37
Josef nge fapi pagel ni walagen
Mi i par Jakob u lan e nam nu Kanaan ko gin ni i par e chitamngin riy. Irera’ murung’agen Jakob.
I Josef e ba pagel ni ragag nge medlip e duw yangren, ni i un ngak piwalagen ngu’ur gafaliyed e saf nge kaming, ma pi pagel nem ni walagen e pifak Bilhah nge Zilpah ni yow l’agruw e bpin rok e chitamngin Josef. I weliy Josef ngak e chitamngin e pin’en nib kireb nike rin’ fapi cha’ ni walagen.
Israel e kab t’uf Josef rok ngak urngin e tin kabay e pumo’on ni pifak, ni bochan e ni gargeleg ngak nike pilbithir. Me ngongliy ba wuru’ e mad ni fen Josef nib n’uw pa’. Ma fa’ani guy pi walagen Josef ni kab gel feni t’uf Josef rok e chitamangirad, miyad fanenikay Josef ni walagrad ndakur nonod ngak nrogon nma non e girdi’ ni bfel’ thilrad.
Bay ba ngiyal’ ni lik’ay Josef, me weliy ngak pi walagen e lik’ay rok. Ma aram me ri gel e fanenikan rorad ngak Josef ni bochan e re lik’ay rok nem ni weliy ngorad. I ga’ar Josef ngorad, “Mu telmed ko lik’ay rog. Gu lik’ay ni gadad gubin ni gadad bay u milay’ ni gadad be thumnag e wheat, me suwon e thumi rog. Me yib e yu thumi romed i longobiy e thumi rog ngar siro’gad ngay.” Me fith pi walagen ngak ni lungurad, “Ga be finey ni gur e bay um gagiyeg nagmad? Ga be finey ni bay mang gur e um tay murung’agmad?” Ma aram e ri gel e fanenikan rorad ngak, ni bochan e tin ni weliy ngorad ni murung’agen e lik’ay rok. Me ki lik’ay Josef bayay, me weliy ngak fa pi’nem ni walagen ni ga’ar, “Kug lik’ay bayay, ni kug guy e yal’ nge pul nge ragag nge ta’reb i t’uf ni kar siro’gad ngog.” 10 I weliy e lik’ay rok ngak e chitamngin nge ngak pi walagen, me puwan’ e chitamngin ngak ni ga’ar, “Be mang lik’ay e bin? Ga be finey ni chitinam, nge pi walagem ni pumo’on nge gag e bay gu bad gu siro’gad ngom?” 11 Me par pi walagen Josef nike awan’rad ngak, machane me par e chitamngin ni be leamnag murung’agen e tin nike weliy Josef.+
Josef nni pi’ nchuway’ nga Egypt
12 I yan pi walagen Josef nga Shekem ni ngar gafaliyed ba ran’ i gamanman ni fak e chitamangirad, 13 me ga’ar Israel ngak Josef, “Piwalagem e ka ranod nga Shekem ni yad be gafaliy fare ran’ i gamanman. Mu fal’eg rogom, ya nggu l’ugem ngam man mu guyrad.” Me ga’ar Josef ngak, “Kug mu’ i fal’eg rogog.” 14 Me ga’ar e chitamngin ngak, “Mman, ngam guy pi walagem ngam nang salprad ma ga nang ko kabfel’ rogon e gamanman fa danga’; ma ga sul ngamog ngog.” Ma aram me l’oeg e chitamngin Josef u lan e loway u Hebron nge yan.
Fa’an ni taw nga Shekem, 15 me yib be’ nib mo’on i pir’eg ni be yan u daken e pi flang i yan, me ga’ar ngak Josef, “Mang e ga be gay?” 16 Me ga’ar Josef, “Gu be gay pi walageg. Wenig ngom, mog ngog e gin’en ni yad bay riy ni yad be gafaliy ba ran’ i gamanman.” 17 Me ga’ar fare mo’on ngak, “Kar chuwgad u roy; ma kug rung’ag rorad ni yad be yog ni ngranod nga Dothan.” Ma aram me lek Josef fa pi’in walagean me yan i piri’egrad nga Dothan.
18 Fa’anra guyed nga orel ndawori chugur ngorad, miyad t’ar liybean ngar turguyed ni ngar li’ed ngem’, 19 ma be lungurad rorad, “Ke yib fare ta lik’ay. 20 Ngad li’ed ma gadad yin’ ngalan reb fapi low; ya rayag ni nga dogned ni ba gamanman ni malboch e ke li’. Ma aram ma gadad guy ko mang e bay yib ko pi lik’ay rok.”
21 Me rung’ag Ruben e tin karogned me guy rogon ni nge ayuweg Josef u pa’rad. Me ga’ar Ruben ngorad, “Dab da thanged e pogofan rok. 22 Dab mu li’ed ngem’. Mon’ed ngalan e re low ney u roy u daken e ted, machane dab mu maad’adgad ngak.” I yog ni aram rogon ya be leamnag ni nge ayuweg u pa’rad me guy rogon nge pi’ nge sul ngak e chitamngin. 23 Fa’ani taw Josef ngak pi walagen, miyad luf fare mad rok u daken, nib mad nib n’uw ma ba n’uw pa’. 24 Miyad kol nga ron’ed ngalan ba low ndariy e ran riy.
25 Nap’an ni yad be abich, miyad guy bogi ni’ ni kanog e Ishmaelite ngorad ni karbad u Gilead. Ma kar suguyed daken keru’ e kamel rorad ko florida nge spices, ni yad be fek i yan nga Egypt. 26 Me ga’ar Judah ngak pi walagen, “Fa’an gadad ra li’ walagdad nge yim’ ma gadad mithag ni gadad e kad li’ed, ma be mang e ren’en ni bfel’ nra yib riy ngodad? 27 Ngad pi’ed ngak e pi Ishmaelite ney nchuway’. Ya gadad ra rin’ ni aray rogon ma dab kud maad’adgad ngak; ya ir be’ ni walagdad, ni bang u dowdad ma gadad ta’ab racha’.” Me fel’ u wan’ pi walagen ni nge par ni aram rogon. 28 Ma fa’ani yib bogi ni’ ntachuway’ ni kanog e Midianite ngorad, miyad girengiy Josef u lan fare low ngalang ngar pi’ed nchuway’ ngak fapi girdi’ ni kanog e Ishmaelite ngorad, mi ni pi’ reliw’ yang i silber ngorad ni puluwon, miyad fek Josef nga Egypt. 29 Ma fa’ani yib Ruben ko fare low, me pir’eg nde moy Josef u rom, me guchthuy e mad rok ni aram e ke dag e kireban’ nike tay. 30 Me sul ngak pi walagen me ga’ar ngorad, “Fa’anem i Josef e de moy u lan fare low! Ere mang e nggu rin’?”
31 Miyad li’ ba kaming ngar ted fare mad rok Josef nga fithik’ i rachaen. 32 Miyad fek fare mad i yan ngak e chitamangirad. Me lungurad, “Ba’aray ba mad ni kug pir’eged. Mu guy ko mad rok fakam fa danga’.” 33 Me poy Israel ni ireram fare mad, me ga’ar, “Ir e fen. Ba gamanman ni malboch e ke li’. Fakag i Josef e kan popof!” 34 Me guchthuy Jakob e mad rok me bachiy bangi mad ni yima fanay ko tutuw nga lukngun ni aram e ke dag gelngin e kireban’ nike tay. Ma ba n’uw nap’an ni i par nib kireban’ ma be yornag fak. 35 Me yib urngin pifak ni pumo’on nge ppin ngak ni ngar fal’eged laniyan’, machane dabun ni ngan fal’eg laniyan’, me ga’ar, “Bay ug par ni be kireban’ug ngak fakag nge mada’ ko ngiyal’ ni bay gum’ mu gu wan ngak ko binem e tamilang ni tafen e pi’in ni karm’ad.” Ma aram mi i par ni be kireban’ ma be yornag Josef ni fak. 36 Ma ngiyal’nem u Egypt e ke pi’ fapi Midianite Josef ni chuway’ ngak Potifar, ni ir reb e salthaw rok Farao nib tolang, ni ir e kapten rok e pi salthaw nma matanagiy tafen Farao.
+ 37:11 Act 7:9