naxanye ra lɔxɔ tideni lɔxɔ yo lɔxɔ.
18 Lɔnnilana ndee yi na yi, e yi xili Epikuri muxune nun Sitoyisi muxune, ne yi falan ti fɔlɔ a xa. Nde yi lu e bode maxɔdinɲɛ e naxa, “Fala tiini ito waxi nanse fala fe yi?” Bonne naxa, “A ligaxi alo a ala xɔɲɛne nan ma fe ralima.” Amasɔtɔ Pɔli yi Yesu a fe xibarun kawandin bama e nun a keli fena sayani.
19 Nayi, e yi Pɔli tongo, e siga a ra Areyopagi malan yireni, e yi a fala a xa, e naxa, “Nxu wama a kolon feni nanse xaran nɛnɛni ito ra i naxan ma fe falama?
20 Amasɔtɔ nxu fe nɛnɛne nan mɛma, nxu waxi e bunna kolon feni.”
21 Atɛna kaane nun xɔɲɛn naxanye yi e yɛ, ne yi e waxatin birin nadanguma fala nɛnɛne nan tun namɛdeyi.
22 Pɔli yi ti yamaan tagi Areyopagi fala tideni, a naxa, “Atɛna kaane, n bata a to a ɛ dinaxi feen birin yi.
23 Amasɔtɔ n yi ɛ taani sigama waxatin naxan yi, n yi ɛ batu seene toma. N mɔn bata saraxa gandena nde fan to, a sɛbɛxi dɛnaxan ma fa fala, ‘En mi ala naxan kolon.’ Awa, ɛ naxan batuma ɛ mi a kolon n faxi na nan ma fe ralideyi ɛ ma.
24 Ala naxan dunuɲa nun a yi seene birin daxi, na nan kore xɔnna nun bɔxɔ xɔnna Marigin na. Na mi dɔxɔma seene batu banxine kui muxune naxanye tixi.
25 A mako mi muxun yii fɔxɔn ma. Amasɔtɔ a tan nan siimayaan fima yamaan ma, e nun niiraxinla nun seen birin.
26 A siyane birin da nɛn mini muxu kedenni. A yi e dɔxɔ dunuɲa yiren birin yi. A yɛtɛɛn yi e gbee waxatine nun e dɔxɔdene danne ragidi.
27 Ala na ligaxi nɛn alogo muxune xa a fen, e yi kata a kolon feen na, xa e nɔɛ. Anu, a mi makuya en sese ra.
28 Amasɔtɔ, ɛ gbee fala ɲaxumɛ tiina ndee a falama, e naxa, ‘En dunuɲa yi gidin ligama a tan nin, en na en masigama a tan nin, en luma dunuɲa yi a tan nin.’ E mɔn naxa, ‘Ala bɔnsɔnna nan en fan na.’
29 Xa Ala bɔnsɔnna nan en tan na, en nama en miri, a Ala maliga xɛmaan na hanma gbetina hanma gɛmɛ sawuran naxan nafalaxi adamane kɔtɛne nun miriyane xɔn.
30 Ala mi na fe kolontareya waxatine yatɛxi, koni iki, a muxun birin xilima yiren birin yi, a e xa e kɛɲaan maxɛtɛ.
31 Amasɔtɔ a bata lɔxɔ keden nagidi a dunuɲa birin kitin bolonma naxan yi tinxinni a muxu yɛbaxin xɔn. A bata na kanna mataxamaseri muxun birin xa, a to a rakeli sayani.”
32 E to Pɔli xuiin mɛ a muxune kelima sayani, nde yi a magele, koni bonne naxa, “Nxu mɔn waxi i ya falan namɛ feni waxati gbɛtɛ.”
33 Nanara, Pɔli yi keli e tagi.
34 Koni muxuna ndee yi sa a fari, e dɛnkɛlɛya alo Denisi Areyopagi muxuna nde, e nun ɲaxanla nde naxan yi xili Damarisi e nun ndee gbɛtɛye.