10
Xaranna lan futu kala feen ma
Matiyu 19.1-12, Luka 16.18
Na xanbi ra, Yesu yi keli mɛnni, a yi siga Yudaya yamanani, a Yurudɛn baan gidi. Yamaan mɔn yi malan a fɛma. A mɔn yi e xaran alo a darixi a ligɛ kii naxan yi.
Farisi muxuna ndee yi fa a fɛma, e yi a maxɔdin alogo e xa a kɛɲaan fɛsɛfɛsɛ, e naxa, “A fala nxu xa, a daxa sariyani ba xɛmɛn xa a mɛ a ɲaxanla ra?” Yesu yi e yabi, a naxa, “Musa yamarin mundun so ɛ yii?” E yi a yabi, e naxa, “Musa bata tin a xɛmɛn xa futu kala kɛdin sɛbɛ, a yi a ɲaxanla beɲin.”
Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Musa na yamarin sɛbɛxi ɛ xa nɛn bayo ɛ bɔɲɛn xɔdɔxɔ. Koni a fɔlɔni dunuɲa da waxatini, ‘Ala xɛmɛn nun ɲaxanla da nɛn,’ ‘Nanara, xɛmɛna a nga nun a fafe beɲinma nɛn, a yi a maso a ɲaxanla ra, e findi fati bɛndɛ kedenna ra.’* Nayi, muxu firin mi fa e ra koni muxu keden. Nanara, Ala bata seen naxanye tugun e bode ra, muxe nama ne fata.”
10 E xɛtɛ banxini waxatin naxan yi, xarandiine yi Yesu maxɔdin na feen ma. 11 A yi a fala e xa, a naxa, “Xɛmɛn naxan na a ɲaxanla beɲin, a ɲaxalan gbɛtɛ futu, a bata yalunyaan liga lan a ɲaxalan singen ma. 12 A na kii nin, ɲaxanla naxan na a mɛ a xɛmɛn na, a lu xɛmɛ gbɛtɛ xa, na ɲaxanla bata yalunyaan liga.”
Yesu yi duba diidine xa
Matiyu 19.13-15, Luka 18.15-17
13 Muxune yi fa diidine ra Yesu fɛma, alogo a xa a yiin sa e xunni, a duba e xa. Koni xarandiine yi falan ti ne ma. 14 Yesu to na to, a yi xɔlɔ, a yi a fala a xarandiine xa, a naxa, “Ɛ tin diidine xa fa n fɛma, ɛ nama e raxɛtɛ amasɔtɔ e tan sifane nan gbee Alaa Mangayaan na. 15 N xa ɲɔndin fala ɛ xa, xa naxan mi Alaa Mangayaan suxu alo diidine, na mi soɛ Alaa Mangayani mumɛ!” 16 Na xanbi ra, a yi diidine dɔxɔ a kanke ra, a yi a yiin sa e ma, a duba e xa.
Xɛmɛ nafulu kanna fe
Matiyu 19.16-30, Luka 18.18-30
17 Yesu sigamatɔna, xɛmɛna nde yi a gi Yesu fɔxɔ ra, a sa a xinbi sin a bun ma. A yi a maxɔdin, a naxa, “Karamɔxɔ faɲina, n nanfe ligɛ n habadan nii rakisin sɔtɔ?” 18 Yesu yi a maxɔdin, a naxa, “I n xilima nanfera fa fala muxu faɲina? Muxu yo mi fan, Ala nan keden fan. 19 I yamarine kolon ba? Fa fala, ‘I nama faxan ti. I nama yalunyaan liga. I nama muɲan ti. I nama wule seren ba. I nama muxun yii seene kansun. I baba nun i nga binya.’
20 Xɛmɛn yi a fala, a naxa, “Karamɔxɔ, xabu n dii ɲɔrɛyani waxatin naxan yi, n ne birin suxi.” 21 Yesu yi a mato, a yi a xanu, a yi a fala a xa, a naxa, “Fe keden luxi i ma. Siga, i sa i yii seene birin mati, i yiigelitɔne ki. I nafunla sɔtɔma nɛn ariyanna yi. Na xanbi ra, i fa bira n fɔxɔ ra.” 22 Xɛmɛn na mɛ waxatin naxan yi, a bɔɲɛn yi raɲaxu a ma, a sunuxin yi siga, amasɔtɔ nafulu kan gbeen nan yi a ra nun. 23 Yesu yi a xarandiine mato a rabilinni. A yi a fala e xa, a naxa, “Nafulu kanne so raxɔlɔ Alaa Mangayani han!”
24 Xarandiine yi kabɛ na falan ma. Koni Yesu mɔn yi a fala e xa, a naxa, “N ma diine, Alaa Mangayani so raxɔlɔ han! 25 Nafulu kanna so raxɔlɔ Alaa Mangayani dangu ɲɔgɔmɛn so feen na sagilaan yinla ra.” 26 Xarandiine yi kabɛ kati, e yi e bode maxɔdin, e naxa, “Nde nɔɛ kisɛ nayi?” 27 Yesu mɔn yi e mato. A yi a fala, a naxa, “Muxun mi nɔɛ na ligɛ koni Ala tan nɔɛ nɛn. Ala nɔɛ feen birin ligɛ nɛn.”
28 Piyɛri yi a fala a xa, a naxa, “A mato, nxu bata feen birin beɲin, nxu bira i fɔxɔ ra.” 29 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “N xa ɲɔndin fala ɛ xa, naxan birin bata a konna lu na hanma a ngaxakeden xɛmɛmane nun a ɲaxalanmane, hanma a nga hanma a fafe hanma a diine hanma a xɛɛne, n tan nun n ma falan Xibaru Faɲina fe ra, 30 na kanna na ɲɔxɔn kɛmɛ sɔtɔma nɛn waxatini ito yi, banxine nun ngaxakeden xɛmɛmane nun ɲaxalanmane nun ngane nun diine nun xɛɛne, bɛsɛnxɔnyane fan yi sa ne fari, a yi habadan nii rakisin sɔtɔ waxati famatɔni. 31 Koni naxanye yɛɛn na, ne wuyaxi sa luma nɛn xanbin na. Naxanye xanbin na iki, ne yi sa lu yɛɛn na.”
Yesu mɔn yi a faxa feen fala
Matiyu 20.17-19, Luka 18.31-34
32 E yi kira yi waxatin naxan yi, e sigama Yerusalɛn taani, Yesu yi tixi a xarandiine yɛɛ ra. Xarandiine yi kuisan kati! A fɔxɔrabirane yi gaxu. Yesu mɔn yi a xarandii fu nun firinne tongo, a siga e ra e danna. Feen naxanye fama ligadeni a ra, a na fala e xa. 33 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ a mato, en sigama Yerusalɛn taani. N tan Muxuna Dii Xɛmɛn soma nɛn saraxarali kuntigine nun sariya karamɔxɔne yii na yi. E n ma kitin bolonma nɛn, a lan sayaan ma. Na xanbi ra, e yi n so siya gbɛtɛne yii, 34 naxanye n magelema, e yi e dɛgen namini n ma, e yi n bulan, e yi n faxa. Soge saxan na dangu, n mɔn kelima nɛn.”
Yaki nun Yoni e maxandina fe
Matiyu 20.20-28
35 Na xanbi ra, Sebede a dii xɛmɛne Yaki nun Yoni yi fa Yesu fɛma, e naxa, “Karamɔxɔ, nxu waxi a xɔn ma, i xa fena nde liga nxu xa.” 36 Yesu yi e maxɔdin, a naxa, “Ɛ waxi a xɔn ma, n xa nanfe liga ɛ xa?” 37 E yi a yabi, e naxa, “I na dɔxɔ i ya binyeni, tin nxu xa dɔxɔden sɔtɔ i fɛma, keden i yiifanna ma, keden i kɔmɛnna ma.” 38 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ n xandima naxan yi, ɛ mi na kolon. N na n minma tɔrɔya igelengenna naxan na, ɛ nɔɛ ɛ minɲɛ na ra ba hanma ɛ rafuyɛ xɔlɛni alo n nafuma kii naxan yi?” 39 E yi a yabi, e naxa, “Ɔn, nxu a nɔɛ.” Yesu yi a fala e xa, a naxa, “N na n minma tɔrɔya igelengenna naxan na, ɛ fama ɛ mindeni na ra nɛn yati! N nafuma xɔlɛni kii naxan yi, ɛ fan yi rafu na kiini. 40 Koni muxun dɔxɔ fena n yiifanna ma hanma n kɔmɛnna ma, n tan mi na ragidima. Ala bata yelin na yirene ragidɛ muxune ma.”
41 Xarandii fuun bonne na mɛ waxatin naxan yi, e yi xɔlɔ Yaki nun Yoni ma. 42 Nanara, Yesu yi e birin xili a fɛma, a naxa, “Ɛ a kolon fa fala naxanye yatɛxi mangane ra siyane yɛ, ne nɔyaan nan ligama e xun na, e muxu gbeene fan yi kuntigiyaan dɔxɔ e ra. 43 Koni a mi na kiini ɛ tan tagi. Koni xa naxan yo waxi findi feni muxu gbeen na ɛ yɛ, fɔ na xa findi ɛ walikɛɛn na. 44 Xa naxan yo waxi findi feni ɛ yɛɛratiin na, fɔ a xa findi birin ma konyin na. 45 Amasɔtɔ hali n tan Muxuna Dii Xɛmɛna, n mi faxi fa fala muxe xa wali n xa, koni alogo n tan xa wali, n yi n niin fi muxu wuyaxi xunbaan na.”
Yesu yi danxutɔɔn yɛɛn naba ayi
Matiyu 20.29-34, Luka 18.35-43
46 Awa, e yi sa Yeriko taan li. Yesu nun a xarandiine nun yama gbeen yi minima Yeriko taani waxatin naxan yi, danxutɔna nde yi dɔxi kiraan dɛ xandi tideni naxan yi xili Baritime. Na bunna nɛɛn “Time a dii xɛmɛna.” 47 A to a mɛ a Yesu Nasarɛti kaan nan danguma, a gbelegbele fɔlɔ, a naxa, “Yesu, Dawudaa Dii Xɛmɛna, kininkinin n ma!” 48 Muxu wuyaxi yi a masabari. Koni a mɔn yi lu gbelegbelɛ, a naxa, “Dawudaa Dii Xɛmɛna, kininkinin n ma!” 49 Yesu yi ti, a naxa, “Ɛ a xili.” Nayi, e danxutɔɔn xili, e naxa, “I bɔɲɛn xa xunbeli. Keli i ti, a i xilima.” 50 A yi a doma gbeen nawoli ayi, a tugan, a fa Yesu fɛma. 51 Yesu yi a maxɔdin, a naxa, “I waxi a xɔn ma, n xa nanfe liga i xa.” Danxutɔɔn yi a yabi, a naxa, “Karamɔxɔ, n waxi a xɔn ma, n xa seen to.” 52 Yesu yi a fala a xa, a naxa, “Siga, i ya dɛnkɛlɛyaan bata i rakɛndɛya.” A yi seen to mafurɛn, a bira Yesu fɔxɔ ra kiraan xɔn ma.
* 10:8 Dunuɲa Fɔlɔn 1.27 nun 2.24 10:11 A yalunyaan ligaxi bayo a mɔn futu singen yamarin bun Ala yɛɛ ra yi. 10:19 Xɔrɔyaan 20.12-16 nun Sariyane 5.16-20